Drie Social Media eieren

Er zit me vandaag een ei dwars. Eerlijk gezegd zijn het er drie. Drie vette eieren. En het is net als bij poepen; als je het kwijt moet, zul je even kracht moeten zetten. Wat me dwars zit? Gewoon een vraag. Hoe kun je het beste omgaan met social media? Ik heb daar een mening over. Hier zijn mijn drie gouden eieren.

1. Als je verstopt zit, zoekt niemand je. Goede wijn behoeft geen krans is uit de tijd dat de wijnflessen nog kurken hadden en ligt dus ver achter ons. Het idee achter deze slogan is dat als het product goed genoeg is, het niet nodig is om dit van de daken te schreeuwen want kwaliteit verkoopt immers zichzelf. Mijn antwoord hierop is: Als je je niet laat horen, ziet niemand je staan en als je verstopt zit, zoekt niemand je. Als debutant kennen lezers je namelijk niet, ze weten niet hoe belachelijk goed jouw boek is, dus zoeken ze er niet naar. In hun leven kan van alles missen en mankeren: er is niemand die naar jouw debuut op zoek gaat om deze leegte te vullen. Dat wil niet zeggen dat ze je boek niet zouden willen lezen als het voor hun neus lag. Dus jij moet zorgen dat het boek daar ligt waar het gevonden kan worden.

Boeken komen allang niet meer automatisch in iedere boekhandel te liggen, dus is het zaak dat je bekendheid via internet verschaft. Maar hoe doe je dat?

2. Stel je positief op.  Als je wilt dat mensen iets van je lezen of van je kopen dan doen ze dat onder meer omdat ze je het succes gunnen. Dus wees positief. Niet onecht, altijd oprecht. Bij social media gelden dezelfde regels als bij tafelmanieren: politiek en geloof kun je beter weglaten. Verdriet kun je, net als alle pure emoties, best tonen maar met respect voor de ander. Je bouwt op social media een product op die is verweven met je persoonlijkheid. Negativiteit, daar zit niemand op te wachten. Succes verkoopt maar als je onecht bent, spat je vroeg of laat als een zeepbel uit elkaar. Dus denk na voordat je iets doms op FB/Twitter ed zet. En bedenk: lege content is en blijft gebakken lucht.

3. Facebookvrienden zijn geen klanten. Facebookvrienden zijn ook geen likers of delers. Het zijn vrienden die meekijken in jouw leven. Het gaat hier om de insteek: als je alleen maar dingen post als je likes nodig hebt of iets wilt verkopen dan hebben je Fb vrienden dat in de gaten. Het irriteert gewoon snel. Zorg dat je dat niet doet of zelfs denkt. Fb vrienden leven mee, kijken mee, kopen hoort daar niet bij. Draai het eens om: als jij van al je fb vrienden het boek, de ketting, de dienst die ze aanbieden zou moeten aanschaffen, dan ga je morgen failliet. Verwacht het dus ook niet van een ander. Ik heb makkelijk praten: ik schrijf een YA boek en mijn fb vrienden zijn die leeftijd (in ieder geval fysiek) al gepasseerd. Dus hoe enthousiast ik ook ben; ik verwacht niet dat iemand mijn boek gaat lezen of aanschaffen: ik wil oprecht alleen dat mensen in mijn blijheid delen. En soms een klopje geven als het goed gaat en een schouder aanbieden als er doorns op mijn rozenpad liggen.

Hoe ik me profileer op social media? Via mijn zelfontworpen Cirkeltheorie. 

Meer weten over Nienke Pool? Kijk hier op haar weblog. 

Techniek

Comments

'Als je je niet laat horen, ziet niemand je staan en als je verstopt zit, zoekt niemand je,' lees ik hier. Dat klopt, maar ik zie almaar meer schrijvers die zich via de sociale media goed weten te verkopen, overal hun gezicht laten zien en overal hun zeg willen doen (waar halen ze de tijd?). - Voor mij geen fakebook, Twitter, weblog, en wat heb je nog meer? Ik schrijf onder meerdere schuilnamen; als de kwaliteit van mijn product niet goed genoeg is om ontdekt te worden, dan is dat maar zo. Veel te veel 'schrijvers' verdringen elkaar om op de (bovenste) plank te staan, de beste hoogspringer wint het pleit. Jammer dat de tijd voorbij is dat er niet gesprongen hoefde te worden, maar dat talentrijke schrijvers op de plank gezet werden en er niet op belandden door eigen toedoen dat niets met verhalen schrijven te maken had.

Hoi Noek, Het hangt ervan af met welke intentie je schrijft. Wil je gelezen worden door een select gezelschap of juist door een groot publiek? Als je wordt uitgegeven bij een grote uitgever zullen ook zij social media opzoeken voor promotie. Daar is een hele simpele reden voor aan te wijzen: het is gratis en er zitten veel lezers oftewel potentiële klanten. Van de 60 publicaties (korte verhalen, blogs op grotere sites en artikelen) heb ik er meer dan de helft via social media verkregen. Ook de kwalitatief goede uitgevers die alleen zware literatuur uitgeven, komen er niet onder uit. Ik draai het juist helemaal om: als je succesvol wilt debuteren dan leidt de weg langs Facebook, Twitter en Instagram etc etc. Ik moet eerlijk zeggen dat ik dat heerlijk vind.

Hoi Nienkea, Ik ben het met je eens. Wat je doet beantwoordt aan de intentie waarvoor jij schrijft. Ik voeg eraan toe: vele debutanten vandaag maken handig gebruik van de sociale media en tonen zich ware meesters in de kunst om hun verhalen te promoten. Uiteraard is daar niets verkeerds mee. Ik vraag me echter af in welke mate de verkregen aandacht en de kansen die ze vervolgens krijgen, gestoeld is op de kwaliteit van hun product. En eenmaal onder de aandacht houdt die promotie niet op, sterker nog, niet alleen de verhalen worden gepromoot, maar de schrijver wil overal in levenden lijve gezien worden (waar ze de tijd vandaan halen om nog een goed, samenhangend plotverhaal te bedenken is me een raadsel). Schrijverssucces is vandaag grotendeels een kwestie van kunnen omgaan met de sociale media, vrij zijn van plankenvrees en begiftigd met meerdere sociale vaardigheden. Gelukkig was dat vorige eeuw(en) niet of veel minder het geval. Over veel goede, maar asociale en mensenschuwe schrijvers zouden we nooit gehoord hebben. Schrijverssucces is vandaag te vergelijken met de winnaar of de hoog scorende deelnemer aan het Eurovisiesongfestival (waar ik al lang niet meer naar kijk). Het ‘gezongen’ liedje doet er minder toe, maar des te meer de danspasjes en de kledij. De verpakking wint het op de inhoud, een trend die de hele cultuursector tekent, zeg maar vertekent. Tot slot: de publicatie van niet één verhaal in een papieren literaire tijdschriften en kortverhalen bundels heb ik te danken aan de sociale media of zelfpromotie. Om jouw woorden te parafraseren: ‘Ik moet eerlijk zeggen dat ik dat heerlijk vind’. Ik vergelijk mezelf met een hoogspringer die tien kilo om zijn middel gegespt heeft. Vermeldenswaardige prestaties worden er uiteraard niet behaald, maar ik koester het heimelijke genoegen dat ik ondanks die handicap toch over 1,70 meter spring, wat geen onaardig resultaat is, meer moet dat voor mij niet zijn. Succes met je debuut. Misschien moet ik maar eens iets van je lezen.

Hoi Noek, Niet om lullig te doen maar: Je kunt mijn stukjes met een klik op de knop vinden. Ze staan overal. Of je nu mijn auteurspagina van Facebook opzoekt of mijn gewone tijdlijn, of mijn Hebban pagina of mijn Twitteraccount, Instagram, Goodreads, Amazon: je hebt mijn stukjes zo gevonden. Als ik nieuwsgierig ben naar jouw verhalen, weet ik niet eens wie er achter je naam verscholen gaat. Dat kan, dat mag. Maar je zult nooit gebruik kunnen maken van de olievlek die jezelf teweeg brengt. Dus ik verbind nooit jouw naam van een publicatie aan je mening hier op sol. Misschien publiceer je onder verschillende namen, ik zou het niet weten. Dat maakt echt niets uit, dat moet je helemaal zelf weten. Maar wat is je doel? Dat van mij is heel simpel: ik wil graag dat mensen weten dat mijn boek eraan zit te komen en dat mensen denken: oh ja, van dat mens heb ik al eens iets eerder gelezen. Ik doe dit bij heel veel schrijvers: Ik kijk wie er schrijfwedstrijden winnen en zie wie er in de verschillende magazines verschijnen. Ik weet wie veel potentie heeft en die schrijvers houd ik in de gaten. Kan ik iets van ze leren? Kan ik iets voor ze betekenen? Kan ik met ze samen iets doen? Op dit moment ben ik een pitch-avond aan het organiseren voor beginnende schrijvers: jou kan ik niet vragen want ik weet niet wie je bent. Nogmaals: dat is waarschijnlijk niet de weg die jij zou willen inslaan: op een groot podium met een camera voor je snufferd. Ik durf het niet maar ik doe het wel. Ik wil naar de lezers toe. Ik schrijf niet voor mezelf of voor een select gezelschap: ik schrijf jeugdboeken en probeer juist zo toegankelijk mogelijk te schrijven en dus ook me zo laagdrempelig mogelijk op te stellen. Ik begrijp best dat het voor een schrijver raar is om te lezen dat uitgevers en literair agenten niet alleen naar je ms kijken maar ook naar het aantal volgers op Twitter. Dit heeft een simpele reden (ik heb het nagevraagd) en het blijkt dat de meeste uitgevers gewoon bijna geen budget hebben voor een grote reclamecampagne van je boek. Dus ze verwachten van je dat je helpt. Er zijn maar weinig uitgevers die zich niet op de internetwegen begeven. Maakt een goed boek schrijven op zich dan volgens mij geen kans? Jazeker wel maar alleen als je beter schrijft dan Grunberg of Haasse. In het Parool stond laatst een stuk over het boek van Auke van Stralen "Tankstelle" bij Nw Amsterdam. Toch niet de eerste de beste uitgever. En de hoofdredacteur noemde dit het enige boek in 5jr dat ze uit de slush pile had gehaald: 1 in 5 jaar!!! Denk je eens in: 1 in 5 jaar... Auke is toevallig mijn buurman en ik weet dat hij niet rijk is geworden aan dit boek. De uitgever vond het een van haar beste boeken ooit. Dus kwaliteit alleen verkoopt niet, daar ben ik van overtuigd. Wel een goed boek, dat dan weer wel. Toen ik 3 jr geleden serieus dacht dat ik een boek wilde uitgeven/ schrijven, besloot ik om het hele proces via social media te doen. Voor mij is het een tweede huid geworden.

Misschien is het de leeftijd, wie weet, maar ik ben het helemaal met Noek eens. Social Media en online netwerken is iets waar ik mij als schrijver niet mee bezig houd. Ik heb er simpelweg de tijd niet voor. Het promoten van je eigen persoon (want daar draait het in de beginsel om) is niet aan mij besteed. De hoge waarde die wordt toegeschreven aan ‘likes’ vind ik niet terecht. Het is toch vooral ‘like jij mij, dan like ik jouw’ en zo liken we elkaar een treetje hoger op die ladder. Overigens worden mijn verhalen wel geliked, maar ik kan zelf niet liken aangezien ik geen lid ben van Facebook, Twitter of wat dan ook. Als uitgeverijen denken dat ze nieuw schrijftalent kunnen vinden door het tellen van de hoeveelheid ‘likes’, dan is het geen wonder als ze maar één mooi boek vinden in vijf jaar. Ik wens je heel veel succes met je debuut Groeten van Josta-mari ( en dat is een pseudoniem )

Hoi Nienkea, Ik publiceer inderdaad onder verschillende schuilnamen. Mijn echte naam komt er nooit aan te pas. In welke bundels en papieren tijdschriften ik al gepubliceerd heb, weet ik niet precies meer; niet omdat ze zo talrijk zijn, maar wat voorbij is, is voorbij. Ik heb zelfs van sommige niet één exemplaar meer. Ik hou in een worddocument wel al mijn verhalen nauwgezet bij. Mijn doel? Dat blijft vaag en zal me wellicht nooit duidelijk worden. Als kind woonde ik aan een parkvijver. Ik was ik er dikwijls getuige van hoe sommige zoetwaterhengelaars hun pas gevangen blik of voor iedere keer terug in het water wierpen, terwijl andere vissers ’s avonds met een volle fuik nog levende, verse trofeeën, naar huis gingen. Mijn kinderlijke logica kon zoiets niet vatten: urenlang, zittend in de zon of regen, starend naar wat lijkt op een drijvend, verticaal opstaand kleurpotlood, tot het een plotse duik neemt en je het met een ruk van je hengel weer boven water haalt. En dat alles om niet langer dan enkele seconden te genieten van je beloonde geduld. Misschien ben ik door dezelfde microbe gebeten als die zoetwatervissers. Om nog even terug te komen op wat me aangezet heeft tot te reageren op dit onderwerp. Uiteraard is het schrijven van een redelijk, goed verkocht Nederlandstalig boek een proficiat waard, maar het blijft aan me kleven: zoals in alles een beetje geluk, een beetje goed geschreven, maar vooral veel goede zelfpromotie. Het doet me denken, en dan kom ik op mijn vakgebied, aan sollicitanten die de job te danken hebben aan hun niet aflatende ijver om zich voor elke sollicitatiecursus in te schrijven. Vraag me niet of we daarmee de beste kandidaten mochten verwelkomen, maar toegegeven, soms wel de meest ijverige. Oh, nog dit: je hebt waarschijnlijk al wel iets van me gelezen, en als dat niet zo is, zou het me dat verwonderen dat dat over enkele maanden nog zo zou zijn. Waar ik dat vandaan haal? Neen, een glazenbol heb ik niet, maar ach, laat me genieten van mijn geheimzinnig gedoe (ik doe graag geheimzinnig; een slechte karaktertrek). Het is genoeg dat ik weet waarover ik het heb. Succes! En nu op zoek naar één van je vele knopjes. Josta-Mari, ik heb vandaag geen tijd meer om op jouw reactie te reageren. Jammer dat er niet meer reacties zijn, en die hoeven het echt niet met me eens te zijn. Ik doe niet alleen graag geheimzinnig, maar ik ben ook graag een beetje tegendraads. Alleen dode vissen zwemmen met de stroom mee, zei mijn nonkel pater zaliger. Hij was dan ook de enige pater die, voor zover we wisten, altijd kuis geleefd heeft, dat zei hij toch....

Nou doen jullie niet alsof het allemaal nieuw is; (zelf-)promotie. Ik gevoel bij de bovenposters enige allergie voor nieuwerwetsigheden. Nou is het 'vroeger-was-het-beter'-argument altijd makkelijk, want niemand herinnert zich echt hoe het vroeger was. Zou meneer E.D. Dekkers zijn opdracht aan de koning geschreven hebben uit literaire overwegingen? Het heeft toch wel heel wat weg van... inderdaad: aandacht trekken. Iedere schrijver heeft het recht zijn eigen werk een handje te helpen. Als je daar geen zin in hebt en je liever afwacht of mensen via andere wegen jouw genie ontdekken, staat dat natuurlijk vrij. Maar de hele uiteenzettingen die ik hier lees, weerleggen niet dat slimme promotie voor schrijvers nu eenmaal heel erg handig is. Dus i.ig. Nienke, dank je voor de tips!

@Diana Silver. Je zegt: 'Nou is het 'vroeger-was-het-beter'-argument altijd makkelijk, want niemand herinnert zich echt hoe het vroeger was.' --- 1. Waar zeg ik dat ‘wat?’ vroeger beter was? Het kan best dat dankzij een bescheiden zelfpromotie de werken van goede schrijvers niet in de lade blijven liggen. Maar als die zelfpromotie van dien aard is dat het wel lijkt op een missverkiezing waarbij het op aankomt jezelf zoveel mogelijk in de picture te zetten, dan stoort me dat. [Waarmee ik niet gezegd heb dat Nienkea dat doet, dat moet ze voor zichzelf uitmaken] - 2. Wat ik hier betoog heeft niets met herinneren te maken. Feit is dat er vroeger geen sociale media bestond, en dat de weg naar succes geen kwestie was van zelfpromotie. - 3. Waar wordt ontkend dat niet iedere schrijver het recht heeft om zijn eigen werk een handje te helpen? Voor mijn part doe je dat door in je blootje over straat te rennen, maar ik geloof niet dat ik sterk in je boek geïnteresseerd zal zijn. En waarom je zo neerbuigend uiten over mensen die de sociale media en zelfpromotie bannen door hen te bestempelen als zelfverklaarde genieën?

@Josta-Mari, eigenlijk heb ik aan wat je zegt niet veel toe te voegen. Toch nog dit: het is niet alleen de leeftijd. Gelukkig is er een kentering en zijn er almaar meer jongeren die de sociale media (deels) voor bekeken houden. En voor wie het nog niet begrepen heeft: nergens zeg ik dat er vroeger betere schrijvers waren, ik zeg alleen dat er vandaag veel te veel schrijvers zijn die hun 'succes' te danken hebben aan vaardigheden die niets, maar dan ook niets met schrijfkunst te maken hebben. En dan heb ik het niet alleen over Voetbal boeken zoals Nienkea, in een verdere reactie zegt.

We leven in een vrij land en daarom mogen we doen wat we willen mits we anderen in hun waarde laten. Ik ben bijna 50 en begeef me graag op het internet-pad. Ik bewandel alle digitale wegen. Dat doe ik voor mijn plezier. Ik merk dat het voor mij werkt. Ik merk dat ik op die manier heel veel opdrachten en publicaties krijg. Dus voor mij is het een win win situatie. Ik doe wat ik leuk vind en op een manier waarop ik het prettig vind met het succes dat ik zie groeien. Als dat voor een ander niet de juiste weg is, zal ik daar nooit iets van vinden. Als ik naar de top 10 van best verkochte boeken kijk (nu of in een ver verleden) zie ik van beide mooie voorbeelden. Ook vandaag de dag hoef je niet met je kop op TV op op FB om je boek te verkopen. Mijn manier sluit aan bij de markt zoals die nu werkt. Toen ik hier vier jaar geleden mee begon, kreeg ik best veel commentaar maar dat is allang niet meer zo. Iedereen weet dat promotie via social media bestaat en vindt er het zijne van, maar laat de keuze aan mij. Josta Marie en Noek ik wens jullie het succes dat jullie zoeken. Of dat in jullie zelf ligt of in de openbaarheid: mijn zegen heb je (niet dat je daar wat aan hebt) Diana, thx. Ieder doet het op zijn eigen manier. Ik heb mijn weg gevonden en voel mij als een vis in het water (en probeer me niet te laten vangen door de vissers). Het maakt me niet uit of iemand het niet met me eens is. Als we allemaal hetzelfde zouden doen, wordt het heel saai. Ik begrijp die weerstand wel. Schrijven is een solitair proces. Ook als je ambitieus ben en je jezelf wilt verbeteren kun je een cursus volgen maar het verbeterproces zit in jezelf. Jij schrijft en jij ontwikkelt en jij kiest hoe het eindresultaat eruit komt te zien. Voor mij is dat een heerlijk proces. Het contrast met de promotie zou bijna niet groter kunnen zijn. Met mensen die je niet kent, connect je, tweet je en liket hun avondeten, hun sociale uitjes etc op het smoelenboek. Die tegenstelling moet je aanstaan. Als je tegen je zin op Twitter zit, heeft het helemaal geen zin en tweet je naar je drie volgers. Alles wat je doet moet echt zijn anders heeft het geen zin.

@ Noek #11 Als je zegt dat er veel schrijvers zijn die succes hebben wat niets met schrijfkunst te maken heeft, moet ik meteen denken aan de Voetbal boeken: bekende sporters doen hun zegje in een boek en verkopen er 100.000. Het boek is veelal door een journalist opgepend ahv interviews. Ik weet niet of je dit soort boeken voor ogen had? Non fictie bio's worden veel en graag gelezen. De mindere goden in dit genre verkopen al snel meer dan een goed literair debuut. Is dat een slechte ontwikkeling? Volgens mij niet want de lezer bepaalt wat hij leest. Dus als de top 10 wordt aangevoerd door popiejopie boeken dan is het de keuze van de lezer en die heeft altijd gelijk. Of jij en ik dat vervolgens wel of niet gaan schrijven om in die top 10 door te dringen is een keuze die ook ieder voor zich moet maken. Als je mijn mening wilt weten: ik denk dat je veel van die schrijvers kunt leren, misschien niet schrijven op zich maar wel hun contact met de lezer. Ik schrijf om gelezen te worden, dus ik kijk en ik leer. Succesvol schrijven is niet alleen meters maken.

Hoi Nienke, Ik ben het grotendeels met je betoog eens. Het huidige internet lijkt het makkelijker te maken om bekender te worden. Maar je beseft ook al dat het eigenlijk steeds lastiger wordt door het huidige internet. Je hebt als potential-new-kid-on-the-block toch vooral een (sociale media) gun factor nodig. Een tiental jaren geleden schreef Chris Anderson (Wired Magazine) het boek The Long Tail https://www.bol.com/nl/p/long-tail/10010040115492…. Hierin verkondigde hij dat de online-wereld, de statistische normaalverdeling van de fysieke wereld zou veranderen. Er zou een zogenaamde fat-tail effect ontstaan. "Online geldt het 'Long Tail'-effect: er is sprake van een groot aanbod dat weliswaar een klein publiek of een niche dient, maar gezamenlijk een groter marktpotentieel heeft dan de marktleider op zich. Op het internet gelden bovendien andere distributieregels dan in de fysieke wereld, waar vanwege de kosten en beperkte schapruimte alleen plaats lijkt te zijn voor kassuccessen." Nu zal dit voor de Indie-publishing wereld het ultieme verkoopargument blijven. Er is altijd wel een lezer voor je te vinden! En wellicht is het zo dat velen die niche markt voldoende vinden en blijven zo indie-publishers bestaan, zeker als ze hun kosten steeds meer kunnen verlagen. Bovendien vinden velen het best om niet de bestemming '(veel)gelezen schrijver' te halen, maar genieten vooral van die schrijfreis zelf. Want een schrijfreis is best leuk. Toch is er in de realiteit iets heel anders gebeurd met Chris Andersons profetie. Juist de vroegere grote successen maken tegenwoordig nog grotere uitschieters en de rest krijgt steeds kleinere kruimels. Dit wordt ook wel het "winner takes all"-effect genoemd, een zichzelf versterkend (voedend) proces. Dit uit zich in op vele manieren: * Promotie - Bij DDWD of Pauw en je hebt instant succes. Daarbuiten ... * Uitgeverij - Velen fuseerden noodgedwongen of moesten stoppen, voeren minder titels, want minder risico * Fysieke distributie - Ex-DocData doet Bol.com & CB doet Fashion & Healthcare om te overleven, andere distributie is feitelijk verdwenen. * Boekhandels - Alleen de grote ketens zonder specialisaties en met diverse Top-10-en lijken het nog te redden. Is het erg? Misschien wel door de huidige verschraling, maar aan de andere kant op enig moment krijgt de slang door dat die eigen tail niet meer smaakt en dan ... Tot die tijd wordt er nog regelmatig gedebuteerd en gepubliceerd. En dat moeten we dan maar in kleine sociale kringen koesteren en vieren. Toch? My2Cents - Wouter 'H2O' Blokdijk, die zich blijkbaar hier ooit als Twelf heeft aangemeld.

Hoi Wouter/ Twelf, Ik kijk altijd naar de mogelijkheden en niet naar de onmogelijkheden. Als ik me blindstaar op DWDD of een recensie in de Volkskrant of het NRC kan ik beter ophouden. Die kans is gewoon niet zo groot. Maar er zijn heel veel initiatieven die de beginnend auteur een hart onder de riem steekt en ze een platform geeft: Kijk hier op SOL. Mijn blogs (en die van andere beginners) worden geplaatst en ze hebben Alicia opgericht. Dat zijn prachtige initiatieven en je ziet er steeds meer als paddestoelen uit de grond schieten. Als ze succesvol zijn worden ze wel meteen overgenomen door de grote jongens. Zo zag ik vorig jaar op de nominatielijst van Schrijverpunt alleen maar boeken staan van kleine uitgevers. Schrijvers die in pod of bij kleine uitgevers trots hun boek mochten aanprijzen. Nu staan daar ineens grote namen tussen. Wat je als kleine jongen dus moet doen is steeds opnieuw jezelf uitvinden. Als jij de lezer wilt bereiken is er een weg, dat weet ik zeker. Maar houd de 3 eieren in het oog: ga niet lopen leuren, doe het positief. Nog even en Boekpresentaties hier op Sol worden overschaduwd door de nieuwste Grunberg....