Nanda Roep

Werken met meelezers: de valkuilen en de tips

Nanda Roep

4 januari 2022 - 13:31

Wie leest er mee tijdens jouw schrijfproces? Werk je helemaal alleen, of laat je een paar vrienden jouw manuscript zien? Schrijfster Nanda Roep had al 70 kinderboeken gepubliceerd en 5 romans, voordat ze besloot met een groep van vijf meelezers te gaan werken. In Schrijven Magazine deelt ze haar ervaringen en tips.

Normaalgesproken lazen drie mensen mijn manuscript voordat het als boek in de winkel kwam: mijn uitgever, mijn redacteur en mijn man. Alledrie kregen ze het pas nádat ik de laatste punt had gezet. Toch besloot ik, na twintig jaar schrijverschap, het roer om te gooien en een groep vrouwen uit te nodigen om tíjdens mijn schrijfproces mee te lezen.

Waarom deed ik dat?

Mijn romans gingen voorheen uiteenlopend over een vrouw met familieproblemen; een overwerkte vrouw op het randje van burn-out en een jonge meid die de zorgen van een illegale allochtoon op haar schouders neemt.

Maar nu zou ik mijn schrijverschap aanvullen met een vleugje feelgood... Daar was ik onzeker over. Ik besloot dat ik de reactie en aanwijzingen nodig had van een supportgroep: de meelezers.

Eerst een waarschuwing

Er zijn verschillende redenen om te willen werken met meelezers. Tegenwoordig hoor je vaker over zogenaamde ‘sensitivity readers’, mensen uit verschillende culturen die meelezen om pijnpunten op het gebied van diversiteit en inclusie te kunnen aanwijzen.

Voor één van mijn romans, Sable, had ik inderdaad al mensen uit de Arabische cultuur gevraagd om mee te lezen – waaronder documentairemaker Sinan Can.

Ook de hoofdfiguur uit mijn boek, de vroegere illegale allochtoon ‘Sable’, las met mij mee. Hij was trots op wat we samen hadden meegemaakt – ik ook – en hij haalde met liefde zijn herinneringen nog eens op.
Toch volgt hier meteen de waarschuwing dat het meeleessysteem helaas niet waterdicht is. Want terwijl de echte ‘Sable’ helemaal tevreden was, werd zijn zus juist woedend om een beschrijving van een simpel meubelstuk dat ik ‘armoedig’ had genoemd. Niemand had dit aangewezen als mogelijk probleem. Ook mijn redactrice en ik lazen eroverheen. Vóórdat ik tips kan geven, is er dus de waarschuwing: het zal nooit helemaal waterdicht zijn!