Lid sinds

9 jaar 8 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker

Zinsconstructies met voegwoorden

3 maart 2015 - 14:27
Hallo allen, Ik heb twee vragen over het gebruik van voegwoorden. 1. Kan je een zin oneindig lang maken met voegwoorden? Bijv: Hij gaat naar school, omdat hij later een baan wil, aangezien hij geld nodig heeft, want hij wil leuke dingen doen zodat hij niet verveeld van dagelijks niets doen. Nou heb ik begrepen dat de zin fout is, maar niemand kan mij exact aangeven wat er fout aan is. Wat ik zelf gevonden heb in een boek is dat je in een zin slechts 1 gedachte moet weergeven. 2. Hoe gebruik je precies voltooid deelwoord als voegwoord? Bijv: Het bestuur is verplicht na te gaan of het verantwoord is, gelet op de belangen van schuldeisers. (deze zin heb ik van het internet) Wat voor soort zinsconstructie wordt hier gebruikt? Het lukt mij niet om met willekeurige voltooide deelwoord zo'n zin te formuleren.

Lid sinds

14 jaar 5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
3 maart 2015 - 16:16
Er is geen enkele regel die je verbiedt om zinnen eindeloos lang te maken, maar ze worden er natuurlijk niet leesbaarder door. In je voorbeeld zie ik één grote fout die niks met voegwoorden te maken heeft: zodat hij niet verveeld moet zodat hij ZICH niet verveelT zijn. Een voltooid deelwoord kun je niet als voegwoord gebruiken. Doel je op "gelet op"? Dat is een vaste formulering, dat kan uiteraard niet met eender welk woord worden nagedaan.

Lid sinds

14 jaar

Rol

  • Gewone gebruiker
3 maart 2015 - 17:40
1. Ja.
Nou heb ik begrepen dat de zin fout is, maar niemand kan mij exact aangeven wat er fout aan is.
Zoals Hekate zegt: er is niets fout aan.
Wat ik zelf gevonden heb in een boek is dat je in een zin slechts 1 gedachte moet weergeven.
Zinloze stelregel. Er zit wel wat in, natuurlijk. Als er niet meer dan één gedachte in een zin staat, leest dat heel makkelijk. Maar wie zegt dat je makkelijk wil schrijven? Jouw voorbeeld trouwens ook te schrijven als 'Hij gaat naar school omdat hij later een baan wil aangezien hij geld nodig heeft want hij wil leuke dingen doen zodat hij niet verveeld [raakt] van dagelijkse dingen doen. Grammaticaal gezien niks mis mee. 't Is maar net wat je je lezers aan wilt doen ;) 2. Bijzinnen beginnen met willekeurige voltooid deelwoorden kan inderdaad niet. Wat wel kan, is bijzinnen maken met onvoltooid dw + dat. Dat kan alleen met werkenwoorden als zien en horen, of met werkwoorden als proberen, beloven, dreigen. Het werkwoord waarmee je je bijzin begint moet namelijk iets kunnen zeggen over de bijzin, logischerwijze. - Ik pak mijn paraplu, ziend dat het regent. - Hij vertrok, gelovend dat ik hem vergeven had.

Lid sinds

12 jaar 2 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
3 maart 2015 - 17:58
- Ik pak mijn paraplu, ziend dat het regent. - Hij vertrok, gelovend dat ik hem vergeven had.
Ziend en gelovend zijn hier gerundiva, Diana. De tekst wordt er passief van en ik schrap ze zoveel mogelijk In gedichten krijg ik er helemaal de kriebels van :confused:

3 maart 2015 - 22:43
Aanvoelend dat 'gerundiva' een prachtig woord is, maar hopend het nimmer, terwijl afwassend het couvert, beseffend de futiliteit ervan, rillend en sidderend van afkeer, dichtend in gedachten de letterpuisten. 't Wordt allemaal gekunsteld en gezocht op zo'n manier. Is dit niet afgeleid van erg belegen nederlands: beseffende / hopende / afwassende / beseffende / &c? 'k Heb ook 'n Camera Obscura uit 't voo'oorlogs era, edoch blijk'nde onverkoopbaar! Enfin, beter geen oneindig lange zinnen (wanneer is nou het boek uit?) en ook maar geen voegende voltooide deelwoorden. Tenzij er een reden voor is. Dan mag, of moet het natuurlijk. Samenvattend gesproken dan.

Lid sinds

9 jaar 8 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
4 maart 2015 - 14:48
Bedankt voor de uitleg en voor het aanwijzen van mijn vervoegingsfout. 'Hij gaat naar school omdat hij later een baan wil aangezien hij geld nodig heeft want hij wil leuke dingen doen zodat hij niet verveeld raakt van dagelijkse dingen doen.' Nu ik weet dat dit grammaticaal klopt en dat de zin niet aan te bevelen is vanwege zijn onleesbaarheid, kan ik dan stellen dat zulke zinnen niet natuurlijk aanvoelen, dwz niet AN is. Ik heb de vorige zin ingekort, maar wel een extra zin zonder voegwoord erachter geplakt. Is de zin dan nog steeds grammaticaal juist en natuurlijk? 'Hij gaat naar school omdat hij later een baan wil, moet hij nu goed zijn best doen op school.'
Een voltooid deelwoord kun je niet als voegwoord gebruiken. Doel je op "gelet op"? Dat is een vaste formulering, dat kan uiteraard niet met eender welk woord worden nagedaan.
Ik doelde inderdaad op 'gelet op'. Hoe heet zo'n vaste formulering? Bestaat er een lijst met zulke vaste formuleringen?
1. Ja.
Nou heb ik begrepen dat de zin fout is, maar niemand kan mij exact aangeven wat er fout aan is.
Zoals Hekate zegt: er is niets fout aan.
Wat ik zelf gevonden heb in een boek is dat je in een zin slechts 1 gedachte moet weergeven.
Dat kan alleen met werkenwoorden als zien en horen, of met werkwoorden als proberen, beloven, dreigen. - Hij vertrok, gelovend dat ik hem vergeven had.
Wat zijn werkenwoorden? Of is dat een typo? En er zijn toch heel veel woorden die je in zo'n constructie kan gebruiken? Is de volgende zin grammaticaal juist? Hij vertrok, snappend dat jij geen tijd meer voor hem had.

Lid sinds

11 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
4 maart 2015 - 16:16
'Hij gaat naar school omdat hij later een baan wil, moet hij nu goed zijn best doen op school.'
Deze zin is ongrammaticaal. Je hebt twee zinnen foutief samengetrokken: 1: Hij gaat naar school omdat hij later een baan wil. 2: Omdat hij later een baan wil, moet hij nu goed zijn best doen op school.
Hij vertrok, snappend dat jij geen tijd meer voor hem had.
Deze is wel grammaticaal correct, maar erg lelijk. Waarom zou je zinnen als deze willen schrijven? Alternatief: Hij vertrok omdat hij snapte dat jij geen tijd meer voor hem had. Hij vertrok, want hij snapte dat jij geen tijd meer voor hem had. Deelwoorden werken meestal niet erg lekker in het Nederlands.

Lid sinds

11 jaar 7 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
4 maart 2015 - 16:28
Het zijn geen werkenwoorden, maar werkwoorden. Hij gaat naar school en omdat hij later een goede baan wil, moet hij nu goed zijn best doen. Hij gaat nu naar school en doet goed zijn best omdat hij later een baan wil. Omdat hij later een goede baan wil moet hij nu zijn best doen op[ school. Ben ik zo een beetje in jouw gedachtengang gebleven? Hij vertrok, toen hij begreep dat je geen tijd meer voor hem had. Het is wel een gepuzzel, hé? Succes! vrg

Lid sinds

12 jaar 2 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
4 maart 2015 - 19:02
Is de volgende zin grammaticaal juist? Hij vertrok, snappend dat jij geen tijd meer voor hem had.
Zou jij deze zin zelf in een gesprek gebruiken?

Lid sinds

10 jaar

Rol

  • Gewone gebruiker
5 maart 2015 - 16:54
- Ik pak mijn paraplu, ziend dat het regent. - Hij vertrok, gelovend dat ik hem vergeven had.
Ziend en gelovend zijn hier gerundiva, Diana. De tekst wordt er passief van en ik schrap ze zoveel mogelijk
Populair word ik er niet van, maar ik ga toch even schoolmeesteren. 'ziend' en 'gelovend' zijn dus geen gerundiva, maar zijn allebei tegenwoordig deelwoord. Het gerundivum bestaat in het Latijn en vertaal je in het Nederland met een passieve constructie: laudandus - geprezen moetende worden Maar hoewel een gerundivum dus passief is, zijn de vormen ziend en gelovend helemaal niet passief. Passief zou zijn: gezien wordend en geloofd wordend. Of je het tegenwoordig deelwoord wel of niet gebruikt, is natuurlijk heel erg een smaakkwestie. Ik vind niets vreemds aan de volgende zinnen: Lopend door de Kalverstraat kwam ik Sjaan tegen. Samenvattend stellen wij vast dat ... Strompelend bereikte de atleet de finish. Nietsvermoedend verstrekte hij aldus de vijand belangrijke informatie. En voordat er off-topic geroepen wordt: Zoals Hekate al schreef: Er is geen enkele regel die je verbiedt om zinnen eindeloos lang te maken, maar ze worden er natuurlijk niet leesbaarder door. vriendelijke groeten, A.Kroeze

Lid sinds

10 jaar

Rol

  • Gewone gebruiker
5 maart 2015 - 17:52
Hallo allen, 2. Hoe gebruik je precies voltooid deelwoord als voegwoord? Bijv: Het bestuur is verplicht na te gaan of het verantwoord is, gelet op de belangen van schuldeisers. (deze zin heb ik van het internet) Wat voor soort zinsconstructie wordt hier gebruikt? Het lukt mij niet om met willekeurige voltooide deelwoord zo'n zin te formuleren.
In deze voorbeeldzin is 'gelet' geen voegwoord. gelet op de belangen van schuldeisers is namelijk geen bijzin. Een bijzin heeft een persoonsvorm; dat heeft dit zinsdeel niet. gelet op de belangen van schuldeisers is een dubbelverbonden bepaling. Het verwijst naar het en verantwoord. vriendelijke groeten, A.Kroeze

Lid sinds

10 jaar

Rol

  • Gewone gebruiker
5 maart 2015 - 20:03
http://nl.m.wikipedia.org/wiki/Gerundivum Tada enzovoorts.
Ja. En ...? (In aanmerking genomen dat dit op wikipedia staat, klopt dit redelijk. Het gerundivum heeft altijd passieve betekenis, en de meest letterlijke vertaling is "moetende (ge-) ….. worden) vriendelijke groeten, A.Kroeze

Lid sinds

9 jaar 8 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
5 maart 2015 - 22:35
Ik denk dat ik ermee worstel omdat in het Engels wel gebruikelijk is om met een gerund te beginnen/eindigen.
'Hij gaat naar school omdat hij later een baan wil, moet hij nu goed zijn best doen op school.'
Deze zin is ongrammaticaal. Je hebt twee zinnen foutief samengetrokken: 1: Hij gaat naar school omdat hij later een baan wil. 2: Omdat hij later een baan wil, moet hij nu goed zijn best doen op school.
Op wikipedia kwam ik deze zin tegen: Oorspronkelijk werd voor de handelsbalans alleen gekeken naar de geldwaarde van de export en import van goederen, doch naarmate de dienstensector in het totaal van het bruto nationaal product een steeds grotere omvang heeft gekregen, en diensten ook steeds meer grensoverschrijdend zijn geworden, is het de gewoonte geworden om export en import van goederen en diensten bij de opstelling van een handelsbalans samen te voegen. Zit er hier dan ook niet een samentrekkingsfout? 1. [x], doch [x] 2. doch [x], is [x] Zo niet, wat is het verschil tussen deze zin van wiki en mijn verkeerde zin?

Lid sinds

9 jaar 8 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
5 maart 2015 - 23:07
Ah ik zie al waar mijn denkfout ligt. 1.[x], doch naarmate [x] 2. doch naarmate, is [x] Dus als ik deze grammaticaal wil maken 'Hij gaat naar school omdat hij later een baan wil, moet hij nu goed zijn best doen op school.' Dan kan ik 'maar' toevoegen om dat te bewerkstelligen. 'Hij gaat naar school, maar omdat hij later een baan wil, moet hij nu goed zijn best doen op school.'

5 maart 2015 - 23:28
Is de volgende zin grammaticaal juist? Hij vertrok, snappend dat jij geen tijd meer voor hem had.
Zou jij deze zin zelf in een gesprek gebruiken?
In het engels zou dat ongeveer worden: He left, understanding you wouldn't give/share any/nomore time for him. Inderdaad, dergelijke bananen zijn krom, maar het lijkt alsof english grammer na jaren hier op de schermen (met subs) doorsijpelt in het nl. 't Schijnt overigens, heel actueel vandaag, dat het aantal talen vooral sinds de laatste één á twee decennia ernstig afneemt, ten faveure van een unificerende want overheersende wereldtaal. Hier dus evengoed als elders; ik denk bv ook aan de computerterm 'simplified chinese'. Nee, ik praat niet zoals ik de gedachten opschrijf. Dan ben ik al vertrokken, omdat niemand er nog tijd voor heeft.

Lid sinds

11 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
8 maart 2015 - 12:16
Simplified Chinese is niets meer of minder dan een vereenvoudigd schrift. Heeft niets met computers te maken. En 'Chinees' bestaat niet als taal, het is een parapluterm die wij gebruiken voor een lappendeken van verwante, maar behoorlijk uiteenlopende talen.

Lid sinds

14 jaar 5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
6 maart 2015 - 9:20
'Hij gaat naar school, maar omdat hij later een baan wil, moet hij nu goed zijn best doen op school.'
Maar houdt een tegenstelling in, ik zie in deze zin geen enkele tegenstelling. Je zou wel kunnen schrijven: Hij gaat met tegenzin naar school, maar omdat hij later een baan wil, moet hij nu goed zijn best doen. Of je kunt gewoon alles voor omdat weglaten, "goed zijn best doen op school" houdt al in dat hij nu naar school gaat (tenzij het om een baby gaat die al heel erg vooruit denkt :P)

Lid sinds

10 jaar

Rol

  • Gewone gebruiker
6 maart 2015 - 11:29
Nog een voorbeeld van heel effectief gebruik van het tegenwoordig deelwoord: Denkend aan de dood kan ik niet slapen, En niet slapend denk ik aan de dood, En het leven vliedt gelijk het vlood, En elk zijn is tot niet zijn geschapen. J.C. Bloem: Insomnia (1951) bron: http://cf.hum.uva.nl/dsp/ljc/bloem/insomnia.html Wie deze constructie niet wenst te gebruiken kan maar beter proza gaan schrijven. vriendelijke groeten, A.Kroeze

Lid sinds

12 jaar 2 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
6 maart 2015 - 14:03
Is de volgende zin grammaticaal juist? Hij vertrok, snappend dat jij geen tijd meer voor hem had.
Zou jij deze zin zelf in een gesprek gebruiken?
In het engels zou dat ongeveer worden: He left, understanding you wouldn't give/share any/nomore time for him. Inderdaad, dergelijke bananen zijn krom, maar het lijkt alsof english grammer na jaren hier op de schermen (met subs) doorsijpelt in het nl.
Ja, inderdaad. Wat werkt in de ene taal werkt niet in de andere. Een letterlijke vertaling van het Nederlands naar een andere taal leest ook niet prettig. TS: In professionele vertalingen (van het Engels naar Nederlands) wordt zoiets als: he left, understanding - niet vertaald met 'begrijpende', maar met: begreep.

Lid sinds

9 jaar 8 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
6 maart 2015 - 14:20
'Hij gaat naar school, maar omdat hij later een baan wil, moet hij nu goed zijn best doen op school.'
Maar houdt een tegenstelling in, ik zie in deze zin geen enkele tegenstelling. Je zou wel kunnen schrijven: Hij gaat met tegenzin naar school, maar omdat hij later een baan wil, moet hij nu goed zijn best doen. Of je kunt gewoon alles voor omdat weglaten, "goed zijn best doen op school" houdt al in dat hij nu naar school gaat (tenzij het om een baby gaat die al heel erg vooruit denkt :P)
Maar de zin is dan wel dusdanig veranderd dat het een ander betekenis krijgt. De zin die ik aanpaste leest dat het halen van een diploma niet goed genoeg is om een baan te krijgen. Er wordt impliciet aangegeven dat goede cijfers halen een vereiste is voor het verkrijgen van een baan. Of sla ik de plank volledig mis? En is de zin krom cq onlogisch...

Lid sinds

15 jaar 3 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
  • Pluslid
  • Moderator
6 maart 2015 - 14:14
Nog een voorbeeld van heel effectief gebruik van het tegenwoordig deelwoord: Denkend aan de dood kan ik niet slapen, En niet slapend denk ik aan de dood, En het leven vliedt gelijk het vlood, En elk zijn is tot niet zijn geschapen. J.C. Bloem: Insomnia (1951) bron: http://cf.hum.uva.nl/dsp/ljc/bloem/insomnia.html Wie deze constructie niet wenst te gebruiken kan maar beter proza gaan schrijven. vriendelijke groeten, A.Kroeze
Ik dacht meteen aan Denkend aan Holland.

Lid sinds

9 jaar 8 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
6 maart 2015 - 14:27
Is de volgende zin grammaticaal juist? Hij vertrok, snappend dat jij geen tijd meer voor hem had.
Zou jij deze zin zelf in een gesprek gebruiken?
In het engels zou dat ongeveer worden: He left, understanding you wouldn't give/share any/nomore time for him. Inderdaad, dergelijke bananen zijn krom, maar het lijkt alsof english grammer na jaren hier op de schermen (met subs) doorsijpelt in het nl.
TS: In professionele vertalingen (van het Engels naar Nederlands) wordt zoiets als: he left, understanding - niet vertaald met 'begrijpende', maar met: begreep.
In de eerste instantie ging het mij om de grammaticale regels. Nu ik weet dat het grammaticaal klopt, maar niet gebruikelijk is kan ik dit onderwerp eindelijk laten rusten. Maar over die samentrekkingen voel ik me nog onzeker over.

Lid sinds

14 jaar 5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
6 maart 2015 - 14:34
'Hij gaat naar school, maar omdat hij later een baan wil, moet hij nu goed zijn best doen op school.'
Maar houdt een tegenstelling in, ik zie in deze zin geen enkele tegenstelling. Je zou wel kunnen schrijven: Hij gaat met tegenzin naar school, maar omdat hij later een baan wil, moet hij nu goed zijn best doen. Of je kunt gewoon alles voor omdat weglaten, "goed zijn best doen op school" houdt al in dat hij nu naar school gaat (tenzij het om een baby gaat die al heel erg vooruit denkt :P)
Maar de zin is dan wel dusdanig veranderd dat het een ander betekenis krijgt. De zin die ik aanpaste leest dat het halen van een diploma niet goed genoeg is om een baan te krijgen. Er wordt impliciet aangegeven dat goede cijfers halen een vereiste is voor het verkrijgen van een baan. Of sla ik de plank volledig mis? En is de zin krom cq onlogisch...
Dat had ik er in ieder geval niet uitgehaald. (en is ook een verkeerde aanname denk ik, geen enkele werkgever die vraagt of hij je oude rapporten mag zien, maar dat terzijde)

Lid sinds

12 jaar 2 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
6 maart 2015 - 15:10
In de eerste instantie ging het mij om de grammaticale regels. Nu ik weet dat het grammaticaal klopt, maar niet gebruikelijk is kan ik dit onderwerp eindelijk laten rusten. Maar over die samentrekkingen voel ik me nog onzeker over.
Onzeker, dat hoeft niet. Je voelde heel goed aan dat er iets mee was, anders had je er geen topic over gestart. :) De constructie die je gebruikte doet ouderwets aan en nee, dat is niet fout, maar in hedendaagse fictie (of poëzie) creëert het een afstand tot de lezer, die je (neem ik aan) wilt voorkomen. Betreft die samentrekking: Hij gaat met tegenzin naar school, maar als hij later een baan wil, moet hij nu goed zijn best doen. Of, zoals Hekate al voorstelde: het eerste deel weglaten en dan eindigen met: op school.

8 maart 2015 - 0:46
Simplified Chinese is niets meer of minder dan een vereenvoudigd schrift. Heeft niets met computers te maken. En 'Chinees' bestaat niet als taal, het is een parapluterm die wij gebruiken voor een lappendeken van verwante, maar behoorlijk uiteenlopende talen.
As a matter of speaking, uiteraard. Nee was het maar zo simpel als wij dachten en het ons voorstelden. De onwetenden, sprak Louis XVI zijn laatste woorden voor het definitieve TJAK. Het gaat mij natuurlijk niet om de eenvoudige, voor de hand liggende verklaring, het 'olifantenpaadje' dat zo makkelijk en alles vertrappend de pas afsnijdt, en terecht vaak feitelijk onjuist blijkt, maar om de werking van de exotische en daarmee 'levende' invloeden van buitenaf, zoals het engels op het nederlands en/of gelijk het (nu met schroom gebezigd) chinees op bijvoorbeeld het bhutaans, waardoor de traditioneel verworven taalzekerheden evenzogoed op het moment dat ze eindelijk gedefiniëerd en vastgelegd zijn, weer net zo goed onderuit geschopt worden door de opvolgende alles-en-niets-wetende generatie betweters, zoals wijzelf immers ook waren. Kortom: evolution. Maar Mir's opmerking: 'Zou het je zelf zo zeggen?' snijdt natuurlijk het meeste hout. Het is een fijne balans tussen finesse en aplomb, authenticiteit en imitatie, gekte en genialiteit. Want zelfs Finkers' cursief twents blijkt binnen de nederlandstalige kaders ook universeel hilarisch. Al járen!

Lid sinds

11 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
8 maart 2015 - 12:31
Off-topic,maar ik heb die kapotte link in mijn oorspronkelijke post even hersteld, voor diegenen die meer over Simplified Chinese willen weten.
Maar Mir's opmerking: 'Zou het je zelf zo zeggen?' snijdt natuurlijk het meeste hout.
Dat lijkt mij een uitstekend uitgangspunt voor iedere schrijver.

Lid sinds

14 jaar

Rol

  • Gewone gebruiker
10 maart 2015 - 14:41
"Hij gaat naar school, omdat hij later een baan wil, aangezien hij geld nodig heeft, want hij wil leuke dingen doen zodat hij zich niet verveelt van dagelijks niets doen." Aangezien, want, omdat, zodat zijn voor mij alarmwoorden: "BLEEP, er volgt uitleg." In deze zin staan er maar liefst vier. Zou die zin om die reden als fout zijn aangemerkt?