Ken je personages

Om gelaagde en geloofwaardige personages te beschrijven, moet je ze kennen. Dat gaat niet zozeer om hun naam, waar ze leven, wat hun werk is, wat hun motivaties zijn, enzovoort. Nee, het gaat om de karaktereigenschappen die vrijwel hun hele leven bestendig zijn; karaktereigenschappen die hen definiëren.

---

Gedenkwaardige personages

Waarom is dat belangrijk? Dat is belangrijk omdat je lezer houdt van gedenkwaardige en opmerkelijke karakters, vooral van de protagonist. Je lezer wil zich kunnen inbeelden dat hij dat personage is. Of hem als een goede en vertrouwde vriend zien. Met een dertien-in-een-dozijn personage werkt dat niet. (Met een slechterik als protagonist is die inleving wat lastig, maar ook die hebben vaak fans; denk aan Darth Vader, the villain we love to hate.)

Nog een reden om het karakter van de belangrijkste personages zorgvuldig te bepalen, is dat die veel invloed hebben op de toon en de feeling van je boek.

Hoe stel je die uitblinkende karakters van je personages vast?

Dat kun je doen door je in elk belangrijk personage te verdiepen met het stellen van vragen die je zelf beantwoordt. Essentiële vragen waarmee je met de antwoorden je personages leert kennen.

Wat voor vragen dan? Hier volgt een aantal die je niet mag missen.

• Voelt het personage zich geaccepteerd en geliefd? Of is dat ooit zo geweest maar nu niet meer?
• Is hij* eerlijk of liegt hij soms/vaak/altijd?
• Voor welk doel zou je personage zijn leven opofferen?
• Is je personage veerkrachtig genoeg om veranderingen, ook de vervelende, aan te kunnen?
• Wat is zijn sterkte en wat is zijn zwakte?
• Heeft je personage vrienden of is hij een einzelgänger?
• Als je personage kan kiezen met wie - dood of levend - hij zijn laatste dag kan doorbrengen, wie kiest hij dan?
• Waar is hij bang voor?
• In welke situatie zou je personage een onbekende op straat verdedigen?
• Is je personage wel of niet tevreden over zijn uiterlijk? Of boeit het hem niet?
• Is geld belangrijk voor hem, of juist niet?
• Stippelt je personage uit wat hij gaat doen of ziet hij vanzelf wel wat er gaat gebeuren?

Karakterfouten

Nou is een personage met een memorabel karakter niet per se ook een goed personage, in de zin van deugdelijk, eerlijk, fatsoenlijk en dergelijke. Hij kan ook een slechterik zijn. Maar het merendeel heeft gewoon karakterfoutjes, zoals wij allemaal. Het is vrijwel altijd beter om je personage wat foutjes te geven, want een perfecte persoon is makkelijk saai, onecht of zelfs onuitstaanbaar.

Een karakterfout kan een kleine onvolmaaktheid zijn, bijvoorbeeld iemand steeds in de rede vallen. Het kan een middelmatig foutje zijn, bijvoorbeeld niet tegen zijn verlies kunnen, hebzuchtig zijn, of niet altijd eerlijk zijn. Het kan ook rampspoedig zijn, zodanig dat het noodlottig is voor het personage zelf en/of voor anderen.

Voorbeelden:

• In Macbeth is de protagonist zo arrogant en vol hoogmoed dat hij de koning vermoordt.
• In Charlie and the Chocolate Factory komt een meisje voor dat zelfzuchtig en verwend is en alles doet om haar zin te krijgen.
• In Pride and Prejudice zijn zowel Elizabeth als Darcy nogal trots op zichzelf en zitten ze vol vooroordelen.

Ik wens je veel plezier met je onvolmaakte personages en hun interessante karakters!

* Voor ‘hij’ kun je ook andere genders lezen.

Over de auteur

Miriam Wesselink:
1. Is informatieanalist van beroep.
2. Is schrijver omdat ze schrijven heerlijk vindt.
3. Schrijft momenteel haar boek Verstrengelde Deeltjes.
4. Schrijft ook artikelen op haar schrijftipswebsite Singularity.nl.
5. Schrijft zo nu en dan een kort verhaal en publiceert dat dan ook op haar site.
6. Twittert over van alles en nog wat.
7. Heeft als motto: ik bid niet maar vloek wel.