Lid sinds

17 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker

hij zei/zij zei...

20 februari 2007 - 12:14

Ik vroeg me af hoe er gedacht wordt over de dialoog achtervoegsels (ken de technische naam niet, in het engels wordt het dialoge tag/adverb genoemd), zoals "hij zei, zij zei, hij zei schreeuwend..." etc. Ik weet dat schrijvers als King het afraden, Rowling echter gebruikt ze bijna in elke zin. Is het storend of onprofessioneel om het vaak te gebruiken?

André, Zweden

Lid sinds

17 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
20 februari 2007 - 12:32

Ik vind het persoonlijk storend om het níet te gebruiken. Tenminste, als je dan stukjes kale dialoog krijgt waarbij het niet echt te zien is wie wat zegt. Zelf schrijf ik altijd uitgebreid wie iets zegt, en hoe. Liefst met nog wat opmerkingen tussendoor over gedachten en acties.
Ik gebruik dus vrijwel altijd hij/zij zei, of schreeuwde, of fluisterde, of babbelde, of herhaalde, of concludeerde... Variatie moet er ook zijn :P

Lid sinds

17 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
20 februari 2007 - 12:35

Ik ook. Het argument wat ik altijd hoor van schrijvers, is dat als je dat echter te veel doet, het betekent dat je dialogen of acties niet goed zijn. Daaruit moet namelijk af te leiden zijn hoe iemand iets zegt (kwaad etc) of wie iets zegt (eigen manier van spreken). Vindt ik ook wel iets hebben. Daardoor ben ik gedwongen meer over de manier waarop iemand iets zegt na te denken.

Lid sinds

17 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
20 februari 2007 - 14:14

Ja, behalve als je persoonlijkheden omschrijft die vaak de neiging hebben om dingen te zeggen die niet op één lijn liggen met hun werkelijke gedachten of gevoelens.

Lid sinds

18 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
20 februari 2007 - 14:41

Kan je het niet ook een beetje als stijlvorm gebruiken?

'Nee,' zei ze.
'Ja,' zei hij.
'Nee!' zei ze, luider nu.
'Ja,' zei hij.

Zo nadrukkelijk. Ze rilde.

'Nee,' zei ze nog eens, maar haar stem miste kracht en haar benen voelden te slap.
'Ja,' zei hij en zette een stap in haar richting. Ze gilde en rende.

Als ik de woorden 'ze' en 'hij' weghaal krijgt de dialoog een hele andere sfeer.

Lid sinds

17 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
20 februari 2007 - 15:07

Vind ik beter dan steeds: zei hij kwaad, riep hij snuivend, kwaakte hij onverbiddelijk. Steeds die omschrijving er achteraan gaat op den duur irriteren. Maar nu en dan er tussendoor is volgens mij geen probleem.

Andre

Lid sinds

17 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
20 februari 2007 - 15:14

AndrevHaren wrote:
Vind ik beter dan steeds: zei hij kwaad, riep hij snuivend, kwaakte hij onverbiddelijk. Steeds die omschrijving er achteraan gaat op den duur irriteren. Maar nu en dan er tussendoor is volgens mij geen probleem.

Andre

Zoals alles zijn evenwicht en maat houden de toverwoorden ;) Het kan best, maar niet telkens.

Dat de woorden voor zichzelf moeten spreken in dialoog, vind ik onzin. Je kunt nou eenmaal niet een gesproken tekst in woorden vangen en dan verwachten dat de lezer het juist interpreteert. Niet voor niets zijn er smilies uitgevonden voor internet, dat is praktisch hetzelfde.

Lid sinds

17 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
20 februari 2007 - 21:14

Ik gebruikte eerst vrijwel nooit 'zei', probeerde er altijd een ander woord voor te verzinnen. Dat heb ik gelukkig afgeleerd :P Nu wissel ik het inderdaad een beetje af.

Lid sinds

19 jaar 11 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
20 februari 2007 - 21:29

Het ligt er veel aan voor wie je schrijft.
Voor kinderen moet het er vaak bij, maar dan zo beperkt mogelijk.
Dus: zei Toon, zei Anne. En niet Zei Toon dreigend, antwoordde Anne bedrukt.

Je moet daar ook vaker de naam gebruiken in plaats van hij of zij.

Lid sinds

20 jaar

Rol

  • Gewone gebruiker
20 februari 2007 - 22:07

Ik probeer het zoveel mogelijk te vermijden, alleen als het echt nodig is. Ook de emotie waarmee iets gezegd wordt, moet meer blijken uit wat er gezegd, geschreeuwd, gefluisterd wordt, dan dat je het maar voorkauwt aan je lezers. Soms kom je er niet onderuit, maar je kunt een verhaal compleet vernielen door teveel te vertellen.

Ing

Lid sinds

17 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
21 februari 2007 - 10:02

Ik vind het ook lastig om voor "zei" steeds originele alternatieven te bedenken, wordt zo bedacht/onnatuurlijk. Wat ik vaker doe is een citaat en daarachter meteen een handeling zodat duidelijk wordt wie er aan het woord was.

Lid sinds

18 jaar

Rol

  • Gewone gebruiker
21 februari 2007 - 17:13

Ing wrote:
Ik vind het ook lastig om voor "zei" steeds originele alternatieven te bedenken, wordt zo bedacht/onnatuurlijk. Wat ik vaker doe is een citaat en daarachter meteen een handeling zodat duidelijk wordt wie er aan het woord was.

Gebruik ik ook heel veel, erg handig om minder "zei ze/zei hij" te gebruiken.

Lid sinds

18 jaar 4 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
21 februari 2007 - 20:59

Meestal, in een dialoog is het duidelijk wie iets zegt. Je hoeft dan maar enkel in het begin van de dialoog de beginner aanduiden.

Het herhaaldelijk gebruik van 'hij zei' kan zeer storend werken.
Daarom gebnruik ik het zo wenig mogelijk. En in feite is het al duidelijk dat 'Hij' iets 'zei' op het moment dat hij het zegt... :lol:

Dus kunnen veel 'hij zei'-en al geelimineerd worden.
"Alleen om geen emoticons te moeten gebruiken, maak ik gebruik van duidelijk gekozen emotionele zegsmanieren, teneinde verwarring te voorkomen",zeg ik. :)

Lid sinds

19 jaar 9 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
26 februari 2007 - 18:28

Taaltechnisch schijn je het woordje 'zei' helemaal niet te registreren: het is zo neutraal en vanzelfsprekend dat het niet stoort als het er vaak staat. Het leesalarm gaat wél af als je personages blijven schreeuwen, fluisteren, mompelen en slissen, of als ze aarzelend/grinnikend/snotterend hun ding zeggen. Dat zou eigenlijk al duidelijk moeten zijn door wát ze zeggen en waarom, dan is het 'hoe' negen van de tien keer overbodig omdat de lezer al een eigen beeld heeft gevormd. Zelf vind ik het ook erg irritant, al die toevoegingen naast een dialoog: dan voel ik me niet gerespecteerd als lezer.

Lid sinds

17 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
26 februari 2007 - 18:45

Ik merk dat de meesten hier liever zo weinig mogelijk aan hun dialoog toevoegen. Omdat ik zo'n beetje het tegenovergestelde doe, wil ik hier even een stukje dialoog uit een van mijn verhalen neerzetten. Hele korte introductie: fantasyverhaal, elfen, de hoofdpersonen zijn straatkinderen. Vandaar dat sommigen bijnamen hebben in plaats van echte namen.

Quote:
‘Eve!’ hoorde ze plotseling de verbaasde stem van Kneus naast haar. Ze scheurde haar blik los van de optocht en keek hem vrolijk aan. ‘Hoi!’ De andere helft van zijn gezicht was vrijwel ongedeerd, zag ze nu, op een paar moddervegen na. Ze grijnsde onwillekeurig. Zonder die modder op zijn gezicht en in zijn haar zou ze hem waarschijnlijk niet eens herkennen.
‘Ik had je niet verwacht,’ zei Kneus terwijl hij zijn ene been verplaatste om zijn enkel minder te belasten. ‘Erwtensoep heeft het al de hele ochtend over je.’ Hij lachte kort. ‘Op de weinige momenten dat ze haar mond open doet.’
Eve kon niet anders dan breed glimlachen terwijl ze even naar het meisje met de vlechten opzij keek. Iemand die niet dol was op Erwtensoep moest toch wel heel blind zijn.
Ze draaide haar hoofd weer terug en keek naar Kneus’ enkel. ‘Is dat van het gevecht?’ vroeg ze, wijzend. Kneus schudde zijn hoofd. ‘Nee, dat was al zo,’ verklaarde hij. ‘Het is alleen wat erger geworden toen ik een rare beweging maakte.’ Hij keek even berustend naar zijn been en toen hij zijn blauwe ogen weer op haar richtte, was er een opgewonden twinkeling in verschenen. ‘Je had het moeten zien,’ zei hij enthousiast. ‘Ik had hem bijna verslagen!’
‘Maar toen kwam de mandolineman er tussen,’ vulde Eve aan en Kneus’ gezicht betrok. ’Hij heeft me constant in de gaten gehouden,’ klaagde hij. ‘Ik kan geen beweging maken zonder dat hij me terug roept.’

Wat vinden jullie hiervan? Ik doe mijn best om de dialogen zo veel mogelijk in het verhaal te vermengen.

Lid sinds

17 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
26 februari 2007 - 18:50

Zo doe ik het ook en ik vind het heerlijk lezen.

Ik zou nog wel een beetje op je alinea's letten trouwens, soms is het daardoor niet duidelijk wie wat zegt.

Lid sinds

18 jaar

Rol

  • Gewone gebruiker
27 februari 2007 - 9:00

Het leest prima Leesbeest. Alleen, wat Wonderer zei, ben ik het wel mee eens wat die laatste zin betreft.

Leesbeest wrote:
Ik merk dat de meesten hier liever zo weinig mogelijk aan hun dialoog toevoegen.

Ik doe dat ook hoor :P lees maar:

Quote:
"Er wordt steeds meer ingebroken," zegt hij. "Is dat hier ook al gebeurd?"
Uta lacht. "Nee, bij jullie wel dan?"
"Ja, al het geld van mijn vader is gestolen. En ik kreeg de schuld omdat ik sliep."
"Daar kan jij toch niks aan doen?" vraagt Uta verbaasd. "Of heb jij dat wel gedaan?"
"Dat zou ik nooit bij mijn vader doen," fluistert hij. Stil staart hij even voor zich uit, dan schudt hij zijn hoofd en zegt dat er sinds een paar weken echt veel wordt ingebroken, "meer dan ik ooit heb gemerkt."

(dit is wel ruwe versie hoor)

Ing

Lid sinds

17 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
27 februari 2007 - 9:13

Quote:
Ik doe mijn best om de dialogen zo veel mogelijk in het verhaal te vermengen.

Dat is precies wat ik eerder bedoelde met citaat en direct erachter een handeling om duidelijk te maken wie het zei. Leest lekker en natuurlijk. Ik denk net als Wonderer dat je op moet letten dat duidelijk blijft wie er aan het woord was, is nu een beetje warrig.

Lid sinds

17 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
27 februari 2007 - 9:26

Naar mijn idee is dat meestal wel duideiljk, maar dat zal wel komen doordat ik het zelf geschreven heb :P Kun je wat voorbeelden noemen?

Lid sinds

18 jaar

Rol

  • Gewone gebruiker
27 februari 2007 - 9:37

Leesbeest wrote:
Naar mijn idee is dat meestal wel duideiljk, maar dat zal wel komen doordat ik het zelf geschreven heb :P Kun je wat voorbeelden noemen?

Die laatste zin van jouw stukje:
‘Maar toen kwam de mandolineman er tussen,’ vulde Eve aan en Kneus’ gezicht betrok. ’Hij heeft me constant in de gaten gehouden,’ klaagde hij. ‘Ik kan geen beweging maken zonder dat hij me terug roept.’
Opeens ga je van Eve over op Kneus.

Ing

Lid sinds

17 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
27 februari 2007 - 11:32

Quote:
'Eve!’ hoorde ze plotseling de verbaasde stem van Kneus naast haar. Ze scheurde haar blik los van de optocht en keek hem vrolijk aan. ‘Hoi!’

Wie zegt die laatste hoi? Omdat het op dezelfde regel staat, denk ik dat het een vervolg is op het eerste 'Eve' dus dan zou Kneus het zeggen. Maar je bedoelt Eve (denk ik), dus dan zou ik het "Hoi" op een nieuwe alinea zetten.

Quote:
De andere helft van zijn gezicht was vrijwel ongedeerd, zag ze nu, op een paar moddervegen na. Ze grijnsde onwillekeurig. Zonder die modder op zijn gezicht en in zijn haar zou ze hem waarschijnlijk niet eens herkennen.
‘Ik had je niet verwacht,’ zei Kneus terwijl hij zijn ene been verplaatste om zijn enkel minder te belasten. ‘Erwtensoep heeft het al de hele ochtend over je.’ Hij lachte kort. ‘Op de weinige momenten dat ze haar mond open doet.’
Eve kon niet anders dan breed glimlachen terwijl ze even naar het meisje met de vlechten opzij keek. Iemand die niet dol was op Erwtensoep moest toch wel heel blind zijn.
Ze draaide haar hoofd weer terug en keek naar Kneus’ enkel. ‘Is dat van het gevecht?’ vroeg ze, wijzend. Kneus schudde zijn hoofd.

Nieuwe spreker op nieuwe regel beginnen

Quote:
‘Nee, dat was al zo,’ verklaarde hij. ‘Het is alleen wat erger geworden toen ik een rare beweging maakte.’ Hij keek even berustend naar zijn been en toen hij zijn blauwe ogen weer op haar richtte, was er een opgewonden twinkeling in verschenen. ‘Je had het moeten zien,’ zei hij enthousiast. ‘Ik had hem bijna verslagen!’
‘Maar toen kwam de mandolineman er tussen,’ vulde Eve aan en Kneus’ gezicht betrok.

Ook hier een nieuwe regel, anders ga je van de ene spreker ineens over op de andere.

Quote:
’Hij heeft me constant in de gaten gehouden,’ klaagde hij. ‘Ik kan geen beweging maken zonder dat hij me terug roept.’

Lid sinds

17 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
27 februari 2007 - 15:19

Ik dacht dat dat laatste juist wel kon, vanwege ...en Kneus' gezicht betrok. Ik hou er niet zo van als dingen die iemand doet gescheiden worden van wat hij zegt, daarom doe ik het zo. Als ik het zou veranderen, zou het zo worden:

Quote:
‘Maar toen kwam de mandolineman er tussen,’ vulde Eve aan.
Kneus’ gezicht betrok. ’Hij heeft me constant in de gaten gehouden,’ klaagde hij. ‘Ik kan geen beweging maken zonder dat hij me terug roept.’

Net als die andere:

Quote:
Ze draaide haar hoofd weer terug en keek naar Kneus’ enkel. ‘Is dat van het gevecht?’ vroeg ze, wijzend.
Kneus schudde zijn hoofd. ‘Nee, dat was al zo,’ verklaarde hij.

Zelfde verhaal eigenlijk bij die 'Hoi!' Maar misschien is dat iets duidelijker als je het stukje er voor ook hebt. Het gaat namelijk de hele tijd al over Eve, en dan zeg ik letterlijk dat ze iemand haar naam hoort zeggen. Het gaat dus nog steeds over haar. Helemaal omdat de volgende zin haar weer als onderwerp heeft, vond ik die wel kunnen. Anders kan ik hem alsnog opsplitsen:

Quote:
'Eve!’ hoorde ze plotseling de verbaasde stem van Kneus naast haar.
Ze scheurde haar blik los van de optocht en keek hem vrolijk aan. ‘Hoi!’

Maar bedankt dat jullie er naar wilden kijken! :)

Lid sinds

17 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
27 februari 2007 - 17:06

Ik vind het ook moeilijk, die alinea's, maar ik denk wel dat met een paar "enters" de tekst leesbaarder wordt. Ik maak nu steeds nieuwe alinea's tijdens het lezen en herschrijven. Als het dan alsnog niet klopt, hoor ik het wel van de redacteur :P ;)

Lid sinds

18 jaar 4 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
27 februari 2007 - 18:14

Als het niet klopt dan hoor je het wel van de redacteur???
Nou, volgens mij hoor je dan alleen een flinke dreun op je deurmat, omdat je manuscript teruggestuurd wordt.

Rosali

Lid sinds

17 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
27 februari 2007 - 18:15

Rosali wrote:
Als het niet klopt dan hoor je het wel van de redacteur???
Nou, volgens mij hoor je dan alleen een flinke dreun op je deurmat, omdat je manuscript teruggestuurd wordt.

Rosali

Als een uitgever een manuscript terugstuurt omdat de alinea's niet kloppen, wil ik echt niet bij zo'n mierenneuker in het fonds zitten hoor.

Ing

Lid sinds

17 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
27 februari 2007 - 20:03

Quote:
Als een uitgever een manuscript terugstuurt omdat de alinea's niet kloppen, wil ik echt niet bij zo'n mierenneuker in het fonds zitten hoor.

Nah, ik zou het er met liefde en plezier voor over hebben om het dan op alinea's te herren....
En het lijkt mij juist prettig, een mierenneukerige redacteur, niet om binnen te komen, maar wel om er binnen te zijn. Wordt je tekst alleen maar beter van, denk ik.

Lid sinds

17 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
27 februari 2007 - 20:09

Ing wrote:
Quote:
Als een uitgever een manuscript terugstuurt omdat de alinea's niet kloppen, wil ik echt niet bij zo'n mierenneuker in het fonds zitten hoor.

Nah, ik zou het er met liefde en plezier voor over hebben om het dan op alinea's te herren....
En het lijkt mij juist prettig, een mierenneukerige redacteur, niet om binnen te komen, maar wel om er binnen te zijn. Wordt je tekst alleen maar beter van, denk ik.

Ja, precies, als je binnenbent is het alleen maar goed. Maar ik had niet het idee dat Rosali het daar over had.

Ing

Lid sinds

17 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
27 februari 2007 - 20:16

Quote:
Maar ik had niet het idee dat Rosali het daar over had.

Dat denk ik ook.
Maar ik ben nog zo naief om te hopen dat ik binnen kom bij een uitgeverij waar ik wíl zitten, ondanks het mierenneuken dus!

Lid sinds

17 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
27 februari 2007 - 20:18

Ing wrote:
Quote:
Maar ik had niet het idee dat Rosali het daar over had.

Dat denk ik ook.
Maar ik ben nog zo naief om te hopen dat ik binnen kom bij een uitgeverij waar ik wíl zitten, ondanks het mierenneuken dus!

Ik ook, en een kritische redacteur komt je verhaal alleen maar ten goede volgens mij. Maar een uitgever die ingezonden manuscripten beoordeelt op of alle alinea's wel goed zijn, eh.. nee dank je. Die heeft duidelijk geen oog voor inhoud.

Ing

Lid sinds

17 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
27 februari 2007 - 20:26

Quote:
Maar een uitgever die ingezonden manuscripten beoordeelt op of alle alinea's wel goed zijn, eh.. nee dank je. Die heeft duidelijk geen oog voor inhoud.

Ik kan me niet voorstellen dat een ms alleen om die reden wordt afgewezen. Maar je hoort vreemde dingen, dat zeker.