Lid sinds

17 jaar

Rol

  • Gewone gebruiker

Perspectiefvraag

20 december 2008 - 10:17
Dag allemaal, voor het kinderboekenmanuscript dat ik schrijf heb ik de volgende vraag. Ik heb bij dit boek gekozen voor een perspectief in de derde persoon, een hij-persoon. Zijn gedachten zijn als zinnen of vragen geschreven, want de lezer leeft met hem mee en begrijpt dus wel dat hij die dingen denkt of zich afvraagt. Tegelijkertijd heb ik echter ook enkele 'tell-woorden'. Ik schrijf bijvoorbeeld: - hij besluit om... - hij durft niet te roepen - hij voelt zich... Dit kan toch wel? Of moet ik bovenstaande zinnen 'vertalen' naar zijn gedachten? Dat is niet al te makkelijk en zorgt voor weinig afwisseling. Of moet ik er bij zijn gedachten bij zetten: 'denkt hij', om meer eenheid te krijgen in het schrijven? Ik denk zelf dus dat het wel kan, maar dit is voor mij een 'zekerheidsvraag'. Ik zou het niet graag mis hebben, mijn manuscript moet natuurlijk perfect worden. ;)

Ing

Lid sinds

17 jaar 9 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
20 december 2008 - 10:38
Zo zonder concrete tekst vind ik het wat lastig, maar ik zou dat soort zinnen zo veel mogelijk vermijden omdat het afstand veroorzaakt. Af en toe kan het natuurlijk wel, maar ik weet niet wat jij onder 'enkele' verstaat. En aan zaken als besluiten, durven etc. is iets voorafgegaan waardoor het personage een beslissing neemt, het keuzemoment is juist iets om te beschrijven zodat de lezer meegaat/meevoelt. Staat alles in de derde persoon? Zou het een idee kunnen zijn om de (interne) dialoog in de eerste persoon te zetten?

Lid sinds

17 jaar 11 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
20 december 2008 - 10:48
Trenke, wat een supervraag van je! :thumbsup: Hier leer ik ook weer van, ik had nog helemaal niet nagedacht over zoiets. Ik wacht de antwoorden met plezier af.

Lid sinds

16 jaar 11 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
20 december 2008 - 10:57
Ik vind het wel kunnen, ik beschouw (wellicht ten onrechte) het hij-perspectief als een ik-perspectief met afstand. Lees de zinnen maar een als
Ik besluit om... Ik durf niet te roepen... Ik voel me...
Die zinnen kunnen wel, m.i.

Lid sinds

17 jaar 4 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
20 december 2008 - 11:59
goede vraag, Trenke. Ik sluit me aan bij Ing, het is moeilijk om zonder een stukje tekst te bepalen of jouw keuze 'klopt'. Ik zie perspectief als een camera. In sommige boeken zit die camera in het hoofd van het personage - het ik-perspectief. In andere zit de camera heel dicht op het personage. Dan zit de hij/zij-verteller als het ware in het hoofd van het personage, maar wordt in plaats van de ik-vorm de hij/zij-vorm gebruikt. Weer een ander standpunt is wanneer de camera wel steeds een bepaald personage volgt, maar met een zekere afstand. Even wat voorbeelden. Bij het camera-in-hoofd perspectief, zou je iets schrijven als: "Ik heb het wel gehad hier, ik kan maar beter weggaan." Bij de camera-dichtbijoptie: "Hij heeft het nu wel gehad hier. Hij kan maar beter weggaan." Bij de camera wat verder weg: Omdat hij het wel gehad heeft hier, besluit hij dat hij maar beter weg kan gaan. Wat belangrijk is om je te realiseren: in tegenstelling tot bij films, is het in verhalen belangrijk een vast camerastandpunt in te stellen als het om je personage(s) gaat. In- en uitzoomen op de manier die je hierboven beschrijft (dan weer bijna in het hoofd van het personage zitten, dan weer meer afstand nemen) werkt vrijwel nooit. De lezer zal niet echt kunnen uitleggen wat er loos is, maar zal wel voelen dat er iets niet klopt. Ieder camerastandpunt heeft weer zijn eigen voor- en nadelen, dus het is wel belangrijk daar goed over na te denken. En wanneeer je dan hebt besloten welk camerastandpunt het best past bij je verhaal en je doelgroep (als je kinderen wilt betrekken bij je personages, is het camera-dichtbijstandpunt bijvoorbeeld geschikter dan het camera-verafstandpunt), dan moet je dat dus consequent volhouden. Succes! S.G.

Lid sinds

17 jaar 9 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
20 december 2008 - 20:17
Hm. Ik gebruik hetzelfde perspectief, en ik doe het wel. Omdat er een verschil is tussen de hoofdpersoon en de verteller. Jij, Trenke, vertelt het verhaal, en jij bent als enige in staat om in het hoofd (en hart) van de hoofdpersoon te kijken en die gevoelens en ideeen in het verhaal te verwerken. Maar uiteindelijk breng je het wel over op je lezer en dan kunnen dat soort woorden en constructies prima. Ik denk niet dat het afstand schept als het niet de overhand gaat krijgen.

Lid sinds

17 jaar

Rol

  • Gewone gebruiker
25 december 2008 - 10:14
Zo zonder concrete tekst vind ik het wat lastig, maar ik zou dat soort zinnen zo veel mogelijk vermijden omdat het afstand veroorzaakt. Af en toe kan het natuurlijk wel, maar ik weet niet wat jij onder 'enkele' verstaat.
Ik denk dat als ik het eenmaal per 1000 woorden heb, dat veel is.
En aan zaken als besluiten, durven etc. is iets voorafgegaan waardoor het personage een beslissing neemt, het keuzemoment is juist iets om te beschrijven zodat de lezer meegaat/meevoelt.
Ik denk (hoop) dat ik dat wel goed heb gedaan.
Staat alles in de derde persoon? Zou het een idee kunnen zijn om de (interne) dialoog in de eerste persoon te zetten?
Ja. Nee. :)
Ik vind het wel kunnen, ik beschouw (wellicht ten onrechte) het hij-perspectief als een ik-perspectief met afstand. Lees de zinnen maar een als
Ik besluit om... Ik durf niet te roepen... Ik voel me...
Die zinnen kunnen wel, m.i.
Ik vind dit wel een goed argument, eigenlijk.
Wat belangrijk is om je te realiseren: in tegenstelling tot bij films, is het in verhalen belangrijk een vast camerastandpunt in te stellen als het om je personage(s) gaat. In- en uitzoomen op de manier die je hierboven beschrijft (dan weer bijna in het hoofd van het personage zitten, dan weer meer afstand nemen) werkt vrijwel nooit. De lezer zal niet echt kunnen uitleggen wat er loos is, maar zal wel voelen dat er iets niet klopt. ... En wanneeer je dan hebt besloten welk camerastandpunt het best past bij je verhaal en je doelgroep (als je kinderen wilt betrekken bij je personages, is het camera-dichtbijstandpunt bijvoorbeeld geschikter dan het camera-verafstandpunt), dan moet je dat dus consequent volhouden.
Ik realiseer me dat wel, hoor en houd consequent vast aan het 'camera-dichtbijstandunt'. Ik ben onlangs het manuscript weer bijlangs geweest om het te checken op woordniveau en bemerkte toch enkele perspecteffouten. Uiteraard zijn die er nu uit.
Hm. Ik gebruik hetzelfde perspectief, en ik doe het wel.
Laat ik nou net bij jouw boek, zoals je weet, ook mijn vragen gehad hebben bij een aantal perspectiefzaken. :lol: Maar dingen zoals ik ze hier naar voren breng, zijn me niet opgevallen. Ik heb besloten om de zinnen te laten staan. Niet voor niets had ik deze constructies gekozen. Natuurlijk heb ik ook proeflezers (twee mensen van SOL) en uiteindelijk hoop ik dat ook een uitgever zich ermee gaat bemoeien. :)

25 december 2008 - 13:22
Ik denk dat als jij je opstelt als alwetende verteller, Trenke, het heel goed kan: schrijven 'Hij besluit'. Maar als het je bedoeling is, je lezer mee te nemen in de belevenissen en gevoelens van de hoofdpersoon, kun je 'Hij besluit' beter inzichtelijk maken door de psychologie van de hoofdpersoon duidelijk te maken. Ik geloof dat Ing ook zoiets bedoelt? 'Hij besluit' kun je dan vermijden door zijn situatie te omschrijven, waardoor het duidelijk wordt dát hij besluit, bv: Hij keek om zich heen. Niemand te zien. In de verte loeide een koe. Snel bukte hij zich en graaide het kievitsei tussen het gras vandaan. Dan heeft hij besloten, het ei te pakken. Maar je schrijft niet: 'Nadat hij gezien had dat er niemand in de buurt was, besloot hij het kievitsei te pakken.' Dat is ook lang zo spannend niet. Ikzelf houd van 'dicht op een persoon zitten' in een verhaal; ik vind een hoofdpersoon dat waard. 'Hij besluit' past daar niet zo goed bij. Dan gaat het meer over de schriijver die iets vertelt dan over de hoofdpersoon die iets beleeft.

Ing

Lid sinds

17 jaar 9 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
25 december 2008 - 15:25
Marriejeanne, dat bedoelde ik zeker! Besluiten en meer van dat soort zaken doe je niet zomaar, daar gaat iets aan vooraf en juist dat proces is essentieel om het personage (in)levend te maken voor de lezer.