Lezen in een andere taal

Ik ben geneigd te zeggen dat het geen goede invloed heeft. Ik schrijf en lees best veel in het Engels, en het gevolg daarvan is dat ik soms typisch Engelse zinnen maak als ik Nederlands schrijf. Ook heb ik soms een Engels woord/ woordencombinatie in mijn hoofd die ik wil gebruiken, maar die niet goed te vertalen is in het Nederlands, of in het Nederlands minder goed klinkt. Andersom is dat soms ook het geval.

Door een andere taal (of bij voorkeur meerdere andere talen) te leren word je je bewuster van je eigen taal. Want je moedertaal leer je toch vaak automatisch, zonder je druk te maken over regeltjes of grammatica, want die zitten zodanig ingebakken dat je er niet over nadenkt. Als je een vreemde taal leert als volwassene, dan begin je juist met die regeltjes en grammatica, omdat je haar anders nooit onder de knie krijgt, en ga je vanzelf ook meer nadenken over de mechaniek van je eigen taal. Werkt je eigen taal op dezelfde manier, of juist helemaal anders, en hoe komt dat dan? Als ik lees in het Engels of het Duits, dan gebeurt het ook veel vaker dat ik een woord niet begrijp en het in een woordenboek moet opzoeken. Ik denk dat dat ook stimuleert om in de eigen taal misschien iets uitdagender literatuur te gaan opzoeken en ook je woordenschat in je eigen moedertaal te gaan uitbreiden. Het leert je op een andere manier te lezen en niet te gauw bij de pakken te gaan neerzitten als je eens iets niet meteen begrijpt.

Tijdens het lezen van een engels boek vroeg ik me plotseling af hoe en of lezen in een andere taal je Nederlandse taalontwikkeling en woordenschat kan helpen.

Het hangt er vanaf hoe goed je die andere taal kent, want woorden ontstaan niet in boeken, maar in het leven en hebben een eigen lading die in de ene taal bij de ene bevolking werkt, en in een andere totaal anders is - omdat de mensen die die taal spreken, anders in het leven staan. Je leert dus meer dan alleen woorden, maar je leert ook iets over de - groot woord, maar op zondag mag het - ziel van de gebruikers van de taal. Het beste voorbeeld vind ik nog altijd het Nederlandse woord gastvrijheid dat in het Duits Gastfreundlichkeit heet (gastvriendelijkheid), in het Engels hospitality (onderdak) en in het Hongaars vendégszerretet (gastliefde). En dat terwijl het begrip gast geworteld is in het bieden van een veilige plaats voor reizenden - die in andere streken dan waar ze woonden zo goed als rechtenloos waren (zoals tegenwoordig nog asielzoekers) en daarom bescherming nodig hadden.

Zoals Hekate het beschrijft ervaar ik het ook. Daarbij betrapte ik mezelf ook een aantal keren op de gedachte: 'Hoe zou ik dat nou vertalen?' Vooral bij woorden die geen 1 op 1 nederlandse vertaling hebben. Dat vergt toch ook een behoorlijk nieuwe manier van denken over taal.

Ik heb er gemengde gevoelens over. Aan de ene kant verrijkt het je wereld: - door in andere talen te lezen, leer je dat er hele andere manieren zijn van taalgebruik (dat overigens onlosmakelijk is verbonden met de betreffende cultuur en manier van naar de wereld kijken). Je gaat daardoor op een andere manier naar je eigen taal en cultuur kijken. - door andere talen te leren, kun je boeken lezen die in het Nederlands niet te krijgen zijn. Hetzelfde geldt voor informatie op het internet. Daardoor vergroot je wereld enorm. Maar het heeft ook nadelen. Ik heb bijv. een jaar in het buitenland (Spanje) gewoond en toen merkte ik echt dat mijn Nederlands verarmde. Dingen uit de andere taal, sijpelden bijna ongemerkt in mijn Nederlands door. Alsof je taal een beetje vervuilt. Dat vond ik helemaal geen goed teken voor mijn schrijfwerk, hoewel ik uit die andere cultuur wel weer andere inspiratie haalde.

En dat terwijl het begrip gast geworteld is in het bieden van een veilige plaats voor reizenden - die in andere streken dan waar ze woonden zo goed als rechtenloos waren (zoals tegenwoordig nog asielzoekers) en daarom bescherming nodig hadden.

Nee, "gast" is een vreemdeling, die vaak als vijandig werd gezien, zie "hostile". Dat zijn inderdaad dingen die je leert als je je in Germaanse talen verdiept (Gotisch, Scandinavische talen, Duits, Oud-Engels) of gewoon even etymologiebank.nl erop naslaat. Door in die verwante talen te lezen/bestuderen kan ik veel duidelijker het onderscheid tussen synoniemen maken, ik krijg meer gevoel voor naamvallen (en de bijbehorende zinsbouw) en vervoegingen, de samenhang van bepaalde woorden (dat is met poëzie handig). Russisch heeft een heel andere zinsbouw, en is daarom ook interessant om te leren en er teksten in te lezen. Je wordt je meer bewust van de mogelijkheden van taal, en hoe (on)beperkt het Nederlands is.

Ja, ik wilde schrijven vreemdeling, maar dat woord zelf kan al zo meerduidig geïnterpreteerd worden dat ik voor reizende koos. Wat ik bedoel te zeggen is dat je vanuit een andere taal genuanceerder naar woorden uit je eigen taal kunt / leert kijken. Dat je dus niet alleen de woordenschat vergroot in de zin van uitbreiden (meer woorden), maar ook vergroot naar inhoudelijke betekenis (en dat geeft je meer werk- c.q. speelruimte waardoor je werk genuanceerder wordt).

Wat ik ook een groot voordeel vind, is dat ik de stijl niet meeneem naar mijn eigen werk. Ik betrap mezelf er wel eens op de stijl van het boek dat ik lees terug te laten komen in mijn eigen teksten. Dat wil ik niet, want dan past passage A niet meer bij B en C. Bovendien, het voelt niet helemaal eerlijk. Bij lezen in een andere taal neem ik niets mee, en kan ik zorgeloos lezen.

Ik moest gelijk denken aan iets wat ik een tijdje geleden gelezen had: www.nu.nl/wetenschap/2469514/leren-tweede-taal-verandert-kleurperceptie.html Ik denk dat een tweede (of derde, vierde etc.) taal altijd een invloed heeft op hoe je je moedertaal gebruikt. Of het effect positief of negatief is, kan verschillen. Zelf merk dat als ik even een woord niet weet in het nederlands ik vaak een engels woord tussen <> zet en er later op terug kom.

Dat is een leuk artikel, vooral hoe Japanners de kleur blauw anders ervaren als ze ook Engels spreken.

Dat vind ik ook leuk.

Hoe meer Japanners de Engelse taal spreken, hoe minder onderscheid ze maken tussen verschillende blauwtinten.

Ik vraag me dan af waar ze dat Engels spreken. Want in Japan zelf blijven de verschillende benamingen voor de diverse kleuren blauw natuurlijk waarneembaar voor een Japanner. Dan zal hij ze toch ook zo blijven zien en benoemen? Maar als hij in Engeland verblijft, zullen de kleuren vervagen - wat me overigens logisch lijkt in zo'n nieuwe foggy Heimat.

Mooi stukje, dank Archeryangel.

ik onderschrijf Little Miss Moo en Ceridwen. Wanneer ik schrijf terwijl ik in een boek bezig ben dan draag ik dat mee in mijn schrijfstijl. ik leest graag fantasy en dan liefst de originele versies. zo ben ik vorig jaar een hele tijd zoet geweest met de 'Ehe Wheel of Time' serie te herlzen in het Engels en ik moet zeggen dat ik nog steeds last heb van ongewenste verengelsing of engelstalige termen of woorden die perfect aangeven waar ik naartoe wil maar niet zomaar in het Nederlands te vertalen of in te passen zijn. Life is a bitch.

Een van de weinige dingen die ik lees in andere talen, zijn songteksten. Voor een heel boek heb ik te weinig kennis van die talen. Behalve misschien het Engels, maar ik heb geen zin om in een andere taal te lezen :P

Het is denk ik afhankelijk van meerdere factoren. Lees je zelden een boek in een andere taal, dan denk ik dat het niet veel bijdraagt aan je woordenschat of taalontwikkeling. Lees je echter veel boeken in een andere taal, en schrijf je er daarnaast ook in of spreek je het, dan kan het negatieve en positieve effecten hebben. Zelf heb ik zeven jaar lang Engels als voertaal gehad. Groot voordeel was dat mijn Engelse woordenschat flink toenam en dat ik Engelstalige boeken net zo snel kon lezen als de Nederlandse. Ondertitelingen bij films en tv-series werden ook overbodig. Nadeel was weer dat het Engels op een gegeven moment zo'n onderdeel werd van mijn dagelijks leven, dat ik niet meer op de meest simpele Nederlandse woorden kon komen, en dus maar teruggreep naar hun Engelse versies. Daar heb ik tot op de dag van vandaag nog last van, wat soms erg frustrerend is. Overigens denk ik dat streektaal ook van invloed is. Zo sprak en schreef ik jarenlang "veels te veel" en omdat ik een tijdlang tegen de Duitse grens woonde, nam ik de lijdende vorm over: "Ik ben wezen fietsen naar Almelo", in plaats van "Ik fietste naar Almelo".

omdat ik een tijdlang tegen de Duitse grens woonde, nam ik de lijdende vorm over: "Ik ben wezen fietsen naar Almelo", in plaats van "Ik fietste naar Almelo".

Fietste je ook naar Almelo heen? Het viel me op toen ik veel met mensen uit die regio omging dat ze altijd ergens heen gingen: naar huis heen, naar de stad heen, naar het café heen.

omdat ik een tijdlang tegen de Duitse grens woonde, nam ik de lijdende vorm over: "Ik ben wezen fietsen naar Almelo", in plaats van "Ik fietste naar Almelo".

Fietste je ook naar Almelo heen? Het viel me op toen ik veel met mensen uit die regio omging dat ze altijd ergens heen gingen: naar huis heen, naar de stad heen, naar het café heen.

Haha, ja inderdaad. :)

O nie dah?