Afbeelding
Bron Pixabay
Bron Pixabay
Ik kijk al jaren geen tv, heb geen Netflix en huur maar heel af en toe een dvd (die ik dan meestal na tien minuten weer afzet). Tel daarbij op dat mijn inkomsten afhankelijk zijn van mensen die boeken lezen – boeken kópen – en je zou kunnen stellen dat ik niet de juiste persoon ben voor het aanvoeren van argumenten om eerder een boek open te slaan dan een film of serie te kijken.
Toch ga ik een gooi doen.
Tien mensen die dezelfde film of serie kijken, zien exact dezelfde beelden. Tien mensen die dezelfde roman of thriller lezen, zien ieder andere beelden. Een boek is daarmee persoonlijker en individueler: je bouwt tijdens het lezen je eigen wereld op in plaats dat deze voor je wordt opgebouwd door die hele reut mensen op de aftiteling van een film (waarmee ik hun werk overigens niet wil bagatelliseren).
Een roman of thriller is tevens persoonlijker omdat het een interpretatie verlangt, vooral als er veel geshowd wordt en weinig uitgelegd, zoals het een goed geschreven verhaal betaamt. Dan gaat het voor alle duidelijkheid niet om de 'juiste' interpretatie – ‘Wat bedoelde de schrijver met…’ – maar enkel dat je de ruimte krijgt om te interpreteren. Dát is naar mijn mening een van de verrijkingen van een boek.
Behalve de lezer of kijker zijn er ook personages die interpreteren: zij aanschouwen, beleven en interpreteren al dan niet fictieve gebeurtenissen, en wat dit betreft bieden zowel films als boeken ruimte aan verschillende interpretaties aan de hand van verschillende perspectieven via verschillende personages. Zo verrijken zowel boeken als films het perspectief van de lezer of kijker. Maar in veel films wordt (tenzij het een Woody Allen-film met voice-over betreft) de kijker iets onthouden; iets wat de wáre interpretatie van een personage prijsgeeft, los van wat hij of zij zegt – namelijk zijn of haar gedachten. Zijn of haar ware intenties. Want waar filmpersonages beperkt worden door wat ze hardop kunnen uitspreken, kunnen romanpersonages hun werkelijke drijfveren verborgen houden voor de andere personages, maar níét voor de lezer. Dit maakt een boek naar mijn mening intiemer dan een film.
Dat zijn al een paar plussen voor het lezen van boeken ten opzichte van het kijken van films en series. En ik ben nog niet eens uitgegooid…
Want hoe vaak het me wel niet overkomt dat wat ik lees me herinnert aan iets wat ik heb meegemaakt, of niet eerder op díé manier heb bekeken, door wat een personage zegt, bijvoorbeeld. Of denkt. Tijdens films en series overkomt me dat ook, maar een film dendert door waardoor ik die gedachte niet de ruimte kan geven die ik zou willen. Tuurlijk kan ik een film even op pauze zetten, maar alleen als ik in m’n eentje kijk en bijvoorbeeld niet in de bioscoop zit. Een film dicteert het tempo van wat je beleeft. Bij een boek bepaal je dit tempo zelf, waardoor je alle ruimte krijgt om te associëren, herinneren, mijmeren et cetera. Dit maakt een boek geduldiger.
Nog één allerlaatste pluspunt voor lezen versus tv-kijken…
Stel dat ik bovenstaande betoog via bewegende beelden had willen overbrengen: hoe had ik dat moeten doen zónder dat het saai werd? Er een dialoog van maken in Tarantino-stijl, waarbij een van de personages (degene die liever films kijkt dan leest) een geblinddoekte man (de lezer) op de achterbank van een auto onder schot houdt en hem ondervraagt?
Rob Steijger werkt als freelance redacteur voor uitgevers als Cargo, Lebowski, Boekerij en HarperCollins, waarvoor hij voornamelijk romans en thrillers redigeert. Tevens helpt hij zelfuitgevende of uitgeverzoekende schrijvers. Zijn website: www.fzeven.nl.
Kathy Mathys hoopt dat je van herschrijven gaat houden met haar handige tips.
Sommige schrijvers tikken moeiteloos heel wat woorden weg in korte tijd. Hoe doe je dat zelf?
Dit nummer niet missen? Neem vóór 15 november 23:59 u. een abonnement dan ontvang je dit nummer!
Dit nummer niet missen? Neem vóór 15 november 23:59 u. een abonnement dan ontvang je dit nummer!
Anya Niewierra schreef geschiedenis: met 5 boeken op de bestsellerlijst. Wat is het geheim van de auteur van De camino?
Comments
Rob Steijger schreef: Tien
Rob Steijger schreef:
Tien
Als iemand die zowel van
Als iemand die zowel van
Het probleem van films is het
Het probleem van films is het
Teleurstellend artikel,
Teleurstellend artikel,