Hoe lengte van het boek los te laten bij schrijven

Ik zou gewoon schrijven. Eerst meters maken zodat je verhaal af is en dan tijdens het herschrijven alles wat overbodig is schrappen.

Heems, zou het kunnen zijn dat je te veel op de plot zelf focust? Personage-ontwikkeling vergt doorgaans de nodige diepgang en 'lengte'...

Voor 'te lang' is er wel een hulpmiddeltje op het vlak van scènes. Ik vraag me altijd af: als ik die of die scène verwijder, op wat heeft dat dan een invloed? Die invloed kan op het vlak van plot- of karakterontwikkeling zijn. Kan ik die verwijdering bijsturen door een aanpassing van bepaalde verhaalelementen? (plot, karakter,...) Als het antwoord ja is, dan ben ik geneigd om die scène weg te gooien. Kan ik die scène niet weggooien zonder dat het een immense impact heeft, dan moet ze blijven staan.

Ik denk dat je inderdaad gewoon moet schrijven, lekker doorgaan, misschien pakt het toch goed uit? En bovendien, wie bepaalt hoe lang je boek moet zijn? Een kort boek kan toch net zo goed een geweldig goed boek zijn? Als je het verhaal af hebt en het blijkt te kort, kun je nog altijd kijken welke scénes bijvoorbeeld langer uitgewerkt kunnen worden. Niet overdrijven, natuurlijk, maar als het verhaal af is heb je misschien duidelijker voor ogen welke delen belangrijk zijn en langer gemaakt kunnen worden en welke niet.

MW Caers schreef:

Kan ik die scène niet weggooien zonder dat het een immense impact heeft, dan moet ze blijven staan.

Maar dat wil niet zeggen dat ze onveranderd moet blijven staan. Dezelfde scène kun je op duizendeneen manieren uitwerken. 'Stijloefeningen' (De Bezige Bij 2001) van Raymond Quesneau laat dat op fraaie wijze zien. Het is geen roman, maar vertelt eenzelfde verhaal (een jongen in een bus maakt zich kwaad omdat hij op zijn tenen wordt getrapt) op 99 verschillende manieren. Het is geen echt schrijfboek, maar toch bijzonder leerzaam en ook nog eens onderhoudend leesvoer. Een aanrader wat mij betreft.

Dank. Het gaat er vooral om dat ik bang ben dat het boek te kort wordt. Ik wil geen boek van 50 pagina's schrijven. Het hoeft ook weer geen Ken Follett te worden, maar wil wel wat inhoud (niet dat korte boeken dat niet hebben). Ik denk dat ik gewoon maar eens mijn barrieres los moet laten en eens echt gaan beginnen. Ik heb altijd excuses (wil altijd een andere stijl, welk genre, niet de juiste software, geen tijd, geen inspiratie,) ik denk dat ik gewoon eens moet beginnen en kijken waar het schip strand.

Ik snap je wel, hoor, Heems, want een novelle is moeilijker aan te smeren bij een uitgeverij dan een roman, al kan een novelle ook een korte roman worden als de uitgever een beetje speelt met lettertype en lettergrootte... Misschien helpt het om een outline te maken. Zet je begin en eindpunt neer en bedenk allerlei obstakels voor in het middenstuk. Vervolgens zou ik gewoon alles opschrijven voordat ik me zorgen zou maken om de lengte. Eerst maar eens zien hoeveel pagina's je bedenksels hebben opgeleverd. Als je al een verhaal hebt opgeschreven, maak dan eens een hoofdstukoverzicht zodat je een beeld krijgt van het groter geheel. Misschien kun je op deze manier 'gaten' vinden die je kunt opvullen met obstakels hier en daar, zodat het verhaal langer wordt. Of optie drie: laat iemand meelezen en vraag hem(/haar) waar volgens hem de punten zitten waar je meer uit kan halen. Soms zit je zo met je neus op je verhaal, dat je moeilijk afstand kunt nemen. Iemand anders kan dit dan voor jou doen. Er zijn dus manieren, maar laat je niet gek maken door lengte! Sommige verhalen hebben nou eenmaal niet de kracht om een volledige roman te dragen en komen beter tot hun recht in een kort verhaal of novelle. Het zou zonde zijn als je het verhaal dan ontkracht door het aan te vullen met allerlei plotcomplicaties en subplots.

Mensen die boeken op zicht kopen laten zich vaak beïnvloeden door de dikte van de rug. Ook uitgevers hebben liever een dik dan een dun boek. Er ontstaat immers twijfel: is er te weinig tekst, dan is het een verhaal en dan moet het in een bundel passen. Is er meer tekst dan is het een novelle. Is er veel (soms: té veel) tekst dan is het een roman. Ik heb ook het probleem van te "gebald" te schrijven. Ik kan niet uitweiden, niet zwetsen. Als ik schrijf "Tante Anna hing haar jas aan het haakje. Het was de oude bontmantel van oma: de zelfgemaakte tent van konijnenvellen, waarop de blote babyfoto van mijn vader gemaakt werd. Leuk om die nog eens terug te zien." Ik vertel dus niet dat tante die jas geërfd heeft, ook niet dat oma de jas van eigenhandig op het achterhof gekweekte konijnen maakte; dat oma wel dik maar niet rijk was; dat ze het toch fier een mantel noemde in plaats van een doodgewone jas, enz. Ik laat dat aan de lezer over. Het is meestal door een tweede lezing dat juist die onderlaag van gegevens verklaard wordt, dingen die vaak belangrijk zijn en die een flashback inhouden, een verstopte boodschap. De drie zinnen uit bovenstaand voorbeeld nemen in andere boeken een halve of hele pagina in, waarbij de lezer alleen maar hoeft te lezen en niet kan fantaseren. Sommigen zouden zelfs de kleur van de konijnen uitgebreid beschrijven.

Als je al een verhaal hebt opgeschreven, maak dan eens een hoofdstukoverzicht zodat je een beeld krijgt van het groter geheel. Misschien kun je op deze manier 'gaten' vinden die je kunt opvullen met obstakels hier en daar, zodat het verhaal langer wordt. Of optie drie: laat iemand meelezen en vraag hem(/haar) waar volgens hem de punten zitten waar je meer uit kan halen. Soms zit je zo met je neus op je verhaal, dat je moeilijk afstand kunt nemen. Iemand anders kan dit dan voor jou doen. Er zijn dus manieren, maar laat je niet gek maken door lengte! Sommige verhalen hebben nou eenmaal niet de kracht om een volledige roman te dragen en komen beter tot hun recht in een kort verhaal of novelle. Het zou zonde zijn als je het verhaal dan ontkracht door het aan te vullen met allerlei plotcomplicaties en subplots.

Helemaal mee eens, en die tip van het hoofdstukoverzicht is erg goed. Als je dat nog niet hebt gedaan; zeker doen. Wees niet bang om teveel te schrijven. Schrappen kan altijd nog! Wees ook niet bang om te weinig te schrijven. Je kunt áltijd scènes uitbreiden. Wat ik wil zeggen: schrijf eerst je verhaal, zonder veel naar dat stukje links onderin de hoek van je beeldscherm te kijken. (Woordenaantal enzo) Wat maakt het uit of het lang of kort is? "Het Gouden Ei" is niet bepaald lang! En daar tegenover staan genoeg superdikke boeken. Lengte zegt láng niet altijd iets over het verhaal. Laat dan die eerste versie een tijdje liggen, voordat je er weer naar kijkt. En als je er zelf redelijk objectief naar kunt kijken, kun je altijd nog beslissen of je iets moet schrappen of juist uitbreiden.

Ga het niet onnodig lang maken, een uitgever zal toch de overbodige scènes schrappen. Zonde om ze dan op te schrijven terwijl je weet dat het zinloos is. Kijk eens of je een subbplot aan het verhaal kan toevoegen, of een tweede personage diepgaander opvoeren wat ook tot een subplot kan leiden. Je kunt ook meer plotwendingen toeveogen als het verhaal zich daarvoor leent.

Een keer bedacht ik een boek te schrijven met 1000 bladzijden. Toen ben ik gaan tellen hoeveel woorden er gemiddeld per blz. stonden in de boeken die ik lees Dat was 350. Dus 350 x 1000 = 350.000 woorden. Toen oefenen hoeveel woorden ik per week kan schrijven Dat waren er 10.000. Echter slechts 1000 geschikt voor mijn boek Na proeflezen door anderen en kennis zoeken bij anderen op SO zakte ook dit aantal woorden per week Ik heb dus 400 weken nodig om mijn boek te schrijven Toen dacht ik. Rond dan maar af naar 520 weken. Dat is 10 jaar. Treuzelen over de titel. 1 Maand. Treuzelen over de stoffen omslag. 1 Jaar. Zoeken naar een schrijfstijl. Ik heb het bijna. Toen begon ik lui-slim te doen. Ik noem het Pulp Ik schrijf 10 delen van 100 blz./stuk en als ik er 10 heb lijm ik ze aan elkaar tot 1 boek Ik heb nu in 12 maanden bijna 20 blz. van het 1e deel Dus heb ik 5 jaar nodig voor het 1e deel van 10 delen. Totaal dus een 50 jaren plan Mijn boek komt in theorie dus ongeveer uit i als ik 107 ben Titel: Esther Nil Cover: Een vieze doffe blauwe Saab die zich half in en om een eik heeft gewrongen Prijs: 65 Euro [ruwe schatting voor een boek van mijn kwaliteit in het jaar 2063, mogelijk 20% duurder, of gratis bij een Big Mac.] Bij voor-inschrijving, uitsluitend vandaag 10% korting Wat doe ik verkeerd? Ik heb het lettertype aangepast en formaat blz. aangepast voor een luie wannabe schrijver. Nu 200 woorden/blz. Heel groot letter-boek type. Aantal woorden per week die ik geschikt acht is gestegen naar 1000 woorden per week. Beetje smokkelen zoals James ?!?! met 5 regels per blz. 40 woorden. Dikker papier, 900 blz. is genoeg. Smokkelen met wat blanco blz. waardoor het boek dikker lijkt Anderen nog 5 blz. voorwoord en nawoord en reclame laten plaatsen. Het formaat nog iets kleiner maken. Ah, nog maar 800 blz. Oh Oh Oh was ik toch maar 50 jaar geleden serieus begonnen met schrijven Had ik toch maar beter mijn best gedaan met lesjes leren Nederlandse taal En nog eens 1000 keer een excuus Ik denk dat Esther Nil deel 1 van 10 delen over 3 weken af is. Nog 9 delen voor het een boek is. Verwachte totaal aantal blz. 600 Als ik nou ook nog eens echt hard ga werken lukt het mij misschien toch voor 2020 En dan zal ik schatrijk worden en blijven en mag ik mij een beroemde schrijver noemen. Yeah...

En aan dit antwoord heeft Heems... ? Wat mij wel geholpen heeft is kortere teksten schrijven, tot ik precies wist wat 400 woorden zijn, hoeveel 750 is, hoeveel 1500. Zo krijg je langzaam wat meer gevoel voor hoeveel ruimte je hebt om een verhaal te vertellen en dat loont zich gek genoeg ook als het om de langere stukken gaat.

En aan dit antwoord heeft Heems... ?

Hmm... grappig. Het antwoord is voor Heems. Zou ik Ceridwen antwoorden, dan zou het antwoord voor Ceridwen zijn. Zij zou het begrijpen. Omdat ik mij dan tot haar richt. En als ze niet begrijpt. En die kans is groot. En ze vraagt het aan mij. Dan leg ik het uit. Zo lief kan Yrret soms zijn.

En aan dit antwoord heeft Heems... ? Wat mij wel geholpen heeft is kortere teksten schrijven, tot ik precies wist wat 400 woorden zijn, hoeveel 750 is, hoeveel 1500. Zo krijg je langzaam wat meer gevoel voor hoeveel ruimte je hebt om een verhaal te vertellen en dat loont zich gek genoeg ook als het om de langere stukken gaat.

Bedankt weer voor de vele reacties. Goede tip Ceridwen. Al heb ik een idee hoe lang iets is. Ik heb namelijk een tijdje columsns geschreven die aan de voorwaarde 500 woorden moesten voldoen. Grappig hoe je vroeger op school je 100 woorden opstel uit je tenen moest halen terwijl je nu tekens te kort komt.... Hee bedacht ik mij ineens na het lezen van je comment. Tekens te kort voor 500 woorden... Dit staat natuurlijk haaks op mijn eerste vraag. Wellicht dat ik dus uiteindelijk na 50.000 woorden, nog steeds woorden te kort kom. :)