Afbeelding
Photo by Denise Jans on Unsplash
Photo by Denise Jans on Unsplash
Op het moment dat je besloten hebt dat jouw boek er gaat komen, begint het echte schrijfwerk pas. Op dat moment valt nog niet te voorspellen waar je allemaal tegenaan gaat lopen, maar ga ervan uit dat er nog heel wat zal veranderen aan het uitgangspunt waarmee je begon te schrijven. Zelfs al heb je eerder boeken geschreven, die leercurve is bij elk boek weer anders. Mijn beste schrijfadvies is: maak een plan voor je aan de slag gaat. Met een boekplan behoud je de focus en zie je waar je ideeën onder het schrijven met jou op de loop zijn gegaan – of andersom.
In een boekplan zet je alles wat voor jou belangrijk is: werktitel, genre, lezerspubliek, thema, de lijn van het verhaal of betoog, de korte inhoud. Je legt vast hoe en wanneer je tijd gaat vrijmaken om het te schrijven en verder alles wat er in je opkomt in relatie met dit project.
Waarom vind ik als redacteur en schrijfcoach een boekplan zo belangrijk? Te strak vasthouden aan een vooropgezet plan smoort de creativiteit, hoor ik vaak. Maar het is niet de bedoeling dat je je plan in beton giet. En het is natuurlijk waar dat jij er al schrijvend vroeg of laat heus wel achter komt dat dingen anders moeten. Je ontdekt dat jouw jeugdboek geschikter is voor young adults, of dat je non-fictieboek toch een roman moet worden. Je ziet al doende dat je de stijl van jouw zelfhulpmethode moet aanpassen. Het kan ook zijn dat je tot de conclusie komt dat je je roman vanuit een ander perspectief moet vertellen, of dat de beoogde serie te hoog gegrepen is. Dat klopt, uiteindelijk vind jij heus jouw vorm wel. Experimenteren is prima en hoort erbij.
Meestal kom je er tijdens het schrijven pas achter waar je écht goed in bent, wat je precies wilt vertellen en waar je enthousiast over wordt. Belangrijke herzieningen kosten alleen wel heel veel tijd. Voor je het weet, liggen er vijf onvoltooide manuscripten en heb je nog steeds niet het verhaal op papier dat je voor ogen stond. Dat ontmoedigt.
Bij het nemen van zulke beslissingen kan een boekplan je veel tijd en energie besparen. Ga ernaar terug als je begint te twijfelen over je schrijfwerk en kijk nog eens goed naar wat je beginfocus was. Is die veranderd door bruikbare inzichten? Verander dan ook je boekplan en ga opnieuw na of deze nieuwe opzet werkelijk bij je past voordat je gaat herschrijven. Zie je dat je wel heel ver aan het afdwalen was van het beginidee – en dat dit idee nog steeds je hart sneller doet kloppen – gebruik dan het boekplan om je oorspronkelijke focus te herstellen. Zo wordt steeds duidelijker waar je verhaal over gaat en in welke vorm je het wilt vertellen.
De belangrijkste boodschap is: blijf wendbaar, maar laat je niet meeslepen door elk idee dat in je opkomt. Gebruik je boekplan als je kompas. Je mag een andere weg inslaan, maar houd in de gaten waar het noorden ligt.
Veel schrijfsucces!
Liefs, Jacqueline Zirkzee
Jacqueline Zirkzee is romanschrijver en redacteur. In 2001 werd haar eerste roman uitgegeven bij Conserve. Haar nieuwste boek is SALOMON, een toekomstroman. Naast haar eigen schrijfwerk redigeert ze manuscripten in uiteenlopende genres.
Jacqueline Zirkzee en Jet Hoogerwaard schreven Van idee naar boek, de onmisbare gids voor iedere schrijver, omdat ze in hun dagelijkse werkzaamheden als schrijfprofessional merkten dat veel schrijvers tegen dezelfde vragen aanlopen. Op 5 februari is er in samenwerking met BplusC een gelijknamig schrijfevent, waarbij de auteurs het publiek meenemen op schrijfreis. Dit vindt plaats in de Koolzaal achter in de bibliotheek, Nieuwstraat 4, Leiden. Inloop vanaf 18.45 uur.
Tickets voor het Schrijfevent boek je hier.
Dit nummer niet missen? Neem vóór 24 januari 23:59 u. een abonnement dan ontvang je dit nummer!
Topauteur Herman Koch geeft naar aanleiding van het verschijnen van zijn nieuwe boek advies aan jonge schrijvers. Meld je aan!
Mariken Heitman geeft tips! Meld je aan en ontvang dit nummer.
Meld je aan voor de Schrijven Nieuwsbrief.
Ervaren redacteur Maria Genova deed voor Schrijven Online meer dan dertig manuscriptbeoordelingen. Lees haar tips in het komende nummer!