Inspiratie is niet nodig om te schrijven

Er wordt wel eens gezegd dat je als schrijver inspiratie nodig hebt, maar dat is nergens voor nodig. Ideeën zijn gebonden aan dezelfde wetten als de natuur: je kan niet iets uit niets krijgen. Er is dan ook niet zoiets als een origineel idee, maar dat is geen reden om te wanhopen.

Mijn idee van de hel is een wit vel papier, of een wit scherm. En ik, starend ernaar, niet in staat om een enkel woord te verzinnen dat de moeite waard is, geen enkel personage waar mensen in kunnen geloven, geen verhaal dat nog niet verteld is. De enige manier om uit deze spijlloze gevangenis te komen is door te schrijven.

‘Waar zijn al mijn ideeën?’ vraag ik me dan wanhopig af. Het antwoord is even simpel als nietszeggend: ze zitten in mijn hoofd. Maar daar gaat het niet om. Iedereen heeft ideeën voor een boek, een film, een verhaal of een Tv-serie.

Aan ideeën geen tekort

Je krijgt ideeën van dagdromen, van verveeld zijn, van de sleur doorbreken, van nieuwe dingen doen. Je krijgt ideeën door wanhoop, pizza eten of deadlines.  Je krijg de hele tijd ideeën. Het enige verschil tussen schrijvers en andere mensen is dat we beseffen dat we ze hebben en daar gebruik van maken.

Het probleem is niet dan ook niet het idee. Het geloofwaardig omvormen van het idee naar iets wat mensen willen lezen, iets wat mensen vastgrijpt, dát is de uitdaging.

En het aller-moeilijkste is nog wel om te gaan zitten om te schrijven. Omdat mensen zijn gemaakt om op autopiloot te draaien, ervaar je weerstand. Zelfs als je je best doet zal je brein proberen je te stoppen. Als je dus wacht op inspiratie voordat je begint met schrijven, gaat er niks gebeuren. Inspiratie voelt goed, maar is eigenlijk irrelevant. De enige manier waarop je een tekst kunt maken, is door discipline.

Ideeënmotor

Maar er zijn wel methodes om je ideeënmotor op gang te krijgen. Een manier is door vragen te stellen zoals ‘wat als…’ of ‘was het maar…’ of ‘‘zou het niet interessant zijn als…’

Geen van de antwoorden op die vragen gaan origineel zijn en dat is niet erg. De enige manier om nieuwe ideeën te krijgen is door bestaande dingen met elkaar te combineren op verschillende manieren.

Stel dus niet te veel eisen aan het idee. Het hoeft geen plot te zijn, alleen een plek om te beginnen. En vanaf dat punt gaat het alleen nog maar om de discipline om elke witte pagina te vullen met letters.

Elisabeth Hunting studeert Creative Writing aan de ArtEZ, is redacteur bij Schrijven Online en heeft een eigen blog.