De ontegenzeglijke schrijversmagie

Het zal je bekend voorkomen: het schrijfproces en dan met name het proces wat daar aan vooraf gaat, kent een zekere magie. De ontegenzeglijke schrijversmagie!

Want hoe fijn en broodnodig het schrijven op zichzelf ook is, toch kan er doorgaans niet zonder slag of stoot van start worden gegaan. Integendeel! Veel vaker wordt er nog heel wat af gezwoegd en getreuzeld voor uiteindelijk die (digitaal) per ter hand wordt genomen. Eerst nog eventjes (vul maar in)….. de hond uitlaten, eindeloos rondhangen op Facebook, verlepte blaadjes van planten plukken, stapeltjes post van links naar rechts verplaatsen over de tafel (en tien minuten later weer terug), vliegtuigjes vouwen van de oude krant en talloze andere nuttige nutteloosheden uitvoeren. En vervolgens: het bureau moet leeg (of juist niet), de ultieme match muziek gaat aan (of juist uit) en in geval van aan is het  juiste volume ook nog een precair dingetje! 

Het lijkt mij duidelijk: dit hele ritueel kent een uitermate wankel evenwicht en kan bovendien bijzonder tijdrovend zijn.

Aan de start van de Boekenweek in maart werd er in De Volkskrant aandacht besteed aan dit fascinerende fenomeen. Welke rituelen kent de schrijver voor hij van start kan gaan en wat heeft hij nodig om tot dat ultieme eindproduct te komen?

Zo was Arjen Lubach er jarenlang zonder twijfel van overtuigd dat hij niet kon beginnen alvorens minimaal één banaan te hebben genuttigd. Zonder banaan geen letter op papier!  Dus wanneer er binnenshuis geen banaan te bekennen was dan toog hij naar de supermarkt voor zo’n magisch fruitexemplaar. Tot op die bewuste ochtend dat er, oh help, geen banaan meer voorradig was en alle supermarkten hun deuren nog danig hadden gesloten. Het was dié dag waarop Arjen de briljante ontdekking deed dat het warempel zonder banaan ook prima bleek te lukken, dat schrijven.   
Esther Verhoef schrijft niet voordat de kamer zich heeft gevuld met een stevig portie beat! Daarbij danst haar pen enthousiast over het papier. Één van haar boeken is geheel en al geschreven op de eindeloze herhaling van het melancholische ritme van Milky Way.
En daar waar de ene schrijver echt niet van start kan gaan voor hij fris, fruitig gedoucht is met het haar in de plooi, daar schrijft Nina Weijers juist het allerlekkerst, zo zegt ze, wanneer ze een beetje smoezelig is. Amper ontwaakt en nog languit in bed, het haar nog plat tegen de schedel aangeplakt en gehuld in een overdonderende slaaplucht gaat ze van start. Dan gaat het schrijven haar het allerbeste af.

Uiteraard waren dat slechts enkele voorbeelden uit de talloze rituelen die dagelijks tot in den treure door schrijvers worden opgevoerd en uitgeleefd om hun schrijversmissie te laten slagen. Uitstelgedrag is daarbij eveneens aan de orde van de dag. Wat is het toch dat iets dat je zo graag doet vaak hand in hand gaat met het gevoel eerst van alles te moeten trotseren aan hindernissen en geneuzel?
Laatst had ik hier een gesprek over met gerenommeerd schrijver Geert Kimpen. 'Wat is dat toch?' vroeg ik hem, waarop hij het volgende antwoordde: ‘In het schrijven neem je je diepste zelf mee en daarbij kom je uitvergroot jezelf tegen. Dat is confronterend en dus ook doorgaans iets om, behalve naar uit te kijken ook gewoonweg tegenop te zien. Het is van jou, gaat over jou en dat ga je met de wereld delen. Dat maakt kwetsbaar.’

Kortom, de laatste magische banaan zal nog niet verorberd zijn en eveneens zullen smoezelige bedsessies het schrijversbestaan blijven kleuren. En gelukkig ook maar. Zonder schrijversmagie geen tekst en zonder tekst geen leven. Voor schrijvers niet en voor lezers al net zo min!

Micha de Groot volgde recent de 'Schrijfweek' onder leiding van Christine Pannebakker en Geert Kimpen om hiermee als eerste stap serieus gestalte te gaan geven aan haar boek. Dit nadat zij al jarenlang door haar omgeving in deze richting is gestimuleerd. Voorafgaand aan dit besluit schreef zij diverse columns en korte verhalen. De inspiratie voor het schrijven haalt zij uit haar werk als jeugdverpleegkundige, de belevenissen met alle wereldse gasten in haar Alkmaarse B&B maar bovenal uit haar turbulente persoonlijk leven.