De X-factor

Om schrijver te worden, moet je tegenwoordig niet alleen goed met de pen overweg kunnen. Een hedendaagse schrijver beschikt ook over de X-factor.

Dat is tenminste wat mij verteld werd tijdens een lezing over hoe het eraan toe gaat in literair land. Dit werd bevestigd door een reportage in Volkskrant Magazine van 17 november jl. De literair agent die in het artikel aan het woord kwam, stelde: “Een jonge blonde vrouw verkoopt beter dan een oude grijze man.”

Das gewisse etwas

Bij gebrek aan modellenmaten dacht ik dan maar schrijfster te worden. Daar gaat mijn droom. Moeten we er allemaal uitzien als Marion Pauw of Susanne Smit of ligt het genuanceerder?

Net als bij het programma  X Factor is het de combinatie: charisma, uitstraling en een onbetwistbaar aura van succes. Onze oosterburen hebben daar een mooie benaming voor: das gewisse etwas.

Arnon Grunberg en A.F.Th. van der Heijden hebben charisma. Een leuk schandaaltje kan ook helpen op de weg naar succes. Heleen van Rooyen heeft er een levenswijze van gemaakt. Wie smolt er niet bij het zachtmoedige gezicht van AKO winnaar, Peter Terrin. Nog voordat we het hartverscheurende verhaal over zijn dochter kenden, waren we verkocht door het guitige kuiltje in de kin en de melancholische blik in zijn ogen.

Mocht het met je eigen persoonlijkheid niet lukken, dan kies je voor een pseudoniem. Paul Goeken schreef tot aan zijn dood succesvolle chicklit thrillers onder de naam Suzanne Vermeer. Lekker wijf op de achterflap, verzonnen biografie erbij en de boeken vliegen over de toonbank.

De vuile was

Vroeger hadden we Hermans, Reve en Mulisch die het toch vooral van hun schrijftalent moesten hebben. Zij waren niet bezig met marketing. Daar hadden ze een uitgever voor. Wat is er dan zo anders tussen toen en nu?

Nederland kent hordes (amateur)schrijvers. Schrijfcursussen schieten als paddenstoelen uit de grond. Iedereen heeft een verhaal: oorlogstrauma, zieke partner, kind verloren. Er is zoveel leed dat verteld moet worden en veel mensen willen dat in boekvorm doen. En waar vroeger nog gold ‘je hangt de vuile was niet buiten’ zijn we tegenwoordig, mede door social media, allemaal een beetje exhibitionistisch.

Er is veel veranderd in de uitgeversbranche. Door e-boeken, de economische recessie maar ook de komst van print on demand uitgevers. Een uitgever heeft geen tijd meer om een schrijver bij de hand te nemen en hem richting roem en glorie te loodsen. De schrijver van nu moet zelf de boer op om zijn boek aan de man te brengen, soms met behulp van een literair agent, die de schrijver overigens zelf moet betalen.

Talent

En zo komt het dat een schrijver dus ook de X-factor moet hebben. Natuurlijk staat talent nog steeds voorop. Vlak ook een enorme dosis discipline, uithoudingsvermogen en wilskracht niet uit. En wanneer het succes tanende is, ga je gewoon met je blote doos in de playboy staan.

Verena Germeraad schrijft van jongs af aan. In het dagelijks leven werkt ze als secretaresse bij de politie. Vóór Een bittere pil schreef ze een thriller (nog niet uitgegeven en niet af). Sinds september volgt ze in Antwerpen een driejarige schrijfopleiding.

Comments

Uh... Arnon Grunberg en A.F.Th. van der Heijden hebben charisma? Dat zie ik dus niet, voor mij missen die juist alle charisma. Maar het is volgens mij waar dat een leuk uitziende persoon beter verkoopt dan een grijze muis. Wat ik overigens bijzonder jammer vind, want wie weet hebben grijze muizen wel héél goede, leuke, inspirerende, hurmoristische of tranentrekkende verhalen te vertellen. Dus raad ik iedereen aan: don't judge the book by its cover - or the author's appearance. ;)

Ik denk dat dit ook een beetje van het genre afhangt. Vooral in de non-fictie is het aanbod zo groot ('Iedereen heeft een verhaal'), dat men iets extra's moet doen om op te vallen. De vraag is: in hoeverre wil je zelf met de billen bloot om waardering voor je schrijfsels te krijgen? En is die waardering dan wel oprecht? Overigens: is charisma en uitstraling niet (min of meer) hetzelfde?