Herschrijven en manuscriptbeoordeling

Heb je het verhaal al laten proeflezen door enkele kritische lezers? Dat helpt mij altijd om dingen te ontdekken die ik zelf niet zie (waarna ik vaak weer uuuren zoet ben met mijn manuscript ;) ).

Nee, dat heb ik nog niet gedaan. Ik heb het expres nog nooit aan iemand laten lezen. Dat is ook een reden waarom de stap nu zo groot is. En hoe langer ik ermee wacht, hoe enger het wordt het te laten lezen. Daarom wil ik eigenlijk eerst naar een bureau gaan waar niemand me kent. Dat maakt het minder eng, vind ik.

Je ziet het zelf niet meer, zeg je, dus ben je op het punt aangekomen waarop je het aan anderen moet laten lezen. Doen, ze bijten toch niet? Ik heb een (schrijf)vriendin en we lezen elkaars werk voor iemand anders het te zien krijgt. Dat zijn dan geen romans, maar zoek iemand wiens oordeel je vertrouwt. Heb je die niet voor handen of wil je dat toch niet, dan is dat bureau een heel goede oplossing. Ik heb ooit Script + ingeschakeld, maar voor kleiner werk dan een roman. Ik heb er veel aan gehad. Misschien kun je vanwege de kosten het deel sturen waar je nu mee zit te worstelen, je hoeft niet een heel manuscript op te sturen. Maar inderdaad, ze zijn anoniem en onpartijdig en voor je gaat herschrijven is het handig als je weet wat er aan schort. Volgens mij heb je wel al een beslissing in gedachten, maar heb je een zetje nodig. Als je zelf je werk het waard vind om te gaan uitgeven, is het het ook waard door iemand kritisch gelezen te worden. Of je geld hebt voor die beoordeling is dan de volgende vraag. Als het een goed boek wordt verdien je dat terug, toch? Maar je budget kun je alleen zelf bekijken.

Dan heb je dus een heel ander probleem: je durft niet in de openbaarheid. Dat is een fase waar je echt als schrijver doorheen moet. Eng, maar het moet! Je zult het lef moeten krijgen om je werk door anderen te laten lezen, ook door vrienden die het misschien helemaal niks vinden (maar jouzelf nog steeds wel :D ) en die je op zwakke punten wijzen. Ik zou het in dit stadium zeker nog niet naar zo'n bureau sturen. Ik vrees dat je dan dadelijk nog een ronde nodig hebt en weer geld kwijt bent. Je stuurt het pas op als je weet dat je er zelf niets meer aan verbeteren kunt. Een middenweg is misschien om het te laten lezen door iemand (of een paar personen) van dit forum. Niet echt bekend (dus een objectiever oordeel en minder eng) en niet meteen zo duur als een manuscriptbeoordelaar, meestal ook een snellere verwerkingstijd. Er zijn hier wel mensen die dat tegen een geringe betaling doen. Ook zij leggen genadeloos de manco's bloot. Daarna herschrijven en eventueel naar een manuscripbeoordelingsbureau en dan weer een keer herschrijven. Zou dat een oplossing kunnen zijn??

Dat klinkt allemaal heel zinnig, Marja. En je hebt gelijk, denk ik. Ik moet het gewoon aan iemand laten lezen. Nu word ik er steeds maar onzekerder van. Ik zie het gewoon niet meer! Het lastige is wel: ik ken eigenlijk niemand die en mij niet zo goed kent (dus redelijk objectief), en goed commentaar kan leveren. Dan toch maar met een bureau in zee, denk ik. En het geld heb ik er zeker voor over, hoor!

mijn ervaring is dat je in eerste instantie aan het opsturen van bv. 1 hoofdstuk, naar iemand die zeer goede kritiek geeft, al genoeg kunt hebben om weer zelf vooruit te komen. Vaak komen in de beoordeling zaken naar voren die je in de rest van je ms kunt gebruiken.

Hoi Zjors, ik had je bericht nog niet gelezen. Dacht ik net eruit te zijn... ;) Zucht, ja, misschien heb jij wel gelijk. Het is inderdaad iets waar ik natuurlijk doorheen moet. Als ik wil dat men ooit iets van mij leest, moet ik het wel de kans geven. Maar toch... Iemand van het forum om raad vragen is misschien niet eens zo'n gek idee. Ik zal er eens over nadenken.

oe tegelijk

Het is gewoon een stap om je teksten te laten bekijken door een ander. Ik heb er nog altijd moeite mee, hoewel ik al jaren en jaren ervaring heb met feedback op mijn teksten. Echt makkelijk wordt het niet. Het is toch iets van mezelf wat ik zomaar aan anderen laat zien. Help! Maar het komt altijd goed. :) Het is nu eenmaal zo, het hoort er zelfs bij. Er komt altijd een moment dat je het zelf niet meer ziet, al kijk je er nog eens en nog eens naar - tot het je duizelt. Dat is normaal, want ons eigen hoofd is ook maar alleen ons eigen hoofd. Hoe interessant ook... (;)), meer hoofden bevatten nog veel meer interessants! Het is misschien een idee om het stapsgewijs te doen? Eerst hier iets neerzetten om te laten proeflezen. Of op een kleiner forum als Zinniger Zinnen, dat speciaal is opgezet om elkaar te lezen en te helpen met teksten. Dan gaat het maar om fragmenten, maar in het algemeen wordt er goed naar gekeken en zijn de aanwijzingen ook geschikt voor de rest van je verhaal. Bovendien kun je dan zien hoe iemand commentaar levert. Qua inhoud en qua toon. Misschien vind je dat prettig, om vantevoren te weten of het een beetje klikt. Dan kun je altijd nog kijken wat je verder wilt. Of je inderdaad iemand van het forum wilt benaderen via een persoonlijke oproep. Er is keuze genoeg! Zelf lees ik proef voor een aantal mensen hier en dat gebeurt omgekeerd ook. Tot slot: Er zijn hier ook schrijfgroepen opgericht. Daar kun je je ook nog bij aansluiten. Je ziet, je hebt allerlei mogelijkheden. :) Hoe dan ook, succes!

Het kan iets kleins zijn dat je over het hoofd ziet. Ik heb pasgeleden nl. de clou van het verhaal ontdekt waar ik aan bezig ben... en het zat echt in iets nietigs. Maar zo nodig voor de logica-opbouw.

Ik vind dat jullie allemaal erg goede ideeën hebben en ik wil jullie erg bedanken voor het meedenken. Fijn om te weten dat iedereen dit herkent! Ik ga eens goed nadenken over al jullie wijze raad en neem binnenkort een beslissing met mijn nieuw opgedane kennis van zaken. Mijn dank!

Ik hoop dat je ertoe besluit om een stukje in Proeflezen te plaatsen! :)

:thumbsup:

Foher, het blíjft eng, hoor, om je tekst te laten lezen. Het is net alsof je uit de kleren moet, iedere keer weer. Misschien een schrale troost?

Pluis, heb jij dat zelfs nog, na al die columns? Ik heb het al niet meer, ik vind het leuk. Heerlijk een ongezouten mening (als het goed is tenminste :P ).

O ja, Waus, dat blíjf ik houden, denk ik. Ik heb het gevoel alsof ik me iedere keer wéér moet bewijzen. Bovendien geef je als schrijver een stukje van jezelf bloot. Eng!!! :ninja:

manuscriptbeoordeling kun je erg veel aan hebben. proeflezen ook. Zelf moet je beslissen waar je voor kiest.

Het is ook eng, telkens weer opnieuw. 'Baf!! Boem!! knal!! Zo voel ik dat altijd echt. Maar je kunt je manuscript er wel mee redden, letterlijk!

Qua proeflezers heb je verschillende categorieën, hè? Je heb vrienden en familieleden die, in de meeste gevallen, niet-objectief en dus erg enthousiast zijn. Daar haal ik altijd veel vertrouwen uit. Vaak zijn dit ook de mensen die niet zo snel zullen zeggen dat iets niet leuk is, hoewel sommigen na verloop van tijd heel kritisch kunnen worden (en zich in het begin doodschamen dat ze commentaar op je werk durven te hebben, ondanks dat je daar uitdrukkelijk om hebt gevraagd ;) ). Daarnaast heb je de meer ervaren proeflezers, die ook meer schrijftechnische feedback kunnen geven. Dat is soms wel even slikken, maar achteraf blijk je met veel dingen iets te kunnen (al is het maar er heel lang over nadenken en er niets mee te doen ;) ). Ik moet zeggen dat ik ontzettend veel heb geleerd van het plaatsen van fragmenten bij proeflezen, vaak krijg je goede en objectieve feedback. Ik zou zeggen, probeer het eens (dan ben je, hopelijk, gelijk van je koudwatervrees af ;) )

Ik heb onlangs mijn manuscript laten lezen door een mede-docent (bij Scriptplus) en dat gaf me een enorme zet in de goede richtining. Eng was het wel. Dat blijft het. Kritiek krijgen, zeker als het een recent geschreven verhaal is en je nog weinig afstand hebt genomen, is spannend. Ik mag geen reclame maken begrijp ik, maar van schrijver tot schrijver mag ik neem ik aan wel zeggen dat ik je hierbij kan helpen *link verwijderd*

volgens mij mag ook dit niet.

Bien, dit mag dus ook niet. Ik vraag je nogmaals om geen links meer te plaatsen naar je manuscriptbeoordelingssite of je diensten aan te bieden. Iedereen heeft hier wel wat te verkopen, het forum zou totaal onbruikbaar worden als iedereen elkaar hun boeken/diensten/cursussen etc aan ging bieden.

Je zou eigenlijk vanaf het begin af aan stukjes moeten laten lezen door anderen. Het stuurt je in de goede weg, houdt je op de goede weg en vooral: fouten die je dan maakt, kan je voorkomen voor de rest van het boek. Als je dan met herschrijven begint, zal je later in het verhaal, steeds minder fouten eruit moeten halen. (Al kan ik je daar ook voor waarschuwen - bij mij levert dat ook nog wel eens kwaliteitsverschil tussen begin en eind van het boek op. Ook dit kan je er makkelijk uithalen; vaak met veel minder moeite dan herschrijven.) Als je goed zoekt, moet je wel iemand kunnen vinden die je manuscript wilt beoordelen, zonder dat er een sloot geld aan te pas komt. Hier op het forum geldt dat voor kleinere stukjes, en misschien willen sommigen wel kijken naar het hele manuscript. Toch zeg ik, vraag iemand die je goed kent en vertrouwt met dit soort dingen. Als er harde kritiek uitrolt, is dat vaak makkelijker te slikken van iemand die dichtbij je staat, dan iemand die op een afstand aan het schreeuwen is. Tja, in ieder geval wat laten zien :P Succes!

Soms helpt het om eerst een tijdje actief bezig te zijn met het beoordelen van teksten van anderen (hier in proeflezen bijvoorbeeld). Hoe voel jij je als je iets zegt over de tekst van een ander, hoe formuleer je je woorden. Hoe reageren mensen op kritiek, wat doen ze er mee en wat doen ze er niet mee. Maar ook, waar let je op, wat vind je belangrijk in een tekst (zo leer je ook weer dingen zien in jouw tekst). Dat helpt bij het krijgen van zelfvertrouwen want we zitten immers allemaal in hetzelfde schuitje. En wie weet kom je wel iemand tegen in de bak waarvan je denkt, die persoon sluit aan bij wat ik wil met mijn boek, als die nu eens naar hoofdstuk 1 zou willen kijken! En dan vraag je dat ´gewoon´, zeg, zou jij tijd en zin hebben om naar mijn hoofdstuk te kijken? Vaak krijg je dan de vraag terug waar je wilt dat op gelet wordt. Wil je weten of je zinnen mooi zijn, of je tekst logisch overkomt, of het met vaart leest, of het spannend is, noem maar op. En als je wat je in hoofdstuk 1 leert toepast op de rest van je boek heb je al een aardig handvat voor je herschrijf ronde.

Als er harde kritiek uitrolt, is dat vaak makkelijker te slikken van iemand die dichtbij je staat, dan iemand die op een afstand aan het schreeuwen is.

Ik vraag me af of kritiek van een dierbare echt makkelijker te slikken is. Met die dierbare heb je namelijk een relatie. Nadat die dierbare feedback gegeven heeft op je werk, moet je daar gewoon weer mee thee drinken/een vorkje prikken/de stad in/aan het ontbijt zitten. Dat moet je kunnen. Als je van jezelf weet dat je moeite hebt met het ontvangen van kritiek, bestaat het gevaar dat de relatie die je met de feedbackgever hebt (tijdelijk) onder druk komt te staan. Dat is wel iets waar je je van bewust moet zijn. Bovendien: ook het geven van kritiek is moeilijker bij een dierbare. Want wat als je het nou drie keer niks vindt? Durf je dat eerlijk te zeggen? Ook als je weet dat je er de ander toch mee kwetst, hoe voorzichtig je het ook verwoordt? Is dat de vriendschap/familieband/relatie waard? Feit is dat veel vrienden/familieleden geneigd zullen zijn om te zeggen dat ze je werk helemaal geweldig vinden. Mij lijkt het dat het eenvoudiger kritiek geven en ontvangen is aan/van iemand die je wel vertrouwt, maar waarmee de band niet zo nauw is dat die het geven van eerlijke feedback in de weg staat en ook niet zo nauw dat die relatie door minder juichende feedback onder druk kan komen te staan. Dus daarom is een forum als dit zo geweldig - schrijvers onder elkaar, maar relatief neutraal. Je zou verder ook eens aan een schrijfgroep kunnen denken, als bron van potentiele feedbackgevers. succes! S.G.

Nou, ik heb het er maar moeilijk mee. Bedankt voor al jullie raad. Inmiddels heb ik op het forum wat Trenke heeft aangemaakt voor de Wintervertellingenbundel mijn wintervertelling geplaatst. Daar komen reacties op en ik moet reacties op andere geven. Zo wen ik aan dat idee. Maar met mijn roman voelt het toch echt anders dan met een verhaal. Er staat meer op het spel, of zo. Hoe dan ook, ik peins er nog even over verder, met jullie wijze raad in gedachten.

Ik weet niet of je inmiddels al gekozen hebt Foher, maar ik zou het doen, je manuscript opsturen naar een beoordelingsbureau! Ik denk dat je inderdaad daarna veel gerichter zult kunt herschrijven. Het kost wel wat, maar dan heb je ook wat.

Tja, dat opsturen daar zit ik ook tegenaan te hikken. Tijdens de marathon heb ik hele goede fb gehad, maar daarna moest ik het alleen doen en daar twijfel ik dus nu. En opsturen voor proeflezen ga ik het liefst uit de weg, daar zie ik dan weer tegenop. Het liefst zou ik alles ook meteen naar een uitgever sturen, liever dan alle kritiek krijgen. Die uitgever is tenslotte echt helemaal iemand op afstand en anoniem, proeflezers van hier of bij ZZ weer niet. Dus: herkenbaar zeker. Goede raad? Nee, helaas. Wist ik het maar dan zou ik het je meteen vertellen. :thumbsup: