Afbeelding
Foto: Pexels
Foto: Pexels
Zoveel personages, zoveel uitwerkingen. In de tipreeks ‘Wat als?’ worden er veelvoorkomende scenario’s die personages overkomen onder de loep genomen. Zo leer je een algemeen gegeven uit te werken op een manier die perfect bij jouw unieke personage past. Deze week: Wat als je personage iets nodig heeft?
Een plot wordt in gang gezet omdat je personage najaagt wat hij wil. Maar wat het verhaal diepgang geeft, is wat hij nodig heeft.
Een simpel voorbeeld van het verschil tussen willen en nodig hebben is: als je trek hebt, wil je iets lekkers, zoals een stroopwafel. Wat je nodig hebt, is voedsel om je lichaam draaiende te houden.
Ergens weet je dat wel: als jij echt vergaat van de honger, neem je ook met minder dan een stroopwafel genoegen als je daarmee kan voorkomen dat je van je stokje gaat.
In een verhaal is het verschil tussen willen en nodig hebben soms lastiger op te merken, maar het vormt de basis voor een stevige spanningsboog.
Je kan je personage vragen wat hij wil. Dan krijg je een duidelijk, kort antwoord. Negen van de tien keer is dat antwoord niet zo diepzinnig:
ik wil rijk zijn;
ik wil leuk gevonden worden door de populairste jongen in de klas;
ik wil op een verre zonvakantie.
Het fijne van deze relatief ‘simpele’ antwoorden is dat je er ook kant- en klare oplossingen voor hebt:
Je personage zal voor deze kant-en-klare, simpele oplossingen gaan, omdat het logische stappen zijn. Het begin van je plot is gemaakt.
In iedere editie van tijdschrift Schrijven Magazine delen we tips, trucs & adviezen van bekende auteurs en schrijfdocenten. Leerzaam!
Nog geen abonnee? Meld je aan!
Je voelt ‘m waarschijnlijk al aankomen: er zit een addertje onder het gras. De methoden die je personage gebruikt om zijn ‘willen’ na te jagen werken niet, of gaan op zijn minst niet vlekkeloos.
Je personage heeft nog geluk als hij zijn ‘willen’ krijgt door bepaalde obstakels te overwinnen. Soms kan hij proberen – of zelfs krijgen! - wat hij wil, maar is hij alsnog ongelukkig of voelt hij dat er iets niet klopt, onvolledig of anders dan verwacht is, omdat hij heeft wat hij wíl, maar niet wat hij daadwerkelijk nodig heeft.
Waar je met ‘willen’ aan de oppervlakte van een verlangen blijft, ga je met het ‘nodig hebben’ de diepte in:
Je personage mag zich pas van zijn ‘nodig hebben’ bewust worden als het verhaal vergevorderd is, zo rond de climax van de derde akte. Anders gaat het ten koste van de heldenreis. Zodra je personage zijn noodzaak erkent, krijgt hij een ander plan van aanpak. Hierdoor kan hij alsnog krijgen wat hij daadwerkelijk nodig heeft. Dan krijgt hij een happy end. Krijgt hij zijn noodzaak niet, dan is het einde verdrietig, of op zijn minst wat ongemakkelijk.
Nadine van de Sande is freelance copywriter en schrijfster. Op verhaalentaal.blog post ze wekelijks een uitgebreide tip voor creatief schrijven. Daarnaast doceert ze een cursus autobiografisch schrijven bij de ondernemersschool.
Topauteur Herman Koch geeft naar aanleiding van het verschijnen van zijn nieuwe boek advies aan jonge schrijvers. Meld je aan!
Meld je aan voor de Schrijven Nieuwsbrief.
Dit nummer niet missen? Neem vóór 24 januari 23:59 u. een abonnement dan ontvang je dit nummer!
Mariken Heitman geeft tips! Meld je aan en ontvang dit nummer.
Ervaren redacteur Maria Genova deed voor Schrijven Online meer dan dertig manuscriptbeoordelingen. Lees haar tips in het komende nummer!