Lid sinds

18 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker

woorden en hun betekenis

14 juni 2011 - 13:50
In de discussie over Elite (http://www.schrijvenonline.org/forum/109050 ) blijkt dat niet iedereen hetzelfde beeld bij dit woord heeft. De uitleg varieert grofweg van: 'groep mensen waar je bewondering voor hebt' tot 'groep die de macht wil over anderen'. Er zijn meer van dergelijke woorden, waarvan de betekenis of de gevoelskleur langzaam verschuift en onduidelijk wordt. Het woord carriere bijvoorbeeld, dat volgens van dale loopbaan, of vooruit komen in het werk betekent, was voorheen een woord voor mensen met een full time baan en een PLAN. Had je gewoon een bij of parttime baan bij de Hema, dan was dat je werk. Steeds vaker hoor je echter in het algemeen vragen: 'Hoe is het met de carriere?', ook aan de mensen aan wie je vroeger vroeg hoe het met hun werk was. Nog een generatie verder, en carriere is een ander woord voor je baan of je werk. Is het de taak van de schrijver om deze woorden te herkennen, en moet de schrijver dan meegaan in de verandering, of juist trachten de betekenis zuiver te houden?

Lid sinds

18 jaar

Rol

  • Gewone gebruiker
14 juni 2011 - 14:34
Ik zou zeggen meegaan met de verandering, hoe moet de gemiddelde lezer, die dus iets anders verstaat onder een woord als elite, anders weten waar je het over hebt? :D Taale verandert elke tijd toch wel weer. Kijk maar naar het Duits en het Nederlands, ooit was dat 1 taal. Als mensen waren blijven schrijven in de oorspronkelijke taal, kwam er niks meer van lezen terecht. Oké, beetje extreem voorbeeld, maar ja. Toch wil ik er niet te ver in doorgaan. Ooit was er bij Schrijfwedstrijden een topic van Heleen van Rooijen, die bedacht had om het woord 'stout' te verseksualiseren. Dat gaat me dan weer te ver.

Lid sinds

16 jaar 1 maand

Rol

  • Gewone gebruiker
14 juni 2011 - 15:26
Het lijkt me een persoonlijke keuze van de schrijver. De samenleving lanceert/accepteert de veranderingen wel of niet. Hoeveel engelse woorden zijn er niet inmiddels ingevoerd? Als schrijver kun je je natuurlijk wel inzetten voor het één of ander.

Lid sinds

15 jaar 4 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
  • Pluslid
  • Moderator
14 juni 2011 - 15:28
Ik denk dat schrijvers enerzijds woorden in hun oorspronkelijke betekenis moeten handhaven / gebruiken, maar paradoxaal genoeg anderzijds tegelijkertijd van nieuwe betekenissen voorzien - of zelfs nieuwe woorden en combinaties creëren. Dat is niet alleen leuk, maar ook een vorm van kunst. Schrijvers - en ook anderen - hebben daar soms geen enkele invloed op. Soms hebben woorden zelf een bepaalde drang tot bestaan. Bijvoorbeeld: ik kan niet typen hoe de vork aan de steel zit. Dat wordt altijd vanzelf hoe de vork in de keel steekt.

Lid sinds

14 jaar 6 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
14 juni 2011 - 16:22
Taal evolueert, maar als schrijver vind ik dat je wel enige moeite moet doen om woorden in de correcte betekenis te gebruiken. Maar neologismes zijn ook altijd leuk natuurlijk.

14 juni 2011 - 17:36
Ik vind dat je als schrijver je instrumenten tot in de finesses moet beheersen. Het instrument van de schrijver is de taal. Bij ieder woord dat je gebruikt zou je de gangbare betekenissen moeten kennen, de moderne betekenissen en die uit de woordenboeken, en bij voorkeur ook nog de herkomst ervan (de verouderde betekenis). Je zou van minstens ieder woord een synoniem moeten kennen: alleen dan kun je de juiste keuze maken bij het neerschrijven van een woord in een zin. (Dit zie ik zelf vooral in gedichten als belangrijk: daar is de taal ingedikt en is het heel belangrijk het juiste woord te kiezen, niet alleen in betekenis, maar ook in ritme en klankkleur). Je kunt daarbij inspelen op moderne tendensen en het expres fout doen, of juist een personage een wat oubollige achtergrond geven door een ietwat verouderd woord/betekenis te gebruiken. Dat is het ultieme show don't tell: een woord niet hoeven te omschrijven, maar direct het enige juiste woord gebruiken. Natuurlijk kun je daarbij woorden nieuwe betekenissen geven, of zelfs nieuwe woorden verzinnen (zolang uit de context blijkt wat je bedoelt), maar het doel van een tekst is dat de tekst het medium is waarmee de boodschap wordt doorgegeven. Die boodschap kan alleen goed aankomen als je die goed weet te verwoorden. En dat is misschien de grootste uitdaging van het schrijven. Het enige dat vaststaat van taal is dat het voortdurend veranderd. Het enige dat je als schrijver kunt doen is de veranderingen bijhouden en daarin bewuste keuzes maken. Het "iedereen doet het fout, dus kan ik het ook fout doen" lijkt me geen geldige reden voor een schrijver: je bent gebruiker van de taal op een heel ander niveau. Een paar van de opvallende wijzigingen die ik regelmatig in boeken tegenkom, is dat schrijvers (onder invloed van het Engels) het verschil niet meer kennen tussen "massief" en "groot", of tussen "beheersen" en "controleren". Als door foutief woordgebruik de oorspronkelijke betekenis van het woord verloren gaat, dan moet je een nieuw woord zoeken of een omschrijving maken, terwijl dat niet nodig is als je je aan de oorspronkelijke (Nederlandse) betekenis houdt.

Lid sinds

18 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
22 juni 2011 - 12:12
Echt? Het zijn toch twee heel andere zaken, zou je zeggen. Er zijn ook van die woorden die zovaak herhaalt worden dat iedereen de connectie met de betekenis begint te verliezen. JP Balkenende's 'denormenendewaarden' werd zo vaak herhaalt dat het bijna een woord werd, en qua betekenis veranderde van ' je dient je te houden aan onze normen en waarden' naar: 'een zin die je roept als je een bepaalt type kiezer wilt paaien.' Bij navraag bleek ook heel vaak dat niet duidelijk was, wat nu precies verstaan werd onder normen en wat onder waarden. Niet de zaken dus, maar de betekenis van het woord. Wat zijn nu precies normen, wat zijn waarden.