Perspectief wisseling

RoyK. Je kunt dat hoofdstuk over de antagonist naar mijn smaak het beste in de 3e persoon schijven en je beperken tot die antagonist, dus alleen info aan de lezer geven die de antagonist ook kan weten. Op die manier maak je een duidelijk onderscheid met de ik-persoon. (Lastig wordt het als die antagonist de ik ontmoet, probeer dat te vermijden.)

Jan, Bedankt voor je reactie. Een ontmoeting zou ik ook niet willen doen. Het is puur ter informatie dat de protagonist hem op de hielen zit. Met natuurlijk de beweegredenen waarom hij het haar extra zwaar gaat maken. Ik moet eerlijk bekennen dat ik niet goed weet hoe ik dat hoofdstuk moet starten. Ik wil niet in de clichés vallen. ''In zijn kantoor zat (antagonist), na te denken over zijn plannen. Hij voelde de heette adem van (protagonist). Als hij niets deed viel zijn organisatie als een kaartenhuis in elkaar.'' Is dit te cliché naar jouw idee?

Ik heb de eerste hoofdstukken geschreven en ik wil eigenlijk een hoofdstuk toevoegen door de ogen van de antagonist.

Belangrijk is het antwoord op de vraag: waarom wil je dat?

RoyK.

'In zijn kantoor zat (antagonist), na te denken over zijn plannen. Hij voelde de heette adem van (protagonist). Als hij niets deed viel zijn organisatie als een kaartenhuis in elkaar.'' Is dit te cliché naar jouw idee?

Je vraagt het. Mijn antwoord: ja, omdat je clichés gebruikt. Kantoor als decor en de vaste uitdrukkingen 'heette adem' en 'als een kaartenhuis in elkaar valllen.' Schrijf zaken en gedachten die specifiek zijn voor de antagonist. Schrijf geen zinnen/zinsdelen die je eerder las.

Ik heb de eerste hoofdstukken geschreven en ik wil eigenlijk een hoofdstuk toevoegen door de ogen van de antagonist.

Belangrijk is het antwoord op de vraag: waarom wil je dat?

In hoofdstuk 5 komt mijn HP erachter dat ze gedrogeerd werd door de antagonist. (Ze was dus tot hoofdstuk 5 een onbetrouwbare verteller..) Nu ze dit weet vormt ze een gevaar. Ik wil de spanning opvoeren door hem diverse plannen te laten opzetten. Zo hoop ik de lezer te laten twijfelen wat hij nu echt gaat doen en hen in het ongewisse te laten.

RoyK.

'In zijn kantoor zat (antagonist), na te denken over zijn plannen. Hij voelde de heette adem van (protagonist). Als hij niets deed viel zijn organisatie als een kaartenhuis in elkaar.'' Is dit te cliché naar jouw idee?

Je vraagt het. Mijn antwoord: ja, omdat je clichés gebruikt. Kantoor als decor en de vaste uitdrukkingen 'heette adem' en 'als een kaartenhuis in elkaar valllen.' Schrijf zaken en gedachten die specifiek zijn voor de antagonist. Schrijf geen zinnen/zinsdelen die je eerder las.

Goede tip! Ik ga er eens overdenken. Bedankt voor je tip v.w.b. de 3e persoonsperspectief!

Als je erachter komt dat je je verhaal niet kan vertellen in de ik-vorm, moet je het niet schrijven in de ik-vorm. De ik-vorm is heel beperkend in wat je wel en niet kan laten zien. Dat is zowel de kracht (het komt voor de lezer heel dichtbij) als de moeilijkheid. Als je verhaal het nodig heeft om een nieuw perspectief te tonen, betekent dat dus dat je je hele verhaal in de derde persoon moet schrijven. Moet? Nou ja, je moet niks. Jouw keuze. Maar als het gaat om een verhaal dat voor anderen leuk is om te lezen? Ja, moet. Zijn er experimenten te vinden waarin dat gewisseld wordt? Yup. Kafka op het Strand van Murakami heeft een deel van het verhaal in ik-vorm en andere delen in derde persoon. Dat is een meesterwerk en het breekt op veel fronten met tradities. Het is een uitzondering, en uitzonderingen zijn geen goed voorbeeld. Want wat ik in je vraag lees, doet me vermoeden dat jouw wens om een nieuw perspectief te introduceren niet voortkomt uit de drang tot experimenteren maar omdat je de lezer bepaalde informatie wil geven voor het opbouwen van suspense. En dan blijkt dat dan twee opties hebt: oftewel zoek een andere manier om die informatie aan de lezer te geven zonder de ik-vorm te breken, ofwel schrijf het niet in de ik-vorm.

Ik moet Harryhol gelijk geven. Óf je schrijft vanuit een ik-personage óf vanuit een hij/zij perspectief (personaal perspectief). Het laatste is het meest voor de hand liggend wanneer je je verhaal vanuit meerdere personages wilt vertellen. Je kunt het echter ook opbouwen uit twee ik-perspectieven (of zelfs meer). Dat kan diepe(re) spanning opleveren. Maak dan wel duidelijk wie wie is en wie aan het woord is.

Je kunt het echter ook opbouwen uit twee ik-perspectieven (of zelfs meer). Dat kan diepe(re) spanning opleveren. Maak dan wel duidelijk wie wie is en wie aan het woord is.

Maar dan alleen als de meerdere ikken gelijkwaardige rollen hebben. Als het enkel om uitstapjes gaat dan is het alleen maar verwarrend.

Bedankt voor jullie reacties. Ik heb bewust een ik-perspectief gekozen. Aangezien ik mezelf zie als een startend schrijver vind ik het belangrijk om te ervaren wat het beste bij mij past.Het leek mij interessant om nu één hoofdstuk toe te voegen om even een ''uitstapje'' te maken en de spanning op te voeren (Lezer weet al wat er komen gaat voordat het HP overkomt). Mijn idee is om dit later in het boek minimaal nog eens te doen voor de ontknoping van het plot. Jullie argumenten laten me twijfelen. Enerzijds vind ik het belangrijk dat het duidelijk is voor de lezer wie nu de ''ik'' in het verhaal is. Daarom vind ik Jan's idee erg fijn. HarryHol laat me daarin ook weer twijfelen om juist het uitstapje naar de antagonist niet te gaan gebruiken. Ik weet niet meer welk boek het is, maar heb ooit gelezen dat de auteur met een meervoudig personaal perspectief zijn HP als titel gebruikte. Wat vinden jullie van een dergelijke oplossing? Wellicht is het in een ik perspectief met uitstapje naar antagonist een beetje te... Hoor graag jullie mening :)

Als het enkel om uitstapjes gaat, heeft de schrijver een probleem met de structuur van zijn verhaal, en dan moet hij daar eens goed naar kijken.

Jullie argumenten laten me twijfelen. Enerzijds vind ik het belangrijk dat het duidelijk is voor de lezer wie nu de ''ik'' in het verhaal is. Daarom vind ik Jan's idee erg fijn. HarryHol laat me daarin ook weer twijfelen om juist het uitstapje naar de antagonist niet te gaan gebruiken.

De vraag is of dat uitstapje noodzakelijk is. Wat je beschrijft is suspense: "Henk wist niet dat de moordenaar het gif al in zijn drankje had gedaan." Dat kan je niet doen in de ik-vorm. Suspense is immers: de lezer weet iets wat de hoofdpersoon niet weet. Maar! Je kunt wel gebruik maken van foreshadowing. De 'ik' vertelt immers het verhaal aan de lezer! "Op dat moment wist ik nog niet dat het oppakken van het glas een enorme vergissing zou zijn..." Door het vervolgens in het midden te laten wat die vergissing is, tot je die echt laat zien, heb je toch suspense.

ter info, Murakami over de 3e persoon: eerste quote: https://www.theguardian.com/books/booksblog/2014/…

Hij voelde de heette adem van (protagonist).

heette adem? heette? :eek:

Hij voelde de heette adem van (protagonist).

heette adem? heette? :eek:

:thumbsup:

wellicht dat je dit onderwerp nog in de gaten houdt, dus ik reageer er maar op. heette, ken je die grap van herman finkers? over macbeth? :D ik heb zelf ook een paar boeken geschreven waarin ik spot met de literaire regels. natuurlijk is het goed dat mensen vóór ons al een hoop hebben uitgezocht, waaronder het uitzoeken wat het makkelijkste leest voor de lezer en wat literair correct is. top, tof, dank daarvoor, voorouders! maar niemand mag jou vertellen dat je het op die of zus manier móét doen. een beetje afwijken van de taalregels omdat het jou gelukkiger maakt, daar is niks mis mee. vind ik... je wilt halverwege het boek veranderen van perspectief. doen! ga daarna nog een paar pagina's verder met je verhaal zoals jij wilt dat het zich ontwikkelt. lees dan terug hoe die overgang leest, hoe het voelt, of het duidelijk is voor de lezer. laat het ook iemand anders lezen; wat vindt hij/zij? in een hoofdstuk van mijn boek hebben twee zussen contact met elkaar per telefoon (ze zitten allebei in een penibele situatie). de eerste ~15 regels lees je vanuit het perspectief van zus 1, maar dan opeens, zonder waarschuwing, lees je de gedachte van de andere zus. dus letterlijk van de ene op de andere regel wijzig ik het perspectief. waarom? ik vond dat een mooie en intrigerende stap. ook om van situatie te wisselen. overigens schakel ik later in het hoofdstuk weer gewoon terug. in alle gevallen is wel duidelijk vanuit welke zus je het verhaal leest hoor, alleen niet direct. en dat maakt het 'spannend'. hier gaan mensen over vallen (wordt veel te onduidelijk, bv), maar dat boeide me dus niet. het is mijn boek, mijn verhaal en mijn stijl. en ik denk dat het goed past. plus, het is dus echt wel duidelijk vanuit wie je leest. mijn advies: wissel gewoon van perspectief. kan het? past het? klopt het? zo niet, dan moet je het niet doen. kill your darling ; ) als je wilt dat we het hier beoordelen, gooi het in de groep. bereid je in dat geval voor op commentaar, maar wees niet bang je gevoel te volgen. en van de geijkte taalregels af te wijken... succes! ja ja, ik weet het: hoofdletters.

Waar is dat boek van je over die zussen uitgegeven, Desp?

Harryhol, ik heb niks uitgegeven. ik weet dat er meerdere opties zijn, maar als je een verhaal zelf bedenkt, het zelf uitwerkt, het daarna zelf schrijft (jaren werk) en er dan 10% voor krijgt, dan vind ik dat slavernij. oké, beetje kort door de bocht, maar je begrijpt wat ik bedoel. ik kan hier wel een stukje plaatsen hoor. kan dat gewoon in deze post of moet dat ergens anders? ik ben nieuw op dit forum, dus weet niet hoe en wat...

Harryhol, ik heb niks uitgegeven. ik weet dat er meerdere opties zijn, maar als je een verhaal zelf bedenkt, het zelf uitwerkt, het daarna zelf schrijft (jaren werk) en er dan 10% voor krijgt, dan vind ik dat slavernij. oké, beetje kort door de bocht, maar je begrijpt wat ik bedoel. ik kan hier wel een stukje plaatsen hoor. kan dat gewoon in deze post of moet dat ergens anders? ik ben nieuw op dit forum, dus weet niet hoe en wat...

Ik vraag het ondat je best stellig een tip geeft die mijns inziens niet helpt. Perspectief wisselen midden in een zin of zelfs alinea is echt onverstandig. Het is het soort fout waar boeken onleesbaar van worden. En de kans groter maakt dat je werk door een uitgever wordt afgewezen.

de tip is om te doen wat jij denkt wat goed is voor je verhaal (voor RoyK. in dit geval). daarom schreef ik er ook bewust bij 'als het past, als het duidelijk is, als het goed voelt, etc.'. want ik ben het zeker met je eens, Harryhol, dat een verandering van perspectief te verwarrend kan worden als het niet goed gedaan wordt. in plaats van het van tevoren af te raden, zou ik liever zeggen: doe het gewoon en laat het iemand lezen om te kijken hoe het uitpakt. dan geef je het een eerlijke kans. en wie weet wordt het onverwacht een geweldige toevoeging. RoyK., ben je er nog? : )

En toch denk ik dat het een trend is op het moment. Veel van de nieuwe boeken bij bekende internationale schrijvers springer regelmatig over van perspectief. Ik denk dat het voor namelijk te maken heeft met de markt.

Ik ben er zeker nog. Momenteel erg leuke projecten wat de tijd voor het schrijven helaas opslokt. Ik waardeer je advies Desp, maar ik heb gekozen voor een tussenoplossing. Ik heb ondertussen een aantal proefpersonen de perspectiefwisseling laten lezen. Van te voren heb ik hier bewust niets over gezegd, maar het was hen direct duidelijk dat het perspectief van HP naar Antagonist ging. Dit door het advies van Janpmeijers om het ik-perspectief te wisselen naar hij/zij-perspectief. Het gaat hier om een klein hoofdstuk (ongeveer 1/3 van de andere hoofdstukken). Dit wil ik later in het boek nog maximaal één of twee keer doen. Anders slaat alsnog de verwarring toe. Ik realiseer me dat deze opzet niet gebruikelijk is.Tja, ik vind het een erg leuke manier om één extra dimensie toe te voegen aan een spannende thriller.

Min of meer relevant: https://schrijvenonline.org/forum/111499?page=31#… (zie een-na-laatste alinea)