Betrek je lezers in een interactief verhaal

Je kunt een verhaal op verschillende manieren interactief maken. Een leuke manier om dat te doen is door de lezer zelf het avontuur te laten kiezen. Dit is ook een vorm die goed werkt om kinderen en jongeren aan het lezen te krijgen. Hoe doe je dat? 

Eén van de bekendste boeken waarbij de lezer het avontuur zelf kunt kiezen, is Lover of Loser van Carry Slee. In dit boek splitst het verhaal soms af in meerdere keuzes, waarna je als lezer zelf mag kiezen waar je verder leest, en dus hoe het verhaal afloopt. Dit is niet het enige boek van Carry Slee waarin lezers op deze manier betrokken worden in het verhaal. Hot or Not bevat namelijk ook dit soort keuzemomenten. Op deze manier kun je meerdere keren hetzelfde boek lezen, maar steeds met een ander verhaal.

Hoe schrijf je een interactief verhaal

Het kost veel tijd om een boek op deze manier te schrijven, aangezien je eigenlijk meerdere verhalen door elkaar schrijft. Hoe je het aanpakt is helemaal aan jou. Je kunt bijvoorbeeld beginnen met verschillende eindes bedenken, en vanaf daar de keuzemomenten in je boek bepalen. Of je begint juist wel bij het begin en splitst al meteen het boek op in verschillende verhaallijnen. 

Er bestaan ook websites waar je kunt oefenen met het schrijven van zo’n verhaal. Een handig programma hiervoor is Twine. In dit programma schrijf je je verhaal aan de hand van blokjes tekst, die je aan elkaar kunt verbinden. Elke verbinding is weer een aparte verhaallijn. Twine is een laagdrempelige manier om de keuzes voor je verhaal alvast uit te proberen en geeft je een overzichtelijk schema van je verhaal waarin je alle verhaallijnen nog goed van elkaar kunt onderscheiden.

Afwisseling in je verhaal

Niet alleen boeken maken gebruik van interactieve elementen, er zijn ook steeds vaker films en series die de kijker laten bepalen hoe diegene het verhaal ervaart. In Black Mirror: Bandersnatch kun je, net zoals in de boeken van Carry Slee, op sommige momenten keuzes maken over hoe het verhaal verder moet gaan. En de mini-serie Kaleidoscope heeft zelfs geen vaste tijdlijn, maar speelt bij iedere kijker op een verschillende volgorde de afleveringen af. Zo ziet iedereen de serie op een hele andere manier, en kun je een heel ander beeld van personages krijgen dan iemand die de afleveringen op een andere volgorde heeft gezien. Alleen de finaleaflevering blijft bij iedereen op het einde. 

Let er wel op dat het verhaal kloppend blijft, welke keuzes de lezer ook maakt. Het is bijvoorbeeld heel verwarrend als de hoofdpersoon in het ene hoofdstuk knallende ruzie krijgt met een vriend, en er in het volgende deel niets aan de hand is. Er is nog een gevaar: de verschillende opties moeten genoeg van elkaar verschillen om het verhaal echt in verschillende verhaallijnen op te breken, maar ze moeten later wel weer samen kunnen komen. Zorg er ook voor dat je genoeg aandacht besteedt aan je personages. Als je lezer de keuzes maakt voor je personage, kan een groot deel van het karakter wegvallen. Maak je personages niet te eenzijdig, maar zorg er juist voor dat de lezer het karakter van je personages juist kan versterken.

Het bijzondere aan interactieve verhalen is dus dat je de lezer echt kunt betrekken bij het verhaal. Op die manier is het verhaal elke keer een beetje anders, en het biedt de mogelijkheid om elke keer het verhaal weer op een andere manier te zien. Als je je lezers wil uitdagen om zelf mee te denken over de verhaallijn, is het zeker de moeite waard om keuzemomenten toe te voegen in je verhaal. En een bijkomend voordeel is dan dat je bijna zeker weet dat je boek ook meerdere keren opnieuw gelezen wordt, maar altijd blijft verbazen.