Wat als je hoofdpersonage een handje geholpen moet worden?

Zoveel personages, zoveel uitwerkingen. In de tipreeks ‘Wat als?’ worden er veelvoorkomende scenario’s die personages overkomen onder de loep genomen. Zo leer je een algemeen gegeven uit te werken op een manier die perfect bij jouw unieke personage past. Deze week: Wat als je personage moet helpen?

Helpen kan riskant zijn in een verhaal. Voor je het weet heb je de vriend die alles oplost voor je held of bij-personage. Daar wordt je verhaal wankel van. Toch moet een personage af en toe geholpen worden. Waar let je dan op en hoe voorkom je dat de helper een oplosser wordt?

Heldenreis behouden

Als een personage vast zit, is het verleidelijk om een ander personage in te schakelen dat alle problemen oplost. Maar dat is het laatste wat je moet doen, want dan krijg je een held op sokken. Besef dat andere personages echt alleen mogen helpen, níet oplossen. Advies geven kan een riskant grijs gebied zijn. Een helper mag advies geven. Maar als je personage dat advies dan onmiddellijk aanneemt en zijn problemen zijn opgelost, zonder verdere worstelingen, dan gaat het een stapje te ver.

Bijvoorbeeld: je held staat stijf van de stress, op het randje van een burn-out. Als de helper dan zegt dat een dagje spa de held goed zou doen en daar alles mee is opgelost, gaat het te makkelijk. Het probleem is veel groter dan een gebrek aan één vrije dag met ontspanning. Je held zal zelf nog stappen moeten nemen, therapie moeten ondergaan… De helper mag niet in een keer alles kunnen oplossen.

Relaties personages onderling

Om te voorkomen dat je helper de oplosser wordt kan het helpen eens goed te kijken naar wat de relatie is tussen de helper en de held. Zijn het geliefden? Collega’s? Vrienden? Ouder en kind? Deze relatie kan een verschil maken tussen hoe en waarom iemand wil helpen. Een simpel voorbeeld: als je held hulp nodig heeft met huiswerk, zal de ouder helpen met overhoren omdat die graag wil dat het kind een hoog cijfer haalt. Een vriendje helpt met huiswerk zodat het snel af is en ze snel naar buiten kunnen om een balletje te trappen.

Als je weet wat de personages doorgaans aan elkaar hebben, is het makkelijker om te bepalen wanneer de held hulp vraagt en wanneer de helper hulp aanbiedt. Dan is het niet zo oppervlakkig meer als: dit probleem moet worden opgelost. Zo verdiep je de personages er ook mee.

Vanuit het gezichtspunt van de helper

Bedenk dat je personages niet weten dat het personages zijn. De helper weet dus ook niet wat de heldenreis van de held is en waar het verhaal naartoe gaat of moet gaan. Als jij als schrijver wil dat je held besluit pilote te worden en zij vraagt een vriendin om advies: “Moet ik voor pilote studeren of voor wetenschapper?” Laat de helper dan oprecht haar overwegingen uitspreken. Als het in haar karakter zit om voors- en tegens te geven, maar het niet fijn vindt om voor anderen de knoop door te hakken, doet ze dat nu ook niet. Anders wordt zij voor de rest van het verhaal als personage ongeloofwaardig, alleen voor deze scène. Je kan de held anderen óók nog om raad laten vragen, of een toevalligheid laten overkomen waardoor het ‘juiste kwartje’ alsnog valt.  

Over de auteur

Nadine van de Sande is freelance copywriter en schrijfster. Op verhaalentaal.blog post ze wekelijks een uitgebreide tip voor creatief schrijven. Daarnaast doceert ze een cursus autobiografisch schrijven bij de ondernemersschool.