Lid sinds

14 jaar 1 maand

Rol

  • Gewone gebruiker

#546 De voorlezer

19 februari 2025 - 23:43

 

‘Wat als hij mijn stem vervelend vindt?’
‘Je zult het prima doen.’
Ik trok mijn jas aan. Mijn vader hield zijn ogen zo op mij gericht dat ik mij gedwongen voelde haast te maken.
‘Weet hij dat ik zal komen voorlezen?’
‘Hij weet dat er iemand zal komen.’
‘Wat dacht jij? Iets is beter dan niets, dan maar mijn zoon?’
‘Ach, wat zal ik zeggen…ik had het graag zelf gedaan, maar ze houden me al zo in de gaten.’ Hij gaf me een doosje sigaren. ‘Ze zijn niet voor jou, hopelijk helpen ze hem wat te ontspannen. Ze wonen tegenwoordig aan de Havlickovo 3.’

De tramrit naar die verre uithoek van de stad gaf me de gelegenheid mij wat voor te bereiden. De opmerking over de sigaren hield me bezig, vooral de manier waarop mijn vader mij had aangekeken terwijl hij ze aan mij overhandigde. Was dit zijn manier om mij te laten weten dat hij heus wel door had dat ik de zijne regelmatig oprookte?

Om mijn gepieker te verdrijven las ik wat in het boek dat mijn vader ook meegegeven had en waaruit ik geacht werd zijn blinde vriend voor te lezen: Jugend Ohne Gott van Ödön von Horváth.
Een wat gedrongen man die tegenover me zat boog zich even later plotseling naar mij toe.
‘Ben je gek geworden? Doe dat boek weg!’ siste hij.
Mijn niet te onderdrukken leesgulzigheid had het me voor een moment doen vergeten: sinds 15 maart was het lezen van dergelijke lectuur in het openbaar even onnozel als het spelen van russisch roulette. Die roman over het gevaar van een fascistisch regime zouden de soldaten die onze stad hadden ingenomen zeker niet waarderen.Vier van deze lieden stonden op een kluitje niet ver van mij vandaan. Ze hadden volgens mijn koortsachtige berekening even goed zicht op mijn boek gehad als de vriendelijke man tegenover mij. Ik stak het boek gauw in mijn tas.
De rest van de rit bestond uit het onopvallend in de gaten houden van geüniformeerde mannen. Deze observatievorm was mij niet vreemd. Al jaren eerder had ik deze toegepast tijdens mijn hopeloze verliefdheid op Jarka Veltman. Liever had ik gezien dat ik dit talent tijdens vredestijd zou kunnen perfectioneren. Ik besloot een halte eerder uit te stappen. Hierdoor kwam ik alsnog te laat maar dat kon die goedige Pascal Blum niet deren.

 

Lid sinds

14 jaar 1 maand

Rol

  • Gewone gebruiker
20 februari 2025 - 0:00

(Een klein eerbetoon aan Peter Demetz en diens vader Hans. Peter vertelde mij ooit dat zijn vader hem tijdens de oorlog vroeg als voorlezer voor een vriend te fungeren nu alle andere voorlezers die deze man had gevlucht/verdwenen waren. De enkele geschikte voorlezers (vaak vrouwen) die er nog wel waren vonden het niet veilig genoeg door te gaan met het voorlezen bij een blinde jood. 

Lid sinds

1 jaar 1 maand

Rol

  • Gewone gebruiker
20 februari 2025 - 10:06

Hi Emmy, de titel zette mij in eerste instantie op het verkeerde been, is dat een bewuste keuze? Der Vorleser is een boek van Bernhard Schlink dat ook verfilmd is in het Engels (met Kate Winslet in de hoofdrol). The Reader (film) won een oscar. Hierdoor dacht ik direct aan een kamp tijdens de oorlog, maar in het verhaal gaat het om een andere variant van voorlezen. Ik moest dus even schakelen tijdens het lezen.

Verder vind ik het een sterk verhaal en zijn er subtiele details rondom de historische setting die net genoeg weggeven. De invalshoek vind ik origineel. Ik heb het graag gelezen. 

Taalzeurtje: siste hij mag zonder hoofdletter.

 

 

Lid sinds

14 jaar 1 maand

Rol

  • Gewone gebruiker
20 februari 2025 - 11:21

Ha Kingcharles,
Dankjewel voor je fijne feedback! Het was niet mijn bedoeling de lezer met mijn titel op het verkeerde been te zetten. Ik noemde het beestje gewoon bij de naam, was mij van het boek van Bernhard Schlink niet bewust. Het plaatst het verhaal dan wel per toeval in de juiste tijdsperiode. 

Lid sinds

12 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
20 februari 2025 - 11:32

Dag Emmy,

Met veel plezier gelezen. Sfeervol met kleine details beschreven episode.
De rest van de rit bestond uit het onopvallend in de gaten houden van geüniformde mannen. Deze observatievorm was mij niet vreemd. Al jaren eerder had ik deze toegepast tijdens mijn hopeloze verliefdheid op Jarka Veltman. Liever had ik gezien dat ik dit talent tijdens vredestijd zou kunnen perfectioneren. Daar kan ik dus van smullen, van zo'n inkijkje in het karakter die voor mij de HP levensecht maakt.
(Het is volgens mij wel geüniformeerde mannen.)

Lid sinds

14 jaar 1 maand

Rol

  • Gewone gebruiker
20 februari 2025 - 11:38

Ha Angus!
Dankjewel! Dat doet me goed te horen, dat de HP levensecht is, dat hoop ik te bereiken. Dank ook voor de noot over het geüniformeerde, ik heb het meteen even aangepast. 

 

Lid sinds

6 maanden 2 weken

Rol

  • Gewone gebruiker
  • Pluslid
21 februari 2025 - 17:46

Mooi, Emmy! Ik ben het met Angus eens dat je de HP echt laat leven en verder ben ik het eens met KC dat het een sterk verhaal is, met heerlijk subtiele details. uiteraard ben ik het ook met Job eens. Heb ik ook een eigen mening? Ja! Ik vind het fijn je weer te lezen. Goed herstel gewenst!

Lid sinds

8 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
21 februari 2025 - 22:27

Hoi Emmy, een bijzondere bijdrage weer. Het is een mooi klein verhaal waarin verzet en strijd voor vrijheid een prachtig voetlicht krijgt. Daarnaast is ook het verhaal, het lezen een krachtig signaal.Dat mensen om een verhaal, een tekst, straffen riskeren. En dan niet voor zichzelf, maar om anderen te helpen. Mooi gedaan, graag gelezen

Lid sinds

12 jaar 5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
  • Pluslid
23 februari 2025 - 0:19

Mooi verhaal(d). Binnen een klein verhaal genoeg uitstapjes binnen en inkijkjes in het leven van de hoofdpersoon die het verhaal groter maken.

Voor mijn gevoel kan het stukje in de tram nog iets scherper. De uitleg over de verboden lectuur hoeft voor mij bijvoorbeeld niet of kan korter, de man die de hoofdpersoon aanspreekt, maakt dat al meer dan duidelijk. 

Graag gelezen!

Lid sinds

1 maand

Rol

  • Gewone gebruiker
27 februari 2025 - 8:51

 

Leuk stuk! Mooi ook die spanning die ontstaat bij de interactie van de man die de hoofdpersoon waarschuwt bij het lezen van Von Horváth.

Een paar dingen die me opvallen:

  • Van mij had er in het eerste fragment wel wat meer spanning/frictie/emotie gemogen. Het voelt ergens wat droogjes, terwijl er tegelijkertijd ook het een en ander lijkt te gebeuren in de subtekst. Als lezer ben ik in eerste instantie even zoekende door de eerste zin en dan vind ik het antwoord in regel 5. En dan moet ik even puzzelen over waarom hij wordt gestuurd en wat de rol van de vader is, en dat antwoord komt vrij snel. En dan gebeurt er nog iets met sigaren. En daar tussendoor zit dan nog wat subtekst in de manier van kijken en wat er gezegd wordt. Kortom: misschien is het wat veel in een klein fragment. Natuurlijk is het een heel kort verhaal, maar ik zou ervoor pleiten om wat meer tijd te nemen om het fragment neer te zetten - met wat meer aandacht voor de setting, maar vooral ook voor de relatie en het conflict tussen vader en zoon. Een beetje opstandigheid van de hoofdpersoon zou ik leuk vinden.
  • Het verhaalidee van iemand die voorleest aan een blinde jood is natuurlijk heel sterk! Dat idee zit natuurlijk al vol met verhaalconflicten en spanning. De spanning die gekozen is in het verhaal, zit hem in het lezen van een verboden boek. Op zich heel passend bij de thematiek van het verhaal en de tijd, maar niet helemaal aansluitend bij het hoofdonderwerp van het verhaal: het voorlezen aan een blinde jood (en alle overwegingen, bezwaren, kanttekeningen, angsten, boosheid etc. die daarbij komen kijken).
  • Goed gebruik van subtiele details die een groter verhaal weergeven, zoals het ene zinnetje over Jarka. Knap gedaan!

 

Lid sinds

14 jaar 1 maand

Rol

  • Gewone gebruiker
27 februari 2025 - 9:23

Dank Rik,
Voor mij zit de spanning juist in het kleine, de opstandigheid zit in de traagheid van de zoon. Dank voor de suggesties. Ik had nu de nadruk bewust gelegd op het verboden boek, niet op de blindheid en de extra problemen die een handicap bracht in die tijd omdat dergelijke zaken in zo’n kort verhaal niet de ruimte kunnen krijgen die nodig is om zo’n thema neer te zetten op een manier die cliché’s vermijdt.