Lid sinds

3 jaar 11 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker

#436 - Zwart (tweede versie)

10 januari 2023 - 14:42

“Een of twee schepjes?” Ma houdt de suikerpot naast de kopjes koffie op de salontafel.
“Doe maar zonder.”
“Ja? Je houdt toch van zoet?”
“Allang niet meer.”
“Een beetje melk dan?”
“Ook niet.”
Ze haalt haar schouders op en doet twee afgemeten schepjes suiker in haar eigen kopje. Achter haar hangt de foto van vader aan de muur. Waar je ook in de kamer bent, zijn strenge blik volgt je overal. Na zijn overlijden gaf ma dezelfde foto ook aan mij. Ik heb hem weggegooid.

We drinken koffie. De stilte wordt alleen onderbroken door het ritmisch getik van de klok. Ernaast hangt sinds ik mij kan herinneren een tegeltje: zoals het klokje thuis tikt, tikt het nergens. Schuin eronder die andere: spreken is zilver, zwijgen is goud.
“Je bent al een tijdje niet geweest.”
“Ik ben druk geweest,” lieg ik.
Ma snuift. “Te druk voor je moeder. De kinderen van de buurvrouw bezoeken haar elke week.”
“Misschien is het daar wel gezellig.” Het is eruit voordat ik er erg in heb.
“Ach natuurlijk, het ligt weer aan mij.” Ze staart uit het raam.
“Wanneer praten we nou, ma? Ik bedoel, écht?”
“Waar wil je het over hebben dan?”
“Over vader bijvoorbeeld.”
Ma schudt haar hoofd. “Alsof jij zo makkelijk was. Hij deed zijn best.”
“En over jou. En mij.”
“Wat wil je van me? Heb ik het niet zwaar genoeg, een weduwe met een zoon die nauwelijks naar haar omkijkt?” Ze trekt haar vest om zich heen.
“Wanneer keek je naar míj om, ma? Waar was je toen je kind je nodig had?”
“Oude koeien, alleen maar oude koeien,” mompelt ze.
“Ik moet gaan.” Abrupt zet ik het lege kopje terug op de onderzetter en sta op.
“Nu al? Je bent er net.”
“Dag moeder.” De voordeur klemt weer wat meer dan de vorige keer dat ik hier was.
“Voorzichtig met die deur!” roept ze vanuit haar stoel.
Even aarzel ik in de deuropening. Dan stap ik de gang in en trek ik de deur hard achter mij dicht.

---

EERSTE VERSIE

“Een of twee schepjes?” Mam houdt de suikerpot naast de kopjes koffie op de salontafel.
“Doe maar zonder.”
“Ja? Je houdt toch van zoet?”
“Niet meer.” Sinds ik uit huis ben, meer dan twintig jaar geleden, drink ik koffie zwart.
“Een beetje melk dan?”
“Ook niet.”
Ze haalt haar schouders op en doet twee afgemeten schepjes suiker in haar eigen kopje. Achter haar hangt de foto van vader aan de muur. Waar je ook in de kamer bent, altijd kijkt hij je aan. Na zijn overlijden had mam deze foto ook aan mij gegeven. Ik heb ‘m in een doos gestopt.

Zwijgend drinken we koffie. De stilte wordt alleen onderbroken door het ritmisch getik van de klok. Ernaast de hangt sinds ik mij kan herinneren een tegeltje: zoals het klokje thuis tikt, tikt het nergens. Het tikken klinkt steeds luider.

“Je bent al een tijdje niet geweest.”
“Ik ben druk geweest,” lieg ik.
Mam snuift. “Te druk voor je moeder. De kinderen van de buurvrouw bezoeken haar elke week.”
“Ik moet gaan.” Abrupt zet ik het lege kopje terug op de onderzetter en sta op.
“Nu al? Je bent er net.”
“Dag mam.” De voordeur klemt weer wat meer dan de vorige keer dat ik hier was. Ik krijg ‘m nauwelijks open.
“Voorzichtig met de deur!” roept mam vanuit haar stoel.
Met een harde ruk lukt het me. Even sta ik in de deuropening. Dan stap ik de gang in en trek ik de deur hard achter mij dicht.

Het regent als ik buiten het appartementencomplex op mijn fiets stap en vertrek. Het waait ook stevig, net als op de heenweg. Gelukkig heb ik nu de wind in mijn rug. Na vijf minuten fietsen wordt het droog en breekt er een bleek zonnetje door de grauwe wolken.

 

Lid sinds

3 jaar 2 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
10 januari 2023 - 15:41

Hoi Manmetpen,

Het druipt er vanaf met hoeveel tegenzin jouw hp op bezoek ging bij moeders. En hoe de last van de schouders viel kort na het vertrek.

Heel knap geschreven, duidelijk binnen de kaders van de opdracht.  Graag gelezen weer.

M

Lid sinds

4 jaar 8 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
10 januari 2023 - 16:03

Dag ManMetPen,

Dank voor je inzending. Ik vind het detail van de suiker in de koffie erg mooi, hierdoor gaat het verhaal echt leven. Ik heb ook nog een aantal tips voor je. 

Ik zou in heroverweging nemen of je iets over de vader in het verhaal moet zeggen. Als je beperkt de ruimte hebt, moet je het onderwerp zoveel als mogelijk afbakenen. Door uit te weiden over een overleden vader, trek je het onderwerp veel breder. Zoals Michel de Montaigne ooit zei: 'Steek diep in een onderwerp, niet breed'. Mocht dit een belangrijk element in het verhaal zijn, laat het dan terugkomen. Het is nu te vaag. Misschien in de dialoog? 

Ik vind de alinea die daarop volgt veel boeiender. Al zou ik de laatste zin van deze alinea misschien schrappen. Het komt er op deze manier vrij dik op te liggen. 

Is er een reden waarom het hoofdpersonage haar moeder nog steeds 'mam' noemt? We krijgen de indruk dat ze geen goede band heeft met haar moeder. Als je 'mam' vervangt door 'mijn moeder' of zelfs de naam van de moeder, zal dat logischer staan en de tekst versterken. 

Ik vind dat de tweede dialoog wat mooier en spannender kan. Het roept ook erg veel vragen op (waarom staat ze ineens op? Wist ze niet dat deze afspraak zo ging verlopen? Wat is er gebeurd dat ze zo reageert?). Je hebt natuurlijk maar beperkt de ruimte, maar je zou deze ruimte denk ik beter kunnen benutten door nét wat andere dingen te beschrijven. Kleine details waardoor we, zonder het expliciet te lezen, kunnen aannemen wat er is gebeurd.

De laatste metafoor is heel erg duidelijk, maar ook vanzelfsprekend. De lezer (of ik in ieder geval) gaat ervan uit dat als ze weggaat, ze zich beter voelt dan bij haar moeder. Wellicht is het raadzaam om een mooie metafoor te bedenken als de hoofdpersoon nog bij moeder is, of daarvoor. 

Ik hoop dat je hier iets aan hebt!

Lid sinds

3 jaar 1 maand

Rol

  • Gewone gebruiker
10 januari 2023 - 17:10

Hoi Martin,

Ik begrijp wat Anna hier boven beschrijft. Ik vind je verhaal heel beeldend geschreven. Het woord Mam viel me ook op maar stoorde niet. Gewoontes sluipen erin en zelfs met een liefdesloze moeder- dochter verhouding vervang je de " roepnaam " Mam in de praktijk niet snel naar moeder. 

Lid sinds

5 jaar 8 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
10 januari 2023 - 18:33

Hoi Martin, voor mij begint de beeldspraak pas echt bij het klemmen van de deur, maar daaruit blijkt wellicht dat ik de opdracht nog niet goed voor ogen heb. Dat alles terzijde heb ik je verhaal wel met plezier gelezen. 

“Niet meer.” Sinds ik uit huis ben, meer dan twintig jaar geleden, drink ik koffie zwart. ---> Ik twijfel of je deze uitleg erachter moet zetten. 

Na zijn overlijden had mam deze foto ook aan mij gegeven. --> letterlijk gesproken dat de moeder deze foto niet gegeven hebben, maar een kopie (muggenziften). In plaats van "had gegeven" leest "gaf" voor mijn gevoel beter.

Ik heb ‘m in een doos gestopt. ---> in spreektaal kan 'm wel, maar in een gewone tekst vind ik hem of het mooier.

Ernaast de hangt sinds ik mij kan herinneren ---> "de" mag weg, denk ik. 

De voordeur klemt weer wat meer dan de vorige keer dat ik hier was. Ik krijg ‘m nauwelijks open. ---> ook hier is de tweede zin te veel uitleg voor mij. De symboliek gaat er naar mijn idee door verloren. Nu leest het alsof de deur daadwerkelijk klemt, zonder de uitleg heeft de zin een diepere betekenis.

Wat betreft "mijn moeder" in plaats van "mam" sluit ik me aan bij de voorgaande reacties. "Mam" klinkt te liefhebbend.
De laatste zin zou van mij ook weg mogen. 

Lid sinds

3 jaar 11 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
10 januari 2023 - 22:08

Ik ga zeker herschrijven, maar om een tipje van de sluier op te lichten: de termen ‘mam’ en ‘vader’ gebruik ik doelbewust. 

dank allen voor de stevige feedback!

Lid sinds

4 jaar 2 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
11 januari 2023 - 5:05

Mooi, beeldend geschreven. De metafoor van de klemmende deur vind ik zeer fraai. Toch wringt er iets. Het kan zijn dat het verhaal op twee gedachten hinkt of dat mijn interpretatie niet deugd, maar ik ben er nog niet uit of de hp liever niet thuiskomt, omdat die een knellende familieband ervaart, vooruit wil, waar moeder in het verleden blijft hangen, of niet graag komt, omdat het verdriet om de overleden vader er nog hangt. Gezien je laatste opmerking denk ik nu ook dat er iets voorgevallen is tussen hp en de vader, hetgeen een afstand veroorzaakte.
Het anders drinken van de koffie en het wegstoppen van de foto, interpreteer ik als het willen breken met het verleden. maar wellicht is er een duisterere reden voor het wegstoppen van de foto.
Al met al een puzzel, dus dat is helemaal conform de opdracht. Maar moet de puzzel niet op te lossen zijn?

De laatste alinea vind ik een opsomming van clichés. Die zou ik liever geschrapt zien. Het eindigen met de dichtgetrokken deur vind ik veel mooier en sprekender.

Lid sinds

3 jaar 2 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
11 januari 2023 - 8:26

Hallo MMP, ik zie ook een moeder-zoon situatie. Mijn brein zoekt altijd eerst de donkere kant. Ik haal er dan ook uit dat er iets naars is gebeurd tussen vader en zoon en dat moeder dat wel wist, maar er niets aan deed. De opdracht geeft weinig ruimte, maar ik denk dat de abruptheid van het opstaan wellicht te abrupt is op deze manier.

Ik voel wel het ongemak van de hp, dus wat mij betreft: geslaagd.

Grtz,
Taco

Lid sinds

3 jaar 11 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
11 januari 2023 - 10:07

In de tweede versie is het ongemak meer verklaard - voor mijn doen iets té expliciet. Ik denk dat het kan, omdat er omheen genoeg spanning heerst. Ben benieuwd naar jullie kijk!

Martin

Lid sinds

3 jaar 2 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
11 januari 2023 - 10:12

Hoi Martin,

De tweede versie ook graag gelezen maar voor mij nu echt veels te veel uitgelegd. Ik vind dat zonde. In de eerste versie liet je dat in het midden en bespeurde de lezer ook de frictie. Dat vond ik fraaier.

M

Lid sinds

5 jaar 8 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
11 januari 2023 - 10:40

Martin, ik vind de tweede versie veel beter. Die komt voor mij sterker binnen. Tussen de regels lees je dat er iets gebeurd moet zijn. Vooral door de zin: “Oude koeien, alleen maar oude koeien,” mompelt ze.

Lid sinds

3 jaar 11 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
11 januari 2023 - 10:54

Wat een enkel zinnetje kan doen... het onderstreept een van de lessen die ik van George Saunders heb geleerd: in een kort verhaal moet elke zin, elk woord, elke komma (Fief!) en elke punt er toe doen.

Dank dank!

Lid sinds

4 jaar 8 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
11 januari 2023 - 15:01

Hoi ManMetPen, 

Ik heb ook nog even meegelezen en ik vind de tweede versie echt veel beter. Wat ik wel nog als tip kan geven is dat je iets minder in clichématige termen zou kunnen spreken in de tweede dialoog. Ik merk dat ik me daar ga vervelen. Probeer een dialoog te schrijven zoals alleen jij die kunt bedenken en schrijven. 

 

Lid sinds

3 jaar 11 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
11 januari 2023 - 16:02

Gelukkig is het verhaaltje afgelopen voordat je in slaap kan sukkelen, Anna ;-). Ik heb meer aandacht aan de setting willen geven dan aan de dialoog op zichzelf. Het gaat m.i. vooral om wat er níet gezegd wordt.

Overigens is het mijn ervaring is dat dergelijke moeizame en tamelijk zinloze gesprekken doorgaans uitblinken in (herhaalde) cliché's, maar dat terzijde. 

Dank voor je constructieve feedback, ook bij de andere inzendingen. Dat is leerzaam!

Lid sinds

3 jaar 2 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
13 januari 2023 - 22:40

Goed gewerkt. De grootste verbetering zit wat mij betreft bij de tegeltjes. Het tikken (of de tikken?) in combinatie met het zwijgen vind ik veelzeggend. Je zou dit misschien nog sterker naar voren kunnen laten komen door de vader een man van de klok te laten zijn.

“Wat wil je van me? Heb ik het niet zwaar genoeg, een weduwe met een zoon die nauwelijks naar haar omkijkt?” Ze trekt haar vest om zich heen.

Het tweede gedeelte van de tweede zin komt op mij wat onnatuurlijk over. Het vest vind ik wel mooi gevonden.

“Wanneer keek je naar míj om, ma? Waar was je toen je kind je nodig had?”

Ze doen het dus allebei, over zichzelf spreken in de derde persoon. Schreef je dit bewust zo? Ergens heeft het ook wel iets. Het valt me op in elk geval, zoals meer dingen. Genoeg om nog even over na te denken, daar houd ik van.

Lid sinds

12 jaar 1 maand

Rol

  • Gewone gebruiker
  • Pluslid
14 januari 2023 - 9:36

Grappig hoe de reacties verschillen. Zo zie je maar dat iedere lezer weer een andere leesbehoefte heeft en jij als schrijver de keuzes moet maken.

Ik vind je tweede versie een geslaagd verhaal, maar ook te volledig, waardoor ik soms wat afhaak. Voor mij mag je het nog verder 'uitbenen'. Een hp die met moeder koffie drinkt, een foto van vader (met eventueel een kaarsje ervoor) en dan vooral het ongemakkelijk zwijgen en iedere poging tot gesprek die al snel strandt in misverstand of defensief gedrag. Dan 'verhaal' je denk ik nog meer dan je opschrijft.

Maar nogmaals: iedere lezer verschilt.