#543 Een dorpsmysterie

De wind had de mist uit mijn hoofd verdreven. Het was lang geleden dat ik zo helder opstond. De storm van gisteravond had me vergezeld, me niet zo alleen laten voelen.
Beneden was Banjer al wakker. Na zijn ontbijt stond hij te kwispelen bij de deur.
"Toe maar," zei ik, nog voordat ik het had uitgesproken, sprintte hij naar buiten, dwars door de plassen. De tuin was de voornaamste reden om het huis te kopen. Weg van de drukte, midden in het groen van een in slaap gedommeld dorpje. Hier in het dorp merk je snel als iemand afwezig is, of als er iets vreemds gebeurt. Zelfs de kleinste afwijking trekt iemands aandacht.

Banjer bleef onder een van de bomen staan. Hij blafte en kwispelde. Ik sloeg mijn handen op mijn bovenbenen. "Kom, hier!"
Banjer bleef staan en blafte nog eens.
Ik stapte naar buiten. De overgebleven wind speelde met mijn haren. Ik streek de losgekomen plukjes achter mijn oor en beende verder, de plassen ontwijkend. Banjer stond er nog steeds.
"Wat is er, jongen?" Ik wilde hem over zijn kop aaien, maar hij blafte.
Argwanend keek ik naar de grond naast zijn voorpoten. Wat lag daar? Witte stukjes, bedoezeld onder mos en aarde.
Met mijn nagel tikte ik op het wit. Hard en koud. De aarde ging er gemakkelijk vanaf en liet nog meer tevoorschijn komen.
Ik onderdrukte de neiging om achteruit te stappen. Had Banjer net een lijk gevonden? 

Met mijn handen groef ik het stuk uit. Het was ongeveer zo breed als mijn hand. Met mijn andere hand verzamelde ik een paar stokjes en stak die verticaal in de grond. Met Banjer achter mij aan liep ik naar binnen.
In de gootsteen borstelde ik mijn vondst af met een oude tandenborstel.
Zachtjes begon ik te grinniken. Het werd mij steeds duidelijker wat Banjer had gevonden. Niks oud, vermist lichaam uit de jaren vijftig.
In dit dorp bleef niets onopgemerkt. Iemand zou dit zeker missen. Maar hoe vind je de eigenaar weer terug?

De volgende morgen fietste ik, zoals altijd, om drie over half negen langs het huis van buurvrouw Ada. Maandag is voor haar altijd wasdag, dus stond ze de eerste was al buiten te hangen.
"Goedemorgen, buurvrouw," zei ik, terwijl ik van mijn fiets stapte en een klein stukje het pad opliep van de voortuin.
Ze knikte. "Wat een storm, zeg, gisteren," zei ze met haar stem als schuurpapier.
"Bent u toevallig ook iets verloren?" Ik stak maar meteen van wal.
Verbaasd schudde ze haar hoofd. "Wat zou ik verloren moeten hebben?"
"Een...," ik moest moed verzamelen en zei dan zachtjes: "Een kunstgebit misschien?"
Een verbazingwekkend harde lach kwam er uit de keel van Ada. Schuddebuikend schudde ze haar hoofd. "Nee, dat zou wat zijn."

Ik fietste verder, parkeerde mijn fiets tegen de etalage van bakker Jansen en liep naar binnen. Het belletje pingelde een vrolijk welkom.
"Goedemorgen!" klonk de stem van Frida vanachter de winkel. Toen ze verscheen, klopte ze haar handen af aan haar schort. Haar grijze haar had ze opgestoken in een knot.
"Frida, ben jij, of ken jij iemand die..." Ik zocht de juiste woorden, want als dorpstamtam Frida het weet, is het een kwestie van uren tot iedereen in het dorp weet wat ik heb gevonden.
"Iets verloren?" besloot ik.
Vragend keek ze mij aan. "Meid, wat ben ik in mijn leven niet verloren?" Ze haalde diep adem om aan een nieuwe anekdote te beginnen, maar ik was haar voor.
"Een kunstgebit?"
Haar lachende gezicht trok samen. "Nee," schudde ze haar hoofd, "nee, dat ben ik nog nooit verloren."
Ik haalde mijn schouders op en wilde me omdraaien toen ze aan een nieuw verhaal begon.
"Over kunstgebitten gesproken, meneer Kooijman, weet je wel, die van de groene, oude boerderij naast het viaduct? Die komt iedere morgen een half desem vloerbrood halen, maar vanochtend gebeurde er toch iets eigenaardigs." Ze wachtte even voordat ze verder ging. "Hij vroeg mij om een brood zonder korst! Terwijl hij altijd dit brood wil hebben vanwege de stevige korst. Dus ik zeg tegen hem: 'Meneer Kooijman, zeg ik, wat maakt dat u ineens iets anders kiest? Is er iets mis met het brood?' 'Nee,' zegt hij, hij werd zelfs een beetje rood, meen ik, en toen kocht hij alsnog zijn halfje desem vloerbrood!"
Ik kocht bij Frida nog een half volkorenbrood en stapte weer op de fiets.

Aan de rand van het dorp staat sinds een tiental jaren een viaduct. Rakelings langs de pilaren staat een slecht onderhouden boerderij, waarin meneer Kooijman huist. Na het overlijden van mevrouw Kooijman groeit het gras harder dan de vrijwillige tuinders in het dorp kunnen bijbenen. In de greppel, een paar meter van het huis, stond een oude man met een stok in de grond te steken. Hij leek iets te zoeken.
"Meneer Kooijman?"
Hij keek op en leek mij vaag te herkennen.
"Zoekt u iets?" vroeg ik, terwijl ik mijn fiets op de standaard zette aan de rand van de weg.
"Ach, nee, niks bijzonders," ontkende hij. Ik moest moeite doen om hem te verstaan.
"Bent u misschien uw kunstgebit kwijtgeraakt?"
Razendsnel rechtte hij zijn rug en keek mij indringend aan. "Waar bemoei jij je mee? Laat een man op zijn oude dag gewoon in de greppel zoeken, zonder je eigenwijze neus overal in te stoppen," tierde hij.
"Ik heb een kunstgebit gevonden in mijn tuin, na de storm van gisteren." Ik haalde mijn rugzak van mijn rug en pakte het zakje met daarin het kunstgebit erbij.
Zijn ogen lichtten op. "Dat, dat is van mij," stamelde hij. Zonder meer woorden omarmde hij mij en, na een dankbaar knikje, liep hij terug het huis in.