Hoe schrijf je over een gevoelig onderwerp?

Tijdens het schrijven van mijn boek liep ik tegen een uitdaging aan. Hoe op papier zo goed mogelijk om te gaan met een onderwerp waarover een controverse bestaat? Gevoelige materie, waarover weinig kennis is in de samenleving en gelijktijdig door het gebrek daaraan, vooroordelen bestaan. Onderwerpen die door angst- en zwijgculturen in nevelen gehuld zijn. Ik realiseerde me dat ik om een discussie op gang te brengen dondersgoed moest weten waar ik over schreef en dat ik dat op een vernieuwende en respectvolle manier moest gaan doen. Zo vond ik mijn weg:

---

Wikken en wegen

Wat zijn gevoelige onderwerpen eigenlijk? Voor wie is het gevoelig? Iets waar geen overeenstemming over bestaat in de samenleving? Waar mensen verschillend over denken? De zaken die je pas begrijpt als je ze mee hebt gemaakt? Geldt dat niet voor alles in het leven? Onderwerpen waarover een controverse bestaat? Het kan te maken hebben met belangen van mensen of in het verleden opgelopen beschadigingen. Ontwikkeling, interesse, intelligentie, opvoeding, bewustzijn.
Onwetendheid ook. Taboes in de samenleving. Het is wikken en wegen.

Gepokt en gemazeld

Gevoelige onderwerpen bevinden zich vaak op glad ijs. Dus zorg dat je kunt schaatsen en dat je weet waar je over schrijft. Dat je kennis en eventueel ervaring bezit. Op basis van aannames ga je de mist in. Nuanceringen laten zien dat de auteur het onderwerp beheerst en respecteert.
Als je het onderwerp niet aanvalt, maar je verwondert je of stelt retorische vragen, dan zet het de lezer eerder aan tot nadenken.

Beeldende praktijkvoorbeelden, eventueel in balans gebracht met een vergelijking met een meer voor de hand liggende situatie, doen het ook goed.
Is het een onderwerp dat met humor kan worden gebracht om wat lucht te scheppen in de beladenheid, laat dat dan niet na. Soms kun je met humor of zelfs met enig cynisme een onderwerp binnenbrengen bij de lezer. Een glim- of schaterlach doen vaak wonderen. 

Van komma’s tot punten

Verdeel de tekst in hoofdstukken die niet al te lang zijn. Van al te lange lappen tekst raken lezers soms buiten adem. Als het dan ook nog over een beladen onderwerp gaat, dan staat het hyperventileren de lezer aan het eind nader dan de tekst.  

Datzelfde geldt voor hele lange zinnen, verbonden met veel komma’s. Zet niet te vaak een komma waar het een punt had kunnen zijn. Soms is het goed de lezer alle informatie voor te schotelen en soms is het verstandig de gelegenheid te scheppen tot eigen invulling door de lezer.  

Binnenkomers

De zogenaamde binnenkomers kunnen geen kwaad. Maar blijf niet enkel choqueren of duwen. Wakker schudden is meestal genoeg en brengt de discussie op gang. Voor beladen of gevoelige onderwerpen zijn toch vaak decennia nodig in de maatschappij. Wat voor de een ‘peanut’ is, is voor de ander ‘the limit’. Wat door de een met de mantel der liefde wordt bedekt, is voor de ander reden om hartkloppingen te krijgen of op de barricade te gaan.

Zout

Bij het schrijven over een beladen onderwerp maakt een snufje emoties het recept vaak af. Emoties zijn immers de smaakmakers van het leven. 
Doe het met Fingerspitzengefühl. Soms is een snufje zout de ‘finishing touch’ en in wonden is hetzelfde snufje ‘the bloody hell’. 

Met emoties komt tekst tot leven.

Over de auteur

Afbeelding

Bianca Verbeek (53) is de auteur van KWAADAARDIG. Haar debuut en een vormingsroman over de hemelse hel en helse hemel van narcisme. Zij is fotograaf en meervoudig ervaringsdeskundig op het gebied van narcisme. Ook verzorgt zij lezingen, bijeenkomsten en vragenvuurtjes over narcisme en narcistisch misbruik. Bij complexe narcisme vraagstukken en rechtszaken is zij in te huren.