Overbodige uitleg :: R.U.E.

Oh, ik heb wel eens heel ingehouden gezegd: [En nou flikker je op uit mijn leven. Voorgoed!] Tussen opeengeklemde kaken, zogezegd. Maar snap het. Maar laat mijn personen toch lekker bulderen als me dat zo uitkomt ;-)

Prima, Anaïd! Als ik heel erg kwaad ben, word ik altijd kalm. Heel erg kalm. Dan articuleer ik mijn woorden. Ze klinken bijna zalvend, gedragen. Ik ben een vulcaan die op uitbarsten staat. Leonardo nam zijn neus tussen zijn duim en wijsvinger. "Deze draad is niet begonnen met een mantra van "zo moet het en niet anders", maar als je als schrijver inbreekt in de fictieve droom van de lezer en hem instrueert zonder dat je je dat bewust bent, dan kan de RUE-regel je helpen die punten op te sporen en dan zo te laten of te 'repareren', mocht je dat willen." Hij staarde uit het raam, de dag vrezend dat Anaïds furie zich tot hem zou richten. "Leo! Waar zit je nou weer, lui varken? Kom hier!" Hij zag zijn vrouw met de deegroller in haar hand staan. Hij voelde aan de plaats op zijn hoofd waar zij hem de vorige keer had geraakt. De bult was nog niet helemaal weg. Met afhangende schouders slofte hij naar zijn vrouw toe, terwijl hij haar blik ontweek. "Wat had ik je gezegd?" Leonardo keek naar zijn schoenen en zweeg. Ze liet de deegroller in haar handpalm kletsen. "Nou? Krijg ik nog antwoord, stuk ellende?"

Wat vinden jullie? Is R.U.E. een goed wapen in ons arsenaal om beter te worden?

Absoluut! Uitleg geven in een verhaal is prima, overbodige uitleg geven niet zo. Het is dan een kwestie van inschatten wanneer de uitleg nodig is en wanneer niet, lijkt me. Hieronder volgt een voorbeeld uit mijn eigen manuscript. Toevallig heeft Leonardo Pisano dit hoofdstuk voor mij proefgelezen, maar in dit korte stukje staat een zin die ik er voordat ik het opstuurde al had uitgehaald, precies om de reden: RUE “Ik snap niet waarom jullie me uitgerekend hier naartoe sturen,” beet ik hem toe. Mijn vader zuchtte diep. “Het is er heus niet zo erg als het lijkt. Het landgoed, daarginder, is mooi, en ook binnenshuis is er veel te zien. Het is de perfecte plek om eens goed tot rust te komen.” “Is dat waarom jij er zo graag naar toe gaat, pap? Oh nee, wacht, jij mijdt deze plek als de pest.” De opmerking was duidelijk raak. “Luister Danim, ten eerste heb ik zo mijn redenen om hier niet meer te willen komen, ten tweede heb ik deze plannen niet voor je gemaakt. Je moeder heeft het allemaal met Jacob geregeld, op zijn verzoek. Hij wilde je graag een keer langer dan een weekend zien, en Rick en Lotte al helemaal. En aangezien je moeder en ik de komende vier weken van onze tijd samen gaan genieten, leek dit ons het beste plan. Volgende zomer hebben wij officieel niks meer over je te zeggen, dan ga je maar met je vrienden weg.” Ik sloeg mijn armen over elkaar en draaide mijn hoofd richting het zijraampje. Ik weet niet of dit het perfecte voorbeeld is, maar de zin 'De opmerking was duidelijk raak' is volgens mij volstrekt overbodige uitleg. In eerste instantie probeert de vader van mijn hp hem gerust te stellen. Na een opmerking van de ik-persoon kun je als het goed is uit de reactie van vader opmaken dat zijn bui omspringt, dus dat de opmerking raak was. Bovendien is het helemaal van de gekke om die zin erin te houden als er in de zin zelf staat: 'De opmerking was duidelijk raak.' Is men het hiermee eens of vind iemand dat ik die zin er toch in zou moeten houden, zo ja, waarom? Ik kan me voorstellen dat als een tekst bol staat van dit soort overbodigheden, het voor de lezer behoorlijk vervelend wordt. Als schrijver zou ik RUE dus zeker in mijn achterhoofd houden. In geval van twijfel kun je het altijd laten staan en kijken of je proeflezers erover vallen.

['Donder op!' bulderde hij.] versus [Hij vernauwde zijn ogen en stond bruusk op. 'Donder op!' ] In het blauwe alternatief kan ik als lezer concluderen hoe hij het zei en blijf ik in het verhaal. In de rode variant breekt de schrijver in en legt de lezer uit hoe het wordt gezegd. Naar mijn bescheiden mening is dat een praktijk die zo veel mogelijk moet worden vermeden.

Ben ik het niet mee eens en is naar mijn nog bescheidenere mening geheel afhankelijk van je doelgroep en wat je beoogd te bereiken. Altijd maar de lezer vermoeien met ooggymnastiek en lichaamstaal om iets eenvoudigs duidelijk te maken lijkt mij ook niet de goede weg.

Ben je het niet eens met het voorbeeld OF niet eens met de stelling dat je als schrijver *in principe* niet behoort in te breken in de fictieve droom van de lezer? Als je het niet eens met deze anti-inbraakstelling: heb je een voorbeeld om je punt te verduidelijken / te onderstrepen?

Ik ben het niet eens met het idee dat je als schrijver in principe niet hoort ‘in te breken’ in de fictieve droom van de lezer. [Hij vernauwde zijn ogen en stond bruusk op. 'Donder op!' ] kan in mijn ogen de lezer nog veel meer uit het verhaal halen dan een korte ['Donder op!' bulderde hij.] Jouw voorbeeld (het langere alternatief) zou ik als lezer op het moment dat ik het lees ook kunnen opvatten als mooischrijverij en zelfs storend, terwijl de kortere variant net zoveel zeggend is. Jouw langere alternatief legt veel meer gewicht in de schaal en noopt de lezer tot meer gedachten, gedachten die misschien niet noodzakelijk zijn op die bladzijde.

#61 Vind ik hilarisch. Je woorden klinken bijna zalvend, gedragen. Misschien had je ook een gooi naar het pausschap moeten doen. Even weer serieus. Voor mij is het duidelijk dat in #55 'Donder op!' wordt gezegd door de man die zijn tegenstander tegen de vlakte wil slaan. Waarom? Omdat de zin doorloopt. Anders was ik op een nieuw regel begonnen. De opmerking was duidelijk raak. Dan vind ik mooier: Hij had duidelijk een gevoelige snaar geraakt. (Te soft?)

LP zegt:...'In de rode variant breekt de schrijver in en legt de lezer uit hoe het wordt gezegd. Naar mijn bescheiden mening is dat een praktijk die zo veel mogelijk moet worden vermeden.' Naar mijn ontegenzeglijke meest bescheiden mening, gedachte is het zo, dat iemand die de moeite neemt om iets te schrijven, geen regeltje opgelegd moet krijgen dat er praktijken zijn die je zo veel mogelijk moet vermijden. Laat iedereen zichzelf ontwikkelen. Deze discussie gaat uiteindelijk nergens over: hoe minder beschrijven, hoe beter. LP, je zegt bescheiden te zijn in je mening. Daar merk ik niets van en bovendien is dat in strijd met het topic-onderwerp: RUE. Jij legt al uit hoe je bent. Succes in alle bescheidenheid.

Dank je wel, S. Ik was me niet bewust dat ik de SOLlers hier in een fictieve droom moest houden... Dat hele RUE-gedoe is NIET mijn regel (niet door mij bedacht) en ik ben dit onderwerp NIET begonnen uit mezelf, maar op verzoek van forumlid nienkea. Als jij je van dit advies - nogmaals: niet door mij bedacht maar door een paar van de bekendste Amerikaanse editors - niets wil aantrekken, is dat geen probleem. Voor mijn part trek je je van geen enkel advies wat aan. Dat ik het RUE-advies zinnig vind en een nuttig gereedschap mag ik toch wel beargumenteren en uitdragen? Je moet bescheidenheid niet met enthousiasme verwarren. Waar zeg ik dat iedere schrijver RUE moet gebruiken?

['Donder op!' bulderde hij.] versus [Hij vernauwde zijn ogen en stond bruusk op. 'Donder op!' ] In het blauwe alternatief kan ik als lezer concluderen hoe hij het zei en blijf ik in het verhaal. In de rode variant breekt de schrijver in en legt de lezer uit hoe het wordt gezegd. Naar mijn bescheiden mening is dat een praktijk die zo veel mogelijk moet worden vermeden.

Ben ik het niet mee eens en is naar mijn nog bescheidenere mening geheel afhankelijk van je doelgroep en wat je beoogd te bereiken. Altijd maar de lezer vermoeien met ooggymnastiek en lichaamstaal om iets eenvoudigs duidelijk te maken lijkt mij ook niet de goede weg.

Ben je het niet eens met het voorbeeld OF niet eens met de stelling dat je als schrijver *in principe* niet behoort in te breken in de fictieve droom van de lezer? Als je het niet eens met deze anti-inbraakstelling: heb je een voorbeeld om je punt te verduidelijken / te onderstrepen?

Ik ben het niet eens met het idee dat je als schrijver in principe niet hoort ‘in te breken’ in de fictieve droom van de lezer. [Hij vernauwde zijn ogen en stond bruusk op. 'Donder op!' ] kan in mijn ogen de lezer nog veel meer uit het verhaal halen dan een korte ['Donder op!' bulderde hij.] Jouw voorbeeld (het langere alternatief) zou ik als lezer op het moment dat ik het lees ook kunnen opvatten als mooischrijverij en zelfs storend, terwijl de kortere variant net zoveel zeggend is. Jouw langere alternatief legt veel meer gewicht in de schaal en noopt de lezer tot meer gedachten, gedachten die misschien niet noodzakelijk zijn op die bladzijde.

Bedankt voor je reactie/toelichting, MVSmit. Ik respecteer uiteraard je mening. Goed dat je zegt dat dat "bulderen" je niet uit het verhaal haalt. Stof tot nadenken, omdat het kennelijk niet voor 100% van de gevallen geldt. Het voorbeeld vereist context of de gekozen formulering voldoende treffend is. Nuff said.

Dat hele RUE-gedoe is NIET mijn regel (niet door mij bedacht) en ik ben dit onderwerp NIET begonnen uit mezelf, maar op verzoek van forumlid nienkea.

Nou, hierbij bedankt Nienkea en Leonardo.Dit topic kwam als een redding! De boeken die ik het mooist vond waren altijd het subtielst, als lezer moest je heel goed letten op wat er gezegd werd (tussen de regels door lezen). Ik kan nog doorratelen maar ik wil enkel zeggen dat RUE mij erg heeft geholpen bij het herschrijven. Bedankt :D .