Wie ben jij als schrijver? De ultieme check in 100 vragen

De laatste week van het jaar is een mooi moment om te reflecteren op jezelf als schrijver. In dit tipartikel screen je niet alleen je daadwerkelijke plannen en hoe ze concreet hebben uitgepakt, je kijkt vooral naar je persoonlijke ontwikkeling als schrijver.  

1. Waarom was je ook alweer gaan schrijven?

Probeer zo nauwkeurig mogelijk te formuleren waarom je schrijft. Wat zijn je drijfveren? Je verwachtingen? Je mogelijkheden? Beantwoord deze vragen puur en alleen voor jezelf. Ga niet uit van wenselijkheid in verband met succes ten aanzien van cont(r)acten of publicaties. Het gaat er louter om wat jij  wilt met je schrijven of het nu succes genereert of niet.

2. Wat schrijf je het liefst?

Heb je voorkeur voor een bepaald genre? Welk genre? Wat is het dat je daarin aantrekt? Wat zijn je capaciteiten om binnen dit genre te schrijven? Hoe is dit bewezen? Wat zijn je tekortkomingen? Wat valt er nog te leren? Hoe en waar ga je die kennis en vaardigheden halen?

3. Voor wie of wat schrijf je?

Wees eerlijk: schrijf je voor jezelf of voor een ander? Als je voor jezelf schrijft: wat is daar de precieze reden van? Wat brengt jou je schrijven? Noteer dit in nauwkeurige, doeltreffende bewoordingen.

Als je voor een ander schrijft: wie is die ander? Leeftijd? Geslacht? Achtergrond? Sociale context? Waarom schrijf je voor die ander? Ontbreekt het hem aan iets wat jij - en alleen jij - hem geven kunt? Met andere woorden: wat heb jij te bieden? Voeg je echt iets toe?

Of schrijf je misschien voor het geld? Maak een overzicht van je opdrachtgevers. Welke teksten leveren het meest op? Bruto, netto. Wat kun je ervoor kopen? Als je iets koopt van geld dat je met schrijven hebt verdiend, geeft dat meer, minder of dezelfde voldoening dan wanneer je iets koopt met geld dat je op andere manieren verdient? Waarom? Welke lijn volg je op grond hiervan?

4. Het geluk dat schrijven heet

Waar word je blij van bij het schrijven? Wat valt mee waar je tegenop ziet? Onderzoek waar je reacties vandaan komen: ben je gewoon goed? Of is het je ego dat gestreeld wordt (of gestreeld moet worden)? Klaar je klussen die niemand anders klaren kan? Wat voor klussen zijn dat? Waarom doe jij ze? Ga je nog meer dergelijke klussen doen? Welke vreugde haal je daar precies uit?

5. Je schrijversverdriet

Wat valt je tegen in je schrijversbestaan? Waarover ben je zwaar gedesillusioneerd? Vergelijk je jezelf te veel met anderen? Of heeft het te maken met waardering? Hoe belangrijk is waardering voor je? Welke soort van waardering wil je graag? Hoe is die te bereiken? Heb je misschien een writers block? Hoe voelt dat? Wat doe je ertegen? Helpt het?

6. Je innerlijke noodzaak: welk ei leg jij?

Moet je met je schrijven een ei kwijt? Wat voor ei? Een voos ei, een kalkei, een koekoeksei, een bevrucht ei waar een kuikentje uitkomt? Met andere woorden: wat is volgens jou de waarde van je teksten en welke betekenis heeft dat voor jou als schrijver?

Hoe sterk is eigenlijk je innerlijke noodzaak? Schrijf je met een vaste regelmaat? Beschrijf die (en wat dat oplevert). Leg je je ei gemakkelijk? Of raak je het maar moeilijk kwijt? Waar ligt dat aan? Laat je je snel afleiden? Waardoor? Welk effect heeft dat op je schrijfresultaten? Hoe kun je de afleidingen voorkomen? Wees hier zeer praktisch in.

8. Wie ben je als schrijver?

Hoe profileer jij jezelf als schrijver? Wat doe je concreet om de wereld te laten zien dat jij een schrijver bent? Publiceren? Wat publiceer je? Waar? Wat zijn de effecten ervan en hoe reageer je daarop? Doe je mee aan schrijfwedstrijden? Welke? Stel je jezelf hierbij op als schrijver of als gelukszoeker? Welke dingen doe je nog meer op schrijfgebied?

9. Hoe communiceer je je schrijversidentiteit?

Zeg je af en toe nee? Durf je dat? Tegen wie? Uitgever? Boekhandel? Collega? Jezelf? In welke gevallen zeg je nee? Hoe voelt dat? Welke gevolgen heeft dit voor jou als schrijver?

Zeg je af en toe ja ? Tegen wie? Uitgever? Boekhandel? Collega? Jezelf? In welke gevallen zeg je ja? Hoe voelt dat? Welke gevolgen heeft dit voor jou als schrijver?

En belangrijk: hoe reageer je wanneer iemand nee of ja zegt ten aanzien van jouw schrijven? Wat betekent dat voor je identiteit?

Tot slot

Wanneer je oprecht bovenstaande vragen hebt beantwoord, heb je een vrij nauwkeurig beeld van jezelf geschetst. Print het uit en kijk er het komende jaar af en toe naar alsof het je spiegelbeeld is. Misschien wil je graag in dezelfde lijn doorontwikkelen. Misschien wil je juist een andere look. Wat ook je beslissing is: wees en blijf jezelf, juist bij je schrijven!

Het werk van Thérèse Major verscheen o.a. bij de uitgeverijen Querido en Nieuw Amsterdam. Zij ontwikkelt schrijfcursussen en is schrijfcoach. Onder het motto 'Maak van je dagelijks bestaan een schrijversbestaan' geeft ze dagelijks een schrijftip op HOE WORD JE EEN GOEDE SCHRIJVER?