Verplicht om te spieken

Sommige leerlingen op mijn middelbare school blonken uit in spieken. Ze schreven spiekbriefjes, zo klein dat een Japanse rijstschrijver er jaloers op zou zijn. Tattoos waren nog lang niet populair, laat staan op het schoolplein, maar zij hadden hun armen al vol staan. Alles om maar niet te hoeven leren. Zelf spiekte ik zelden tot nooit, te schijterig. Ik ben het pas later gaan waarderen, gek genoeg toen het belangrijk werd om origineel te zijn.

De belangrijkste bron voor elke schrijver is de grote boze buitenwereld. Of je het nou op straat zoekt, in bed of op kantoor: daar doe je de inspiratie op die onmisbaar is voor je verhaal. Maar voor een boek heb je niet genoeg aan een verhaal, je hebt ook techniek nodig. En dan komen andere boeken goed van pas.

Ik lees en ik lees

Als je een boek leest, lees je niet alleen het verhaal, maar ook de techniek. Een boek is voertuig en reis ineen. Als je als auteur boeken leest, ben je niet alleen aan het lezen, maar ook aan het leren, bijvoorbeeld over de stijl van andere schrijvers.

De grootste kunstenaars zijn altijd op zoek naar de technieken van hun vakgenoten. Muzikanten zijn altijd aan het luisteren, regisseurs zijn altijd aan het kijken en schrijvers zijn altijd aan het lezen. De Portugese schrijver en Nobelprijswinaar José Saramago schreef elke ochtend twee pagina’s, en de rest van de dag ‘lees ik, en lees ik en lees ik,’ zei hij kort voor zijn dood.

Bruggetje

Ik raad onze auteurs aan om tijdens het schrijven van hun boek altijd een stapel boeken op de hoek van de tafel te leggen. Drie of vier favoriete boeken van je favoriete schrijvers, dat is meer dan genoeg. Ze hoeven niet eens van hetzelfde genre als jouw boek te zijn, als ze maar goed geschreven zijn. En elke keer als je vastloopt, pak je een van die boeken erbij om op te zoeken hoe die andere schrijver een vergelijkbaar probleem heeft opgelost.

Soms weet je even niet hoe je die nieuwe paragraaf moet openen, en dan is het verfrissend om te lezen dat een andere schrijver begint met een nieuwsbericht.  Goed idee, denk je, zoiets zou ik ook kunnen doen. Soms weet je even niet hoe je een bruggetje kunt maken van het ene onderwerp naar het andere, en dan is het een opluchting om te lezen dat iemand de overgang beschrijft zónder bruggetje, verrek, zo kan het ook!

Achteraf zeggen auteurs dat ze de stapel niet zo vaak hebben gebruikt, maar ze raakten er wel aan gehecht. Ik heb dezelfde ervaring. Ik voel me veilig in de nabijheid van mijn papieren vrienden. En ik krijg er zin van, vooruit, nog een pagina. Als zij het kunnen, kan ik het ook.

Geerhard Bolte is uitgever van Uitgeverij Haystack, gespecialiseerd in originele en toegankelijke managementboeken. Daarnaast is hij uitgever van selfpublishinguitgeverij Dialoog. Geerhard schrijft regelmatig over het schrijven van (management)boeken. Heb je een vraag of een voorstel voor een boek? Stuur hem een mail of maak contact via LinkedIn.