Vind je deze tekst leuker als een man hem had geschreven?

De discussie over seksisme en discriminatie jegens vrouwelijke schrijvers is controversieel, al is het maar omdat veel mensen denken dat de discussie voorbij is. Is dat wel het geval?

De kunstwereld

In de jaren ’80 verscheen er een serie posters in de straten van New York. Op de meest opvallende - een plaatje van Ingres’ ‘Odalisque’ die een gorillapak draagt – staat: ‘Moeten vrouwen naakt zijn om in het Metropolitan Museum te komen?’ Eronder staat: ‘Minder dan 5% van de kunstenaars in de Moderne Kunst-afdeling zijn vrouwen, maar 85% van de naaktfoto’s portretteren vrouwen.’ 

Er worden nog steeds werken over dit onderwerp gemaakt. Zo schreef Siri Hustvedt The Blazing World (2014), een boek over een vrouw die graag wil doorbreken in de kunstwereld, maar daarin wordt tegengehouden omdat ze een vrouw is. 

De laaiende wereld

De opening van de roman wordt gebracht door het hoofdpersonage ‘Harry’ Burden: ‘Alle intellectuele en artistieke inspanningen, zelfs grappen en bespottingen, nestelen zich veel beter in het geheugen van de menigte als de menigte weet dat ergens achter het grote werk of de grote parodie zich een...’ en dan beschrijft ze in straattaal bepaalde mannelijke aanhangsels.

In het boek doet een professor van esthetiek onderzoek naar Harriet Burden, ingaande op een claim van een filosofiedocent die een grootste hoax heeft gevonden. Die stelt dat Burden verbitterd is door haar gebrek aan erkenning en daarom begon ze aan een experiment. Van 1998 tot 2003 produceerde ze drie reeksen van installaties. Alle drie onder een andere mannelijke alias.

De bevooroordeelde wereld

De resultaten waren verbluffend. Zo zegt een journalist in The Blazing World: ‘Een vrouw van rond de vijftig die al haar hele leven in de kunstwereld ronddwaalt, kan niet bepaald een virtuoos genoemd worden, toch?’

Het zou makkelijk zijn om hier de roman te eindigen, maar Hustvedt geeft een genuanceerd beeld. ‘Het pad naar de waarheid,’ zegt haar heldin, ‘is dubbelzinnig, verborgen en ironisch.’ Harry Burden is volgens zowel haar getuigenis als die van anderen een zelf ondermijnende bundel van verwarring.

De literaire wereld

De schuld voor het gebrek aan vrouwelijke schrijvers wordt meestal bij de uitgevers gelegd. Ligt het echter aan hen? Julie Crisp, redacteur bij Tor UK, wil dit beeld nuanceren voor de Britse markt: ‘Ik ben een vrouwelijke redacteur en ik zoek actief naar goede genreverhalen van mannen én vrouwen, net zoals al mijn vrouwelijke collega’s en concurrenten.’

Ze vraagt zich af of de schrijvers van artikelen over seksisme zich bewust zijn van de opdrachtgevers van de meeste auteurs. ‘We kunnen niet publiceren wat niet wordt ingediend.’ Onlangs ging ze door de statistieken van de uitgeverij en kwam ze erachter dat maar 32% van de 503 inzendingen is ingediend door vrouwelijke schrijvers.

Wat zijn jullie ervaringen met seksisme in het literaire veld? Laat het hieronder weten in een reactie.