Vragen aan Taaladvies.net

15 oktober 2007 - 13:34
Ik stel regelmatig een vraag aan Taaladvies.net http://taaladvies.net/ Plaats hier jouw vraag en antwoord. Taaladvies.net is een samenwerking van de Nederlandse Taalunie en de Taaltelefoon. (Ook wat Taallink te zeggen heeft, komt hier aan bod.) -------------------------------------------------------------------------------- Titel twee koffie / koffies / koppen koffie Vraag Wat moet het zijn? Ik bestelde twee koffie. Ik bestelde twee koffies. Ik bestelde twee koppen koffie. Ik bestelde voor ons beiden (een kop) koffie. Antwoord Al deze formuleringen zijn mogelijk. Toelichting Koffie kan als stofnaam gebruikt worden in de betekenis 'drank, bereid met gemalen koffiebonen' en heeft dan geen meervoud. Bijvoorbeeld: - Ik bestelde twee koppen koffie. - Ik bestelde voor ons beiden een kop koffie. - Ik bestelde voor ons beiden koffie. Het woord koffie kan ook gebruikt worden voor een 'kop met koffie'. In het normale gebruik wordt hier voor het meervoud de vorm met -s gebruikt: - Ik bestelde twee koffies. In een bijzonder gebruik komt ook de enkelvoudsvorm twee koffie voor. Kelners geven bestellingen in een verkorte vorm door aan hun collega's achter de tapkast: twee bier, vier cola, drie koffie. Zulke gevallen vormen geen uitzondering op de gewone regel voor het gebruik van het meervoud, omdat deze constructies beschouwd kunnen worden als verkortingen van drie kopjes koffie, twee glazen bier, enz. -------------------------------------------------- Toch even zeggen hoe ik aan die vragen kom. Ik zit meerdere uren per dag achter mijn computer. Iedere keer als ik op een taalmoeilijkheid stuit, grijp ik naar mijn boeken over taal. Als ik niet onmiddellijk een antwoord vind, schrijf ik naar taaladvies. Ik ga ervan uit dat er nog anderen zijn die moeten ondervinden dat onze taal een moeilijk te hanteren gereedschap is waarvan de handleiding het best in de bovenste lade ligt. Mijn excuses aan sommige zelfverklaarde taalgeleerden hier die deze topic blijkbaar overbodig vinden.

Lid sinds

17 jaar 8 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
15 oktober 2007 - 15:01
Ik zou eigenlijk denken: 'ik bestelde twee koffie.' Is dan niet goed. Maar ik vind het wel goed klinken!

Lid sinds

17 jaar 3 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
15 oktober 2007 - 20:23
Hé Koen, Leuk dat je dat even opzocht en hier vermeldt. Dank je, weer wat geleerd vandaag. Ik lijk wel Teleac zie ik.

15 oktober 2007 - 20:31
KOFFIES, da's toch geen gezicht? Hoe komen ze erbij om zo'n advies te geven, ik griezel d'r van. Net zo smerig als koude koffie!

15 oktober 2007 - 21:04
Jacqueline, Ik heb zopas een nieuwe vraag gesteld. Dát is pas straffe koffie }:) Verwijt de Vlaming Ludo Permentier de Vlamingen terecht dat ze 'te' soms laten wegvallen waar het niet mag:Ik weet de kurkentrekker niet (te) liggen? (Stijlboek blz.216) De Nederlander Renkema neemt het voor ons op (Schrijfwijzer blz. 239). Straf hé, een Hollander die het voor ons opneemt. Of heb ik er geen fluit van begrepen? Binnen vijf dagen antwoord. Marcoqrl, Ik heb altijd gedacht dat 'ik bestel twee koffie' gewoonweg fout is. Ik heb jarenlang te veel betaald, vrees ik.

18 oktober 2007 - 8:43
Taallink 102 - 15 oktober 2007 Vraag van de week Is gaan correct gebruikt in de zin: Wanneer gaat hij eindelijk eens volwassen zijn? Nee, u kunt gaan niet gebruiken als hulpwerkwoord bij de werkwoorden zijn, hebben, worden en gaan, en bij samenstellingen die met die werkwoorden worden gevormd. Correct zijn dus: Wanneer zal hij volwassen zijn (niet: gaat zijn)? Je zult ziek worden van al die snoep (niet: gaat worden). We zullen wel weer ongelijk hebben (niet: gaan hebben). Ik zal niet meegaan (niet: ga niet meegaan). Gaan kan bovendien alleen gevolgd worden door een hoofdwerkwoord en niet door een ander hulpwerkwoord. Correct zijn dus: Ik vraag me af of hij zal kunnen komen (niet: gaat kunnen komen). Wanneer zullen we moeten verhuizen (niet: gaan we moeten verhuizen)? Het werkwoord gaan is als hulpwerkwoord wel bruikbaar in de volgende vier betekenissen: 'zich verplaatsen om' (we gaan in de tuin voetballen), 'eindelijk eens beginnen' (wanneer ga je nu eens je leven beteren?), 'plannen' (we gaan vanaf morgen staken) en 'voorspellen op korte termijn' (overmorgen gaat het sneeuwen). In sommige zinnen kunt u zowel gaan als zullen gebruiken. Zullen klinkt dan meestal iets plechtiger, terwijl gaan veeleer tot de spreektaal behoort: Wie gaat/zal dat betalen?

Lid sinds

17 jaar 11 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
18 oktober 2007 - 8:44
Wie gaat/zal dat betalen? Of je doet natuurlijk Wie betaald dat? Ben je meteen van dat gezeur van zullen/gaan/worden enzo af.

18 oktober 2007 - 9:01
Aart schreef, 18 Oktober, 2007 - 08:44 antwoorden nieuw Wie gaat/zal dat betalen? Of je doet natuurlijk Wie betaald (sic) dat? Ben je meteen van dat gezeur van zullen/gaan/worden enzo af. Koen: Een onjuiste reactie (en deze keer niet volgens mij) . In de vijf jaren dat ik schrijf, ben ik nooit moeilijk te spellen woorden of moeilijk te beschrijven passages uit de weg gegaan. Schrijven houdt voor mij ook veel opzoeken in. Voortdurend raadpleeg ik woordenboeken, boeken over taal en taalsites. Als je wil bijleren, moet je willen afzien. (Of is het: Als je wilt bijleren? Zoek het maar eens op.) (sic)!

Lid sinds

17 jaar 11 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
18 oktober 2007 - 9:04
Onjuiste reactie? Het was alleen om te laten zien dat je ook zonder zullen/gaan/worden kan :? maar betaald had je wel gelijk. Ik kan het wel hoor, dat zullen/gaan/worden, maar gebruik het niet want ik vind het gewoon niet mooi. Zo langdradig. Maar je kan er niet altijd omheen, zoals in jouw zin: als je wil bijleren. Het is trouwens je wil, dus zonder t. En dat hoefde ik niet op te zoeken.

Ing

Lid sinds

17 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
18 oktober 2007 - 9:18
Ik denk dat het officieel "je wilt" is en als je het omgedraaid gebruikt "wil je" :-)

Lid sinds

17 jaar 4 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
18 oktober 2007 - 9:24
nou aart dan heb ik weer wat geleerd, want ik schreef altijd "je wilt" (gebruik altijd het werkwoord lopen) en "wil je"

Lid sinds

17 jaar 8 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
18 oktober 2007 - 9:25
@ Aart: 'je wil' is spreektaal. Ik ben voor spreektaal, dan kom je ontzettend dicht bij de lezer. Jullie zijn het denk ik niet met me eens. Ik durf het bijna niet te vragen ...

Lid sinds

17 jaar 11 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
18 oktober 2007 - 9:26
@Mara: ik ben het wel met je eens :) zeker als je in ikvorm schrijft. Dan is het nog logisch ook om 'je wil' te gebruiken :)

18 oktober 2007 - 9:59
Aart, Ik blijf erbij dat het omzeilen van taalmoeilijkheden je schrijf- en taalarmer maakt. Bij 'je' hoort de tweede persoon: je kunt, zult, wilt. Maar de derde persoon (kan, zal, wil) is ook goed als 'je' de algemene betekenis van men heeft. (Schrijfwijzer blz.187) Je bent jong en je wil wat.

Ing

Lid sinds

17 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
18 oktober 2007 - 10:19
Ik sta er niet om te springen de bekende knuppel in het hoenderhok gooien, dus ik probeer het even algemeen te stellen: Vinden jullie het niet enorm beperken om al die taalkundige feitjes steeds op te zoeken en zo secuur volgens het boekje (welk boekje?) te schrijven? Het lijkt mij vreselijk om me bij ieder wissewasje af te vragen of het taalkundig in orde is, eerlijk gezegd lijkt me dat dát juist schrijf- en taalarmer maakt...

18 oktober 2007 - 10:41
De potentaten van de Nederlandse Taalunie hebben besloten dat onze taal moeilijk moet zijn zodat ze door weinigen foutloos kan geschreven worden (doe ik ook niet!). Voorbeeldje: Word(t) je zus morgen veertien? Word(t) je morgen veertien? 't' of geen 't' ? Heb daar een trucje voor zonder dat je hoeft te weten wat een onderwerp is. Maar eerst zelf opzoeken. }:)

Lid sinds

17 jaar 11 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
18 oktober 2007 - 11:22
@Koen: Ik blijf erbij dat het omzeilen van taalmoeilijkheden je schrijf- en taalarmer maakt. Ik omzeil het dan wel maar ik vind het ook mooier. Maar om dan meteen te zeggen dat het taalarmer is? Het is makkelijkere taal (maar wat wil je als je ikpersoon een kind van 8/9 is), maar wil dat zeggen dat het meteen ARMER is? Dat vind ik tever gaan. En ik ben het dan ook echt niet met je eens. Maar de derde persoon (kan, zal, wil) is ook goed als 'je' de algemene betekenis van men heeft. (Schrijfwijzer blz.187) Ik zeg toch ook niet dat dat niet goed is? :? Je bent jong en je wil wat. Ja, ik wil schrijven. En dat doe ik. Dat het anders is dan dat van jou wil niet zeggen dat het meteen slecht is (tenminste, het komt op mij over alsof je dat bedoelt). Maar laten we er maar over ophouden (in ieder geval in dit topic), straks zie je door deze discussie niet meer waar het nou eigenlijk om gaat.

18 oktober 2007 - 13:06
Aart, Maar de derde persoon (kan, zal, wil) is ook goed als 'je' de algemene betekenis van men heeft. (Schrijfwijzer blz.187) Ik zeg toch ook niet dat dat niet goed is? Koen: Waar staat dat jij dat zegt? Er lezen hier nog mensen mee. Ik ken iemand die weing fouten schrijft omdat hij alle moeilijkheden uit de weg gaat door ze te omzeilen. In noem maar wat: d, t of dt; ei of ij; c of k; inversies, moeilijk te schrijven woorden; enzovoort. Ik kan je verzekeren dat je dat ziet. Zijn of haar teksten zijn zeurderig. Je vindt er zelden een verfrissend, weinig gebruikt, maar toch goed verstaanbaar woord. Woorden als 'zich ergeren' en 'irriteren' zijn voor hem synoniemen of ze komen in zijn woordenboek niet voor. Meer dan genoeg om je over zijn schrijfsels te ergeren. Jij schrijft: Maar laten we er maar over ophouden (in ieder geval in dit topic), straks zie je door deze discussie niet meer waar het nou eigenlijk om gaat. Koen: Ik weet nog heel goed waarover het gaat. Bovendien heb ik deze topic aangemaakt om over zulke algemene taalzaken te discussiëren.

Lid sinds

17 jaar 11 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
18 oktober 2007 - 13:32
Waar staat dat jij dat zegt? Er lezen hier nog mensen mee. Door dat 'Aart,' boven je post leek het net alsof je het tegen mij had, hoor. Had er dan tenminste bij gezet dat je dat niet tegen mij had, dan had ik het meteen door :jawdrop: :sick:

Lid sinds

18 jaar 9 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
18 oktober 2007 - 14:41
Een enkele keer heb ik advies gevraagd aan de taalunie. Er zijn woorden die me eeuwige verwarring geven, dat en wat bijvoorbeeld. Maar eerlijk gezegd vind ik de antwooren van de taalunie nogal vlak. Ze vertellen hoe het in mijn voorbeeldzin moet, maar leer ik nauwelijks hoe het in andere zinnen moet. Renkema houdt mijn voorkeur, lekker snuffelen en speuren en ondertussen nog twintig andere aha en o ja momenten. Wat betreft kunnen, willen en zullen; een woord als zullen omzeil ik liever. Het is een aarzelwoord. De voorbeeldzinnen laten dat al goed zien. 'Wie zal dat betalen' leest veel zeurderiger dan een bondig 'wie betaald dat.' Het heeft een hele andere gevoelswaarde. Hmm, als je karakter toevallig een zeurpiet is het natuurlijk wel een handig zinnetje. :P ( andere aarzelwoorden; een beetje, enigzins, misschien, wie weet, zoiets, vaak, soms. Alleen in te zetten als ze precies weergeven wat je bedoeld).

18 oktober 2007 - 17:54
Ceridwen, Renkema, geniet ook mijn voorkeur, maar de Taalunie is geen gratis onderwijsinstelling. Ik ben blij met jouw reactie, precies omdat ze aantoont dat 'omschrijvers' aan taalarmoede lijden. Jij schrijft: Wat betreft kunnen, willen en zullen; een woord als zullen omzeil ik liever. Het is een aarzelwoord. De voorbeeldzinnen laten dat al goed zien. 'Wie zal dat betalen' leest veel zeurderiger dan een bondig 'wie betaald dat.' Koen: Ik kies een van beide, naargelang de context. 'Wie betaald (sic) dat?', klinkt dikwijls veel te brutaal. Ik denk ook dat jij zaken verhaspelt: Woorden als kunnen, willen en zullen, zijn helemaal geen aarzelwoorden, de term is me bovendien onbekend. Wat wel bestaat zijn vaagmakers (Klare taal van Jan van Coillie, blz. 40): bijna, altijd, zo spoedig mogelijk, in de meeste gevallen,.... Ik raad je aan dat boek te kopen!

Lid sinds

17 jaar 8 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
18 oktober 2007 - 19:42
Maar Koen (en nu word je zeker kwaad op mij) jij weet zoveel van taal en je zoekt ook zoveel op over taal. Waarom maak je dan zelf (behoorlijke) spelfouten? Ik zeg niet dat ik die niet maak, helemaal niet maar zie je die fouten dan over het hoofd misschien? Gewoon een vraagje want dat strookt niet echt met elkaar. Is helemaal niet erg, ik merk het alleen op.

18 oktober 2007 - 20:04
Ik word niet kwaad. Dat jij veel spelfouten maakt is me al lang duidelijk. Ik maak hier inderdaad spelfouten, dat heb ik al gezegd. Ik schrijf immers niet naar uitgevers, en ik besteed er geen tijd aan om alles te herlezen. Niets belet jou om mijn spelfouten aan te stippen. Graag zelfs. Behoorlijke spelfouten, zeg je. Behoorlijk veel, of bedoel je behoorlijk grove? Ik ben benieuwd, maar let op, ik beschik hier over een batterij boeken over spelling en taal. Ik wacht. Ik kan altijd bijleren. :P