#497 Duisternis in een wonderlijke wereld

Raar eigenlijk dat ik nog ooit eerder teruggegaan ben. De wonderlijke wereld van destijds is nog steeds springlevend. De boerenhulp die zijn hand opsteekt als je langsrijdt, de geur van het gieren, vrolijke geluiden van de koeien als ze eindelijk de stal weer uitmogen, de tijd lijkt hier niet te zijn veranderd. Iedereen die ik langsfiets glimlacht naar me alsof ik de verloren dochter ben.

Het huis waar ik ben opgegroeid lijkt zelfs wat te zijn opgeknapt, sinds ik er de deur achter me dichtsloeg. Het destijds overwoekerde tuintje is bijgehouden; het onkruid is weggehaald en de tegeltjes bij de sloot zijn weer zichtbaar. Er brandt volop licht in meerdere ruimtes, en het lijkt zelfs of er kinderen binnen spelen. Wij waren nooit binnen. Soms zaten we in de boomhut in de achtertuin, soms bij de slootkant om dingen uit het water te vissen. Een oude schoen, kopjes, een keer zelfs onderdelen van een verrotte fiets. Broerlief nam het meeste risico en kwam vaak met drijfnatte kleren en vissen in zijn laarzen weer binnen, wat mama deed zuchten. Nooit omdat we stout waren geweest, risico's nemen hoorde erbij, maar omdat ze zich afvroeg hoe ze de geur uit de kleding moest krijgen.

Als we niet aan waterballet deden, gingen we ons uitleven op het trapveldje met wat jongens en meisjes uit de buurt. Altijd koos ik team bij de jongens, dat tomboy-achtige heeft er misschien altijd al in gezeten. Het trapveldje is veel beter gemaaid dan destijds, en er zijn zelfs witte lijnen ingezet die het op een echt voetbalveld doen lijken. Twee jongens van een jaar of tien spelen tegen elkaar, ze stoppen even hun spel als ze mij zien kijken. Even kom ik in de verleiding om te vragen mee te doen, maar ik weet dit al snel los te laten. Het verleden is mijn werkelijkheid niet meer.

Iets verderop is het grote terrein van de befaamste fruitteler van het dorp, waar we altijd in de zomer bessen plukten. Om een of andere reden wilde ik deze overslaan tijdens mijn fietstocht, maar de nieuwsgierigheid wint het. De grote, sterke eigenaar van het bedrijf is inmiddels flink op leeftijd, maar schijnt hier nog steeds te wonen. Hij kon aan de ene kant keihard je geld inhouden als je zijn geliefde bessen te veel aantastte, en aan de andere kant vaderlijke liefde tonen als hij ons allemaal meenam op een 'bedrijfsuitje' naar de Efteling. Zijn dochter zal vermoedelijk al een tijdje net als ik, de boel ontvlucht zijn. Fluwelen stem, zelfs in de modder een elegante tred. Ik durfde niet veel tegen haar te zeggen, maar genoot al van het kijken hoe zij de bessen met beleid van de takjes haalde. Destijds wist ik niet wat die gevoelens betekenden, eigenlijk wist ik niet eens echt dat ik op meisjes viel. Toch wel jammer dat ik haar niet gewoon gezoend had, ik had het best als 'vriendschappelijk' kunnen uitleggen.

Bij de aanblik van de dikke, stevige boom aan de rand van het erf, begint het te tintelen over mijn hele armen. Ik wil doorfietsen, het achter me laten, maar mijn benen blokkeren, dwingen me het duistere opnieuw te aanschouwen. Alles lijkt weer terug te komen, tot in de diepste details. Het grote incident dat het begin van het einde inluidde. De glimlach op zijn gezicht toen hij aanrichtte wat hij aanrichtte. De oneindige doofpot waar alles in gestopt werd. Dit was een interne aangelegenheid, en die horen ook intern te blijven. De verantwoordelijkheid lag bij mij, ik had dit uitgelokt. Mijn aanwezigheid was te veel geworden, en dus moest ik weg. Papa en mama begrepen het niet, keken me aan alsof ik Chinees tegen ze sprak. Maar er viel niets meer te begrijpen, noch uit te leggen. Het sprookje was over.

In hetzelfde rappe tempo als waarmee ik destijds mijn tassen inpakte, fiets ik nu weg. Weg van het grote incident, weg van het complete negeren, weg van de wereld waarin geen kwaadheden mochten voorkomen. Me weer realiserend waarom ik ondanks al die warme herinneringen, toch nooit eerder was teruggekeerd.