Emotie in columns en verhalen

Ik heb je proefleesstukken niet gelezen, ze zijn waarschijnlijk geplaatst in mijn vakantie. Maar je stelt je vragen 'in het algemeen', dus daarom reageer ik ook 'in het algemeen'. Uiteraard is de stemming waarin je bent of zijn de dingen die je net hebt meegemaakt van invloed op je reactie op een tekst. Uiteraard is je reactie op een verhaal anders als je het een tijd weglegt en herleest en eventueel nog eens doorwroet. Maar dat is niet waar het hier om gaat, dat is voor de schrijver niet relevant in dit verband. Als je bij iemand een cursus volgt is dat anders uiteraard. Dan verwacht je van de beoordelaar een objectief en afgewogen oordeel over je tekst. Na eventuele verschillende herleessessies. Maar hier gaat het erom welke indruk je tekst maakt, wat hij oproept bij de vluchtige lezer. Want hoe je het ook wendt of keert, je zult als schrijver altijd te maken hebben met een lezer die het verhaal in een bepaalde stemming tot zich neemt en die zelden of nooit de moeite zal nemen om het verhaal te herkauwen. Eenmalige lezing, dat is waar we het als schrijvers meestal mee zullen moeten doen. Met een daarop gebaseerd vluchtig oordeel. In de trant van: Ja, wel een leuk boek.

ik kan me wel voorstellen dat vrouwen wat eerder geraakt worden dan mannen. in het dagelijks leven zie ik dat vaak genoeg. het moment waarop ik lees is niet van invloed. de eerste indruk is voor mij belangrijk, dus als ik reageer is het direct na het lezen van een proefstukje, tenzij het onderwerp vraagt om overdenking.

Ja, met Zjors eens. Het gaat eigenlijk niet om een afgewogen oordeel, hoeveel je daar qua feedback ook aan kunt hebben. Het gaat juist om wat een tekst meteen bij je oproept, díe feedback is dus ook - júist -meer waard. En verder: ik denk inderdaad dat mannen en emoties geen goede combi zijn. ;) Ik denk dat het voor mannen juist belangrijk is dat emoties niet teveel benoemd worden, dat die meer onderhuids spelen (en dan vast wel ervaren worden!), en dat vragen naar of de emoties wel of niet goed worden opgeroepen of verwoord niet echt vragen zijn waarop een man zal ingaan.

Ik heb Op dood spoor nu gelezen, en hoe je het ook wendt of keert: dit verhaal is een opsomming van het gebeurde. Je zegt dat je nu nog weet dat het kindje een grijze maillot aan had. Als je emotie wilt, dan moet je op zoiets de focus richten. Dat de trein in Utrecht, waarmee jij naar Rotterdam gaat, uit het noorden komt, is uitsluitend interessant voor de reisplanner, achter zijn grote invulschema. Sla dat allemaal over. Stap die trein in, laat de lezer dat kind zien, die grijze maillot, en vertel wat er vervolgens gebeurt. Daarin komt die grijze maillot terug. Wat voor stemming iemand ook heeft, als jij een gebeurtenis als deze eerder beeldend dan klinisch omschrijft, dan zal iedere lezer die grijze maillot haarscherp voor zich zien, en aanvoelen hóe erg het is wat er met het kindje gebeurd is. Dan beïnvloedt jij als schrijver de stemming van je lezer. Wat zou er gebeuren, Bob, als je de titel van je verhaal veranderde in Het kleine, grijze maillootje? En het dan nog eens schreef? Met weglating van de irrelevante zaken en uitleg? Maar dat je je concentreert op wat je ziet én ervaart. Je éigen emotie niet verstoppen onder feitelijke beschrijvingen. Ik denk dat mannen ook wel kunnen huilen om een grijs maillootje, hoor.

Als een mannelijke fotograaf een foto maakt, roept dat bij mij vaker meer emotie op dan wanneer een vrouwelijke fotograaf datzelfde beeld fotografeert. Als een mannelijke schrijver een gebeurtenis beschrijft, roept dat bij mij juist vaker minder emotie op dan wanneer een vrouwelijke schrijver diezelfde gebeurtenis beschrijft. Dit is in ieder geval mijn ervaring. Ik ga over de reden hiervan eens nadenken. Misschien wordt dat de sleutel van het probleem.

Omdat mannen kijkers zijn, Rapid, meer dan vertellers?

Omdat mannen kijkers zijn, Rapid, meer dan vertellers?

MJ aangenaam, Eigen is mijn naam... :confused:

Marriejeanne, Ik kan Rapid in dit verband niet plaatsen.

Oh, de reacties kruisen elkaar.

Hahaha, ik ben helemaal gefocust op Rapid! Arme eigen. (Of arme Rapid). Laten we snel teruggaan naar Bob's vraag.

Als er emoties in het geding komen haken mannen snel af, en proberen ze het zakelijk te benaderen. Waarom? Schamen ze zich ervoor om emoties te tonen?

Mijn man maakt televisieprogramma's. Hij test ze weleens op mij. Als ik begin te janken op de bank :crybaby: , is het goed :D . Hij is juist een kei in het tonen van emoties, die van een ander ;) . Als mannelijke schrijver zou het dus ook niet zo'n probleem moeten zijn om emoties te tonen. De emoties zijn per slot van rekening niet van jou, maar van een ander.

Als ze zich niet kunnen inleven, kunnen ze het waarschijnlijk ook niet beschrijven.

Stapsgewijze volg ik jullie reacties: Zjors: Ja, de vluchtige lezer en de indruk die het verhaal bij hem oproept. Dat denk ik ook. Met andere woorden de woordkeus moet zodanig zijn dat het emoties oproept. Wil V. bevestigt dit. Greetje bevestigt dit ook en voegt er aan toe dat mannen en emoties geen goede combi zijn enz. Dit roept bij mij de gedachte op dat ik beter onderwerpen kan beschrijven die me niet teveel in emotioneel vaarwater brengen, dat kan mijn valkuil zijn. Denk ik nog verder over na. marriejeanne:jij richt je in jouw reactie helemaal op die grijze maillot. Het gaat niet alleen om dat meisje. Het gaat [ook] in belangrijke mate over mijn beslissing om tegen mijn gewoonte naar voren te lopen. Zoals jij het stelt [Stap die trein in, laat het kind in die maillot zien...] zou het mijn einde ook geweest zijn. Ik wil mijn emoties niet verstoppen. Ik heb ook geprobeerd zodanig te schrijven dat de emoties " tussen de regels door" zouden opkomen bij de lezer. Ik heb er daarnaast voor gekozen om niet weer te geven dat ik alleen een beentje van dat meisje heb teruggevonden aan de slootkant. Gezien de reacties is dat "tussen de regels door" niet of niet voldoende gelukt. Ik ben het met je eens dat mannen ook kunnen huilen. Eigen bevestigt, vanuit zijn visie, in feite wat Greetje zegt. Er komen waarschijnlijk nog wel meer reacties.

Helga, Ik denk overigens dat televisie- en filmmakers een veel mooier medium hebben om emoties te laten zien. Tachtig procent van de mensen is visueel ingesteld en daar kunnen zij veel beter op inspelen. Je geeft wel aan dat mannen het wel kunnen. Ik geef het niet op.

Tuurlijk kunnen mannen het ook. Ik denk dat mannen het in het algemeen moeilijker vinden om zich kwetsbaar op te stellen. Maar door met je tekst emoties op te roepen stel je jezelf nog niet kwetsbaar op. Hoewel het in jouw geval natuurlijk wel om een autobiografisch verhaal gaat. Zelf vind ik het moeilijker om over mezelf te schrijven (als het echt ergens over gaat, bedoel ik dan) dan over een fictioneel figuur die ik veel makkelijker als een casus kan beschouwen. En inderdaad, niet opgeven. Nooit opgeven. :thumbsup:

Natuurlijk ben je wel genoodzaakt, te schrijven dat jij doorloopt naar voren, Bob, anders had je dit verhaal niet kunnen schrijven. Ik bedoel ook niet dat je geen verloop in het verhaal moet hebben, maar dat je om emotie op te roepen, één beeld uit het geheel zou kunnen nemen, en dat als 'emotieuitgangspunt' - hoe noem je dat - te pakken om het te beschrijven. Anders blijft het te algemeen, en ga je de emotie niet opwekken. Maar het is de vraag of je dat echt wel wilt. Tussen de regels iets door laten schemeren is een kunst apart die ook apart beoefend moet worden, dat doe je niet zomaar. Het lijkt alleen terloops, maar terloops schrijven - daar moet je voor oefenen, dacht ik, vooral in het observeren. Hoe reageren / acteren (in de zin van: handelen) mensen in bepaalde situaties? Die gedragingen / waarnemingen leg je ónder het eigenlijke verhaal, maar zodanig dat het verhaal op zich transparant naar het onderliggende is. Dus je laat eigenlijk niet iets tussen de regels doorschemeren; de regels zélf laten iets doorschemeren. Dat is een andere techniek.

Ja, met Zjors eens. Het gaat eigenlijk niet om een afgewogen oordeel, hoeveel je daar qua feedback ook aan kunt hebben. Het gaat juist om wat een tekst meteen bij je oproept, díe feedback is dus ook - júist -meer waard. En verder: ik denk inderdaad dat mannen en emoties geen goede combi zijn. ;) Ik denk dat het voor mannen juist belangrijk is dat emoties niet teveel benoemd worden, dat die meer onderhuids spelen (en dan vast wel ervaren worden!), en dat vragen naar of de emoties wel of niet goed worden opgeroepen of verwoord niet echt vragen zijn waarop een man zal ingaan.

Daar wil ik wel even tegenin gaan... Niet alle mannen op één hoop gooien he? Ik ben zelf bijzonder emotioneel en gevoelig, en zal dat altijd durven te laten zien... Ik voel me wel anders dan de meeste mannen, maar ik ben natuurlijk geen uitzondering. Het stereotype beeld is verleidelijk om te gebruiken, maar mannen kunnen wel degelijk emoties hebben, aanvoelen en benoemen ;)

Dargor, ja, je bent gevoelig en emotioneel oke, maar er over schrijven is een ander verhaal. Maar mogelijk dat jij daarin beter geoefend bent. Overigens loopt dit onderwerp inmiddels samen met mijn korte verhaal "Op dood spoor". Dat heb ik vanmiddag bijgewerkt en in principe doe ik daarin nu geen aanpassingen meer anders raakt het voor mijn "gevoel" buiten mijn beeld. De reacties op beide stukken vind ik overigens boeiend.

Ik vind het lastig inhoudelijk te reageren, omdat ik de bewuste columns en korte verhalen nog moet lezen... De laatste twee weken ben ik amper op Proeflezen geweest. Morgen zal ik de stukken even lezen, en vanuit mijn eigen beleving vertellen wat ik ervan vind. Mogelijk ook met tips. Het gevoel emoties goed onder woorden te kunnen brengen heb ik wel.

volgens mij moet eerst duidelijk zijn waarom je iets schrijft. wil je iets van je afschrijven, iets delen, of is het nadrukkelijk je bedoeling de lezer te raken? tuurlijk zijn mannen best gevoelig, maar velen willen dat zorgvuldig geheim houden ;)

Ja, mannen zijn mysterieuze wezens. Tuurlijk zijn ze gevoeilig, maar ze weten het altijd op een aparte manier te verhullen. Ik schrijf omdat ik de mensen graag een paar uurtjes gezellig wil bezighouden. Nu kan ik ook wel op het podium gaan staan, maar dat schijnt veel vermoeiender te zijn (en niemand heeft me gevraagd).

Ja, met Zjors eens. Het gaat eigenlijk niet om een afgewogen oordeel, hoeveel je daar qua feedback ook aan kunt hebben. Het gaat juist om wat een tekst meteen bij je oproept, díe feedback is dus ook - júist -meer waard. En verder: ik denk inderdaad dat mannen en emoties geen goede combi zijn. ;) Ik denk dat het voor mannen juist belangrijk is dat emoties niet teveel benoemd worden, dat die meer onderhuids spelen (en dan vast wel ervaren worden!), en dat vragen naar of de emoties wel of niet goed worden opgeroepen of verwoord niet echt vragen zijn waarop een man zal ingaan.

Daar wil ik wel even tegenin gaan... Niet alle mannen op één hoop gooien he? Ik ben zelf bijzonder emotioneel en gevoelig, en zal dat altijd durven te laten zien... Ik voel me wel anders dan de meeste mannen, maar ik ben natuurlijk geen uitzondering. Het stereotype beeld is verleidelijk om te gebruiken, maar mannen kunnen wel degelijk emoties hebben, aanvoelen en benoemen ;)

Dargor, stil maar, dat bedoel ik immers niet! ;) Zoals ik al zeg: mannen voelen wel degelijk emoties, maar ik denk dat mannen veel meer emoties voelen, geëmotioneerd raken, wanneer die emoties niet zo expliciet vermeld worden. Ook ik praat hier even in z'n algemeenheid, ik heb de stukjes waarover het gaat niet gelezen. Maar wat ik bedoel is dat een man eerder ontroerd kan raken door iets wat er minder dik bovenop ligt, terwijl een vrouw er beter tegen zal kunnen en geëmotioneerd kan raken als iets wél expliciet benoemd wordt. Maar ik geef toe, ik ben natuurlijk geen man, dus dit is een veronderstelling.

Maar wat ik bedoel is dat een man eerder ontroerd kan raken door iets wat er minder dik bovenop ligt, terwijl een vrouw er beter tegen zal kunnen en geëmotioneerd kan raken als iets wél expliciet benoemd wordt.

Ik dacht juist andersom, Greetje. Oprah zegt dat. :?

Ja als ik om me heen kijk dan praten mannen eerder veel ruiger/groffer dan vrouwen, vooral als ze zwaar lichamelijk werk doen. Zou er een verband zijn tussen hoe zwaar het werk is en hoe grof het taalgebruik? Ik heb ooit ergens gelezen in één van de boeken van de sociolinguïste Deborah Tannen, dat mannen meer praten om gegevens uit te wisselen en vrouwen dat meer doen omdat ze hun gevoelens willen uiten.

Bob, vergeet niet dat er sowieso meer vrouwen dan mannen hier op dit forum zijn. Kijk alleen al naar de reacties, overal, vooral vrouwen.

Ik denk eerder dat het verband is aan te wijzen tussen taalgebruik en ontwikkelingsniveau. Over het algemeen zijn mensen die veel zwaar lichamelijk werk doen lager opgeleid. De advocaat zal minder snel op agressieve wijze vloeken dan de havenwerker, om het gechargeerd uit te drukken. Ik besef dat deze generalisaties gevaarlijk zijn, maar de meesten zullen zich er wel in kunnen vinden. Uiteraard bestaan er ook voorbeeldige havenwerkers, en blijkt de advocaat soms een schreeuwerige ruziemaker ;) Mannen en vrouwen zitten op een aantal punten wel iets anders in elkaar, dat klopt. Daar zijn complete boeken over volgeschreven.

Ja, dan doen wij dat maar niet meer.

of mannen en vrouwen werkelijk zo verschillend zijn weet ik niet hoor... veel van die verschillen zijn ingegeven door eeuwenlange rolpatronen waar je zo één twee drie niet uitstapt. het valt me bijvoorbeeld op dat steeds minder mannen de onverschrokken ridder spelen, en vrouwen rationeler blijken te zijn dan vroeger werd aangenomen. emancipatie heeft daarin ook een verschuiving teweeggebracht. kijk naar de oosterse filosofiën. heel veel mannen die zich daarin verdiepen, en zo hun zachte kant meer de ruimte leren geven. en steeds meer vrouwen die aan het hoofd staan van grote bedrijven.

Waus daar heb je gelijk in. De vrouwen willen, nog meer dan wij aangeven, de emoties aan de oppervlakte brengen. In hun reacties geven ze dat duidelijk aan. En .... wij willen ook door de vrouwen worden gelezen. Als je in de boekwinkel kijkt dan worden er enorm veel boeken door vrouwen geschreven. Kijk ik thuis naar het stapeltje nog te lezen boeken en mijn oude voorraden dan zijn dan allemaal schrijvers. Mijn vrouw heeft ook zo'n stapeltje/voorraad, geschreven door schrijfsters. Zij leest wel een aantal van mijn boeken, maar ik niet die van haar. Dat geeft te denken. Ik zal er ook eens een paar gaan lezen, bij wijze van studie. Ik denk dat er een kern van waarheid in zit van wat Wil V. zegt, een rollenpatroon. Kort gezegd vrouwen zoeken emotie en mannen zoeken spanning en beiden liggen volgens mij heel dicht bij elkaar. Ik denk dat het goed is dat de mannen in hun schrijfproces daarmee rekening houden. Boeiende discussie.