Stelling: moeilijke boeken lezen = beter schrijven

Dat je er veel (stijl, structuur, plot, verdieping personages) van kunt leren...ja.

Dat als je slim, talentvol bent en doorzettingsvermogen hebt...je het ten goede van je schrijven kunt gebruiken...ja.

Het is geen DIRECTE situatie...ik lees moeilijke boeken...dus schrijf ik beter...nee, het is INdirect...je leest "moeilijke" boeken en je gaat nadenken over je eigen schrijven...je gaat zelf op zoek naar die stap verder in je schrijven...het hoort allemaal bij je ontwikkeling als schrijver.

Als ik het op mijzelf betrek...als ik kijk hoe ik nu schrijf in vergelijk met 2 of 4 jaar geleden...dan zie ik een enorme vooruitgang.

Ik denk dat het lezen van "mannen" als Saramago, Lobo Antunes, Bulgakov, Sartre, Paz, Peixoto, Borges, Marquez en Huidobro daar zeker aan hebben bijgedragen.

Hoe dan ook...Nobelprijs...here I come :lol:

Ik denk dat je er heel wat van kunt leren omdat 'moeilijke' boeken vaak gelaagder (en soms origineler) in elkaar zitten wat betreft plots, personages, stijl en daar valt meer leerzaams aan te ontdekken dan aan makkelijk leesvoer. Ik ben de laatste jaren steeds meer 'moeilijke' boeken gaan lezen en ik lees ze ook steeds meer met een schrijversoog: hoe doet de schrijver dit, waarom gebruikt hij dat beeld of woord, waarom werkt dit effect zo sterk etc. etc. Soms probeer ik die ontdekkingen dan zelf uit en kijk of ze voor mij ook werken. Het verruimt je blik als schrijver en zeker als lezer; zelfs al zou ik er geen betere schrijver van worden, dan nog heb ik de afgelopen jaren juweeltjes ontdekt.

Voor het leren omgaan met plots en de opbouw van een verhaal of vertelwijze is het raadzaam veel te lezen. Leren van de aanpak van anderen zal je eigen schrijvend vermogen verbeteren.

Voor de woordenschat gebruik ik daarentegen een heel andere methode.
Denk bijvoorbeeld aan een synoniemenwoordenboek of anders wel het boek 'Het juiste woord' van Kramers woordenboeken. Ik gebruik zelfs puzzelboeken. Met die hulpmiddelen kom je ook heel ver. Ik maak er voortdurend gebruik van.
Ze geven mij in een handomdraai een alternatief waar ik zelf nooit op zou zijn gekomen.

Heel interessant om eens over na te denken!
Zelf lees ik eigenlijk alles door elkaar, van Nederlandse literatuur tot Amerikaanse horror, maar ik merk wel dat ik van alles wat oppik. Ten eerste omdat ik het gewoon interessant vind om te zien hoe anderen het aanpakken qua spanningsopbouw, plot, personages, en ten tweede omdat ieder boek dat je leest gewoon een verrijking is van je kennis. Maar of alleen het lezen van 'moeilijke' boeken je tot een betere schrijver maakt weet ik niet. Ik denk dat alle boeken (ook de wat meer 'luchtige') wel iets bijdragen. Er staat altijd wel iets in waarvan ik denk: "Wat heeft de schrijver dat goed verwoord, slim aangepakt, mooi duidelijk gemaakt."
Door veel te lezen leer je het een en ander over de kunst van het schrijven, dat is gewoon zo.

1. Het is geen stelling; het is een vraag. Geen verder commentaar.
2. Je laat na te definiëren wat een boek in jouw visie "moeilijk" maakt. Voor jou heeft het, om je eigen woorden te gebruiken, te maken met "ingewikkeld" en "zwaar-literair" en je spreekt ook van "originelere plots" (origineler dan wat?).
De eerste twee criteria zeggen me niets; ook die zou je moeten definiëren. De derde maakt een boek juist boeiender en dus gemakkelijker leesbaar.

De voorgaande respondenten lijken jouw omissie van definities zonder vragen te aanvaarden. Volgens Griseo is het een kwestie van "stijl, structuur, plot (en) verdieping (van) personages".
Daar ben ik het niet mee eens; het heeft er m.i. zelfs niets mee van doen. De door Griseo genoemde aspecten, mits begrijpelijk verwoord en correct toegepast, maken een boek juist boeiender en dus gemakkelijker leesbaar.

Volgens Alexa heeft (als ik haar goed begrijp) de moeilijkheidsgraad van een boek te maken met het feit dat " 'moeilijke' boeken vaak gelaagder (en soms origineler) in elkaar zitten wat betreft plots, personages (en) stijl". Zie mijn commentaar hierboven.
En werkt leerzaamheid bemoeilijkend bij het lezen? Waarom? Ik dacht van niet.

Als ik Cobra goed begrijp, heeft het voor hem te maken met de woordenschat van de schrijver. Zelf maak ik overigens, puur gemakshalve, veelvuldig gebruik van de door hem genoemde hulpmiddelen. Als ik schrijf, draait er op de achtergrond minstens één synoniemenwoordenboek mee.
Maar ik geef volmondig toe dat je voor sommige doelgroepen beter zo min mogelijk woorden van meer dan twee lettergrepen kunt gebruiken.

Intussen zegt dit alles mij niets over de "moeilijkheidsgraad" van welk boek dan ook. Toen ik een jaar of acht was, las ik Karl May. Die had de desoriënterende rotgewoonte om ellenlange dialogen te schrijven zonder enige aanwijzing te geven welk personage aan het woord is. Destijds redde ik me daaruit door de even en oneven dialoogzinnen te markeren met een potlood. Heden ten dage is dat me te "moeilijk" en gooi ik zo'n boek opzij, om het nooit meer op te pakken.
Tien jaar later was ik compleet verslingerd aan Louis Couperus, vooral aan diens historische romans Iskander en De Berg van Licht. Tegenwoordig staat Couperus' verzamelde werk in mijn boekenkast (Karl May is inmiddels verbannen) maar als ik het probeer te lezen, kom ik er niet meer doorheen omdat ik me dooderger aan z'n geparfumeerde tierlantijnige taalgebruik.
Was 'ie makkelijk toen ik achttien was en is 'ie moeilijk nu ik over de vijftig ben?

Kortom: wie kan een sluitende definitie oplepelen van wat een "moeilijk" boek moeilijk maakt?

Ik waag me er niet aan.

Ik denk niet dat je kunt stellen dat boeiende boeken per definitie makkelijker leesbaar zijn. Ik heb genoeg boeken gelezen die helemaal niet makkelijk leesbaar waren en toch boeiend; sterker nog, die ik ondanks dat ze zo'n kluif waren toch heb uitgelezen omdát ze zo boeiend waren.

Ik wil wel proberen mijn (gebrekkige) definitie van een 'moeilijk' boek te geven: dat is een boek waarin de schrijver de lezer niet alles voorkauwt en je zelf nog wat denkwerk mag verrichten, een boek met dubbele bodems die je pas na een paar keer lezen doorhebt, personages met misschien niet direct te doorgronden drijfveren, experimenten in vorm en stijl. Inderdaad moeilijk om je vinger erop te leggen en ik denk dat iedereen weer een ander idee heeft bij een 'moeilijk' boek. Ik denk ook niet dat de bedoeling van deze draad het vinden van een definitie is, maar een antwoord vinden op de vraag of het je als schrijver al dan niet kan helpen als je werk leest waar je moeite voor moet doen. De 'moeilijkheidsgraad' van een boek heeft voor mij weinig te maken met een stijl die je niet meer ligt omdat ie je te bloemrijk geworden is; dat is meer een kwestie van veranderende smaak.

Weet je Solon,

Ik merk dat je mijn zin compleet uit zijn context hebt getrokken en daar allerlei conclusies aan gaat lopen hangen...

Het is heel simpel...doordat ik begrijp wat ze vraagt (ik kijk niet naar de "letter" van Eufdrie maar ik begrijp de "geest" van haar vraag)...ben ik bij mijzelf te rade gegaan.
Mijn conclusie is dat ik sinds ik overgestapt ben op het lezen en analyseren van andere schrijvers dan wat ik tot dat moment las ik veel meer ben gaan begrijpen/snappen over structuur, plot, hoe je personages verdiept etc. Punt. Niet meer niet minder.

Ik leer voor mijn eigen schrijven meer van een Saramago dan van een Baldacci. Ik leer meer van een Peixoto dan van Atwood. Ik leer meer van Lobo Antunes dan van Williams. Etc.
Hoe je het went of keert Saramago, Peixoto, Lobo Antunes zijn zwaardere boeken dan die anderen...qua onderwerp, qua manier van schrijven, qua alles eigenlijk.

Ik weet niet hoe ik je dit makkelijker kan uitleggen.

Groetjes,

G.

Ik heb nog eens even over dit onderwerp nagedacht.
Wat is nu verstandig om te lezen? Welke boeken kunnen het proces om zelf schrijver te worden versnellen?

Toch denk ik dat we dan gewoonweg op dat éne beginpunt uitkomen: wat voor een soort boeken / verhalen wil men zelf gaan schrijven?
Iemand die ervoor kiest om kinderboeken te schrijven, raad ik ook aan om zoveel mogelijk ‘gemakkelijke’ boeken, ofwel genoemde kinderboeken te lezen. Dus geen ‘zwaar’ literair werk. Iemand die zichzelf voorneemt een goede thrillerschrijver te worden, raad ik aan zo veel mogelijk thrillers te lezen.
Iemand die voor stilistisch geschreven non-fictie gaat, raad ik aan werk van gevestigde namen binnen de literatuur te lezen.

Kortom: Waarop wil je jezelf toeleggen? Heb je dit al volledig bepaald, kijk dan naar de boeken die daar het beste mee overeenstemmen. Zoek de schrijvers die een zelfde belevingswereld kennen als jij.

BINGO!

Ik heb het eens een tijdje aangekeken.
Ik ben het zelf overigens niet voor 100% met mijn eigen stelling eens. (dat heb ik ook nooit beweerd :))

Ik ben van mening dat véél lezen je een duwtje in de richting kan geven om een betere schrijver te worden. Alle genres. Niet alleen de zgn. 'moeilijke' boeken. Ik denk dat je juist door alle genres en moeilijkheidsgraden te lezen, je veel meer opsteekt dan wanneer je je zou beperken tot slechts zware ondoorworstelbare literatuur. Juist de verschillen tussen verschillende boeken, stijlen, genres en gelaagdheden houden je als lezer-schrijver scherp.

Eufdrie

Precies. Dit denk ik dus ook. Alles door elkaar werkt het beste en is het leukste.

Ik denk wel dat het leerzaam is. Net als bij alles, het kunstje afkijken bij anderen en dan zelf proberen. En ik denk dat het niet alleen slaat op woordenschat of uitgebreidere plots leren schrijven.

Ik ben zelf nog maar een half jaartje echt bezig met schrijven en heb ook nooit een schrijfcursus gevolgd (wat ik binnenkort wel wil gaan doen). Ik heb momenteel nog moeite met kleine dingetjes, zoals goede discussies uitschrijven. Heel vaak helpt het me om even te kijken hoe iemand anders dit wel goed op papier heeft gekregen en het te vergelijken. Meestal vind ik dan wel mijn antwoorden. Nu gebruik ik zelf niet gelijk de allermoeilijkste boeken als voorbeelden. Maar ik denk dat je daar ook nog heel veel uit kunt halen.

Als ik dat moeilijke boek, of gemakkelijke boek nooit lees, kan ik het ook nooit gebruiken om te vergelijken.
En als je alleen al een boek leest, toch zal je onbewust dingen in je achterhoofd opnemen van, oh zo kan dat ook.

Oké, m'n reactie was niet helemaal fair. Ik was in een ietwat baldadige bui toen ik 'm schreef en ik begrijp best waar Eufdrie op doelde.

Het "moeilijke" boek is een kleine jeugdfrustratie van me, uit de tijd dat ik een structureel conflict had met de juf van de jeugdbieb, die er een gewoonte van maakte om de boeken af te pakken die ik uitzocht, met als argument dat ze "te moeilijk" waren en dat ik er "te jong" voor was. Kinderen die op tienjarige leeftijd Multatuli lazen, pasten kennelijk niet in haar pedagogische wereldbeeld. Het eindigde ermee dat ik, na een paar buitengewoon brutale opmerkingen naar haar hoofd te hebben geslingerd, woedend de jeugdbieb ben uitgestormd om er nooit meer terug te keren.

Intussen blijft de vraag wat een boek "moeilijk" (of "gemakkelijk", of "gevaarlijk", of "obsceen", of wat dan ook) maakt, veel te persoonlijk om in het algemeen te kunnen beantwoorden. In die zin kan ik me heel goed vinden in wat Alexa, Cobra en Eufdrie hieraan hebben toegevoegd.
Mijn stelling blijft algemeen: schrijven leer je van veel lezen. Volgens de Talmoed ligt de ware wijsheid in het vermogen tot leren van alles en iedereen. Er zijn tenslotte ook schrijvers van wie je kunt leren hoe het niet moet: zie het eerder door mij ter sprake gebrachte dialogenwerk van Karl May.

Ik heb veel geleerd van Willem Elsschot, Aldous Huxley en William Somerset Maugham. Ik heb misschien nog meer geleerd van Hermann Hesse (ook een van jouw voorkeuren, als ik het wel heb). Dat is algemeen erkende, min of meer "zware" literatuur. Maar ik heb ook geleerd van Renate Tintelnot, de betrekkelijk anonieme produktieschrijfster van pulpblaadjes (o.a. de Kasteelroman, de Moederliefde en de dr Anne Maas) die, naar eigen zeggen, het verhaal van Romeo en Julia meer dan tweehonderd keer verteld heeft.
En ik heb met afstand het meeste geleerd van Robert E. Howard. Die naam zegt je waarschijnlijk niets, maar zijn meest bekende schepping, Conan the Barbarian, is tegenwoordig aan iedereen bekend. Howard was allesbehalve een literator en hij had ook geen enkele pretentie in die richting, maar ik ken geen andere schrijver die zo'n meeslepende verteller was. Dat wil ik ook zijn, maar ik heb zijn methode nooit helemaal kunnen doorgronden.

Om nog ff off topic uit te weiden: dat heeft tot dusverre niemand gekund. Over Conan is nogal veel fan fiction geschreven en een deel daarvan is uitgegeven in de officiële reeks. Daarin kun je, zonder in het colofon te kijken, exact herkennen wat Howard zelf wel en niet geschreven heeft. De man was onnavolgbaar; voor zo'n meesterverteller werkt het blijkbaar niet in de eerste plaats met methodes.
Hoewel... in bepaalde opzichten ging hij zeer simpel te werk. Over Conan schreef hij ooit in een brief aan Peter Schuyler Miller:
"He is the easiest hero I ever invented. When the story gets stuck, I let him fight his way out of it."

Hoi Solon,

Hesse is inderdaad een groot schrijver voor mij. Laatst nogmaals Narziss & Goldmund gelezen. Prachtig.

Ik ben het met je eens dat je van iedereen kunt leren maar ik merk alleen dat ik op dit moment in een fase zit dat ik meer inzicht nodig heb. Vooral een zoektocht naar boeken waar er vanuit verschillende perspectieven een verhaal wordt beschreven. Ik ben eigenlijk niet meer aan het lezen om te ontspannen maar om te analyseren en te leren.

Groetjes,

G.

Wat als je de stelling omdraait? "Van eenvoudige boeken word je geen betere schrijver"?

Ik ben van mening dat je van het lezen van slechte boeken wel een betere schrijver kunt worden. Als de ergernis maar groot genoeg is, kun je immers zien wat er fout gaat, alsof het in rood gedrukt staat. Dat is heel leerzaam.
Ik ben momenteel een slecht boek aan het lezen; het verhaal op zich heeft genoeg potentie, maar het is heel vlak geschreven, alsof de auteur bang was dat de lezers geen woorden van meer dan twee lettergrepen zouden kennen. Ook komen de karakters helemaal niet uit de verf, blijven ze flat en ongeloofwaardig. Tell, don't show, lijkt het wel :? .
Ik vind het enorm leerzaam. Ten eerste: het is deze auteur evenwel gelukt dit boek uit te geven. Ten tweede is het simpelweg erg inspirerend om te zien waar hij uit de bocht vliegt. Valkuilen ontdekken waar je zelf niet meer in hoeft te trappen, zeg maar.
Ik ga niet vertellen welk boek dit is. Misschien is één van jullie wel de schrijver ervan, dat zou wel erg zuur zijn. :wink:

Natuurlijk is niet een van ons de schrijver. Hier zitten alleen maar mensen die het allemaal al goed doen.

Of vergis ik me nu weer???

Overigens is de doelgroep van het boek wel van belang voor de manier van schrijven. Als je bijvoorbeeld een boek schrijft voor mensen die moeilijk lezen, moet je veel dubbelop doen (wat je normaal altijd meteen moet schrappen omdat het er al staat) en moet je je houden aan een beperkt gemiddelde aan lettergrepen per woord. Verder zijn ingewikkelde woorden en homoniemen dan taboe. Ook moet je daarbij altijd 'en show en tell' doen. De omschrijving van je boek lijkt daar wel op. Of is het gewoon een slecht boek?

Ik vind het gewoon een tegenvaller - maar ik lees dapper verder hoor. Ik ben al op de helft. Het lezerspubliek dat de auteur volgens mij probeert te bereiken is ongeveer hetzelfde als van Dan Brown en zo, qua verhaallijn dan. Iets uit het verleden dat nadreunt in het heden.
Maar goed, als werkelijk élke zin geschreven wordt in de volgorde: persoonsvorm-werkwoord-lijdend voorwerp-rest, dan wordt het wel héél erg saai lezen hoor.
Maar zoals ik al zei, het is erg leerzaam :lol:

Eerder in deze thread verwonder je je erover dat zelfs een middelmatige navolging toch nog een uitgever vindt. Mij verbaast het absoluut niet. Uitgevers willen zoveel mogelijk boeken verkopen, en meeliften op andermans succes is niet alleen verleidelijk voor auteurs.

Ik wens je veel sterkte bij het uitlezen van dat niet genoemde verhaal. Zelf zou ik het geduld niet kunnen opbrengen.

Je kunt het kunstje wel afkijken, maar hetzelfde doen gaat echt niet. Na een poosje val je toch terug in je eigen stijl en dat moet ook, is mijn bescheiden mening. Je steekt altijd wel iets op van het lezen van 'moeilijke' boeken, zolang je begrijpt waar het over gaat. Bij echt goede boeken krijg ik een onbedwingbare dwang om te gaan schrijven. In mijn eigen stijl en aan mijn eigen boek. NIet om het zojuist gelezene te gebruiken in mijn boek. Het spoort me alleen aan om zelf verder te gaan schrijven.

Reken daar maar op. En de mensen kopen het, tot het gaat vervelen en er weer een ander bestsellertrucje uit een doosje wordt getoverd.
Zoals je misschien weet heeft mijn uitgever me om een extra verhaallijn gevraagd, een subplot.
Het subplot dat hij zelf voorstelde, riekt ook een beetje naar Dan-Brown-epigonisme.
Nu leent mijn verhaal zich er wel voor, maar ik ben toch van plan om er een heel andere draai aan te geven. Ik wil met mijn debuut niet als epigoon of zelfs plagiaris de geschiedenis in gaan :?.
Inmiddels al ruim twee weken bezig met brainstormen over het subplot, ik slaap er gewoon slecht van.
Anderzijds kàn men mij eenvoudigweg niet betichten van Dan-Brown-imitaties, want ik heb nog nooit een letter van de beste man gelezen. :D

Dan Brown?? Wie is dat?? Mis ik iets?? :roll: :roll:

Allez allez, heb net de nieuwe Dan Brown gekocht. Heerlijk, lekker alle noodzakelijke klusjes laten liggen, deur op slot, hond in de mand, man in de keuken....???? en dan lekker met een pot thee en de paaseitjes op de bank. Lezen............mmmm.

Wat ik lees, beïnvloed de manier waarop ik schrijf. Als ik veel moeilijke boeken zou lezen, zou ik waarschijnlijk ook moeilijker gaan schrijven. Aangezien ik een jeugdboek wil schrijven ben ik nu flink daarin aan het lezen. Ik denk niet dat je per definitie BETER gaat schrijven, het ligt er maar net aan wát je wil schrijven. Ik denk dat je beter gaat schrijven in het genre wat je wil, als je veel boeken leest binnen dat genre, en zo ontdekt hoe de plot vaak in elkaar steekt, wat wel werkt, wat niet werkt, ook kom ik altijd wel dingen tegen waarvan ik denk: "Zo zou ik het nooit omschrijven."

Overigens bedoel ik niet, dat ik de gehele stijl van een schrijver kopieer, maar de manier waarop zinnen en woorden in mijn hoofd opkomen hangt wel samen met wat ik op het moment gelezen heb.

Jeetje, wat een wezenlijk interessante onderwerpen allemaal hier! Ik heb al helemaal spijt dat ik na mijn aanmelden zo lang niet op dit forum heb gekeken...

Lezen: Als ik iets lees dat ik erg mooi vind, leg ik om de twee zinnen het boek neer om te gaan mijmeren: zou mijn personage dat ook zo doen? zou ik het ook zo willen schrijven? Als ik iets lees dat ik niet zo mooi vind, ga ik onmiddelijk letten op gebreken in stijlfouten, vertaalfouten, te voordehand liggende plotten, karakters, gebeurtenissen.
Vreselijk, want ik hou zo van lezen. Lekker lezen is bijna niet te doen. Hebben jullie daar niet ook last van?

Maar het is wel zo dat ik vóór ik aan mijn boek ben gaan schrijven erg veel literatuur heb gelezen. Nieuw uitgegeven Nederlandse schrijvers, om te bekijken hoe het huidig "klimaat" in mijn land is, en verder ontzettend veel Klassiekers.
Het tegelijkertijd lezen van "Bridget Jones's Dairy" en "Madame Bovary" is direct aanleiding geweest om zelf eindelijk het boek te gaan schrijven waar ik al zo lang over dacht.

Het lijkt mij, zoals velen van jullie, heel erg goed verschillende soorten schrijvers en genres te lezen. Voor het vinden van je eigen stijl.
Daarom lees ik soms Harlequin, om mezelf af te vragen: "waarom werkt dit niet voor mij?"

Siroun,

Van het zogenaamde 'controlerend lezen' van boeken heb ik ook veel last.
Sinds ik schrijf is mijn oog erg toegespitst op ieder geschreven woord van welke auteur dan ook. Je probeert voortdurend een vergelijking te maken met je eigen stijl en kunnen.
Het is niet gemakkelijk om hier vanaf te komen. Van de andere kant is het ook erg leerzaam omdat je de confrontatie met stijl, spelling, techniek enz. in een versneld tempo aangaat.

Gelukkig weet ik de knop toch soms om te draaien. Ontspanning is immers net zo belangrijk.

Eigenlijk is alles al gezegd, maar ik wil toch nog een kleinigheidje toevoegen. Onder andere Eufdrie en Siroun zeiden het al; het lezen van meerdere genres houdt scherp. Ik zou hier aan toe willen voegen: Het lezen van verschillende stijlen en 'moeilijkheidsgraden' ook. Dit omdat een 'moeilijk' boek niet noodzakelijkerwijs ook een moeilijke stijl heeft. (Onder 'moeilijke' stijl versta ik onder andere 'opgeblazen' woorden en minder logische zinsopbouw. Daar gaan we weer met de definities :wink: )
@Cobra: Niet elk kinderboek/jeugdboek is 'makkelijk'. Ik heb er net een uit en er is nauwelijks doorheen te komen. Dit komt in dit geval omdat de auteur door teveel wisseling van perspectief en gedachtenspinsels de spanning te kunstmatig opbouwt. Voor een leesrat als ik zijn deze 'truukjes' te herkenbaar. Maar dus ook weer heel leerzaam. Het heeft mij geinspireerd bij het schrijven; ik heb gekozen voor een paar onbetrouwbare vertellers/karakters. Het lijkt 'makkelijk', maar het wordt waarschijnlijk (ooit) een jeugdboek dat ook volwassenen twee keer moeten lezen. En voordat ik jullie weer verveel met mijn geesteskindje,

groetjes, Edna

Wiske,

Ik schreef het woord gemakkelijke tussen aanhalingstekens.
Ik zou geen kinderboeken kunnen schrijven. Ook dit is een specialiteit.
Dus ook die auteurs bewonder ik.
Jammer trouwens dat dit onderdeel niet aan mijn schrijfcursus werd toegevoegd. Het is altijd het proberen waard.
En probeer maar eens om het kinderen naar de zin te maken, dat is tegenwoordig een hele kunst. :wink:

@ Cobra: Ik had jouw aanhalingstekens gezien hoor :D . Ik schreef het ook tussen aanhalingstekens omdat hier net zo'n heerlijke discussie loopt alleen al over de definitie van 'moeilijk'. En dat blijft moeilijk :D . Ik zou ook geen kinderboek kunnen schrijven, een jeugdboek dan weer wel. Mijn man vroeg laatst : Waar ligt de grens eigenlijk tussen jeugd- en volwassenenliteratuur? Ik weet het antwoord nog steeds niet. Ik richt me dan maar op mijn jeugdboek op 'nadenkersniveau'...

groetjes, Edna