Hoe Roald Dahl op zijn ideeën voor verhalen kwam

‘Wat doe je?’, vroeg mijn moeder. Ik was negen en staarde in de vlam van een kaars die op tafel stond. ‘Als ik dit lang oefen kan ik straks overal doorheen kijken.’ Ik was bezig in Het Wonderlijke Verhaal van Hendrik Meijer. In dat boek van Roald Dahl verdient een man een fortuin in het casino omdat hij zichzelf heeft geleerd om door kaarten heen te kijken.

Geen schrijver heeft me vaker op vreemde ideeën gebracht dan Roald Dahl. Zo maakte ik na het lezen van Joris en de Geheimzinnige Toverdrank met een vriendje een toverdrank (met afwasmiddel en chocolademelk) om aan zijn zusje te voeren. Gelukkig bedankte ze voor het aanbod.

Hoe bedacht Roald Dahl zijn bizarre verhalen waarmee hij miljoenen kinderen inspireerde? Hij geeft zelf antwoord in zijn boeken.

Over ideeën

Je weet nooit wanneer een prachtidee plotseling door je hoofd zal flitsen, maar wanneer het komt, grijp je het met beide handen stevig vast en laat je het niet meer los. De truc is het meteen op te schrijven, anders vergeet je het. (…) Zowat ieder verhaal en elk kinderboek dat ik ooit heb geschreven begon als een notitie van een paar zinnetjes in een klein gehavend schriftje, zoals:

Misschien een chocoladefabriek waar fantastische, wonderbaarlijke dingen gemaakt worden,  met een zot mannetje als directeur aan het hoofd?

Dit werd Sjakie en de chocoladefabriek.

– Uit Het wonderlijke verhaal van Hendrik Meier – Roald Dahl

Over schrijftrucs

'Er is een truc waarvan bijna iedere schrijver gebruikmaakt: hij gebruikt minstens één lang en onbegrijpelijk woord in elk verhaal. Dat brengt de lezer op de gedachte dat de schrijver erg knap en ontwikkeld is.'

– Uit De Verhalenmachine (Topklasse en Alle Verhalen) – Roald Dahl

Over fantasie

‘Kijk vooral met glinsterende ogen naar de wereld om je heen, omdat de grootste geheimen altijd verborgen zitten op de onwaarschijnlijkste plaatsen. Wie niet in wonderen gelooft, zal ze ook nooit ontdekken.’

– Uit De Minpins – Roald Dahl

Over schrijven voor kinderen

'Als een volwassene wil weten hoe het is om in de wereld van een kind te leven, moet je op handen en voeten gaan kruipen en dat een week volhouden. Dan ontdek je weer dat je op moest kijken tegen al die reuzen, die je altijd maar vertelden wat je wel en niet mocht doen.'

Uit een interview met Sainsnury’s – The Magazine

Over de eigenschappen van een schrijver

'Als schrijver moet je aan zeven voorwaarden voldoen:

1. Je moet een levendige fantasie hebben

2. Je moet goed kunnen schrijven, daarmee bedoel ik dat je een bepaalde gebeurtenis bij de lezer moet kunnen laten leven. Dat kan niet iedereen. Dat is een talent, dat je hebt of niet.

3. Je moet doorzettingsvermogen hebben. Met andere woorden, je moet kunnen doorgaan zonder op te geven, uur na uur, dag na dag, week na week, maand na maand.

4. Je moet een perfectionist zijn. Dat betekent dat je niet tevreden mag zijn met wat je hebt geschreven, totdat je het over en overgeschreven hebt, tot je zeker weet dat je het niet beter kan.

5. Je moet veel zelfdiscipline hebben. Je werkt alleen. Je bent bij niemand in dienst. Niemand zal je ontslaan als je niet aan het werk gaat, of je een standje geven als je het erbij laat zitten.

6. Het helpt een hoop als je gevoel voor humor hebt.

7. Je moet bescheiden zijn. De schrijver die zijn werk geweldig vindt, krijgt moeilijkheden.'

– Uit Het wonderlijke verhaal van Hendrik Meier – Roald Dahl

Dennis Rijnvis is freelance journalist voor De Volkskrant, Nu.nl en Quest. Op zijn blog geeft hij schrijfadvies. Ook kun je zijn nieuwsbrief ontvangen.