Geen afbeelding
Yago

Lid sinds

10 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker

Gebruiken jullie soms doelbewust stijlfiguren?

 31 december 2013 - 0:29
De vraag lijkt me duidelijk. :) Gebruiken jullie soms doelbewust stijlfiguren? Ikzelf durf het - als ik het nuttig acht - wel eens te doen. Soms kan het bij een personage passen. Soms laat het een beschrijving meer tot zijn recht komen. Gewoon omdat een stijlfiguur op sommige momenten net dat tikkeltje meer kan geven aan een tekst. Desondanks merk ik geregeld bij proeflezers op dat ze dit suggereren als een fout. Vaak markeren ze de figuur en schrijven, soms zelfs met de caps lock gevolgd door drie lelijke uitroeptekens, de naam van de stijlfiguur alsof het een doodzonde is. Maar een stijlfiguur is niet noodzakelijk een fout. Niet? Toch lijken sommige proeflezers zich hardnekkig bezig te houden met deze uit een tekst te krijgen. Waarom zouden ze dit doen? Dju, nu heb ik toch nog een extra vraag gesteld. En oh ja, nog eentje, om het af te leren: hoe ervaren jullie dit?

Geen afbeelding
Ceridwen

Lid sinds

18 jaar 9 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
 31 december 2013 - 1:08
Ik ben dol op stijlfiguren, omdat het zo leuk is om met taal te spelen. Maar ik merk soms wel dat ik lang moet schuiven voor het goed is en me soms bedenk en toch maar voor de meest eenvoudige versie ga. De stijlfiguren zijn niet fout, maar als ze teveel opvallen, een cliché zijn of op een handigheidje lijken, dan zien lezers ze en denken ze: huh? Ik zou ze zeker blijven gebruiken als ik jou was, zo leuk, leuk, leuk. Tegelijkertijd zou ik bekijken wanneer en waarom ze zo opvallen dat proeflezers er over struikelen. En misschien gewoon rechtstreeks vragen aan de proeflezers: 'Waarom vis je dat eruit?' Want misschien heb je ze wel heel goed verwerkt, maar heeft je proeflezer ergens geleerd dat je ze niet mag gebruiken of zo, dat kan natuurlijk ook.

Geen afbeelding
Tja

Lid sinds

15 jaar 6 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
  • Pluslid
 31 december 2013 - 1:47
Ik gebruik nooit bewust stijlfiguren. Als ik het wel doe, is het dus onbewust.

Geen afbeelding
Yago

Lid sinds

10 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
 31 december 2013 - 9:54
Ceridwen, dat kan ik inderdaad eens doen. Vragen aan de proeflezers wat hen aan de stijlfiguren stoort. Valt het teveel op? Oogt hetgeen wat ik juist zo mooi of goed vindt gekunsteld? Bedankt voor de tip!

Profile picture for user Riny
Riny

Lid sinds

11 jaar 7 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
 31 december 2013 - 10:01
Voor hen, die net als ik, niet wisten wat er met stijlfiguren bedoeld werd: google eens en er gaat een wereld voor je open. Ik denk dat ik het ook onbewust zou doen, maar ja zoveel heb ik nog niet geschreven. vrg.

Geen afbeelding
Yago

Lid sinds

10 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
 31 december 2013 - 10:09
Yrret, als je dat doelbewust doet. Om welke reden doe je dit dan? Gewoon voor de oefening? Of wil je er iets mee bereiken in je tekst? Zo ja, wat?

Geen afbeelding
Via

Lid sinds

14 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
 31 december 2013 - 10:29
Een stijlfiguur is toch iets anders dan een stijlfout? Stijlfiguren zijn niet per definitie 'fout'. Natuurlijk gebruik je deze doelbewust in je tekst. Toch is het wel iets om bij stil te staan als een proeflezer deze aanmerkt als fout, want dan heeft deze dus niet begrepen waar je naar toe wilde met je stijlfiguur. Kun je een concreet voorbeeld geven, Yago?

Geen afbeelding
Thérèse

Lid sinds

15 jaar 3 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
  • Pluslid
  • Moderator
 31 december 2013 - 12:09
Kan het zijn, Yago, dat je eerder een stijlbloempje bedoelt dan een stijlfiguur? Een stijlfiguur is een bijzondere, kunstige formulering, oratorische wending, opzettelijke afwijking van een normale wijze van zeggen, en een stijlbloempje is een malle stijlfout, -figuur. (*) Gebruik van stijlfiguren, zoals metaforen, alliteratie e.d., hoeft niet misplaatst te zijn, of 'fout'. (*) Prisma van de Letterkunde, Tulp, Zwolle

Geen afbeelding
Hekate

Lid sinds

14 jaar 5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
 31 december 2013 - 12:21
Een stijlfiguur is toch iets anders dan een stijlfout? Stijlfiguren zijn niet per definitie 'fout'. Natuurlijk gebruik je deze doelbewust in je tekst. Toch is het wel iets om bij stil te staan als een proeflezer deze aanmerkt als fout, want dan heeft deze dus niet begrepen waar je naar toe wilde met je stijlfiguur. Kun je een concreet voorbeeld geven, Yago?
Ik wilde net hetzelfde schrijven. Therese, wat is een stijlbloempje?

Geen afbeelding
Hilde Cornelis

Lid sinds

12 jaar 11 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
 31 december 2013 - 12:24
Als je veel leest, dan komen stijlfiguren vanzelf aan de oppervlakte wanneer ze aan de orde zijn. Net als popcorn, dat is altijd goed. Ik ben door schrijfcoaches, proeflezers al gewezen op stijlfiguren waarvan ik niet eens wist dat ze bestonden. Maar ik gebruikte ze wel.

Profile picture for user Diana Silver
Diana Silver

Lid sinds

14 jaar

Rol

  • Gewone gebruiker
 31 december 2013 - 12:35
Toch is het wel iets om bij stil te staan als een proeflezer [eenstijlfiguu] aanmerkt als fout, want dan heeft deze dus niet begrepen waar je naar toe wilde met je stijlfiguur.
Ben ik het niet zonder meer me eens. Het hangt natuurlijk sterk van de proeflezer af - maar vaak is een proeflezer op zoek naar fouten. Als je dan een ongebruikelijke constructie geschreven hebt, zal hem dat meteen opvallen en dan heeft hij het gevoel zijn werk goed te hebben gedaan, en terecht. Ergo: zijn leeservaring is anders dan de leeservaring van iemand die je tekst voor zijn eigen plezier zou lezen: diegene zou jouw kolderieke taalcreativieit misschien eerder met een glimlach belonen dan met caps lock en uitroeptekens.

Geen afbeelding
Yago

Lid sinds

10 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
 31 december 2013 - 13:14
Hier even een voorbeeld. Ik heb gekozen voor de stijlfiguur 'anafoor'. Verwacht er evenwel niets hoogstaand van, want ik heb het voorbeeld even snel uit mijn mouw geschud.
Alle dagen stond Janne op en ging naar haar werk. Alle dagen sloofde ze zich uit voor haar baas. Alle dagen moest ze zijn speelse knijpen in haar billen dulden. Ze was het kotsbeu.
Sommige proeflezers gaan dan dit schrijven: ANAFOOR!!! Ja, dat wist ik ook wel denk ik dan. Maar wat is daar mis mee? Thérèse, ik bedoel wel degelijk een stijlfiguur. Net zoals Hekate weet ik niet goed wat een 'stijlbloempje' is. :)

Geen afbeelding
Thérèse

Lid sinds

15 jaar 3 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
  • Pluslid
  • Moderator
 31 december 2013 - 13:37
Een stijlbloempje kan zijn: Scheer dat je wegkomt! Die vind ik zelf erg leuk, maar het is natuurlijk een verhaspeling van Scheer je weg! en Maak dat je wegkomt! Een vermixing van twee uitdrukkingen, bijvoorbeeld, is een stijlbloempje - net als het woord vermixing op zich, dat een (niet-)bestaand woord is geworden door vermenging en mix met elkaar te mengen. Het woord neoplasma vind ik ook een leuke vermixing, maar iedereen die iets van stijl weet, zal zeggen: 'Dat woord bestaat niet; wat bedoel je ermee, zou je het niet vervangen door pleonasme?' Wanneer iemand te veel van die grapmakerijen in een tekst mikt, kan dat vermoeiend zijn / worden voor de lezer; maar tegelijkertijd kunnen anderen er juist van genieten. Literair gezien worden ze niet per definitie gewaardeerd.

Profile picture for user Leonardo Pisano
Leonardo Pisano

Lid sinds

14 jaar

Rol

  • Gewone gebruiker
 31 december 2013 - 13:59
Er zijn, geloof ik, ongeveer 300 verschillende stijlfiguren. Ik gebruik er veel bewust, maar ik zal ze ongetwijfeld ook onbewust gebruiken. Een Spoonerisme is momenteel mijn favoriet. Ik heb een personage die ze gebruikt als een soort handelsmerk. Dat kan nooit onbewust. Metonymen? Heerlijk! Alliteratie is ook mooi en pas ik toe bij het herschrijven.

Geen afbeelding
Via

Lid sinds

14 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
 31 december 2013 - 14:30
Hier even een voorbeeld. Ik heb gekozen voor de stijlfiguur 'anafoor'. Verwacht er evenwel niets hoogstaand van, want ik heb het voorbeeld even snel uit mijn mouw geschud.
Alle dagen stond Janne op en ging naar haar werk. Alle dagen sloofde ze zich uit voor haar baas. Alle dagen moest ze zijn speelse knijpen in haar billen dulden. Ze was het kotsbeu.
Sommige proeflezers gaan dan dit schrijven: ANAFOOR!!! Ja, dat wist ik ook wel denk ik dan. Maar wat is daar mis mee?
Daar is helemaal niets mis mee. Misschien moet je op zoek gaan naar andere proeflezers. ;)

Geen afbeelding
Ceridwen

Lid sinds

18 jaar 9 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
 1 januari 2014 - 13:04
Nee, inderdaad, daar is niets mis mee, sterker nog, het voegt iets toe. Zo'n opsomming zegt iets, versterkt het kotsbeu. "Elke ochtend stond Janne op en ging naar haar werk. Ze sloofde zich de hele dag uit voor haar baas. De speelse knijpen in haar billen moest ze dulden. Ze was het kotsbeu." Inhoudelijk haast hetzelfde, maar veel minder een statement. Taal is spelen, please, speel.

Geen afbeelding
Hahou

Lid sinds

10 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
 3 januari 2014 - 14:40
Yago ik vind het juist een versterking van de sleur, van de tegenzin. Ik heb nog vrijwel niets laten lezen aan anderen Maar weet wel dat ik sommigen niet wil als proeflezer omdat ik denk dat die geen 'beleving' hebben. Die zou ik echter wel kunnen gebruiken voor spelling en gramatica controle ;-)

Profile picture for user Yrret
Yrret

Lid sinds

12 jaar 4 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
 3 januari 2014 - 17:00
Ik heb nog vrijwel niets laten lezen aan anderen Maar weet wel dat ik sommigen niet wil als proeflezer omdat ik denk dat die geen 'beleving' hebben.
Zoek je dan van tevoren een lezer uit met ervaring in totaalbelevenis zonder momentervaring of een lezer met ervaringsbelevenis die wel momentervaring heeft en het totaalbeeld niet begrijpt?

3 januari 2014 - 17:58
Absoluut! Het is een nuttig stuk gereedschap, maar evenals met het bakken van brood kan het ontbreken of het per abuis dubbel toevoegen van het weinige maar onmisbare zout het geheel onverteerbaar maken. Dosage is dus geboden (sic).

Geen afbeelding
Hahou

Lid sinds

10 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
 3 januari 2014 - 23:05
@Yrret. Het is niet zo ingewikkeld. Ik laat bijvoorbeeld één van mijn familieleden niet proeflezen omdat ik heb ervaren dat die voornamelijk terugkoppelt wat hij zou schrijven. Een ander laat ik niet lezen omdat ik weet dat zij geen fictie leest.