Lid sinds

8 jaar 5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker

# 548 – Gambiet in Jalta

4 maart 2025 - 11:08

 

 

Monika Miłosz
1 Grimsbury Road
Kingswood
Bristol
BS11 6SE

14 maart 1945

Lieve Anastazja,

Het gaat helemaal niet goed op Jalta. Het laatste nieuws is dat Polen Russisch wordt. Natuurlijk heeft Stalin dat watertandend bekonkeld – die valse adder ruikt zwakte al op kilometers afstand. Ik ben zo diep teleurgesteld in Roosevelt en Churchill. Ons land mag nooit meer worden uitgebuit! Mijn zoon vocht in dat Britse garnizoen toch niet alleen maar tegen de nazi's? De kaars naast zijn foto brand ik iedere ochtend als ik bid. Hoe zou het gaan met ons huis aan de markt in Zamość? Het liefst wil ik nog dit jaar terug naar Polen.

In ruil voor oude verhalen bieden de Partizanen mij en Rose gezelschap. Ze doen de Poolse boodschappen die ik opschrijf en vertalen de nieuwtjes die ik niet versta. Winston Churchill vinden ze een slappe strateeg die zich de keizer van een groot rijk waant. En dat gebeurt allemaal in Jalta, waar ons zomerhuis ooit stond. Nu wordt ons vaderland verdobbeld alsof dit een spel is en ook nog hondsbrutaal zonder onze inspraak.

Want Hitler is feitelijk al dood, maar leer ons Stalin kennen. Die tiran vecht nog steeds tegen de huzaren waar jij en ik van afstammen. Eeuwig ben ik Karol dankbaar dat hij mij naar Engeland smokkelde. Rose leert Pools en verwerkt op die manier haar rouw. Eigenlijk hoop ik dat ze vroeg of laat met me meegaat, als weduwe of hertrouwd, want ze is nog lang geen dertig.

Mooie, sterke Anastazja, ik mis je elke dag. Straks leg ik deze post bij de andere honderden brieven, want je leeft nog zolang ik je schrijf, maar met zoveel verdwenen doden kan ik niet leven, dus ik blijf jullie zoeken tot aan de dag waarop het communisme instort.

Liefs van je zusje,

Monika

Lid sinds

8 jaar 5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
4 maart 2025 - 14:28

Ha Job, bedankt! Ik las over Amerika in die tijd en de bizarre parallellen met nu. Toen dacht ik meteen aan dit mooie liedje van best vlak voor de val. Het was ook heel verrassend om me vanochtend te verdiepen in de geschiedenis van Polen, trouwens. 

Gi

Lid sinds

8 jaar 6 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
4 maart 2025 - 15:21

Op het schaakspel van de wereldorde heeft ieder zijn eigen kijk. Hoe snel ook kan een mening veranderen. Churchill met zijn twee 'Victory' vingers in de lucht, die door de enen als een held en door de anderen als een slappeling wordt beschouwd. Zo voert het filmpje bij het lied mij terug naar het moment waarop ikzelf in Berlijn was in die tijd. Het liedje zelf van Harrie Jekkers en zijn Klein Orkest vind ik niet mooi, eerder slapjes, net als Churchill in het verhaal. 

Lid sinds

8 jaar 5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
4 maart 2025 - 16:02

Ha Gi, dan heb je denk ik met het geluid uit zitten mijmeren en zwijmelen bij de historische beelden 😀. Verbazingwekkend vond ik vooral de totale ommezwaai van Roosevelt, die als enige maar liefst vier termijnen aaneen POTUS is geweest. In '39 wilde het volk totaal niet helpen en hij wel; en in '45 zo'n beetje andersom. Maar op Jalta was Churchill helaas niet de lachende derde toen twee honden vochten om een been. Dit is trouwens een mooi en diepgravend dagboekstuk uit die maand. En aan dat liedje bewaar ik warme kinderherinneringen.

Lid sinds

13 jaar 6 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
  • Pluslid
  • Stagiair
  • Redacteur
  • Uitgever
5 maart 2025 - 9:59

Dank Kruidnagel dat je me op deze zonnige ochtend meeneemt naar Jalta 1945 en de parallel met nu. Briefvorm werkt in dit geval goed vind ik. Bijzonder rijke invulling van de schrijfopdracht. 

Lid sinds

12 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
5 maart 2025 - 17:04

Dag Kruidnagel,

Ja de geschiedenis. Triest, die herhaling van zetten steeds.
Herkenbaar neergezet. Het gekozen nummer, ik weet hen niet.
En heb een beetje moeite met Rose. Die kan ik niet zo goed plaatsen als lezer.
want je leeft nog zolang ik je schrijf, vind ik een pareltje. Alleen daarom al zeer graag gelezen.
En...mooie titel!

Lid sinds

8 jaar 5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
5 maart 2025 - 17:17

Ha Angus,

Dank je! Ik deed mijn best Rose niet voor te kauwen maar met hints te brengen vanwege de briefvorm. Qua titel vond ik het erg passend, die combi van een spel en het opofferen.

Lid sinds

12 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
5 maart 2025 - 17:42

Qua titel vond ik het erg passend, die combi van een spel en het opofferen.
Zeker. In die tijd waren het ook grootmeesters ;-) wat je verder moreel ook van ze zou kunnen vinden.
Nu hebben we te maken met twee omhooggevallen figuren die nog nooit van een rokade hebben gehoord (hoewel ze zich graag als koning zien) en een derde die zich op de achtergrond suf lacht.

Lid sinds

3 jaar 4 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
5 maart 2025 - 22:04

 

Hallo Kruidnagel, vlot geschreven, graag gelezen. Ik weet niets van schaken, dus ik snapte de titel totaal niet. (Gelukkig weet Google altijd raad.)

 

Lid sinds

12 jaar 5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
  • Pluslid
6 maart 2025 - 20:35

De zin die Angus aanhaalde, las ik ook met extra genoegen. Goed geschreven, slim ook de briefvorm. Het lied deed voor mij bijna afbreuk van de sfeer waar jij mij knap in meenam. Tegelijkertijd snap ik de connectie heel goed.

Lid sinds

8 jaar 5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
6 maart 2025 - 21:29

Hoi Hadeke, dank je voor de complimenten! Tja, smaak is persoonlijk en ook vaak verbonden met herinneringen, zoals je knap hebt verwerkt in jouw verhaal.

Lid sinds

14 jaar 1 maand

Rol

  • Gewone gebruiker
8 maart 2025 - 9:10

Goed gekozen die briefvorm! Een siddering ging door me heen bij het lezen van het woord Zamosc. (De plaats komt ook aan bod in mijn roman. De gruwelijkheden die daar hebben plaatsgevonden, ik las er uitgebreid over, besloot er slechts subtiel naar te verwijzen.) De enige zin die ik niet zo sterk vond was deze: Die tiran vecht nog steeds tegen de huzaren waar jij en ik van afstammen
Ik weet niet of iemand dit echt snel op deze manier zou verwoorden (de huzaren waar jij en ik van afstammen.) Ik vermoed dat diegene aan wie de brief gericht is, weet dat Stalin dit doet, waarom zou de briefschrijver dit alsnog benadrukken? Mooi dat stuk over het vertalen van die nieuwtjes.  

Lid sinds

8 jaar 5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
8 maart 2025 - 12:19

Emmy, dank je! Een roman geschreven over gebeurtenissen in Polen? Je maakt me benieuwd nu. Ik lees op dit moment 'Nog is Polen niet verloren' van Alice Parizeau uit 1981, dat deze week stomtoevallig in een minibiebje stond. Niet heel goed boek, trouwens, maar wel leuk voor mij qua timing.

Dat huzarenregeltje kan inderdaad misschien wat infodumping zijn, maar anderzijds betekent het voor de schrijver blijkbaar veel: die stokoude maar roemruchte Poolse historie, en dat snap ik goed.

Lid sinds

14 jaar 1 maand

Rol

  • Gewone gebruiker
8 maart 2025 - 13:03

Ha Kruidnagel,
De hoofdpersonen van mijn roman zijn gebasseerd op een familie waarvan een broer, schoonzus en neefje in Zamosc zijn vermoord. (Er was in Zamosc ook een concentratiekamp.)
Fascinerend hoe dat zo kan gaan hé, met zo’n minibieb. Dat had ik ooit in een kringloopwinkel in Sint Annaparochie, waar ik een boek vond met memoires waarbij de schrijfster toevallig iemand bleek te kennen en te noemen waarover ik op dat moment schreef. 

 

Lid sinds

7 maanden 3 weken

Rol

  • Gewone gebruiker
8 maart 2025 - 16:01

Hoi Kruidnagel. Mooi, sterk dat het in briefvorm is! Je verhaal gaat verder en dieper dan het liedje (hoewel dat al één van de mooiste nummers van eigen bodem is). Vooral het laatste stukje vind ik prachtig. Graag gelezen!

Lid sinds

1 jaar 1 maand

Rol

  • Gewone gebruiker
9 maart 2025 - 21:44

Hi Kruidnagel, hij is weer mooi! Wat zij eigenlijk allemaal zeggen, de briefvorm, het thema, de schrijfstijl, het nummer. Prachtig nummer ook met kritiek op Oost én West. Ik moest ook nadenken bij de titel en dat ligt volledig aan mij, want ik heb The Queens Gambit allang uitgespeeld op Netflix (erg goede serie!). Nooit echt de link gelegd met een schaakterm, terwijl wij hier thuis fervente amateurschakers zijn. Nuja, ik heb het graag gelezen, daar gaat het om!

Lid sinds

8 jaar 5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
10 maart 2025 - 12:45

Ha KC, thanks! Ja, van die serie leerde ik ook weer het verschil tussen een potje kunnen schaken, heel goed zijn in schaken en kunnen praten over schaken.