ze panikeerde/ ze paniekte

In het Nederlands is het 'Ze raakte in paniek' of 'Ze was in paniek'. Panieken is geen werkwoord. Ik zou 'panikeren' of 'paniekte' niet laten staan. Het is in standaard Nederlands echt fout. Paniek is een toestand. Net zoals vrolijk. Je bent vrolijk, wordt het, was het. Maar niemand vrolijkt ;-)

'Ze panikeerde' is prachtig Vlaams, waar ik - terecht! - verliefd op ben geworden. Het wordt ook vermeld in de van Dale, met vermelding Belgisch Nederlands. Als de Hollanders het standaard Nederlands gaan bepalen, spreken we morgen allemaal (steenkolen) Engels. Laat het erin, het verrijkt het verhaal alleen maar. Wil je het veranderen, stel ik voor dat je 'ze raakte in paniek' gebruikt. Of je omschrijft wat je in je hoofd ziet.

Als je het erin laat weet je in ieder geval zeker dat iedereen meteen weet dat de schrijfster Vlaams is. Het is bij jullie noorderburen HET voorbeeld van Vlaams taalgebruik. Ik vind het een mooi woord trouwens.

In mijn beleving is 'paniekeren' echt een Vlaams werkwoord. Wij (Nederlanders) gebruiken het woord paniek als zelfstandig naamwoord dat je niet kunt vervoegen. :nod: Mooi Vlaams is echt niet lelijk, iets wat ik van slecht Nederlands wel vind. Ik weet niet beter dan dat Vlamingen meestal de taal beter gebruiken dan wij, dus vraag ik me af waarom je 'paniekeren' zou moeten veranderen. Iedere Hollander/ Nederlander begrijpt wat je bedoelt, dat is de bedoeling en het is een charme om iets in het Vlaams te lezen (vind ik).

Panikeren is een prima woord, Chris. Zuid-Nederlands is ook Nederlands, tenslotte. Ik zou het woord zelf ook gebruiken.

Hm. Ik en mijn randstadcentrische taalvisie. Ik haal bij deze met gepaste blozingen bakzijl.

Hm. Ik en mijn randstadcentrische taalvisie. Ik haal bij deze met gepaste blozingen bakzijl.

Mijn eerste reactie was ook: ze raakte in paniek. Maar ja ik kom dan ook uit de randstad, ahum! Na het lezen van alle reacties denk ik dus dat je moet schrijven wat voor jou het beste voelt. Als ik het zou gebruiken, zou ik het gevoel hebben dat het niet klopt. En ik zou daar dan wel niet van in paniek raken, maar toch.... Bovendien wordt het woord panikeren ook vermeld in de Van Dale (online versie) dus dan is het gewoon goed.

Ik gebruik het woord zelf wel. Vind het een mooi woord. Ik zou het inderdaad laten staan, iedereen begrijpt wat je ermee bedoelt.

http://woordenlijst.org/zoek/?q=panikeren&w=w Niks mis mee dus. PoetsingHansje vond het ook al in Van Dale, dus dubbel gecheckt. Ik ben een Brabo en lees hier voor het eerst van mijn leven dat het niet overal in NL wordt gebruikt. Mijn criterium (for what it's worth) is in dit soort gevallen: als iedere NL-er begrijpt wat er wordt bedoeld, laten we het gewoon staan. Durf jezelf te zijn! Er zijn al zoveel anderen...

Ik vind die van Suma ook wel leuk, eigenlijk: paniekeren, uitspraak: paniekurren :D .

Dank allen! Ik laat het staan. 'Zij raakte in paniek' zou ik ook kunnen schrijven maar de actie is te traag naar mijn gevoel voor de context. HP zit naakt in een kreek 's morges vroeg wanneer het water nog ijskoud is. Mannelijk HP staat haar daar op te wachten want het is verboden te baden vanwege de beren en zo. Ze panikeert vanwege de krampen en vooral vanwege het idee dat ze met die kramp niet gracieus uit het water zal kunnen stappen, het toch zal moeten doen en zonder kleren... Reden om direct te panikeren, denk ik. Ze moet onmiddellijk beslissen want ze bevriest. Ik vind het erg dat ik geen synoniemen vind van 'panikeren'. In het Engels zijn dit de synoniemen van 'panic' gebruikt als werkwoord : she was terror-stricken/ she clutched/she came apart/ she frooze up/ she went to pieces/she had a fit/ she lost it/ she lost nerve/ she ran scared, she shook in her boots/ she stampeded/ she was unnerved/ she was startled... Ook in het Frans zijn er synoniemen van 'paniquer' : affoler, agiter, alarmer, angoisser, s'alarmer. Kunnen we geen dialectische woorden van onder het stof vandaan halen en deze opnieuw gebruiken tot iedereen ze kent? Het kan toch niet zijn dat er geen Nederlandse synoniemen zijn voor 'panikeren'. Het is nochtans een zeer aktueel verschijnsel. Je kan zelfs een onderscheid maken tussen innerlijk panikeren en lichamelijk panikeren. Of nieuwe woorden: ze karwatste, ze matraste, ze kiewde, ze asemnapte, ze asemnipte, ze ritssluitte, ze truimelde, ze angelnaadde, ze zwangerde, ze hapstruikelde, ze kortsloot, ze verknoopte, ze haptrapte, ze jojootte, ze jojodelde, ze patsboemde, ze punthaakte... Of toch maar roeien met de riem(en) die we hebben?

Panieken en panikeren zijn beide goede woorden. In België schijnt panieken gebruikt te worden, hoewel ik eerder had verwacht dat het panikeren zou zijn. Ik kan me niet herinneren ooit een van beide woorden in een boek te hebben gelezen. Doorgaans wordt raakte in paniek gebruikt.

'Zij raakte in paniek' zou ik ook kunnen schrijven maar de actie is te traag naar mijn gevoel voor de context.

Zo voel ik dat ook aan. 'In paniek raken' lijkt me een hele onderneming. Panikeren is een toestand die je onmiddellijk overvalt.

Second thoughts... Er zit wel een verschil in gevoelswaarde, in mijn beleving. 'in paniek raken' wordt hier eerder gebruikt wanneer er ook een reden voor is, en 'panikeren' is een woord wat vooral wordt gebruikt in gevallen dat het om een overdreven reactie gaat. Dat kan natuurlijk een regionaal verschijnsel zijn. (mijn man vindt dat het in beide gevallen een 'overdreven reactie' is, wij zijn het daar dus niet over eens. Wij zijn ook niet in hetzelfde deel van Brabant opgegroeid en hebben vaker andere betekenissen voor dezelfde woorden.) Ik meld het toch maar even.

Voor mij is er ook verschil. In een verder Noord-Nederlandse tekst zou ik 'panikeren' opvallend vinden en waarschijnlijk ironisch opvatten, vanwege de dikke Vlaamse knipoog. Louise (Randstedeling)

Vlaams is écht een misvatting, hoor! Zeeland, Brabant, Limburg en Gelderland horen ook bij Nederland en hier is dit woord een doodnormale uitdrukking.

In de Van Dale staat juist dat panieken Vlaams is en panikeren niet. Of ze in paniek raakte, panikeerde of paniekte, voor mij zit er geen verschil in. Misschien dat iemand het uit kan leggen. Een Noordeling

Tja, de suggestie verbetering van 'panikeerde' in 'paniekte' komt van Arnhem. Ik moet ook de term 'randstad' nog ontcijferen, en waarom hebben julie dat verschil tussen noorden en zuiden? Op TV valt me dat ook op. Voor mij zijn Hollanders Hollanders en de Friezen ook. Had ik in de zestiende eeuw geleefd, dan was ik zeker ook uitgeweken, gelovig of niet. Want het is hier een dooie bedoening in Vlaanderenland. Ik ken 'panieken' niet. Janheij, het woordgebruik van een Antwerpenaar en een West-Vlaming in België is een verschil van dag en nacht soms, maar ja... Ik denk dat ik me moet verlossen van die enge schaarsheid aan woorden. Ik ben in mijn hart een boerin: hoe meer hoe beter. Je zaait, je oogst, je ent, je verplant... Laat me zot zijn en voor 'panikeren' kiezen. Dan heeft een vertaler Engels of Frans er alvast minder werk mee (to panic/paniquer). Met die factor kan ik ook rekening houden.

:D Met die factor moet je zeker rekening houden. Hollanders zijn mensen die in Noord- en Zuid-Holland wonen. Maar ook zij zijn Nederlanders. Wel denken ze vaak dat alle procincies daarbuiten in 1500 leven.

Of nieuwe woorden: ze karwatste, ze matraste, ze kiewde, ze asemnapte, ze asemnipte, ze ritssluitte, ze truimelde, ze angelnaadde, ze zwangerde, ze hapstruikelde, ze kortsloot, ze verknoopte, ze haptrapte, ze jojootte, ze jojodelde, ze patsboemde, ze punthaakte...

Dan lijkt me in dit verband ze punnikte het dichtst bij panikeren / panieken in de buurt komen. :) Maar ja, ze punnikte niet ... Je kunt trouwens ook synoniemen bedenken, misschien. Iets als ze hapte / snakte naar adem, of beschrijven wat het koude water met haar deed. Dan vermijd je het woord panikeren.

Tja, de suggestie verbetering van 'panikeerde' in 'paniekte' komt van Arnhem. Ik moet ook de term 'randstad' nog ontcijferen, en waarom hebben julie dat verschil tussen noorden en zuiden? Op TV valt me dat ook op. Voor mij zijn Hollanders Hollanders en de Friezen ook. Had ik in de zestiende eeuw geleefd, dan was ik zeker ook uitgeweken, gelovig of niet. Want het is hier een dooie bedoening in Vlaanderenland.

*dikkevetteknipoog* Euh, België heeft geen verschil tussen het noorden en het zuiden? Zeg geen Hollander tegen een Nederlander. Randstad is Amsterdam met een ring van 25 km daar rond. Alles in de ring is randstad. Friezen is een volk op zich, die laten zich niet als Hollander bestempelen. (Ikzelf ben van West-Friesland. Dat inmiddels volgebouwde stuk grond rond Enkhuizen, Hoorn, Medemblik.) Verder ben ik het verschrikkelijk oneens met die dooie bedoening in Vlaanderen. :) Ik ben zo blij dat hier nog diversiteit heerst en dat het hier geen kuddemaatschappij is, geen (enge) hokjesgeest. Mijn woordenschat is enorm verrijkt sinds ik in Vlaanderen woon. Eigenlijk zouden alle Nederlanders met een taaltunnelvisie verplicht een jaar in Vlaanderen moeten wonen, maar dat wil ik de Vlamingen dan weer niet aandoen.

Je kan een Brabander (of Zeeuw, of Limburger) niet harder op zijn ziel trappen, dan door hem/haar 'Hollander' te noemen. Wij zijn Nederlander. Die van boven de sloot (Hollanders, dus!) noemen ons ook wel 'reserve-Belgen' en ook dát vind ik niet leuk. Niet omdat ik niet met een Belg vergeleken wil worden. Het gaat om de intentie waarmee dat gebeurt, zij bedoelen dat geringschattend. @Chrislaevers: jij vraagt: '' waarom hebben julie dat verschil tussen noorden en zuiden?" :? Jaaaaja, zo ken ik er nog een paar... Waarom hebben jullie 3 talen? Waarom hebben jullie (nou nog steeds) geen regering? Waarom spreekt niet iedereen van jullie koninklijk huis accentloos Nederlands? Het antwoord op al jouw en mijn vragen staat in de geschiedenisboekjes.

Ik weet niet wat erger is: zonder regering of onze regering? Wij kijken regelmatig naar de Vlaamse tv. Is dat ook goed, Jommeke?

Ik ben GEEN Hollander, ik ben een Nederlander :nod: en panikeren ken ik ook als woord, al gebruik ik het eigenlijk nooit. Was überhaupt vergeten dat het bestond...

't is ook nergens goed voor, Waus ;)

't is ook nergens goed voor, Waus ;)

:lol:

Oei! Ik heb zonder het te weten op tenen getrapt! Op google staat 'Hollander' als synoniem voor 'Nederlander'. En 'Nederlander' op Wikipedia geeft ook niets vrij. Jommeke: dank je voor de uitleg van 'randstad'. Met dooie bedoening bedoel ik het laag niveau op Vlaamse TV. Ik noem het schooltelevisie en val erbij in slaap. Janheij: Ik ken mijn eigen land wel een beetje en weet waarom er een noorden en een zuiden is. Wat die regering er bij komt doen, weet ik niet. Dat staat in elk geval nog niet in een geschiedenisboekje. Het is me gewoon opgevallen in Nederlandse tv praatprogramma's dat 'noorden' en 'zuiden' zijdelings ter sprake komt en ik vraag me gewoon af waarom dat onderscheid, want politiek is er bij mijn weten geen onderscheid zoals bij ons. En in de geschiedenisboekjes staat er niet altijd wat onder mensen leeft. Op google ook niet trouwens. Waarom er zo'n hevige aversie bestaat voor het woord 'Hollander' zal ik vrijdag vragen aan de twee Nederlanders die bij me komen logeren. Ik bedoelde 'Hollander' als een literair knuffelwoord voor Nederlander in een context die moest duidelijk maken dat ik geen verschillen zie of ken. Hoe kan ik dat ook? Twee keer per jaar ga ik naar Nederland voor de vergadering van de weverwerkgroep (vogels) en daar zitten we dan met twintig man uit heel Nederland (de voorzitter is een Fries) en twee Belgen. Ik doe dat al drie jaar en nooit heb ik verschillen opgemerkt. Moet ik op mijn boodschappenlijst 'Nederlandse kaas' schrijven ipv 'Hollandse kaas'? Ik heb het woord' Hollander' nooit ervaren als een woord met een negatieve lading. Op school in mijn tijd spraken ze van 'Holland' en 'Nederland ' is pas later gekomen. Ik vroeg alleen om uitleg. Nu weet ik slechts dat het woord best niet gebruikt wordt maar waarom? Ligt dat zo gevoelig? Ik zoek het zelf wel uit of het iets te maken heeft met WOII, of met katholiek en protestant of met een geografische economische discriminatie in het verleden. Geen synoniem voor 'panikeren', ook geen synoniem voor 'Nederlander'. Jammer.

Joh, ken je me nou nóg niet? Ik bedoelde het schertsend. Holland, een goede uitleg vind je op http://nl.wikipedia.org/wiki/Hollandse_identiteit (Er zijn tijden geweest dat jij en ik landgenoten zouden zijn geweest, zoals je daar kunt lezen) En voor wat kaas betreft, die komt voornamelijk, van oudsher, uit Holland, dus blijf je boodschappenlijstjes gewoon maken zoals je gewend bent. Daar zijn na de industrialisatie grote veranderingen in gekomen. Je kaas kan nu overal vandaan komen maar dat verandert nog niks aan de naam. Koop jij bijvoorbeeld geitenkaas die volgens het etiket van een Vlaams klooster komt, heb je vette kans dat die hier in Etten-Leur is vervaardigd want het leeuwendeel van alle NL én Belgische geitenkazen wordt op de Bettinnehoeve, hier in het stadje, gemaakt. Maar wat jij bedoelt is waarschijnlijk Edammer en Goudse, of Leidse (met komijntjes) en dat ligt allemaal in Holland. Panikeren, daar ging het om en ik vraag me af waarom je dat in hemelsnaam zou willen veranderen. Het is een mooi woord, jouw taalgebruik is prima en dat geldt ook voor je zinsbouw. Panikeren is niet specifiek Vlaams. Als dat woord het eerste was, wat in je opkwam toen je aan het schrijven was, kun je ervan uitgaan dat dit woord gewoon je beste keuze is. Ik schreef al eerder: Durf jezelf te zijn! Zelfs al zou jij er het woord 'uitkuisen' in gebruiken, dan nog? Het is toch jouw taal? Het wordt jouw boek! Nog een site waar je misschien ooit je voordeel mee kan doen, vind je op http://www.voorbeginners.info/belgie/vlaams.htm Daar - elders op die site - staat overigens óók dat stukje geschiedenis, wat ik bedoelde. Jij en ik komen uit de Zuidelijke Nederlanden en ik ben daarom net zomin een Hollandse dan jij... ... en ik? Ik zal Dries eens vragen om een Smiley te ontwerpen die staat voor: ik bedoel het sarcastisch...

Randstad is Amsterdam met een ring van 25 km daar rond.

Randstad is niet alleen Amsterdam, maar ook Den Haag, Rotterdam en Utrecht.