Mijmeringen van een nieuwbakken jurylid

Mijn eerste jurywerk was het beoordelen van verhalen voor Edge Zero voor de longlist. Ik had wel ervaring met het geven van feedback op verhalen en enig zicht op wat een goed of topverhaal is door zelf mee te doen aan wedstrijden en veel verhalen te lezen. Bovendien volgde ik cursussen die me meer inzicht gaven in de opbouw van verhalen.

Het eerste wat mij opviel bij het lezen van de verhalen is dat veel inzenders beschikken over fantasie en redelijk tot zeer goed schrijven. De eerste verhalen waren van een hoog niveau en ik vond het lastig ze te beoordelen. Ook al had ik een rapport met punten die ik in mocht vullen, je maakt toch een beoordeling op basis van eigen criteria. Mocht ik de eerste verhalen hoog beoordelen of zou er nog iets beters komen?

Een aantal verhalen waren geen genreverhalen voor volwassenen, althans niet volgens de drie bladzijden die ik las. Ze waren voor jonge kinderen geschreven, of van het romantische type zonder fantastische elementen.

Wat leerde ik van het beoordelen van verhalen van anderen? Ik kreeg ontzag voor de diversiteit aan schrijvers. Veel inzendingen waren zo geschreven dat ik ze verder wilde lezen. Een enkele verhaal voldeed niet aan elementaire dingen zoals interpunctie of was in spreektaal opgetekend. Het had wel wat, maar het was niet geschikt voor publicatie. Wat mij steeds verbaasde is het verbeeldingsvermogen dat zelfs bij de in spreektaal geschreven verhalen naar boven kwam. 'Jammer dat deze schrijver niet met een goede proeflezer gewerkt heeft', denk ik dan. Steeds vroeg ik me af of er nog wel iets nieuws te verzinnen viel en werd blij verrast met nieuwe settings, goede ideeën en verrassende wendingen. Bij sommige auteurs zag ik prachtige plots, maar wat simpele taal, bij anderen zag ik een mooie schrijfstijl waardoor je het verhaal wilt lezen, maar een zwakker of onduidelijk plot. Er zaten minder verhalen bij die beide aspecten hebben, een sterk plot met een schitterende schrijfstijl.

Ik kreeg ontzag voor jury’s, want het valt niet mee om andermans verhaal te beoordelen, waaraan te zien is dat er hard aan gewerkt is, de zinnen verzorgd zijn en waar diep over nagedacht is. Vaak vond ik het spijtig dat er niet gelet was of het verhaal aan het genre voldoet of dat het verhaal te veel leek op bekende thrillerverhalen, of dat de taal met oefening sterker zou zijn.

Als nieuwbakken jury was ik milder dan mijn geroutineerde collega’s, omdat ik met frisse ogen de verhalen gelezen heb. Op de site van Edge Zero staan de eerste resultaten van de eerste ronde. Als je niet gekozen werd voor de longlist, geef niet op en ga door met schrijven. Lees de tips van de gevorderde jury’s. Hieronder mijn tips. 

Tips

Een jaar lang werkte ik hard aan mijn schrijfstijl, nadat ik bij beoordelingen terugkreeg dat mijn schrijfstijl wat zwak was. Met resultaat: na een jaar kreeg ik terug bij wedstrijden dat mijn schrijfstijl prima was. Een schrijver/ docent zei zelfs dat ik poëtisch schreef. Een kwestie van oefening baart kunst.

Voor het genereren van ideeën raad ik aan mee te doen aan schrijftrainingen en veel te oefenen. De laagste drempel is het boek van Louis Stiller Het grote schrijf-doe-boek waarin voor iedere dag een jaar lang één oefening staat. Daarin staan ook wenken hoe aan ideeën te komen.

Wil je meer weten over Edge Zero? Kijk hier op hun website. 

Odile Schmidt-Nouhan (1965) is veelvuldig genomineerd en winnares van verscheidene schrijfwedstrijden. Naast korte verhalen schrijft ze weleens winnende columns en staat ze in de top 100 van de Turing gedichtenwedstrijd 2015. Wil je meer weten over Odile? Kijk dan op haar website.