Openingszinnen

Oké, ik ga eerst. De openingszin die ik vandaag begonnen ben (nieuw boek!) gaat zo: Uitgeput zak ik achterover op mijn bed en ik doe geen moeite mijn rode lakpumps tegen te houden die een voor een op de grond vallen.

[quote]Oké, ik ga eerst. De openingszin die ik vandaag begonnen ben (nieuw boek!) gaat zo: Uitgeput zak ik achterover op mijn bed en ik doe geen moeite mijn rode lakpumps tegen te houden die een voor een op de grond vallen.[quote] He Mara Meteen een voorbeeld van een goede zin! Wat je schrijft wekt onmiddelijk interesse. Het heeft van alles wat. Emotie karakter, actie van vallende pumps, etc De ik vorm helpt ook mee, maar wat je vertelt stimuleert zeker verder lezen. Waarschijnijk zijn het de rode lakpumps... Die maken het bijzonder. Het feit dat ze rood zijn is natuurlijk essentieel. Maar vooral het visuele vind ik erg goed. De "rode lakpumps die een voor een op de grond vallen" werkt erg verbeeldend. Geweldig! Ik wil zeker weten wat er gebeurt nadat ze daar liggen. En dan heb je met je tekst je doel bereikt. Kortom; perfect voorbeeld van een openingszin. Het is in ieder geval 100% beter dan de opening van Tirza. Maar ja, rode lakpumps zijn nu eenmaal interessanter dan tonijn!

In één van mijn verzameling schrijfboeken heb ik gelezen dat er een striptekenaar was die ieder boek begon met "It was a dark night", totdat zijn uitgeverij daar een opmerking over maakte dat zoiets niet meer kon. Het volgende boek begon met: "He was a dark knight..." :) De eerste zin of alinea moet duidelijkheid scheppen; wie, wat, waar en hoe? Persoonlijk hou ik van zinnen in de trant van: Ze kon niet meer. En in de volgende zin de uitleg over wie het gaat, waar ze is en wat er niet meer gaat. Daarna gaat het verhaal beginnen.

Ik ben met een kort verhaal begonnen en ben wel benieuwd wat jullie van mijn openingszin vinden: "Met haar hele gewicht duwt ze de tegen de zware houten deur aan, langzaam krakend gaat deze open en ze stapt het huis waar ze ooit verliefd op was binnen." Ik vind het fijn als een verhaal met een citaat begint. Door de manier waarop de worden worden uitgesproken zegt voor mij vaak meer over een personage dan een 'gewone' openingszin. Je merkt hieruit op uit welke tijd ze komen, of uit welke sociale klasse ze komen enz.

Ik ben met een kort verhaal begonnen en ben wel benieuwd wat jullie van mijn openingszin vinden: "Met haar hele gewicht duwt ze de tegen de zware houten deur aan, langzaam krakend gaat deze open en ze stapt het huis waar ze ooit verliefd op was binnen."

Ik heb geen helder beeld voor mij. Ze duwt met haar hele gewicht... Het is dus een mollige mevrouw? Het huis waar ze ooit verliefd op was.... dus nu haat ze het? Waarom gaat ze dan binnen? Wie is "ze"? Geef haar een naam en een krijg een beeld van een vrouw.

@kimE: hij maat nieuwsgierig :) je laat me een beetje in raadsels, maar niet te veel, omdat je ook weer wat uitlegt ('waar ze ooit verliefd op was'). Ik hou van verhalen waarbij de actie meteen begint. Niet meteen bloedstollend ofzo, maar wel dat er iets aanwezig is van, hé, hier gebeurt iets. Zo beginnen mijn verhalen ook :D

Een openingszin moet vooral meteen uitnodigen tot verder lezer. Prikkelen. Soms is de openingszin niet één zin idd, maar een kleine paragraaf. Heel veel duidelijkheid hoeft niet meteen m.i. Het gaat om het willen verder lezen. :D Hier is de mijne: ´Drie weken is niet zo'n lange tijd, zou je zeggen.´

Jorgen Hofmeester staat in de keuken en snijdt tonijn voor het feest. Uit; Tirza, Arnon Grunberg Je denkt dat het alleen jouw overkomt. Je denkt dat er nooit eerder iemand is geweest en dat er niemand na je zal komen die hetzelfde zal meemaken. Dat is niet zo. Het is eerder gebeurt. Ik heb het allemaal al meegemaakt. Uit; Potifars Vrouw, Sophie Zijlstra

Dat is flauw. Grunberg gun je één zin, en Zijlstra vijf. Die van Zijlstra vind ik ronduit slecht: het gaat helemaal nergens heen, nutteloze bladvulling, waarom kauwt ze de lezer alles voor? Die Jorgen staat tenminste met een mes in zijn hand terwijl er binnenkort veel mensen komen: dat levert spanning op. Wat voor feest is het? Hij heet Hofmeester: is hij daarom een cateraar of is het zijn eigen feest? Sjiek feestje, met die tonijn. Zo. Ik ben helemaal geen fan van Grunberg...

Ik hou van kort. Wie, wat, waar: ofwel door een korte opmerking van de hoofdpersoon, ofwel door een gedraging van die persoon op een relevante locatie. Niet hoogdravend, maar to the point; laat de lezer langzaam met je mee komen. De eerste zinnen van het boek dat me een uitgever heeft bezorgd: "Het is een warme middag, de eerste zondag van de zomervakantie." De eerste zinnen van deel 2: "De voordeur beneden slaat dicht. Wes grijpt de blauwe schelp van zijn nachtkastje, glijdt van zijn bed en sluipt op blote voeten de trap af." Nu schrijf ik zelf wel voor kinderen, maar als lezer van volwassenenliteratuur heb ik dezelfde voorkeuren. Carlos Ruiz Zafon - Het spel van de engel: "Een schrijver vergeet nooit de eerste keer dat hij een paar munten of een loftuiting accepteert in ruil voor een verhaal." (de term 'loftuiting' wijt ik aan de vertaling) De openingszin van Thule82 spreekt mij daarom wel aan, zeker als na die zin duidelijk wordt wie hem uitspreekt.

Het valt me trouwens op hoe vaak jullie zeggen "ik hou van...". Gaat het er niet eerder om dat de openingszin bij de rest van het verhaal past? Als een œuverture...

Omdat de eerste zin je in het verhaal moet trekken. Als het een zin is die ik zelf graag geschreven zou hebben, ben ik al halverwege de kassa.

Niet hoogdravend, maar to the point; laat de lezer langzaam met je mee komen. Mee eens. Het hangt overigens ook af van het soort verhaal. Voor een thriller kan ik mij voorstellen dat de zin iets spannender, schokkender is. Maar in 'hogere' literatuur zijn er ook genoeg zinnen die net zo heftig zijn. Een favoriete van mijzelf is die van Marcellus Emants in 'Een nagelaten bekentenis.' 'Mijn vrouw is dood en al begraven.' @Odysseia: fijn om te horen dat mijn zin uitnodigt. Het is trouwens de openingszin van een jeugdboek, 14+

Mijn woordkeus ("ik hou van") beoogde uit te drukken dat ik erken dat het voor het leeuwendeel een kwestie van smaak is, Schlimazlnik.

Mijn vader handelde in postzegels, in ieder geval dat dachten mijn moeder en ik. Ook deze is van Grunberg (Blauwe maandagen). Ik vind het een goede opening. De zin maakt nieuwsgierig. Er zit een hele wereld achter.

Ik denk niet dat het om de allereerste zin gaat. Wel om de eerste alinea, in zijn geheel. Met één enkele zin kun je zo weinig, met een alinea heb je al een veel beter beeld. En er is écht geen redacteur die alleen maar de allereerste zin leest.

Om maar even bij Grunberg te blijven; [quote]Mijn vader handelde in postzegels, in ieder geval dat dachten mijn moeder en ik. Ook deze is van Grunberg (Blauwe maandagen). Ik vind het een goede opening. De zin maakt nieuwsgierig. Er zit een hele wereld achter.[quote] Deze zin vind ik ook veel beter. Het suggereert natuurlijk meteen dat zijn vader waarschijnlijk niet in postzegels handelde... Dus het stelt meteen vragen. Het woord handelde springt eruit. Het verraad inderdaad een hele wereld achter die postzegels die wij, het onwetende voetvolk, natuurlijk nog niet kennen! Meesterlijk! Alleen in literatuur "handelde" iemand in postzegels. Dus als ik moet kiezen tussen de volgende twee openings-zinnen, qua verder lezen; -Jorgen Hofmeester staat in de keuken en snijdt tonijn voor het feest. -Mijn vader handelde in postzegels, in ieder geval dat dachten mijn moeder en ik. Dan weet ik het wel Ik vind de opening van Tirza een luie zin, dodelijk saai. Gebeurt er werkelijk iets dat de verbeelding stimuleert, zoals in zin 2? Zin 2 is tenminste verrassend, ontsnapt aan verveling... [quote]En er is écht geen redacteur die alleen maar de allereerste zin leest.[quote] Via, nou, dat weet ik zo net nog niet!!!! Die oogopslag op de eerste zin is volgens mij van levensbelang. Daarom bevalt mij de opening van Potifars Vrouw ook zo. Zijlstra weet een paragraaf zo te schrijven, zodat het als 1 zin aanvoelt dus je blijft doorlezen. Ook een manier om de aandacht van de redacteur vast te houden...

Ik pas mijn openingszinnen aan bij de sfeer waarin ik de lezer wil meenemen. Voorbeeld uit 2 manuscripten: 'Bo sloeg geïrriteerd het boek dicht.' De jongen is rusteloos, aan het eind van een ziekteperiode, toe aan actie. Dan volgen korte zinnen, een beetje ongeduldig. en 'Het grote landgoed sluimerde in de glans van de late zon. De palmbomen langs de oever van het aanliggende meer wuifden mee met de zachte bries en de roze zonnevogels op hun steltpoten stonden roerloos in aanbidding van het licht.' Lui, romantisch, maar hier worden vuige plannen gesmeed, die in contrast staan met de omgeving. --- Die postzegels vind ik ook wel een sterk begin. De tonijn is wellicht niet inspirerend, maar mij persoonlijk trekken Mara's rode lakpumps ook niet zo... Odysseia's zin van Wes met die blauwe schelp vind ik wel sterk. Een wereld van mysterie!

Uit een boek waar ik uren over praten kan: Mijn moeder noemde me Silver. Ik ben half als edel metaal, half als piraat geboren.

De aanleiding van de vraag was: op welke openingszinnen uitgevers selecteren. Het lijkt me niet de bedoeling om voor je uitgever te schrijven. Maar los daarvan: uitgevers doen dat niet eenduidig. Kijk maar naar het enorme spectrum van openingszinnen. De ene vindt dit mooi, de andere dat. Uitgevers zijn ook mensen, met hun persoonlijke voorkeuren. Dat moet je niet willen manipuleren. Ik sluit me aan bij Schli. De openingszin hoeft op zich niet mooi, opvallend of wat dan ook te zijn. Maar moet in verband staan met het verdere verhaal. En tegelijkertijd moeten we het belang van een openingszin niet overschatten. Als lezer gaat het mijn meer op de eerste paar pagina's. Als die me pakken lees ik graag door, zo niet dan moet ik me er toe zetten, of leg ik het boek weg. Een goeie openingszin helpt mee, maar niet meer dan dat en is zeker niet bepalend.

Die van Grunberg vind ik allebei erg sterk, je wil meteen verder lezen. In de zin uit Tirza wordt vooruit gekeken, in die uit Blauwe maandagen wordt de vraag gewekt wat zijn vader dan wel deed. Je krijgt ook meteen een zeker idee van de setting en de personages. Ik ga meteen verder fantaseren over dat feest en die vader. Die zinnen van Sophie Zijlstra zeggen mij helemaal niets. De eerste al niet, en daarna wordt het met iedere zin minder interessant. Er gebeurt niets en ik krijg ook niet meteen de indruk dat er iets te gebeuren staat. De zin van Mara doet mij chicklit vermoeden dus persoonlijk word ik er niet meteen warm van, maar ik denk dat het voor het genre wel een goede openingszin is als je uitgeput schrapt (want met die uitgeput is het een gevalletje tell, then show). In de zin van Kim staan fouten, dus dan kan ik me wel voorstellen dat een uitgever echt alleen op de eerste zin oordeelt en niet verder leest. Ik heb ook een hartsgrondige hekel aan openingszinnen waarin een personage niet bij naam wordt genoemd terwijl dat wel zou kunnen. Die van Thule prikkelt wel. Niet zo veel als die van Grunberg, maar ik wil wel verder lezen. Het is een warme middag, de eerste zondag van de zomervakantie. --> Ik neem aan dat dit een kinderboek is? Het geeft de setting meteen weer, maar ik zie liever een personage in de eerste zin. Maar ik leg het boek ook nog niet weg ;) De voordeur beneden slaat dicht. Wes grijpt de blauwe schelp van zijn nachtkastje, glijdt van zijn bed en sluipt op blote voeten de trap af. --> Veel beter, meteen actie. Bij Zafon is elke zin smullen. Bij die openingszin weet je meteen dat er een heel verhaal volgt, al vind ik hem puur als openingszin toch minder dan die van Grunberg. 'Bo sloeg geïrriteerd het boek dicht.' --> Niet echt sterk, maar ook niet echt slecht. 'Het grote landgoed sluimerde in de glans van de late zon. De palmbomen langs de oever van het aanliggende meer wuifden mee met de zachte bries en de roze zonnevogels op hun steltpoten stonden roerloos in aanbidding van het licht.' --> Meteen een overdosis beschrijving en bijvoeglijke naamwoorden. Dit boek leg ik terug.

[quote]'Het grote landgoed sluimerde in de glans van de late zon. De palmbomen langs de oever van het aanliggende meer wuifden mee met de zachte bries en de roze zonnevogels op hun steltpoten stonden roerloos in aanbidding van het licht.'[quote] SODEMIETER! Dit is dus wat ik zoek als ik een boek opensla... Dit is echt een opening die me doet kwijlen naar meer. Niet alleen omdat ik van dit soort lyrische taal hou maar simpelweg omdat het een fenomenale zin is. Absoluut fantastisch, Graylorne! Je moet zo'n zin ook hardop lezen om haar nog meer te kunnen waarderen. Als je zo kan schrijven DAN - KAN - JE - SCHRIJVEN!! perfect ritme, volop details en atmosfeer en alles in juist die volgorde die de zin maakt tot wat zij is. Zo kan ik nog wel even doorgaan maar het is perfect. Zo'n zin laat een lezer geen keus mbt verder lezen; het is meteen een verslaving die je verovert... Dat is denk ik het grootste compliment. GEEN ENKELE redacteur zal dit negeren! Super, Graylorne! :d

Te mooi is ook een valkuil, Hekate. Maar ook hierbij is het belangrijk hoe de rest van de bladzijde verdergaat. Zo'n beschrijving houd je niet lang vol, maar als er meteen wat actie achteraan komt, lijkt het me verkoopbaar. Wow, Pangaea, je laat me schrikken... Dank, een reactie om in te lijsten. Grappig hoe twee mensen volkomen anders reageren.

[quote]Te mooi is ook een valkuil.[quote] Graylorne, Ik ben een beetje een sucker for te mooi. Hoe mooier, lyrischer, hoe beter. Maar je onderwaardeert jezelf. Het is altijd moeilijk om afstand te nemen van je tekst en objectief te beoordelen. Hoe meer ik deze zin lees, hoe beter ze klinkt. En is dat niet waar het om gaat bij goede tekst? (openingszinnen vooral) Dus zodanig schrijven dat al bij de eerste oogopslag bepaalde kwaliteiten worden herkend. JE WEET DAN AL dat de zin steeds beter wordt als je haar herleest...! Als je begrijpt wat ik bedoel? Dat heb ik bij de tonijn van Grunberg dus niet... Maar als je zo kan schrijven als je zin suggereert, dan mag je rustig zelfvertrouwen hebben. Trouwens, ik was niet helmaal zeker van het woord aanbidding, maar ik denk dat het wel eens HET woord kan zijn dat de zin haar niveau geeft...

Dat is wat ik bedoel. Pangaea vindt ze fabeltastisch. En ik?

'Bo sloeg geïrriteerd het boek dicht.'

Hmmm. Tell, geen show. Streep erdoor. En

'Het grote landgoed sluimerde in de glans van de late zon. De palmbomen langs de oever van het aanliggende meer wuifden mee met de zachte bries en de roze zonnevogels op hun steltpoten stonden roerloos in aanbidding van het licht.'

Bouquetreeks...???

Dank je, Pangaea. Zelfvertrouwen is hierin niet mijn sterkste punt. Ik wilde hier bewust een bepaald idyllisch beeld scheppen, als contrast met de kille eigenaar van het landgoed. En ik schrijf graag een beetje kleurrijk. Tonijn, ja... de enige die daar lyrisch van wordt, is de kat. Maar dank voor het compliment; zoiets helpt me weer vooruit.

[quote]Bouquetreeks...???[quote] Ik zal proberen niet al te lyrisch/boeket-achtig te reageren! Over die aanbidding; Gewoon laten staan. Als schrijver moet je ook risico's durven nemen met woorden. ALS het geen woord is dat je later hebt toegevoegd of verbeterd; laten staan! Eerste gedachten zijn meestal de besten. Dan hoort het woord bij de zin, als was het erin geboren. Ja, ik weet het nu zeker. In die aanbidding van het licht schuilt iets dat helemaal aansluit bij de atmosfeer van de zin. Het voorspelt iets... dramatisch. Iets dat boeket reeks niveau ver achter zich laat.

Wat m.i. maar weer eens onderstreept dat het grotendeels een kwestie van smaak is. Grotendeels, omdat zaken als taalfouten, gebrek/overdaad aan interpunctie en clichés een tekst objectief geen goed doen.

Johan, Weet je, dat eeuwige gezwaai met 'tell don't show' en al die andere aanwijzingen beginnen me te irriteren. Het zijn vuistregels, niet de stenen tafels van Mozes. Natuurlijk kan ik met een handeling beginnen. Maar dat past niet bij wat ik wil zeggen en dus doe ik het niet. En als je het tweede voorbeeld bouquetreeks vindt, prima.

Odysseia, Dat ben ik met je eens. Het verschil is, of je een beschrijving of cliché met opzet gebruikt, of omdat je niet beter weet. Over taalfouten heb ik het dan even niet. En die z.g. vuistregels worden te pas en te onpas als tomatenketchup overal overheen gegooid, en daar zijn ze niet voor bedoeld.

Johan, Weet je, dat eeuwige gezwaai met 'tell don't show' en al die andere aanwijzingen beginnen me te irriteren. Het zijn vuistregels, niet de stenen tafels van Mozes.

Helemaal mee eens! En ik vind ook dat de openingszin niet overschat moet worden. Als je het jezelf te moeilijk maakt, zoals het voorbeeld van de incontinente lucht, kun je kritiek verwachten. Zou het trouwens uitmaken of je voor kinderen of voor volwassenen schrijft? Is de openingszin voor volwassenen belangrijker? @Pangaea: zou je bij het quoten niets in de quote zelf kunnen plaatsen? Jouw posts worden er zo onduidelijk van.