#545 Levenslessen van pa
De dominee kucht even. Er klinkt wat geschuif als ik opsta en langs de simpele houten kist loop. Ik probeer niet naar de figuur in de kist te kijken, maar dat mislukt. De bleke verschrompelde man in zijn versleten kostuum kijkt me aan, ondanks zijn gesloten ogen. Vreemd, ergens is hij dezelfde persoon als vorige week, maar toch ook weer niet. De papieren voor me ritselen, maar ik hoef er niet op te kijken. Ik weet wat ik wil zeggen.
'Ja pa, daar sta ik dan. Nooit gedacht dat jij toch als eerste zou gaan. Ik heb m'n best gedaan je te verslaan, maar zelfs dat lukte niet. Als ik zo van mam hoor hoe je je laatste jaren doorbracht is het niet zo gek dat je deze race wel gewonnen hebt. Dit zijn de momenten dat ik liever had gehad dat ik nog een broer of zus had. Gewoon omdat ik hier dan niet had hoeven staan. Dan was er nog iemand die hetzelfde meegemaakt had. Dan hadden we de lasten kunnen delen. Waarschijnlijk had jij liever gehad dat er niemand was geweest om hier een praatje te houden. Dat was nu wel saai geweest, maar dat maakt niet meer uit, je hoort het toch niet meer. Het had je de afgelopen vierentwintig jaar wel problemen bespaard. Maar goed, iemand moet hier iets over je leven zeggen, en zoals ik van jou heb geleerd doet het er niet zo veel toe wat ik er van vind, dus tanden op elkaar en netjes doen wat er van me gevraagd wordt. Een wijze vrouw leerde me ooit twee dingen: over de doden niets dan goeds, en alles heeft twee kanten. Ik zal proberen deze twee zaken te gebruiken vandaag, ik denk dat ik ze nodig heb.
Pa, dankjewel dat je me hebt geleerd zelfstandig te zijn. Als er een probleem was, liet je het me vooral zelf oplossen. Zonder jou zou ik ook niet zo zorgzaam zijn geworden. Ik weet ook al van jongs af aan hoe een huishouden werkt. Ik heb geleerd om te merken wat iemand nodig heeft zonder dat hij het vraagt. Als jij niet altijd blut was, en ik niet elke week naar de voedselbank was gegaan, had ik de waarde van geld niet leren kennen. Dan was ik vast een verwend nest geworden. "Als je geen wekker zet, kom je niet op tijd, en als er geen eten in huis is, moet je zorgen dat het er komt. Het komt niet vanzelf naar je toe."
"Als je weinig vrienden hebt, zijn er ook minder mensen die je teleur kunnen stellen", zei je vaak tegen me. Dat hielp me wel toen ik gepest werd en ik weinig vrienden had. Je hebt me geleerd dat de wereld hard is, en dat ik eigenlijk niemand anders kan vertrouwen dan mezelf.
Dankjewel dat je me geleerd hebt om de smaak van alcohol te waarderen. Wellicht was een heel sixpack iets teveel van het goede, zeker als je nog maar twaalf bent, maar ik heb het later goed kunnen gebruiken toen ik in een zware depressie zat. Gelukkig kreeg ik van jou ons belangrijkste familierecept: het recept tegen een kater.
Als de wereld te klein was, als alles verkeerd liep, was er een veilige plaats. In mijn hoofd kon ik me terugtrekken. De blauwe plekken vervaagden wel. Of de mentale littekens ooit verdwijnen weet ik nog niet. Maar ik kwam tenminste voor mama op, dus nu weet ik twee dingen; dat je op moet komen voor degene van wie je houd, en dat ik het later anders wil doen.
Toen mama uiteindelijk na jaren toch wegging en ik uit huis geplaatst werd voelde dat voor jou als falen. Wees maar niet bang, dat falen gebeurde al veel eerder. Ik denk dat dat gebeurde nadat je je verantwoordelijkheid voor een kind afwentelde op je vrouw, de maatschappij en het kind zelf. Maar in het systeem van pleegzorg heb ik de kunst van onzichtbaarheid tot in de puntjes geleerd, zelfs jij zou ervan onder de indruk zijn geweest als je een keer was gekomen.
Soms zou ik willen dat ik nog andere dingen van je had geleerd. Bijvoorbeeld hoe je een fiets repareert, of hoe je het best tegen een bal kan trappen. Maar dan denk ik weer aan je wijze lessen over buitenspel als je voor de tv zat te schreeuwen of hoe de wereld tegen iedereen is die een eigen mening heeft. Dat politici maar oplichters zijn, en de politie een stelletje eikels die je maar dwarsbomen. Wie heeft er nou last van die paar plantjes in de tuin?
En dan ben ik blij dat ik weet hoe de wereld in elkaar zit. Misschien is dat wel waarom de zaal leeg is. Je hebt ons te veel geleerd, nu snapt iedereen dat de wereld toch beter af is zonder jou. Misschien is dat wel waarom ik hier een praatje houd over je leven, om toch het laatste woord te hebben voor je de grond in gaat. Succes pa, ik zal nog een biertje drinken op je. Jij hebt er al genoeg gehad.'
Mijn voetstappen echoën als ik door de lege kerkzaal naar buiten loop.
Sonnema, knap geschreven…
Lid sinds
8 jaar 5 maandenRol
Sonnema, knap geschreven aanklacht van deze alles behalve 'fils à papa'.
Enkele zeurtjes:
En misschien ook zodat er meer mensen waren die weten hoe het was vroeger---->bv. En ook omdat er dan meer mensen zouden zijn die wisten hoe het vroeger was.
...wat er van me gevraagd word---->wordt
2x Misschien is dat wel in de laatste alinea + het woord misschien in de tekst hier en daar weglaten of door een synoniem vervangen.
Dankjewel Gi, Ik vond het…
Lid sinds
6 maanden 2 wekenRol
Dankjewel Gi,
Ik vond het best een lastige opdracht, maar fijn dat je het goed vond. Ik heb je punten overgenomen. Merci
Hoi Sonnema, met bewondering…
Lid sinds
5 jaar 10 maandenRol
Hoi Sonnema, met bewondering gelezen. De aanklacht tegen de vader is heel subtiel verweven in zogenaamde complimenten.
Uit de eerste alinea meen ik op te maken dat de moeder nog in leven is, maar ik haal uit je verhaal niet welke rol zij speelde in het verhaal. Waren ze gescheiden? Waarom moest de jongen alles doen in het huishouden?
Ik probeer me te bedwingen om naar de figuur in de kist te kijken, maar het lukt niet. ---> Bedoel je hier dat je niet naar de figuur wilt kijken, maar het toch doet? Dan hoort achter "om" nog het woordje "niet" te staan.
Dit zijn de momenten dat ik liever had gehad dat ik nog een broer of zus had. --> lastige zin. Misschien mooier:
Dit zijn de momenten dat ik graag een broer of zus zou hebben gehad.
Gewoon omdat ik hier dan niet had hoeven staan. Dan was er nog iemand die hetzelfde meegemaakt had. Dan hadden we de lasten kunnen delen. ---> dit leest als veel uitleg. Is die nodig na de opmerking dat je graag een broer of zus zou hebben gehad?
Een wijze vrouw leerde me ooit twee dingen; over de doden niets dan goeds, en alles heeft twee kanten. --> de puntkomma moet een dubbele punt zijn. Er volgt namelijk een opsomming. De komma achter goeds hoeft volgens mij ook niet.
Wie heeft er nou last van die paar plantjes in de tuin. --> dit is een vragende zin.
Je hebt ons teveel geleerd ---> te veel
om toch het laatste woord te hebben voor je de kist in gaat. ---> bij de inleiding schrijf je dat je om de kist loopt, dan ligt hij er toch al in? Bedoel je: voor ze de kist gaan sluiten?
Ik denk inderdaad dat de…
Lid sinds
8 jaar 5 maandenRol
Ik denk inderdaad dat de kist hier de grond of de verbrandingsoven moet zijn.
van wie je houd--->houdt
Waarschijnlijk had jij liever gehad dat er niemand was geweest om hier een praatje kon houden---->'kon vervangen door 'te' of 'om' vervangen door 'die'
Dank voor de aanvulling en…
Lid sinds
6 maanden 2 wekenRol
Dank voor de aanvulling en opmerkingen Fief en Gi, bijna alle punten zijn overgenomen.
GG Sonnema, en goed gekozen…
Lid sinds
4 jaar 1 maandRol
GG Sonnema, en goed gekozen thema.
Als ik erg streng mag zijn: soms voelt het alsof je speeched met veel informatie die je wil dat aanhoorder moet weten. Echter er zit niemand in de zaal, dus speech je gewoon tegen je dode pa, en zou je veel van de 'information-dump' kunnen weglaten, aangezien jullie beiden dat al weten. Ik vermoed dat het stuk er (nog) veel sterker van zou worden. (not a coach ofcourse!)
Commentaar Marc -…
Lid sinds
4 jaar 5 maandenRol
Commentaar Marc - Hostwriters: Een toespraak om stil van te worden … Het doet er ook niet toe of deze al dan niet hardop wordt gedeclameerd; er zijn amper toehoorders. Pijn en eenzaamheid schemeren door, cynisme en hardheid. Het soort mannen van wie je hoopt dat ze tegen de volgende generatie uitgestorven is. Helaas en jammer genoeg nog altijd te herkenbaar voor velen. Een grafrede waarvoor je dankbaar bent als je ze zelf nooit hoeft te schrijven, uitspreken, zelfs maar te denken …
Dag Sonnema, Ik weet 't…
Lid sinds
12 jaar 9 maandenRol
Dag Sonnema,
Ik weet 't niet. Eigenlijk gaat dit misschien meer over de zoon zelf die zijn overleden vader aanspreekt/toespreekt over diens invloed op zijn leven.
Er zit veel bitterheid in en een smaak van een niet echt verwerkt leed en verleden.
Dat maakt het voor mij wrang en beklemmend. Dat laatste bedoel ik niet negatief overigens.
Het komt hard binnen en is voor mij een goed geschreven afrekening.
@Tony, Marc en Angus, Dank…
Lid sinds
6 maanden 2 wekenRol
@Tony, Marc en Angus,
Dank voor het lezen en de feedback.
@Tony. Ja het is wellicht teveel informatie, zeker voor een lege zaal. Maar hp moest het toch een keer gezegd hebben want tijdens zijn leven was dat kennelijk niet te doen. Misschien dat ik nog wel iets schrap.
@Angus. Ja ik vond het een lastige opdracht, maar wilde het wel op deze manier doen. Vooral het omdenken in die zin was voor mij belangrijk voor het voldoen aan de opdracht. Het is wellicht beklemmend, voor mij is vooral de volgorde nog een punt waar ik aan wil werken. Ben er zelf nog niet helemaal tevreden over, maar ben blij dat de beklemming er wel in door klinkt.
Nogmaals dank iedereen in ieder geval
Het is in ieder geval - wat…
Lid sinds
12 jaar 9 maandenRol
Het is in ieder geval - wat mij betreft - geloofwaardig geschreven. Ik zat te twijfelen of het wellicht autobiografisch zou kunnen zijn. Het 'omdenken' (als ik dat goed interpreteer) stelt me gerust.
Hoi Angus, Nee niet…
Lid sinds
6 maanden 2 wekenRol
Hoi Angus,
Nee niet autobiografisch gelukkig. In de verste verte niet. Maar het feit dat het voor jou zou kunnen doorgaan als autobiografisch vat ik wel op als compliment, dat betekend toch dat ik er een bepaald realisme ingelegd heb. Merci daarvoor.
Met omdenken bedoelde ik vooral de sarcastische toon en het feit dat, zoals Cruyff het ooit zei, ellek voordeel ze nadeel heb. En dus ook elk nadeel een voordeel. Als je altijd alles zelf moet doen als kind is dat best een nadeel. Maar je wordt er wel zelfstandig van, zoals in de tekst staat.
Ook ik had het gevoel dat…
Lid sinds
5 maandenRol
Ook ik had het gevoel dat dit wel eens autobiografisch kon zijn. En dat voelde naar en beklemmend. Heel geslaagd, zou ik zeggen, en gelukkig fictie!
Mili Sonnema, Gi en Fief…
Lid sinds
4 jaar 5 maandenRol
Mili
Sonnema, Gi en Fief gaven je waardevolle aanwijzingen waar ook ik achtersta.
Intriest beschreven verhaal. Zoals ook Marc zegt: laat deze hondsvotten van de aarde verdwijnen. Procreëren is geen kunst, opvoeden wel.
Goed gedaan zeg.
Hoi Mili, Dankjewel ik heb…
Lid sinds
6 maanden 2 wekenRol
Hoi Mili,
Dankjewel ik heb de waardevolle feedback van Gi en Fief verwerkt. Fijn dat je het goed vond, en inderdaad, helaas zijn er nog teveel van dit soort figuren in de wereld.
Heel mooi! Het cynisme, de…
Lid sinds
1 jaarRol
Heel mooi! Het cynisme, de bitterheid en de beklemmendheid druipen er vanaf de eerste alinea af. Graag gelezen!