Een roman verandert je

Een goede roman kan een grote emotionele impact hebben op je. Maar een boek kan ook invloed hebben op het aantal verbindingen in je brein, dit blijkt uit nieuw onderzoek van onderzoekers aan de Amerikaanse Emory University.

Na het lezen van een goed boek treden er veranderingen op in het brein en deze effecten blijven zeker enkele dagen zichtbaar. Dit concluderen onderzoekers op basis van een experiment. Voor hun studie lieten de onderzoekers van de Emory University een groep proefpersonen het boek Pompeii lezen van thrillerschrijver Robbert Harris. In dit boek wordt de vulkaan steeds onrustiger en probeert de hoofdpersoon zijn geliefde op tijd te redden uit Pompeii.

Het experiment

Het experiment vond plaats in negentien dagen. Eerst moesten de proefpersonen vijf dagen lang elke morgen een hersenscan ondergaan terwijl ze rusten. Daarna volgde negen dagen waarin de proefpersonen elke avond dertig pagina’s moesten lezen uit  Pompeii. In de ochtenden werd doormiddel van een quiz gecheckt of de proefpersonen de betreffende tekstgedeeltes echt gelezen hadden. De quiz werd gevolgd door een hersenscan. Na deze negen dagen kwamen de deelnemers nog vijf keerlangs om hun brein opnieuw in rust te laten scannen.

Meer verbindingen in temporale kwab

Er waren grote verschillen zichtbaar in de hersenscans van vóór het lezen van de roman en hersenscans die gemaakt waren na het lezen. Uit de scans van die vijf ochtenden bleek namelijk dat er verhoogde verbindingen waren in het linkerdeel van de temporale kwab. Dit hersengebied in het brein wordt in verband gebracht met ontvankelijkheid voor taal. ‘Hoewel de proefpersonen de roman niet aan het lezen waren terwijl ze in de scanner lagen, behielden ze die verhoogde connectiviteit,’ vertelt onderzoeker Gregory Berns.

Verhoogde connectiviteit in andere hersengebieden

Er werd niet alleen verhoogde connectiviteit ontdekt in de temporale kwab. In de centrale groeve in de grote hersen was er ook sprake van verhoogde connectiviteit. Wanneer je denkt aan een fysieke activiteit (bijvoorbeeld lopen) worden er in je brein neuronen geactiveerd die geassocieerd worden met die fysieke actie. Dit komt onder andere door de hersenschors. Opmerkelijk is dat de veranderingen in het brein, suggereren dat we echt in de schoenen van de personages in een boek stappen. ‘We weten al dat goede verhalen ons figuurlijk in iemand anders schoenen kunnen plaatsen. Nu zien we dat er ook op biologisch gebied iets gebeurt.’

De verhoogde connectiviteit hield langer aan

De hersenscans die gemaakt werden in de vijf dagen nadat het boek uitgelezen was, lieten zien dat de verhoogde connectiviteit nog steeds aanwezig was. Het is nog niet duidelijk of die effecten nóg langer aanwezig blijven bij de proefpersonen. ‘Maar het feit dat we ze na het lezen van een willekeurige roman nog enkele dagen detecteerden, suggereert dat je favoriete romans zeker een groter en langer durend effect op de biologie van je brein kunnen hebben.’