Volgens mij is het geen enkel probleem. Het voorbeeld dat je geeft is heel duidelijk. Dat is zo’n bekend beeld dat ik het direct voor me zie. Je mag bij de lezer ook wel enige kennis verwachten voor de wereld om hem heen en ik zou zeker niet teveel gaan uitleggen. Het is juist leuk om te verwijzen naar bestaande zaken. Het kan een verhaal iets extra’s geven. Mijn verhalen zijn bijna compleet verzonnen, maar de personages wandelen door straten die echt bestaan, lezen boeken van bekende schrijvers, luisteren naar muziek en bekijken films die wij ook kunnen horen en zien. Ik denk zelfs dat het iets toe kan voegen. Als je tenminste bewust een persoon juist dat boek laat lezen of altijd dat ene liedje laat neuriën. Misschien dat een lezer door die herkenbaarheid zich ook beter kan identificeren met de personages uit het verhaal. En mij als schrijver helpt het om mijn personage beter te leren kennen, al stop ik negentig procent van deze informatie uiteindelijk niet in het verhaal.

Tip: Als je kan, probeer je lezer te bemoederen. Hij heeft immers geen hersenen van zichzelf en wil constant beleerd worden.

Verwijzen naar klassiekers is geen probleem. Maar ik zou niet te vaak verwijzen naar boeken/muziek/films. Je boek/verhaal kan gedateerd overkomen. Behalve natuurlijk bij een levensverhaal, want boeken en muziek vormen de hoofdpersoon.

Anderzijds: als het je bedoeling is een tijdsbeeld of te schetsen, dan weer wél noemen, denk ik. Zo niet, kun je het beter wat algemeen houden.

Ik denk dat Fré het schertsend bedoelde, Appel (dat hoop ik althans ;) ) Ik ben het wel met Appel eens dat je best aan algemeenheden kunt refereren, zaken of gebeurtenissen die min of meer in het collectief geheugen van de mensheid zitten. Anders komt het m.i. belerend over. Zoals Mulisch en Eco dat zo goed kunnen, die smijten je continu met feiten om de oren waardoor ik als lezer het idee krijg dat ze voornamelijk 'kijk eens, hoeveel ik weet/hoe veel research ik heb gepleegd' proberen te zeggen. Zolang het plotgerelateerd is of belangrijke informatie aan een sfeerbeschrijving toevoegt, kun je best aan zaken refereren. Het leuke van refereren aan zaken als films, boeken, gebeurtenissen etc. is dat je de lezer een handvat geeft en hem/haar op een bijzondere manier in het verhaal betrekt. Hij/zij leest immers iets waarbij hij/zij zichzelf ook iets kan voorstellen en er wellicht zelfs ook eigen herinneringen aan heeft.

Ik denk dat voor romans niet hetzelfde geldt, eigenlijk. Je mag best iets verwachten van de lezer van Literatuur, meer dan van een damesblad.

Volgens mij maakt het niet uit. Als het maar niet te vaak gebeurt, dan stoort het me. En die Mary Poppins kan volgens mij best.

Er zit wat mij betreft ook een nadeel aan het teveel noemen van bijvoorbeeld muzieknummers. Ik las een tijd terug Mike Gayle - Dinner for two. Hij refereert aan heel veel muziek maar ik kende werkelijk geen één nummer noch de artiesten. Dat is erg voor iemand die een aardige muziekcollectie heeft die varieert van klassiek en blues tot aan gothic en metal enzo. Aan de andere kant kan het verleidelijk zijn om die muziek (of boeken/schilderijen of wat dan ook) te gaan ontdekken. Maar de leeservaring bij dit boek, misschien ook doordat ik het boek niet echt geweldig vond, zorgde ervoor dat ik die behoefte niet eens had.

Voor het verwijzen naar andere (literaire) teksten bestaat zelfs een term: intertekstualiteit. Ik denk dat heel veel boeken zelfs onbegrijpelijk zijn als je niet weet naar welke tekst ze verwijzen... 'Onbegrijpelijk' is misschien een groot woord, maar je mist dan een deel van de inhoud. Daarom kunnen boeken uit andere culturen ook zo moeilijk zijn, omdat je gewoon niet weet wat de context is...

intertekstualiteit

Ik las natuurlijk weer iets heel anders :o

Ik eerst ook Eufdrie toen ik jouw post zag :o maar goed snel terug on-topic :D

Ik heb de term ook niet verzonnen. Wiki heeft een begrijpelijke uitleg van het begrip: http://nl.wikipedia.org/wiki/Intertekstualiteit

Appel, hier even een aantal voorbeelden: Elliot Smith - XO Tindersticks - Simple pleasures Beth Orton Roddy Frame D'Angelo Mark Eitzel GZA Dinosaur Jr. S Club 7 Basement Jaxx

Ah, Eufdrie, ik was dus niet de enige :') Ik doe het voornamelijk om een tijdsbeeld neer te zetten, eigenlijk. Verder heb ik het gvoel dat ik zelf niet genoeg heb gelezen/gezien om een goede vergelijking te maken.

Hoi iedereen, In het verhaal waar ik momenteel mee bezig ben komt peter pan nogal dikwijls aan bod omdat het hoofdpersonage met het verhaal opgegroeid is. In eerste instantie wou ik het er uitlaten maar ik denk dat het gewoon bij het personage hoort, dus ik denk dat het wel moet kunnen.

Wuppie, ik ben dol op boeken met massa's intertekstualiteit. Verhalen uitpluizen op literaire verwijzingen en anderzins was een van mijn favoriete bezigheden tijdens de studie. Ik geniet ervan als ik zo'n boek lees. Heerlijk is dat. :) Dat heeft voor mij niets te maken met 'omgevallen boekenkasterij'. Er zijn nu eenmaal verschillende soorten mensen, dus ook verschillende lezers. En die hebben dan weer zo hun favoriete schrijvers. Gelukkig maar. :) Zelf probeer ik in mijn verhalen ook veel verwijzingen te verstoppen. Er is niets mis mee om dat te doen. Als je overbekende voorbeelden neemt, zoals Lady en Vagebond en Mary Poppins, dan hoef je ook niets te verantwoorden. Maar in minder bekende gevallen moet je wel de bron vermelden. Anders loop je al snel het risico dat je van plagiaat beschuldigd wordt.