Lid sinds

2 jaar 9 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker

#395 - Kerstkaarten en madeleintjes

4 april 2022 - 12:13

 

Toen de pijn in de handen van mijn grootmoeder zo hevig werd dat haar geschrift niet meer leesbaar was, stelde ik voor om haar kerstkaarten samen te schrijven. Kerstkaarten sturen was een rotsvaste traditie in haar kalender. “Samen?” Ze dacht even na over mijn voorstel. “Op een zondagnamiddag misschien?” suggereerde ik. Ze knikte. Sinds dat jaar zijn er verschillende kerstkaartschrijfsessies geweest. Toch is het die eerste keer die me het meeste bijblijft.

Ik wist dat mijn oma een fervent kaartenschrijfster was, maar de grote stapel kerstkaarten op tafel overtrof mijn verwachtingen. Hetzelfde gold voor de lange lijst met namen die ze in mijn handen duwde. Ze dicteerde niet alleen de tekst die ik moest schrijven, maar gaf ook nauwgezette instructies over de keuze van de kaart. “Aan welke naam zitten we? Pieters?!! Die heeft mij vorig jaar geen kaart gestuurd. Doe die maar een van die oude kerstkaarten daar.” Ze gebaarde naar een hoop verbleekte kaarten op de hoek van de tafel. De doos met nieuwe kerstkaarten stond naast haar. Die beheerde zij. “Onze Jef, die moet deze kaart krijgen, met die zilveren glans.” Ik was gefascineerd door de hiërarchie die kerstkaarten plots belichaamden. “En naar u thuis, gade gij daar ook een kaart in de bus steken? Doe dan deze maar. Of nee! Deze.” Ze stond erop om de mooie kaarten zelf te ondertekenen. Ik kon zien hoeveel dit van haar vergde. Na die dag heb ik meer dan ooit de liefde gevoeld in elk woord dat ze op mijn kaarten schreef, hoe karig die woorden ook werden.

Toen we de lijst hadden afgewerkt, schakelden we over op haar adressenboekje. Met de namen kwamen flarden mensenlevens bovendrijven. “Die heeft nog boven de apotheek gewoond. En met Janssens hebben we nog op de bus naar Oost-Berlijn gezeten.” Bij veel namen zuchtte ze. “Die is al jaren dood.” Dan zette ze resoluut een zwarte streep door de naam. Bij elke streep kromp ik in elkaar. Ooit zou ook zij zo’n doorstreepte naam in iemands adressenboekje worden.

Om de zoveel tijd keek mijn oma nadrukkelijk naar de schaaltjes met fruit en cake op tafel. Eten weigeren in haar huis was heiligschennis. Niemand zou ooit honger lijden, dat was haar motto. Dus liet ik me gewillig druiven en madeleintjes voeren.

Elk moment wilde ik opslaan voor later. De kwetsbaarheid van haar handen. De tevredenheid waarmee ze de groeiende stapel kaarten gadesloeg. De waardigheid in haar stem als ze besliste over de toekenning van de mooie en de lelijke kaarten. Haar opgetrokken wenkbrauwen als mijn handschrift zich van grote hanepoten tot minusculen transformeerde om nog net een straatnaam op een adresregel te krijgen. “Gij zijt toch nogal ne kerel ze,” zei ze dan hoofdschuddend. Ik beeld me graag in dat zij de enige oma ter wereld is die haar kleindochter 'kerel' noemt.

Toen het buiten begon te schemeren, stuurde ze me naar huis. Ze heeft het nooit een leuke gedachte gevonden dat ik door het donker naar huis moest fietsen. “Dag meisje,” zei ze. Ze omhelsde me stevig. “Nee nee, nog niet toedoen, neem wat cakejes mee!” Ik protesteerde niet. Er zou een tijd komen waarin mijn oma me geen madeleintjes meer zou kunnen voeren. En tot dat moment aanbrak, was ik vastberaden de grootst mogelijke voorraad in te slaan. Voor nu en voor later.

 

Lid sinds

5 jaar 7 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
4 april 2022 - 17:18

Hoi Laura, wat een mooie manier om een herinnering te maken van een dierbare. Het leest alsof je het inderdaad zo met je oma hebt gedaan. Een herinnering die je lang bijblijft. Mooi gedaan. Graag gelezen.

Bij een opdracht met woordrestrictie is het de kunst om zo te schrappen en te schrijven dat je binnen dat aantal blijft. Daarover wordt menigmaal gediscussieerd, persoonlijk denk ik dat je tekst daar sterker van wordt. Onderstaande zin zou je zonder problemen weg kunnen laten. Het voegt niet echt iets toe aan het verhaal:
Kerstkaarten sturen was een rotsvaste traditie in haar kalender. “Samen?” Ze dacht even na over mijn voorstel. “Op een zondagnamiddag misschien?” suggereerde ik. Ze knikte.

Je vertelt in het verhaal dat jullie eerst een lijst met namen afwerken, daarna nog eens een adressenboekje. Wellicht dat je dat in werkelijkheid ook hebt gedaan, maar voor het verhaal zou je ook gewoon kunnen vertellen hoe je alleen een adressenboekje op alfabetische volgorde afwerkt. Het maakt voor het ophalen van herinneringen niet uit en het houdt het verhaal compacter. Maar dat is mijn persoonlijke opvatting.

En met Janssens hebben we nog op de bus naar Oost-Berlijn gezeten.”---> zaten ze op de bus of in de bus? 

Na die dag heb ik meer dan ooit de liefde gevoeld in elk woord dat ze op mijn kaarten schreef, hoe karig die woorden ook werden.  --> door "na die dag" zou ik deze zin eerder aan het eind van je verhaal verwachten. Nu staat hij zo midden in het verhaal.

Lid sinds

6 jaar 11 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
4 april 2022 - 19:21

Hoi Laura, ik heb van je verhaal genoten. Herkenbaar ook voor wat betreft de keuze van de kaart die ik wel of juist niet naar iemand stuur. Zo jammer dat het internet deze jaarlijkse schrijfsessie heeft vervangen. Mooie invulling van de opdracht. 

Lid sinds

4 jaar 5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
5 april 2022 - 9:43

Hoi Laura,

Wat een prachtig verhaal! Vanwege mijn persoonlijke zwakte voor handgeschreven kaarten en brieven kan ik hier niet volledig neutraal naar kijken, maar ik ga een poging doen ;) 

Wat overal prachtig naar voren komt is de aandacht die oma voor alles en iedereen heeft. De kaarten schrijven, de keuze wie welke kaart krijgt, iedereen 'overvoeren' om maar niemand met honger naar huis te laten gaan. 
Dat is hoe dan ook hartverwarmend, maar een aantal dingen verstrekt het thema van vergankelijkheid erg mooi. 

Het feit dat oma een oude dame is: die gaat relatief 'binnenkort' overlijden en daar is je hoofdpersoon zich bewust van. Dat onderstreept vergankelijkheid per 'Van Dale- definitie' maar  het wordt pas echt sterk doordat je personage beseft dat ze daarmee niet alleen haar oma, maar ook vroeg of laat (haar) liefde gaat missen. 

En als er iets bitterzoet vergankelijk is, dan is dat vooruitzicht het wel. 

Heel mooi gedaan!

Groet,

Nadine

Lid sinds

2 jaar 9 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
5 april 2022 - 10:10

Nadine en Carneli, hier ook een grote liefde voor handgeschreven brieven en kaarten (hoe kan het ook anders ;-). Dank je voor je mooie woorden.

Toevallig is 4 april de dag waarop mijn oma verjaarde. Dank je wel voor deze opdracht Nadine. 

Fief, goede suggestie om die eerste alinea in te korten! Ik was bang dat het anders te abrupt zou zijn, maar het kan inderdaad weg. De andere suggestie is moeilijker, omdat elke alinea een ander thema belicht (de keuze van de kaarten en de doorstreepte namen), maar ik ga erover denken! "Op/in de bus": mijn oma nam het niet zo nauw met grammatica. Dat wilde ik graag bewaren.

Gi

Lid sinds

8 jaar 1 maand

Rol

  • Gewone gebruiker
5 april 2022 - 11:52

Mooi, Laura en goed om te horen dat nog anderen het sturen van wenskaarten niet verleerd zijn. Een anekdote over op/ in de bus. Machinaal gefrankeerde zendingen moest men in België in grote rode omslagen stoppen alvorens ze in een postbus te deponeren. In Brussel was een plantsoentje waar een te kleine bus stond. In de zomer maar ook soms bij regenweer zag men de rode omslagen 'op' maar ook 'onder' de bus liggen ...

Lid sinds

3 jaar 5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
6 april 2022 - 9:56

Mooi zorgvuldig geschreven, Laura. Fijn. Je begrijpt dat ik de poging alles op te slaan in het geheugen met jaloezie aanschouw. Goed dat 'je' die tegenwoordigheid van geest (see what I did there?) bezat. In het verlengde daarvan vind ik de zin 'Ik beeld me graag in dat...' bijzonder gepast, maar kan ook niet aan de gedachte ontkomen dat 'ik denk dat...' hier eigenlijk voldoende was geweest.

Complimenten voor je fijne, verzorgde schrijfstijl.