Opdrachtgever of leidinggevende?

Je kunt voor jezelf schrijven, maar ook voor jezelf beginnen als schrijver. Het is een hele onderneming, maar aan het zelfstandig ondernemerschap zitten wel degelijk een aantal voordelen. Uiteraard moet je dan wel aan de spelregels van de belastingdienst voldoen. Een van de voorwaarde is dat je meerdere (betalende) opdrachtgevers moet hebben. Maar aan het predikaat ‘opdrachtgever’ kleven ook nog enkele regels.

Vestzak/ broekzak

Een zelfstandig ondernemer betaalt inkomstenbelasting over de behaalde winst. Hierdoor hoeft de opdrachtgever geen loonheffingen af te dragen, zoals wel het geval is bij een normale dienstbetrekking. Dat is ook logisch want als zelfstandig ondernemer heb je, in tegenstelling tot een werknemer, geen recht op ziektekosten e.d. Daarom hoop je ook op goede inkomsten uit je opdrachten zodat je die kosten enigszins zelf kan opvangen (ondernemersrisico).

Opdrachtgever of leidinggevende

En daar zit het addertje onder het gras. Want als zelfstandige ondernemer heb je opdrachten nodig met natuurlijk een bijbehorende opdrachtgever, maar laatstgenoemde mag ook niets anders zijn dan dat. Mocht er namelijk wel sprake zijn van een dienstbetrekking/arbeidsovereenkomst dan is afdracht van loonheffingen (al dan niet door de opdrachtgever) verplicht. Bij verzuim hiervan geldt uiteraard een boete. Maar kun je als zelfstandige überhaupt een arbeidsovereenkomst hebben?

Arbeidsrelaties

Voor de wet is er sprake van een arbeidsovereenkomst als:

1. Er persoonlijk arbeid wordt verricht.

2. Er een gezagsverhouding is tussen werkgever en werknemer en

3. als er een vergoeding van loon tegenover de verrichte arbeid staat.

Tip: loon is niet alleen geld en hoewel ‘gezagsverhouding’ misschien wat autoritair klinkt, is de grens tussen wel of niet flinterdun.

Zoveel netten, nog meer mazen

En ook hier moet je goed naar jouw eigen situatie en opdrachtgever kijken om te bepalen wat de arbeidsrelatie is. De regelgeving omtrent arbeidsovereenkomsten is behoorlijk in-gewikkeld en er zijn veel verschillende vormen van dienstbetrekkingen, ieder weer met zijn eigen mits en maren.
Als zelfstandige hoor je te werken via een overeenkomst van opdracht (in de volksmond ook wel freelance overeenkomst) genoemd. Een aantal belangrijke punten van deze overeenkomst zijn:
• Er is geen gezagsverhouding. Als opdrachtnemer ben je dus vrij in het uitvoeren van de opdracht en mag de opdrachtgever geen instructies geven. Is dat wel het geval dan kan er dus sprake zijn van een arbeidsovereenkomst.
• Je hebt zelf de vrijheid de werktijden te bepalen.
• Je hebt zelf de vrijheid in het vaststellen aantal werkuren.
• Je mag een opdracht weigeren.
• Beloning op basis van het afronden van de opdracht.
• Je levert een dienst, geen stoffelijk werk (zoals een object of huis).
• Geen doorbetaling tijdens vakantie of arbeidsongeschiktheid.
• Ondernemersrisico als opdrachtnemer.
• Je mag je laten vervangen door een ander.
• Je hebt meerdere opdrachtgevers? (Niet binnen hetzelfde bedrijf).
• Het is een incidentele opdracht en geen regelmatig terugkerend patroon? (Dat wil Niet zeggen dat je niet regelmatig dezelfde opdrachtgever kan hebben).
• Je werkt niet via een uitzendbureau.

Zoals ik al schreef, zoveel netten, nog meer mazen. Per situatie kan het verschillen en moet daarom ook grondig bekeken worden. Achteraf terugbetalen is altijd jammer. Voor-heen was er de VAR-verklaring, maar die is afgeschaft. Nu werkt de belastingdienst met zogenaamde goedgekeurde voorbeeldovereenkomsten en vergelijken ze dus soortgelijke situaties.

Bij twijfel:
Doe de check bij de belastingdienst.

Tot voor kort was ze een ondernemer, nu is zij leerling aan de schrijversacademie. Haar blog 'sop en de kool' is een zoektocht naar 'een goede tekst' (als dat überhaupt bestaat).