Perfectionist

De vloek van het schrijverschap: het is nooit goed genoeg. Ja, ik herken het, ik heb dagen dat het schrijven totaal niet gaat en dat ik het gevoel heb dat iedere letter niet klopt en verkeerd staat. Hier zal elke schrijver zich in kunnen vinden. Ik schrijf echter nooit op papier, dus het probleem van het handschrift heb ik niet. Ik heb niet zo'n mooi handschrift, maar ik snap niet hoe je je daaraan zou kunnen ergeren. Wie gaat het lezen? Wat kun je eraan doen? Het is onzin om een mooi handschrift te trainen om 'goed' te kunnen schrijven. Het handschrift gaat je daarbij niet helpen. Als het je niet bevalt wat er uit je pen vloeit, moet je simpelweg gewoon doorschrijven, of je legt het één of twee dagen weg en probeert het dan nog een keer. Meestal kloppen je hersenen dan weer. Succes nog met het schrijven!

De vloek van het schrijverschap: het is nooit goed genoeg. Ja, ik herken het, ik heb dagen dat het schrijven totaal niet gaat en dat ik het gevoel heb dat iedere letter niet klopt en verkeerd staat. Hier zal elke schrijver zich in kunnen vinden. Ik schrijf echter nooit op papier, dus het probleem van het handschrift heb ik niet. Ik heb niet zo'n mooi handschrift, maar ik snap niet hoe je je daaraan zou kunnen ergeren. Wie gaat het lezen? Wat kun je eraan doen? Het is onzin om een mooi handschrift te trainen om 'goed' te kunnen schrijven. Het handschrift gaat je daarbij niet helpen. Als het je niet bevalt wat er uit je pen vloeit, moet je simpelweg gewoon doorschrijven, of je legt het één of twee dagen weg en probeert het dan nog een keer. Meestal kloppen je hersenen dan weer. Succes nog met het schrijven!

Hoi Meikiepeik, Dankjewel voor je reactie. Gelukkig ben ik niet de enigste die dit ervaart (heeft) zo te horen. Helpt het doorschrijven of een aantal dagen wegleggen bij jouw schrijven?

Dit heeft me lang tegengehouden om te beginnen schrijven. Uiteindelijk ben ik begonnen met alles als bullet list te schrijven, zodat het er niet als proza uitzag en ik de lat wat minder hoog legde. Dus * eerste paragraaf * tweede paragraaf * ... Zo heb ik m'n eerste honderden bladzijden geschreven :) Wat me ook heeft geholpen is toen ik een schrijfster op een podcast hoorde zeggen dat ze haar romans in layers schreef, zoals een schilder. De eerste laag was vooral dialoog, de meeste beschrijvingen kwamen er pas in latere lagen bij. Zo had ik nog nooit aan het schrijfproces gedacht. De eerste versie is maar een potloodschets, de kleur komt later wel. En het derde dat me heeft geholpen is de veelgehoorde uitdrukking dat elke schrijver een miljoen slechte woorden in zich heeft die er eerst uit moeten voor hij/zij iets goeds kan schrijven. Elke slechte zin is ook een stap vooruit. Wat zeker niet helpt is niet schrijven! Je moet proberen elke dag te schrijven.

June, de taal moet in ieder geval goed zijn. Laat het perfectionisme los. Niemand is perfect. Waarschijnlijk woon je in België, gezien je zin waarin staat als het op schrijven uitkomt (aankomt). Je irriteert je niet ergens aan maar je ergert je ergens aan. Ik streef niet naar perfectionisme en wat ik in mijn hoofd heb, komt er ook uit. Ik schrijf altijd eerst op papier en daarna ga ik typen. Het schrijven/fantaseren op papier vind ik het leukst.

De belangrijkste les die ik over schrijven heb geleerd is dat de eerste versie van een verhaal of boek helemaal niet perfect kan zijn. Het beste wat je kan doen is je verhaal opschrijven zonder ook maar een zin terug te lezen. Doorrammen op het toetsenbord tot je bij 'Einde' aanbelandt. En dan heb je dus een versie die je aan niemand laat zien. Nooit. Die versie is je basismateriaal. Je grondstof. Je klei. Je ruwe diamant die je gaat polijsten. Dat polijsten, dat herschrijven, dat is eigenlijk pas het moment dat je kritisch mag zijn. Dat je gaat verbeteren en scenes gaat schrappen, toevoegen, herordenen. Waarin je zinnen corrigeert en personages dingen mooier laat zeggen dat je in versie 1 ooit had kunnen doen. Als je dat proces accepteert, wordt schrijven opeens een stuk toegankelijker. Ik zal niet zeggen 'makkelijker' maar je omzeilt een blokkade die je voor jezelf opwerpt. Wat je echt moet accepteren: Er is geen enkele schrijver die in één keer een publicabel manuscript schrijft. Wat ze ook beweren, het is niet waar. Verhalen en boeken komen niet in één briljante flits tot leven.

Helpt het doorschrijven of een aantal dagen wegleggen bij jouw schrijven?

Doorschrijven. De kans is groot dat je de volgende dag denkt: hé, dit was zo slecht nog niet.

Beste mede schrijvers, Dankjewel voor jullie inbreng allemaal! :) Ik ben dankzij jullie ook tot de conclusie gekomen dat ik gewoon moet gaan schrijven, schrijven, schrijven en het gewoon niet perfect KAN zijn meteen. @krommenaas Super handige tip, bedankt ik ga het meteen proberen :D

Ik ben dankzij jullie ook tot de conclusie gekomen dat ik gewoon moet gaan schrijven, schrijven, schrijven en het gewoon niet perfect KAN zijn meteen.

Yup. Doorschrijven tot het einde, niet omkijken voor je er bent. Dat is ook wat zo tof is aan Nanowrimo: dat draait helemaal om het concept van jezelf bevrijden van die interne criticus.

Ik ben dankzij jullie ook tot de conclusie gekomen dat ik gewoon moet gaan schrijven, schrijven, schrijven en het gewoon niet perfect KAN zijn meteen.

Yup. Doorschrijven tot het einde, niet omkijken voor je er bent. Dat is ook wat zo tof is aan Nanowrimo: dat draait helemaal om het concept van jezelf bevrijden van die interne criticus.

Wauw daar had ik nog nooit van gehoord. Denk dat dat goed is voor mij inderdaad. Bedankt voor de tip!

Niemand is perfect.

Ik ben perfect.

Nogal een narcistische, off-topic reactie?

Hoi allemaal, Ik weet van mezelf dat ik te 'perfectionistisch' ben als het op schrijven uitkomt. Ik weet wat ik op papier (laptop) wil zetten, maar het komt er niet uit zoals ik het in mijn hoofd heb zitten, waardoor het niet 'perfect' is in mijn ogen en dan stop ik weer met het schrijven. :( Dit is nog erger als ik op papier schrijf, want dan irriteer ik mij heel erg aan mijn eigen handschrift. Herkennen jullie dit ook? En heeft er iemand tips om er vanaf te komen??? :thumbsup:

Dit herken ik allemaal wel. De andere reageerders hebben je denk ik wel voldoende informatie gegeven over het schrijven zelf en het doorzetten. Het klopt, als je gewoon doorschrijft, soms weglegt en dat vervolgens weer leest en erop doorwerkt... schrijven is nu eenmaal een proces. Een kunst op zichzelf, net als het maken van een schilderij. Met lagen, met 'droogtijd' (verwerktijd) enz. Daar heb ik verder geen aanvullingen op te geven. Waar ik wel nog iets over kan zeggen, is het schrijven op papier. Ik schrijf het liefste op papier. Maar net als jij ergerde ik me eerst aan mijn handschrift. Op die momenten was ik als het ware 'dubbel perfectionistisch'. Ik wilde een goed verhaal schrijven (of een paragraaf/ hoofdstuk/ scène... kies maar) maar ik wilde ook mooi schrijven (ik schrijf alles ouderwets aan elkaar). Ik ben het stug blijven volhouden. Dat klinkt misschien vreemd. Maar ik wilde het gewoon (koppig haha). En ik wist ook, schrijven is gewoon een kwestie van doen. Dat geldt voor het schrijven van een verhaal, maar ook voor het verbeteren van je handschrift. Gaandeweg het schrijven merkte ik een aantal dingen: - Soms zit ik zo vol met ideeën, dan is mijn hand niet snel genoeg. Dat gaat ten koste van mijn handschrift op dat moment. Maar bij het terug lezen, het overtypen van het verhaal, glimlach ik wel weer. Want ik kan letterlijk zien dat ik op dat moment gemotiveerd was en vol energie en inspiratie zat. - Op momenten dat ik er tegenop zie om te schrijven, omdat ik geen inspiratie heb bijvoorbeeld, dan kan ik mezelf motiveren omdat ik op mooi papier mag schrijven, met een speciale pen. Dit werkt voor mij. Misschien belachelijk, maar het helpt me wel. En ik 'mag' notitieboekjes kopen. Of vragen voor mijn verjaardag. ;) - Doordat ik eerst op papier schrijf, moet ik uiteindelijk wel alles overtypen. Dit is voor mij al het eerste verwerkingsmoment. Soms typ ik alles letterlijk over, dan verander ik niks. Soms kom ik op dat moment direct op andere ideeën en maak ik aanpassingen. - Ik vind het extreem motiverend om mijn stapel met gevulde notitieboeken te zien groeien. - Doordat ik alles eerst op papier schrijf, kan ik vervolgens heel veel woorden overtypen. :D Natuurlijk zijn er ook wel nadelen: - Na een tijd lang schrijven, krijg ik wel pijn aan mijn hand. Schrijverskramp. - Omdat ik een speciale vulpen heb, heb ik enige tijd moeten zoeken naar de juiste vullingen. - Terugkomend op die vulpen: soms krijg ik er vlekken van op mijn hand, als ik nadenk bewegingen maak. Maar over het algemeen... voor mij vooral voordelen :) -

Meestal heb ik een tiental versies van hetzelfde manuscript voor ik het zelf aanvaardbaar vind.

Dat vind ik best redelijk.

Die perfectionist is heel handig bij het herschrijven. Sommige mensen spreken de criticus toe en maken er zelfs afspraken mee. Je mag pas iets zeggen als de grote lijn op papier staat of bij de tweede versie. Zelf vind ik het perfectionisme niet erg storend als ik schrijf want hij is als een Tomtom die me zegt: hier links, hier rechts. Mijn perfectionisme en ik overleggen met elkaar. Hoe dan ook, het moeilijkste is het omschakelen van de ene activiteit naar de andere en het maken van keuzes. Bij een schrijfcursus krijg je telkens schrijftraining waarbij je theorie toepast. Dan ga je steeds soepeler omschakelen, van nadenken over het verhaal, de personages en de schrijftechniek tot het schrijven zelf.

@June - je hebt al prima reacties. Perfectionisme betekent dat je rationele brein de overhand heeft. De beste verhalen zijn emotiegedreven en daarvoor moet vooral je rechterbreinhelft het werk doen. Daarom zijn er veel oefeningen die gericht zijn op doorschrijven - uitschakelen van je linkerhersenhelft, of je interne criticus zoals hierboven genoemd. Kilomters maken is het devies. Goed en beter zijn doodsvijanden. Je maakt een proces door. Heb je in het verleden iets geschreven waar je toen heel tevreden over was? Lees het nu nog eens en je zult ervaren dat je het nu verre van perfect vindt.

De beste verhalen zijn emotiegedreven en daarvoor moet vooral je rechterbreinhelft het werk doen.

Hier ben ik het niet mee eens. Ja, de beste verhalen gáán over emoties, en emoties zijn drijfveren voor personages. Maar dat wil niet zeggen dat je zelf die emoties allemaal moet voelen tijdens het schrijven. Ik zou zelfs zeggen: dat staat goed schrijven in de weg. Zitten wachten op (of nog erger, het oppompen van) emoties om te kunnen schrijven helpt echt niet.

Ik weet van mezelf dat ik te 'perfectionistisch' ben als het op schrijven uitkomt. Ik weet wat ik op papier (laptop) wil zetten, maar het komt er niet uit zoals ik het in mijn hoofd heb zitten, waardoor het niet 'perfect' is in mijn ogen en dan stop ik weer met het schrijven. Herkennen jullie dit ook? En heeft er iemand tips om er vanaf te komen???

Je moet er niet vanaf willen. Die letters, die woorden, zinnen, dat verhaal - ze willen goed gekleed op het feestje komen. Daarvoor gingen ze te rade bij jou. Geef ze alles wat je hebt. Blijf wel realistisch. Misschien is er een niveauplafond waar je tegenaan botst, wil je beter dan je op dit moment kunt. Accepteer dat plafond voor nu. Groeien doe je toch wel (als je maar blijft schrijven), op zeker moment breek je door je plafond heen. Dan kom je op het punt dat Leonardo Pisano aanstipt:

Heb je in het verleden iets geschreven waar je toen heel tevreden over was? Lees het nu nog eens en je zult ervaren dat je het nu verre van perfect vindt.

Maar het kan óók andersom: dat je in het verleden iets schreef waar je toen absoluut níet tevreden over was en wat bij herlezing nu ineens veel beter blijkt dan je toen dacht. Dan word je misschien gemotiveerd om het werk van toen te voltooien. Verhalen hebben soms meer geduld dan hun schrijvers.

De beste verhalen zijn emotiegedreven en daarvoor moet vooral je rechterbreinhelft het werk doen.

Hier ben ik het niet mee eens. Ja, de beste verhalen gáán over emoties, en emoties zijn drijfveren voor personages. Maar dat wil niet zeggen dat je zelf die emoties allemaal moet voelen tijdens het schrijven. Ik zou zelfs zeggen: dat staat goed schrijven in de weg. Zitten wachten op (of nog erger, het oppompen van) emoties om te kunnen schrijven helpt echt niet.

Harry, voor een fictieverhaal "moet" je vanuit je buik, vanuit je ziel, vanuit je hart schrijven, niet vanuit je hoofd. I heb niet bedoeld noch gezegd dat je de emoties zelf moet voelen. Als je ze rationeel beschrijft vloeien de emoties weg, worden ze "weggerationaliseerd". Dat is ook de reden dat veel schrijfdocenten oefeningen laten doen om de rationele kant tijdens schrijven (of zo je wilt je interne criticus) uit te leren schakelen. Oefening baart kunst. Zoals Hemingway zei: schrijf beschonken, redigeer als je nuchter bent. Rationeel schrijven past bij non-ficie, bij jouw vak als journalist.

Een leuke zijsprong (#17, #18 en #19), maar beter op zijn plaats in een nieuw topic. Hier gaat het om perfectionisme.

Dit herken ik ook heel sterk. Ik blijf aanpassingen doen in mijn boek waardoor ik in mijn hoofd al heel ver ben maar op papier nog steeds met hoofdstuk 1 bezig ben. Daar erger ik me heel erg aan. Ik herken ook wat je zegt over schrijven op papier. Ik heb geen laptop dus ik kan alleen thuis op de computer schrijven. Op de camping schrijf ik in een schrijfblok en daar blijf ik doorkrassen. Dat maakt het heel erg onoverzichtelijk. Zo lastig dit, mijn boek moet precies zo zijn als ik het wil hebben maar ik wil te veel en heb te weinig ervaring om het zo te krijgen als het in mijn hoofd zit. Dus zal ik mijn perfectionisme aan de kant moeten schuiven en heel veel moeten oefenen. Dat eerste is een enorme opgave, dat tweede is de reden dat ik me hier heb opgegeven en erg leuk om te doen.

Ik herken ook wat je zegt over schrijven op papier. Ik heb geen laptop dus ik kan alleen thuis op de computer schrijven. Op de camping schrijf ik in een schrijfblok en daar blijf ik doorkrassen. Dat maakt het heel erg onoverzichtelijk.

Ik heb een goede tip. Laptopje kopen.

Haha, ja die zou ik dolgraag willen hebben.