Hoe statusgevoelig is je personage?

Als je een personage gaat schrijven, biedt een personagebiografie een handig overzicht van diens doen en laten en geschiedenis. Zo kan je heel wat leren over hoe gevoelig je personage is voor status.

Wat is status?

Voor een prettige uitleg bij dit artikel, wordt status gezien als alles waarmee je personage kan pronken en als gevolg daarvan aandacht of lof krijgt. Dit personage doet het daar ook om. Als het status najaagt, dan is dat om indruk te maken op anderen, zich beter te voelen dan iemand anders of om een compliment te krijgen: “Wat heb jij het toch goed voor elkaar!”

Wie is er statusgevoelig?

Laten we niet schijnheilig zijn: iederéén heeft wel een momentje waarop je even gewoon wil pronken, of naar een complimentje vist. Maar op het moment dat je personage dat continu najaagt en er zaken voor gaat doen of laten, dan kun je spreken van een personage dat gevoelig is voor status. Een makkelijk voorbeeld is dat iemand een werkweek van veertig naar zestig opschroeft, alleen zodat de buurman straks zegt: “Wauw, kan jij je zo’n dure auto veroorloven?!”

Wat kan je te weten komen?

Als je personage statusgevoelig is, kijk dan eens wat voor status het nastreeft. Het is handig om dat als titel te beschouwen : ‘Meest onzelfzuchtige moeder van groep 6.’  ‘Meest vermogende man in de villawijk.’ ‘Degene met de meeste vrienden in de kennissenkring.’ ‘De enige die het nog altijd, zonder uitzondering, elke dag leuk heeft in de slaapkamer, óók na twintig jaar huwelijk.’
Het is waarschijnlijk een open deur intrappen om te zeggen dat de kans groot is dat daar een grote onzekerheid achter schuilt. Waarom is het zo belangrijk dat iedereen van je personage denkt dat het uitgesproken op dít gebied helemaal perfect is?  Zo is mevrouw-nog-altijd-non-stop-actief-in-de-slaapkamer waarschijnlijk eerder eens per week nog intiem met haar wederhelft. Maar denk eens een stap verder: als intimiteit een onderwerp van schaamte is, wat is die oorzaak dan?

• Een lichaam dat niet meer zo mooi is als twintig jaar geleden?
• Een angst dat verminderde seksuele activiteit een aantasting is op haar vrouw-zijn?
• Het idee dat als je enigszins normaal bent, seks nooit een probleem is of zou moeten zijn? Verbergt je personage iets dat ze abnormaal aan zichzelf vindt, of dat misschien ook abnormaal is?

Wanneer is dit belangrijk genoeg om uit te schrijven?

Als je personage iets moet overschreeuwen om iets te verbergen, dan is daar vrijwel altijd een mogelijkheid om als persoon te groeien. Dat betekent dus dat deze ‘vondst’ een hele goede aanvulling kan zijn voor de invulling van het centrale conflict van je personage.
Houd in gedachten dat het aspect van statusgevoelig wel daadwerkelijk een vondst is; je kan het niet afdwingen. Als statusgevoeligheid niet bij je personage past, dan kan je het niet in een verhaal of personagebiografie meenemen, zonder heel veel andere zaken aan je verhaal of personage te gaan veranderen en forceren. Als je er dus niets mee kan, dan mag je het ook echt links laten liggen.
Maar als je het opmerkt, neem het dan zeker mee in de personagebiografie: je hebt zonet een onverwachte schat aan informatie gevonden!

Over de auteur

Nadine van de Sande is freelance copywriter en schrijfster. Op verhaalentaal.blog post ze wekelijks een uitgebreide tip voor creatief schrijven. Daarnaast doceert ze een cursus autobiografisch schrijven bij de Ondernemersschool. Als manuscriptredactrice en schrijfcoach helpt ze schrijvers het beste uit hun werk te halen.