Zo schrijf je een performance

Als je een podium op wil zoeken met je schrijfkunsten, is een performance een goede vorm om dat te doen. Met een performance combineer je je verhalen met theater om je werk te delen met het publiek. Op deze manier neem je je publiek helemaal mee in je verhaal, en je kunt het zo persoonlijk maken als je zelf wil.

---

Begin bij wat je al hebt

Gedichten en verhalen die je al hebt liggen zijn een perfecte basis voor een performance. Je kunt bijvoorbeeld verschillende zinnen uit je verhalen halen om ze nieuw leven in te blazen via je performance. Leg teksten naast elkaar die je aan hetzelfde thema kunt koppelen, en begin erin te knippen en plakken tot je een heel nieuw verhaal hebt. Je kunt er natuurlijk ook weer delen bijschrijven, om juist een hele nieuwe weg inslaan ten opzichte van de oudere verhalen die je gebruikt.

Wat heb jij te zeggen?

Kunst heeft altijd een betekenis, dus moet je met jouw performance ook iets willen zeggen. Ben je boos over ongelijkheid? Ben je dankbaar voor hoe je familie je heeft bijgestaan in moeilijke tijden? Grote emoties zijn altijd goed om in een performance te verwerken, dat is waar je mensen mee raakt. Als je iets belangrijk vindt dan wordt het ook stukken makkelijker om erover te schrijven. Zorg ervoor dat je voor jezelf duidelijk maakt wat je te vertellen hebt en of je wil dat je publiek iets meeneemt uit het verhaal. Als je de betekenis niet duidelijk hebt, laat je ook je publiek verward achter.

Je kunt voor jezelf wat onderwerpen onder elkaar zetten die je belangrijk vindt en waar je dus veel over te zeggen hebt. Zo heb je al snel een onderwerp te pakken waar je makkelijk een performance mee kunt vullen. Wees hier ook origineel in. Je hebt de grootste kans dat je publiek bij je blijft hangen als ze het gevoel hebben iets te hebben geleerd of zijn verrast door je optreden. Je ontwikkelt jezelf daarnaast als een breed schrijver door nieuwe manieren te vinden om je werk over te brengen op anderen. Breng je verhaal over op je publiek alsof ze er zelf bij waren, of alsof zij ook mee hadden kunnen maken wat er in je verhaal gebeurt. Er is niets fijner dan zien dat een performance waar jij je hart en ziel in hebt gestoken, mensen raakt.

Vind een vorm die jou goed ligt

Er zijn een heleboel verschillende soorten performances, niet alles zal even goed bij je passen. Je zult misschien niet meteen dans willen betrekken bij je optreden, en dat hoeft ook helemaal niet. Het fijne aan een performance is dat je het helemaal in kunt vullen zoals je zelf wil. Het is helemaal oké om jezelf wat meer in de comfort zone te houden.

Als je wel wat meer uitdaging wil, kun je bijvoorbeeld gaan spelen met nieuwe manieren om je publiek te betrekken bij je verhaal. Ga bijvoorbeeld tussen ze in staan, of spreek ze direct aan tijdens je performance. Om mensen extra aan te spreken, kun je muziek inzetten. Speel bijvoorbeeld een lied op de achtergrond dat past bij je tekst, zing bepaalde delen van je performance zelf of gebruik een instrument. Zo breng je je optreden nog een stukje dichter bij je publiek en maak je je verhaal nog een stukje tastbaarder.

Je kunt een gedicht voordragen, een spoken-word performance doen, of een hele nieuwe vorm bedenken. Gebruik gedichten en anekdotes door elkaar heen, herhaal af en toe een onderdeel met een nieuwe emotie of schreeuw een aantal woorden zo hard als je kan. Het is helemaal aan jou.

Denk aan lichaamstaal

Wat je met je lichaam doet tijdens je performance, is bijna net zo belangrijk als de tekst zelf. Als je verlegen op het podium staat, met je hoofd naar beneden gericht en friemelend met je handen, komt je verhaal niet over (tenzij je dit doet om een personage over te brengen, natuurlijk). Neem je plaats in op het podium, begin even in je eigen bubbel en maak daarna contact met het publiek. Je zult zien dat je niet aan hoeft te kondigen dat je gaat beginnen, maar dat het publiek automatisch stil wordt.

Door zelfvertrouwen te tonen laat je zien dat wat je gaat vertellen belangrijk is. Zo weet je zeker dat je je publiek bereikt, en dat je woorden niet langs ze heen gaan. Je kunt ook bewegingen bedenken bij sommige woorden en zinnen om ze extra kracht bij te zetten. Neem verschillende posities in op het podium: ga bijvoorbeeld links staan bij anekdotes, rechts bij poëtische onderdelen en vooraan als je je publiek direct aan wil spreken of iets van ze verwacht. Heb vooral heel veel plezier in het uitvoeren van je performance. Je hebt er veel moeite in gestoken en er is niets fijner dan dat te kunnen delen met je publiek.