Heldendicht

Persoonlijk sla ik lange gedichten en liederen in een fantasyverhaal vrijwel altijd over. Ik ervaar ze vooral als hinderlijke onderbrekingen die het verhaal alleen maaar vertragen en zelden iets wezenlijks toevoegen. Eigenlijk geef je dat zelf met het woord opleuken al aan. Je wilt een stuk sfeer aan je verhaal toevoegen, niet iets dat echt onmisbaar is voor je plot. Zelf heb ik ooit wel eens een zelfbedachte mythe of sprookje bedacht om ergens in mijn verhaal te verwerken. Maar dan had die wel direct of indirect iets met de clou van mijn verhaal te maken. Ik heb ook vaker gezien dat in een heldendicht zoals jij bedoelt (van dichtvormen heb ik geen verstand, dus op dat dactylische ga ik maar niet in) een aanwijzing verborgen zit die de held nodig heeft om zijn/haar doel te bereiken. Maar dan wordt je verhaal al gauw een soort fantasypuzzel. Daar moet je van houden. Je idee om gedichten in je fantasyverhaal te stoppen is op zich sowieso niet origineel. Ik heb dat al heel vaak (wat mij betreft te vaak) gezien. Maar absolute regels bestaan er ook hier natuurlijk niet. Wie weet slaag jij er wel in ons te verrassen met een episch gedicht dat de gemiddelde lezer weet te boeien.

Nou ja, het is ook niet iets wat zozeer in het verhaal zelf komt, maar meer iets wat ik zelf uit wil schrijven naast mijn verhaal. Een soort legende of mythe waar een keer naar gerefereerd wordt. En dan was het de bedoeling om die legende of mythe los te gebruiken in een schrijfwedstrijd.

Ik ken één serie die gebaseerd is op een gedicht; de Donkere Toren serie van Stephen King. Het was niet zijn gedicht, maar iedereen die de serie heeft gelezen, kent dat gedicht ook wel inmiddels. Maar als jij een goed gedicht kunt maken, en je kunt daarmee een wedstrijd winnen, waarna er vervolgens ook nog eens een boek komt dat banden heeft met dat gedicht... hmm... dan wordt het interessant.

Een heldendicht is gewoon een lang verhaal in dichtvorm. Lees Odysseus van Homerus (ook in beknopte vorm verkrijgbaar) en je hebt een idee. Of het past in fantasy, daarvan heb ik geen idee, want ik hou er niet van en lees het dus nooit.

Het is een heel mooi idee; epos en tragedie staan van oudsher te boek als de hoogste vormen van literatuur. Maar je wint er, vrees ik, geen schrijfwedstrijden mee - de huidige poëtica heeft er maar weinig mee op. De klassieke heldendichten (of epen) zijn inderdaad veelal geschreven in dactylische hexameters, maar daarentegen worden de noordelijke heldendichten juist vaak in het zogeheten Germaanse heffingsvers geschreven en staan hoog- en laatmiddeleeuwse heldendichten meestal in rijm.

Het lijkt mij héél moeilijk om te schrijven, en, als het goed gedaan is, heerlijk om te lezen. Maar dan wel als losstaand verhaal, niet om een ander verhaal op te leuken.

Dat laatste is ook de bedoeling :) en als het lukt dan wordt er in mijn echte verhaal hoogst naar gerefereerd. Zoals in de echte wereld wordt gerefereerd naar Homerus.

Hoe bedoel je dat? Wordt het dan de inleiding van je roman? Zou ook nog kunnen denk ik.

Nee, meer dat er ergens in het boek een kort iets wordt verteld over dat heldendicht... Als inleiding zou het eventueel kunnen ook ja. Maar meer zoiets: In een boek dat zich afspeelt in de Romeinse tijd, zul je tegen kunnen komen dat er kort of ietsje langer gerefereerd wordt door een personage aan de Odyssee, of aan de Ilias. Zoiets zou dan in mijn boek ook moeten bij dit heldendicht. Maar eerst dat verhaal maar eens dichttimmeren. Weet al vrijwel zeker dat het in ieder geval mijn onderwerp zal zijn voor één van de schrijfwedstrijden dit najaar, maar nu nog kijken of deze vorm haalbaar is. Het is in ieder geval iets aparts, zo merk ik al. Heel summier: De held waarover verteld wordt is de stichter van het machtige keizerrijk Tarlonis (een belangrijke factor in mijn boek, meer dan de helft van het continent is in hun handen). Maar dit was niet genoeg. Hij wilde een heuse God worden, onsterfelijk, want dat was hem als kind beloofd door het geheime genootschap waar hij opgroeide. Het verhaal gaat over zijn zoektocht en eventuele slagen in die missie.

Dan snap ik het niet. Ga je het dan eerst helemaal schrijven (maar niet publicren) en flarden aanhalen / citeren? Zou ook goed kunnen werken, denk ik dan.

Zoiets. Het gaat er vooral om dat het me interessant lijkt om eens zoiets te schrijven. En als het dan goed genoeg is kan ik het gebruiken voor een schrijfwedstrijd dit najaar. Valt wel op, niet?

Voor de achtergrond van een fantasyverhaal lijkt het mij niet noodzakelijk om zoiets te schrijven zoals Homerus dat ook deed. Wat ik eruit opmaak is dat je universum waarin je verhaal plaatsvindt, kloppend wil krijgen. En dat dan los uitschrijven op zo'n manier dat dat ook weer leesbaar is. Ik vind het een boeiende gedachte. Misschien niet origineel maar zulke verhalen geven een fantasywereld altijd wel een extra stoot leven. Voor mijn gevoel moeten dergelijke heldendichten of mythologieën een beetje het karakter hebben van een verhaal dat mond tot mond verteld wordt. Het moeilijkst is om niet te veel van de hoofdlijn af te stappen en details gaan beschrijven. Dan ben je al snel met een roman in een roman bezig.

Dat laatste is iets om op te letten inderdaad. En de Heldendicht is niet alleen als achtergrond, maar ook een interessante schrijfstijl waarin ik wel geïnteresseerd ben. En inderdaad, ik wil het universum kloppend maken. Logisch maken. Geloofwaardig ook... Mythen moeten sowieso dat doorvertelkarakter hebben, maar een Heldendicht wordt meer opgevoerd door een bard/toneelgroep dan dat het ook echt wordt doorverteld zoals het is opgeschreven. In de oudheid stonden ze elkaar ook niet heel de Ilias te vertellen. Al kenden velen natuurlijk de hoofdlijnen van het verhaal wel.

Fantasywedstrijd in het najaar? Fantastels? Dan ben je nu al gediskwalificeerd, want Hay, die in de jury zit, weet nu dus al wie bij het verhaal hoort over die wereld, met dat heldendicht, etc. Ik hoop dus dat je het over een andere wedstrijd hebt...

Dat is er ééntje ;-) Er zijn er meer.

Fantasywedstrijd in het najaar? Fantastels? Dan ben je nu al gediskwalificeerd, want Hay, die in de jury zit, weet nu dus al wie bij het verhaal hoort over die wereld, met dat heldendicht, etc.

Als dat zo is, moet Hay dat duidelijk aangeven, bijvoorbeeld in zijn onderschrift. Diskwalificatie vanwege een vraag om informatie op een forum zou immens jammer zijn - en Hay post hier onder een nickname. Hoe kunnen mensen weten dat hij jurylid is?

Ben net thuis en niet geheel nuchter, maar eens met Therèse!

Als dat zo is, moet Hay dat duidelijk aangeven, bijvoorbeeld in zijn onderschrift. Kwalificatie vanwege een vraag om informatie op een forum zou immens jammer zijn - en Hay post hier onder een nickname. Hoe kunnen mensen weten dat hij jurylid is?

Het kan duidelijker, maar... Hay is Hay want zo heet hij, dat is geen nickname. Bovendien kan iedereen zich hier registreren als lid, en dus bij dit soort teksten komen, en dat kunnen ook andere juryleden zijn, ook van andere wedstrijden waar anonimiteit strikt is en/of je eerder niets mag hebben gepubliceerd van het verhaal.

Iemand kan zich hier best registreren zonder ooit iets te posten, dus ik zou er sowieso van uitgaan dat als je iets hier (of op een ander niet besloten forum) neerzet, dat je dan niet meer anoniem bent voor wedstrijden. En soms kun je misschien het risico nemen en het er toch op wagen, maar als dat uitkomt ben jij het die in de fout is gegaan en niet het jurylid dat je vraag toevallig tegenkomt. Bij sommige wedstrijden (de FSB bijvoorbeeld) is de jury anoniem, dus dan moet je al helemaal je mond houden, ook tegen de buurvrouw en de groenteboer ;) Maar misschien is intussen iemand anders geïnspireerd geraakt door deze vraag en stuurt een heldendicht in naar Fantastels, dus in principe is de anonimiteit hier niet 100% zeker geschonden.

De naam van het keizerrijk is vermoedelijk eerder het probleem.

Ik had even uit het oog verloren dat je in mijn oude onderschrift mijn volledige naam (Hay van den Munckhof) alleen kon lezen als je er de cursor even op liet rusten. Volgens mij was dat in de oude layout wel meteen zichtbaar, maar zeker ben ik daar eerlijk gezegd niet van. Al gebruik ik dus echt géén nickname (heb ik ook nooit op enig forum gedaan), ik begrijp het verwijt van Thérèse aan mijn adres ergens wel. Enkel mijn voornaam zal inderdaad niet voor eenieder duidelijk zijn. Ik vraag me wel af of ik nu als jurylid dagelijks alle draden door moet lopen om te controleren of de discussie misschien mede gevoerd wordt door iemand die aan een verhaal voor Fantastels bezig is. Ik schrijf ook zelf met regelmaat fantasyverhalen en ga er op elk forum dat ik min of meer volg (naast dit vooral Pure Fantasy en Zinniger Zinnen) van uit dat eventueel juryleden mijn post zullen/kunnen lezen. Ik waak er dus voor titels of andere details te noemen die een verhaal meteen herkenbaar maken. Als ik daar toch in een onbewaakt moment de fout mee in zou gaan, dan verwijt ik dat uitsluitend mijzelf. Wat mij betreft ligt de verantwoording in de eerste plaats bij de auteurs zelf. Ik zie het ook niet zo zitten om in elke draad die geheel of gedeeltelijk om fantasy draait (en dat zijn er best veel) te gaan melden dat ik jureer bij Fantastels. Ik ben simpelweg niet het type om daar een paar maanden achter elkaar mee te koop te gaan lopen. Dan kies ik nog liever voor de oplossing om tot 1 november elke draad die ook maar enigszins riekt naar fantasy ongelezen te laten.

Nou ja, je zou het in je onderschrift kunnen zetten? Verder snap ik je wel hoor.

Je bent na Thérèse de tweede die dat vraagt. Ik heb in mijn laatste post al een beetje duidelijk gemaakt waarom ik er niet echt op sta te springen om dat onder al mijn posts te vermelden. Maar voor alle duidelijkheid zal ik tot de uitslag van Fantastels (met lichte tegenzin) aan jullie verzoek voldoen. In de 'Fantastelsdraad' had ik overigens al op 6 juli duidelijk vermeld dat ik jureer. Ik had een beetje gehoopt dat dat voldoende zou zijn. Het lijkt me logisch dat sollers die een verhaal voor Fantastels schrijven die draad een beetje volgen.

Nou ja, tot de deadline is genoeg natuurlijk. En je hebt in zekere zin wel gelijk, maar dit kan geen kwaad, denk ik? En het is toch niet te koop lopen?

Tot de deadline lijkt mij niet genoeg. De ervaring leert dat er tussen de deadline en de uitslag vaak nog heel wat over de verhalen afgediscussieerd wordt. Daarom neem ik maar liever het zekere voor het onzekere. Daarnaast zal ik na de deadline de draad van Fantastels niet meer gaan volgen. Maar jij en alle andere deelnemers moeten zich wel realiseren dat ik niet het enige jurylid ben. Om geen enkel risico te lopen kun je dus het beste op geen enkel forum iets online zetten dat je anonimiteit in gevaar brengt.