#135 Andere tijden: 22 augustus 1622

'Ik wil niet klinken als mijn moeder,' zegt Willem van Zuylen van Nijevelt van Aertsbergen. 'Zij heeft onze knecht opdracht gegeven om Bonafacius Julius, nog maar net dertien jaar oud, op ons schoolplein lijfelijk te straffen. Inderdaad Boni en ik hebben woorden gehad. Zeg maar rustig, gescholden. Echter, het was over en weer. Hoe komt mijn moeder zover om zoiets te doen? Ben ik net op weg om de handel in te gaan bij de VOC. Doet zij zoiets! Dat kan toch niet, zij een vrouw! Nu ben ik van school gestuurd. Onze rector Antonius Aemilius is de enige die lijfstraffen mag uitdelen in deze stad. Mijn vader heeft haar niet in de hand. De rector is ter onzer huize geweest, in gezelschap van twee preceptoren. Nadat de voordeur achter hen gesloten is, hoor ik de rector zeggen: 'Deze vrouw heeft ons een woordenvloed laten horen, die als christin en als mens onwaardig is.' De rector heeft daarop deze zaak uit handen gegeven aan de schepenen, om zo mogelijk, het conflict te sussen. Ook die komen er niet uit en geven het over aan de laatste macht: de kerk. Deze doet wederom onderzoek en komt tot een vergelijk met mijn vader. Heer Nellestein, ouderling van de kerkeraad neemt het woord: 'Heer Aertsbergen, dit conflict duurt al enige tijd, als kerk hebben wij het laatste woord, dat is u bekend?' Mijn vader knikt bevestigend. 'Wij hebben de volgende genoegdoening in gedachten. Willem biedt excuses aan preceptor Galenius, derwijle Willem niet gehoorzaamd heeft. Alsdan wil de rector, onder voorbehoud van goed gedrag Willems zijde, hem weer toelaten op zijn Utrechtse school. Kunnen wij daarop rekenen?' Bedremmeld en een beetje aarzelend, zijn echtgenote is niet bij dit gesprek aanwezig, antwoord mijn vader: 'Ja, heer Nellestein.'