Het Fries

Ik lees: "Topmodel Doutzen Kroes moet haar moedertaal Fries sexy maken. Het Fries zit enorm in de verdrukking, blijkt uit diverse onderzoeken. [...] Hoe de uit het Friese Eastermar afkomstige Kroes het taalgebruik precies moet stimuleren, is nog niet duidelijk. Dat meldde de provincie Friesland woensdag." En dan denk ik weer: waarom moet het sexy? Het Fries is gewoon niet sexy. Het is bjusterbaarlik mooi, dat is alles. Het heeft een ziel, een leergang aan de universiteit, een grammatica en een volk. Bovendien: er zijn zóveel Friese zangers, schrijvers, voordrachtspodia. In het hele land zitten 'Fryske Kriten', er is Friestalige literatuur, een Fryske Top 100, Omroep Friesland (met een Friestalige site). Als ik in Friesland kom, hoor ik alléén maar Fries (in allerlei varianten). En als ik buiten Friesland twee Friezen tegenkom, hoor ik óók alleen maar Fries. Het Fries is cultureel gezien volstrekt niet in de verdrukking. Ik geloof er niets van. Er wordt hier ergens een kwestie met de haren van de mooie Doutzen bijgesleept. Ik snap helemaal niet, waarom. Iemand een idee?

"Er zijn al genoeg uitgestorven talen." Ja, dat las ik laatst in Taalpost. Een of andere taal die op uitsterven stond, werd nog erger bedreigd, nu de enige twee mensen die die taal kenden, boos op elkaar waren en niet meer met elkaar wilden spreken.
23 november 2007 - 17:06

Lid sinds

16 jaar 11 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
persoonlijk ga ik echt plat op meisjes die Fries spreken... (ook die Twents spreken) maar dat heeft gewoon te maken met afkomst sexy talen... die bestaan volgens mij niet hoor... iets kan mooi, ontroerend, lieflijk, leuk, grappig zijn binnen een taal, maar SEXY? maar ach wie ben ik... een verdwaalde boer... t
23 november 2007 - 18:54

Lid sinds

17 jaar 4 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
Ík zocht de knop om me uit te schrijven, maar kon die niet vinden. Enfin, toen zag ik dit stukje. Een paar huizen vederop woonde een oude man die niet meer thuis kon wonen. Hij was er te slecht aan toe voor het verzorgingstehuis hier in Makkum en het verpleegtehuis in Bolsward zat vol. De huisarts had gelukkig een plek voor hem weten te regelen in Leeuwarden. Toen de huisarts het goede nieuws vertelde, werd hij helemaal stil. Pas toen zijn dochter kwam, bleek wat hem dwars zat. Hij riep: "Ik wol net naar Ljouwert, ik ken se net verstaen". (ik wil niet naar Leeuwarden, ik kan ze niet verstaan) 'Hollanders' denken vaak dat alle Friezen dezelfde taal spreken, maar er zijn heel veel dialecten. Het Bolswards is echt anders dan het Hindelopers, 't Bildst etc. En die dialecten dreigen o.a. uit te sterven. Verder spreken oudere mensen nog wel Fries, maar spreekt de jeugd vaak Hollands. Op het schoolplein hoor je echt nog amper Fries. Dat komt deels door import (zoals ik zelf) en doordat de jeugd het 'stoerder' vindt om Hollands te praten. Daarnaast schamen sommige jongeren zich als ze Fries praten. Ook de overheidsinstellingen gaan meer en meer over op het Nederlands. Als ik het gemeentehuis bel, word ik nog te woord gestaan in het Fries en de gemeentelijke mededelingen staan in het Fries en Nederlands in de regionale krant, maar dat is een uitzondering. Men hoopt door de campagne dat de Friezen weer meer Fries gaan praten; thuis, op school etc. En Fries is best sexy hoor...
24 november 2007 - 16:45

Lid sinds

16 jaar 11 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
Het komt niet alleen door import of jongeren die het niet spreken, maar in de grotere plaatsen wordt meestal geen Fries gesproken, maar een soort dialect wat per stad kan verschillen. Ik kom uit Harlingen waar een soort stadsfries werd gesproken en nauwelijks Fries. In de dorpen er omheen werd juist wel veel Fries gesproken, maar als Harlinger kon ik dat natuurlijk niet spreken zonder uitgelachen te worden. Nu woon ik in Leeuwarden en daar spreken de meeste mensen 'Leeuwarders', wat enigszins lijkt op het stadsfries wat ze in Harlingen spreken. Maar het is geen Fries, sommige Friessprekenden hoor je wel eens beweren dat ze zich in de stad te goed voelen om Fries te spreken. Ondanks dat ik, vermoed ik, beter uit mijn woorden kom in het Frans of Engels, vind ik Fries wel mooi. En stiekem spreek ik het wel een beetje, maar alleen tegen de hond (kruising Friese stabij, dus die moet het kunnen verstaan), want die lacht me niet uit om mijn uitspraak ;-). Vaak vinden mensen het vreemd dat je in Friesland bent geboren, Friese ouders hebt, maar geen Fries kunt spreken, maar het is niet vanzelfsprekend (meer) dat Friezen ook Fries spreken. Misschien dat Doutzen kan zorgen dat het imago van de taal iets minder oubollig wordt, maar het zal nog wel honderden jaren duren voor mensen het een sexy taal gaan vinden, als het dan nog bestaat...
24 november 2007 - 19:32