Jeroen Brouwers

Nounounou, Rapid, een kroontje is natuurlijk wel het mooist als hij van goud is. Je geeft je vrouw ook geen blikken dingetjes als blijk van waardering. Toch?

Rapid: Wat ik zeg is: Het gaat niet om het geld. Het gaat om de claim die je legt. Bij de Oscars krijg je alleen een beeldje. Juist (volgens mij) omdat vrijwel ieder geldbedrag zo'n prijs zou devalueren. Omdat je dan naar het bedrag gaat kijken, gaat vergelijken. Zoals nu gebeurt met deze prijs. (Debuutprijzen die bijna evenveel opleveren.) Ik zeg alleen: als je geld verbindt aan zo'n prijs, kom dan met een bedrag dat past bij de waarde die jij - als organisatie - klaarblijkelijk toekent aan zo'n prijs (de belangrijkste literaire prijs uit het Nederlands taalgebied). Met 16.000 euro kom je er dan niet. (Ook omdat het zo'n raar bedrag is. Een soort 14,99.) Lukt dat niet, verbind er dan geen geld aan en laat het bij de eer en desnoods een soort trofee à la de oscar. Ik zou het wel waarderen als je mijn posts goed leest voor je onaardige dingen roept als "Sommige mensen, en jij dus ook blijkbaar arturv, vinden dat iets alleen waardevol is als er genoeg € of $ mee gemoeid zijn. Zo zit ik gelukkig niet in elkaar." We zitten hier niet op kijvenonline.

Ha, ha, arturvh, ik ben niet jaloers hoor. En met dat belastingvlucht bedoelde ik alleen dat je voor dat bedrag niet naar Belgie hoeft te gaan verhuizen, dat is hier ook belastingvrij als je een paar leuke aftrekposten opvoert. ;) Of hij daar voor een baan is gaan wonen, weet ik niet. Zelf zegt hij in dat interview dat hij van werkbeurzen leeft en dat gun ik hem van harte. Ik sta helemaal achter dat systeem en vraag er wellicht zelf ook nog wel ooit een aan. Hij zegt echter zelf dat hij het zo vernederend vindt. En ja, 16000 euro is een schijntje als je bedenkt dat het van twee landen komt (8000 per land) en per drie jaar gaat (nog geen 3000 per jaar). Is niet veel, maar ik zou er blij mee zijn. Nog blijer zou ik zijn met de erkenning van mijn werk. Dan was een bosje bloemen (mooie rozen graag) ook al genoeg.

Misschien dat we de waarde van geld allemaal anders beoordelen. Nogmaals: ik vind € 16.000,= veel geld. Zeker als je het krijgt. Marriejeanne: Als ik mijn vrouw een zilveren armband geef en zij is daar ontevreden mee omdat ze liever een gouden had willen hebben, vind ik haar ondankbaar. Nogmaals Arturvh: als mijn vrouw mij een zilveren horloge geeft omdat zij mij lief vindt, maar ik ben daar niet blij mee omdat de buurman een gouden van zijn vrouw heeft gekregen, dan ben ik ondankbaar. Want....ik krijg iets als blijk van waardering of erkenning. Als het prijskaartje van die blijk van waardering of erkenning me niet bevalt, dan gaat het dus niet om de waardering of erkenning, maar om het geld. En dat is wat mij stoort. En kijvenonline. Flauw hoor.

Het is inderdaad wel een raar systeem, die werkbeurzen. Schrijvers moeten zich er steeds voor verantwoorden. Mijn belastingcenten! Terwijl niemand een ambtenaar vraagt waarom hij salaris krijgt. Ik wil schrijvers niet vergelijken met ambtenaren. (Behalve sommige dan. ;-)) Ik probeer te zeggen dat we nou eenmaal hebben afgesproken dat literair werk een bepaalde maatschappelijke waarde vertegenwoordigt. En dat we mensen die dat literaire werk maken dus best wat geld mogen toestoppen, opdat ze niet verhongeren. Waarom wordt daar toch zo over gezeurd? Alsof wat niet meteen in commerciële waarde is uit te drukken niet mag bestaan. Ik zou zeggen: probeer het. Je hebt toch genoeg prachtboeken op je naam staan.

Rapid: Liever flauw dan onaardig. (Misschien ligt het aan mij, maar ik vind iemand geldwolverij aanwrijven niet aardig.)

Nee Rapid, we hebben het niet over goud of zilver, dat maak jij ervan. Het ging nu even over blikken dingetjes. Dat was de vraag/stelling. @ arturvh: er is geen sprake van 'geld toestoppen'. Een werkbeurs krijg je niet zomaar. Daar zijn voorwaarden aan verbonden. Vergelijk het met het halen van een diploma van die ambtenaar, onderwijzer, politieagent, burgemeester, politicus. Daarbij haalt de hoogte van een werkbeurs het niet bij een salaris van bv een ambtenaar. Er staat tegenover dat de auteur af en toe eer krijgt van zijn werk. Bijvoorbeeld in de vorm van een prijs. Zo moet alles wel in verhouding zijn. Op zich vind ik 16.000 euro veel geld, maar als ereloon voor een oeuvre als dat van Jeroen Brouwers, met daarbij het prestige dat zo'n prijs met zich meedraagt, is het niet veel. Zelfs te weinig. Dat bedoel ik met verhoudingen. Dan is een symbool waarschijnlijk inderdaad beter op zijn plaats. Maar ja, een mens moet toch ook op zijn tijd naar de Aldi kunnen voor een goede fles wijn.

Oei arturvh, ik heb het woord geldwolverij nergens geschreven. Ondankbaar, dat is het juiste woord. Geen verschil kunnen maken tussen waardering dmv erkenning of waardering dmv geld. En marriejeanne, dat bedoel ik dus met verschillend kijken naar waarde van geld. Ik vind € 16.000,= namelijk geen blikken dingetje. Maar daar zullen we het waarschijnlijk nooit over eens worden.

Ik citeer: "Sommige mensen, en jij dus ook blijkbaar arturv, vinden dat iets alleen waardevol is als er genoeg € of $ mee gemoeid zijn. Zo zit ik gelukkig niet in elkaar." Wat voor iemand is dat dan? Ik dacht: geldwolf. De tegenstelling die jij schetst, daar heb ik het helemaal niet over. Nog één keer: zo'n staatsprijs suggereert de belangrijkste prijs in het Nederlands taalgebied te zijn. Daar hoort toch iets unieks bij? Dit is net zoiets als wanneer ik mijn beste vriend een cadeaubon geef voor z'n verjaardag. Geen zin om na te denken over wat hij leuk vindt. Gewoon: hier heb je een cadeaubon. Zoekt het maar uit. Maar van harte gefeliciteerd, hè. Dat jij heel blij zou zijn met de cadeaubon van mijn beste vriend, doet er niet toe. Bij jou spelen die emoties namelijk niet mee. Jij denkt niet: verdorie, krijg ik van m'n beste vriend een lullige cadeaubon. Jij denkt alleen: leuk een cadeaubon.

"Ach, laat ook maar. Ik heb vandaag last van lange tenen." Wil je erover pràten, Arturvh?

Nou, ik heb vandaag geen last van lange tenen en eens worden zullen we het inderdaad wel niet, maar duidelijkheid is soms ver te zoeken. Voor de meest prestigieuze literatuurprijs van Nederland en België is een bedrag van 16.000 euro op driejaarlijkse basis toch echt geen zilver of goud. Blik mag overdreven zijn, maar koper haalt het ook nog niet.

"Wil je erover pràten, Arturvh?" Neuh. Ik ga maar eens in mijn € en $ badderen. Net als oom Dagobert.

Ach ja, marriejeanne, het zal niet overdreven veel zijn in vergelijking met waar het voor staat en hoe het wordt bepaald en door wie of wat het wordt uitbetaald. Maar ik weiger om het eens te zijn met iemand, en dan mag het nog zo'n groot schrijver zijn, die een dergelijke prijs (en dus ook de erkenning voor zijn werk) weigert omdat het geldbedrag te laag is. Ik blijf dat ondankbaar vinden. En nu stop ik ermee. Ik moet vandaag nog een boek schrijven, want ik wil ook gepubliceerd worden, succesvol zijn en een prijs winnen.

Ik vind 't wel stijl (zoals wij in de jaren '80 zeiden). Hermans heeft ooit de P.C. Hooft geweigerd omdat de minister - die per ongeluk in de brief aan Hermans bij het prijsbedrag een nulletje teveel had gezet - weigerde dat extra nulletje ook daadwerkelijk te betalen. (Tenminste, zo is het verhaal aan mij overgeleverd.) En ik vind het bekrompen en ook wat benepen om mensen op te dragen een prijs te accepteren omdat ze anders ondankbaar zijn. Hebben we Alva (die vond ons ook uiterst ondankbaar) daarvoor het land uit getrapt?

Maar wáárom heb je nou wat tegen die beurzen? Dat er schrijvers zijn die het ook zonder beurs af kunnen, vind ik eerlijk gezegd geen steekhoudend argument. Jeroen Brouwers schreef belabberd, toen hij nog een baan had. Toen zei de oude Van Oorschot: 'Jij moet van het tuurtouw af'. JB verbrandde al zijn schepen achter zich. Werd fulltime schrijver. En schreef de romans die hem deze prijs opleverden. (In voorgaande parafraseer ik het NRC.) Kennelijk kon hij het alleen zo. Waren die romans er dus niet gekomen, als hij 's avonds aan de keukentafel had moeten schrijven. Het hangt er maar vanaf welke waarde je hecht aan dit soort cultuuruitingen. Een niet helemaal kloppende vergelijking: waarom zou je musea wel financieel ondersteunen en schrijvers niet?

"Overigens moet iemand die 16.000 euro vanwege zijn literaire verdiensten weigert uiteraard worden uitgesloten van elk soort werkbeurs op literair gebied." Werkbeurzen krijg je op grond van een project. Een voorstel voor een roman. Die prijs heeft er niks mee te maken. Die twee dingen zo rigoreus koppelen is wel heel erg Big Brother. Daarmee verlang je van het Literair Productiefonds dat ze niet alleen een project beoordelen, maar ook de indiener van dat project moreel de maat nemen. (Het doet me een beetje denken aan al die politici die zich bemoeien met rechterlijke uitspraken.) Daarmee ontneem je schrijvers vrijheid. En dat lijkt me niet de bedoeling.

Hmm.. ik heb hier geen duidelijke mening over, maar het eerste wat ik dacht: is het niet een beetje paradoxaal om een prijs te weigeren als het te láág is? :)

Neen, Marcella, daar zit geen paradox in. Deze discussie had lang geleden al gestopt moeten zijn. Brouwers is in zijn recht, hij doet er gaan aan hem te weigeren (om verscheidene redenen) en krijgt allicht wat hij wilt. Iedereen blij, behalve zij die alleen zien dat hij 16.000 euro laat liggen.

Tja, daar zeg je het inderdaad puntig in één zin (de laatste).

Ja, dat ben ik met je eens, Rapid. Dat had ik eerder ook al gezegd. Maar met rudolf ben ik het helemaal niet eens. Die (politieke) discussie hoeven we hier niet te voeren, maar kijk jij wel eens naar het Journaal en Netwerk en dergelijke programma's? Daar staat het alleen niet onder dat ze gesubsidieerd zijn, maar dat zijn die programma's toch wel. Oók van jouw belastinggeld. Het is denk ik een onbewuste keuze van je dat je het een wel accepteert en het andere niet. Want nieuws blijft ook gemaakt worden, natuurlijk. Hoe dan ook.

Schiet me niet af, maar: het ziet er een beetje uit als een ordinaire poging om naast Wolkers ook in de publiciteit te treden, al deed Wolkers dat natuurlijk ongewild. Bovendien: Jeroen Brouwers is een romanticus. En zijn die niet per definitie een beetje egocentrisch? (Niets mis met Brouwers' boeken hoor, hij schrijft leuk...)

Poging? Ordinair? Je raaskalt.

Marcella toch... Je kent de man niet. Je hebt wat krantenberichtjes gelezen. Wat boeken. En op grond van die summiere informatie schuif je hem zoiets in de schoenen? Ik ben benieuwd wat je allemaal roept over mensen die je wél kent.

Rudolf: Goed, dat is hoe jij het zou doen. Maar moet JB precies hetzelfde doen alleen maar omdat mensen te vooringenomen zijn om hem het voordeel van de twijfel te gunnen?

Ik vind dat een goed alternatief van rudolf.

Marcella toch... Je kent de man niet. Je hebt wat krantenberichtjes gelezen. Wat boeken. En op grond van die summiere informatie schuif je hem zoiets in de schoenen? Ik ben benieuwd wat je allemaal roept over mensen die je wél kent.

Ik maak me hier niet populair, geloof ik... ;) Ik zei al: "Ik heb hier geen duidelijke mening over, maar het eerste wat ik dacht..." + "Het ziet er een beetje uit als..." Ik geef toe: ik ken die man niet. Ik heb krantenartikelen en boeken gelezen, maar ik heb me ook niet genoeg in hem verdiept om een gefundamenteerd oordeel te kunnen geven. :)

Marcella schreef: "Ik maak me hier niet populair, geloof ik..." Maar daarvoor ben je hier ook niet. ;-) Mariejeanne schreef: "Ik vind dat een goed alternatief van rudolf." En ik vind het de wereld op zijn kop.

Hé Arturvh, jij zou toch in je eurobad gaan liggen bubbelen? ;-)

Vanuit een rinkelend en knisperend bad: Vlaams Cultuur- en Sportminister Bert Anciaux vandaag in de Volkskrant: "‘Schrijnend’ vindt Vlaams Cultuur- en Sportminister Bert Anciaux het dat veel oudere schrijvers, beeldend kunstenaars, acteurs en regisseurs amper de eindjes aan elkaar kunnen knopen. Daarom begrijpt hij de noodkreet van Jeroen Brouwers, die vond dat de 16 duizend euro van de Prijs der Nederlandse Letteren te laag is. (...) Op een bepaald moment werd Jeroen in een hoek geduwd en zei men dat hij het alleen maar voor het geld deed. Als reactie heeft hij gezegd: ik wil die hele prijs niet hebben’, aldus de Vlaamse minister, die vergeefs voorstelde het prijzengeld te verhogen. ‘Het is treurig, want als iemand het had verdiend, dan hij wel. (...) Zoals onze topsporters nooit meer in de miserie mogen zitten als ze eenmaal een Olympische medaille hebben gewonnen, moeten we ook onze kunstenaars van topniveau steunen. Ik broed ergens op en ik vind wel iets.’" http://www.volkskrant.nl/kunst/article473195.ece/… http://www.volkskrant.nl/kunst/article473168.ece/… En in het Parool: "Wat Brouwers vooral steekt is dat de kosten van de plechtigheid waarmee de prijsuitreiking gepaard gaat, in geen verhouding staan tot het geldbedrag dat hij beurt. Collega-schrijvers reageren instemmend op Brouwers weigering van de prijs. H.C. ten Berge, P.C. Hooftprijswinnaar van 2006: ''Tegenwoordig zijn er debutantenprijzen met grotere geldbedragen. Dat is prachtig voor een beginnende schrijver, maar het is belachelijk als je een heel oeuvre vervolgens met een veel geringer bedrag bekroont.''" http://www.parool.nl/boeken/2007/artikelen/102507… Da's toch een mooi einde van deze thread. (Voor mij tenminste wel.)

Zeker!