Begin je met ...?

Hier geen structuur en geen plan, meestal schrijf ik gewoon zonder te weten hoe het afloopt. En alles werk ik ook meteen uit, dialoog, beschrijving, dialoog, gedachten, actie, et cetera. Ik weet eigenlijk niet waarom, zo doe ik dat al vanaf het begin. Het is voor mij de fijnste manier, omdat ik niet van samenvattingen hou.

Volgens mij zijn hier al topics over geweest, kan ze alleen zo snel niet vinden. Iedereen werkt op zijn eigen manier, een manier die bovendien kan wijzigen door de tijd. Mijn eerste boek schreef ik met een plan (globaal idee van wat ik wilde) in mijn hoofd. Ik begon gewoon met schrijven en zag wel hoe het ging en waar ik uit zou komen. Na de eerste versie ben ik gaan herstruktureren, met een plan en synopsis op papier (file). Dat was nuttig en leerzaam, maar ik heb wel veel moeten weggooien en moeten herschrijven. Nu probeer ik meer van de voren in een schema te zetten waar ik heen wil en welke scenes het verhaal moeten ondersteunen. Veel opborrelende plannen vallen dan af, ze zijn wel aardig en mooi maar passen niet in het verhaal. Toch ben ik nog verbaasd welke eigen wendingen het verhaal neemt, dan moet ik als schrijver beslissen: volg ik het verhaal en wijzig mijn plan OF houd ik me vast aan het oorspronkelijke plan.

Voorheen (voordat ik al die schrijfboeken had aangeschaft en me ging verdiepen in schrijftechnieken) begon ik gewoon met een idee in mijn hoofd en keek ik wel waar ik uitkwam. Ik heb gemerkt dat dit niet werkt voor mij. Te vaak strandde ik, wist ik niet hoe ik verder moest of wist ik dat wel, maar dan was m'n verhaal of te lang, te onlogisch en was het einde een Deus Ex Machina. Nu laat ik een idee eerst broeden en schrijf ik de personages en het plot voor een groot deel uit (het einde weet ik niet altijd, 50/50). Op die manier begin ik (naar mijn idee) met een sterk begin en weet ik ook waar ik heen moet. Omdat ik niet alles uitschrijf qua plot, loop ik nog wel eens vast, maar dan maak ik weer een plotschema van de volgende paar hoofdstukken en zo ga ik telkens verder. Ik maak van te voren dus wel een synopsis met: waar het verhaal over gaat en waar het plot (ongeveer) heen gaat, het thema of de premisse en de personages. Van de personages maak ik een korte achtergrondgeschiedenis (naam, leeftijd, beroep, korte familiegeschiedenis - levensloop, karaktertrekken) en bedenk ik hun uiterlijkheden. Hoe ze spreken in dialoog ontpopt zich vaak in het verhaal zelf. Zo pas ik ook nog heel veel dingen aan in de herschrijfronde, omdat ik mijn personages tijdens mijne eerste versie beter heb leren kennen :)

Ik begin gewoon. Vooral bij korte verhalen zou ik niet weten hoe ik het anders moet doen. Soms heb ik een verrassende wending in een verhaal zitten, die voor mij toen ik die wending verzon net zo verrassend was als voor de lezer... dat kán ik niet van te voren bedenken. Dat komt op dat moment pas in me op. Bij een langer verhaal werk ik beter als ik wel een idee van een eind en een verloop in mijn hoofd heb, maar ik moet het niet op papier zetten. Dan kan ik nog beter vier versies schrijven, dan loop ik niet vast, terwijl ik wel vastloop op vooraf verzonnen 'paden'. Maar zoals altijd: dat is persoonlijk. Je weet pas wat voor jou werkt, als je het uitprobeert.

Bedankt voor de reacties. Ik ondervind eveneens dat het verhaal tijdens het herschrijven soms een andere wending neemt :).

Ik ben een kortverhalenschrijver, dus wellicht zijn mijn ervaringen niet zo interessant in deze draad. Ik wilde echter toch even reageren, omdat ik het grappig vind om te zien dat Ginny heel anders werkt dan ik. Zij zegt gewoon te beginnen, en niet te weten hoe het anders te moeten aanpakken bij een kortverhaal; ik maak altijd een verhaalopbouwschema. In de loop der tijd heb ik gemerkt dat het voor mij nuttig is van tevoren uit te schrijven wat de aanleiding tot drama en de hoofdcrisis zijn, en wat de hoofdwil van mijn personage is. Ook werk ik altijd vooraf uit wat de hoofdclimax van het verhaal moet worden. Als ik niet alle punten in mijn schema in kan vullen, klopt er iets niet in mijn verhaal. Zo heb ik ooit in één nacht tijd een verhaal geschreven dat ik later eigenlijk nooit meer goed heb gekregen omdat de aanleiding tot drama en de hoofdwil van de hp niet klopten. Ik hoef het trouwens niet altijd letterlijk op te schrijven. Bij het schrijven van het verhaal dat ik naar de FSB heb gestuurd, heb ik niets op papier gezet, maar ging ik automatisch naar mijn schema schrijven. Ik merk dat ik het steeds minder nodig heb alles op papier te zetten. Toch doe ik dat nog heel vaak, ook om snel een idee op te schrijven zodat ik het later uit kan werken. Dat is vollediger dan een kort krabbeltje van één zin. Bij mijn kortverhaal Vlinderkind heb ik echt totaal anders gewerkt, maar ook daar heb ik bij nader inzien de punten van mijn lijstje in gedachten gehouden. Ik liep al een tijdje met het idee voor dat verhaal rond, en toen ik naar school fietste, kwamen ineens de laatste zinnen bij me op. Zodra ik op school was, heb ik mijn schrijfblok gepakt en die opgeschreven. Daarna ben ik naar het einde toe gaan werken. De rest van het verhaal dwong me echter in een andere stijl te schrijven, dus het einde moest ik herschrijven. Ik weet niet hoe ik bij een langer verhaal te werk zou gaan. Mezelf kennende zou ik ook dan een uitgebreid schema maken. En ik zou vooraf een heel groot vel papier zoeken, en daar zelfklevende blaadjes op plakken die elk een hoofdstuk zouden uitbeelden (en erop schrijven wat er in dat hoofdstuk gebeurt). Voor elk perspectief zou ik dan een andere kleur gebruiken. Ik moet van tevoren weten wat ongeveer het einde is van een verhaal. Dat geldt ook voor langere verhalen. Van mijn oerverhaaltje heb ik al precies het einde in mijn hoofd zitten, maar de rest is minder duidelijk. Ik weet in ieder geval waar ik heen moet tijdens het schrijven. Eigenlijk is het enige verhaal dat ik ooit heb geschreven waarvan ik het einde niet wist mijn huidige FSB-verhaal. Ik kreeg dat niet goed op papier, ben gewoon verder gaan schrijven en heb me door de personages laten verrassen. Uiteindelijk kreeg ik toch nog een goed einde. Als je het leest, zou je denken dat ik tijdens het schrijven al wist waar ik heen wilde. En misschien is dat ook wel zo, onbewust. Het ging helaas niet helemaal vlekkeloos, want ik heb er wel iets aan moeten veranderen om het duidelijker te maken, maar de laatste zinnen zijn vrijwel intact gebleven, en wat ik wilde zeggen ook.

Je beginpost doet me denken aan een methode die iemand hier op het forum een keer noemde: de sneeuwvlokmethode. Voor mij werkt het niet, maar misschien heb jij er wat aan: http://www.advancedfictionwriting.com/art/snowfla… Zelf begin ik op verschillende manieren. Soms met een "detail-idee" en dat verwerk ik dan in bijvoorbeeld een dialoog/ korte scène, en daarna ga ik nadenken over het grotere geheel. Soms met een plotidee dat ik vervolgens in bepaalde mate uitwerk. Maar ik leg niets vast. Voor mijn huidige project heb ik een synopsis en een scèneoverzicht geschreven, maar de synopsis is niet heel gedetailleerd, en het scèneoverzicht is al een paar keer veranderd, en inmiddels toch al niet meer up to date. Tot het verhaal af is, zie ik het als een dynamisch geheel. Ik zit ergens in het midden op de schaal van "schrijven in het wilde weg" tot "rigoreus uitlijnen", zodat ik het overzicht kan houden en tegelijk ruimte hou voor creativiteit.

Allereerst moet ik een onderwerp hebben. Dat onderwerp is meestal maar 1 zin. Niet echt een verhaal dus, maar iets waar een verhaal uit wordt onttrokken. Door middel van muziek komen er geleidelijk aan mogelijke scènes voor een verhaal met dat onderwerp binnen dwarrelen. Eerst bedenk ik de grove uitlijning van het verhaal. Begin, midden, eind. Alles dat moet gebeuren. Dan begin ik alles verder uit te werken, vaak alleen in mijn hoofd. Dingen die kunnen gebeuren, mogelijke struikelblokken, de vragen die mijn HP heeft, de antagonisten en de protagonisten etc. Grotendeels bedenk ik mijn verhaal dus in mijn hoofd met behulp van muziek. Daarna ga ik alles op stickervellen schrijven en opplakken op een groot vel papier. Dan heb ik de grove uitlijning + eventuele gebeurtenissen op een rij. Hier kan later nog in geschoven worden, maar het is van essentieel belang dat ik tijdens het schrijven ernaar kan kijken om ook al weer te weten wat ik allemaal wilde vertellen en ik welke volgorde ook al weer. Dit zorgt ervoor dat ik niet teveel afwijk van mijn verhaallijn. Daarna begin ik pas met schrijven. Soms komt het voor dat ik ineens een geniaal idee heb dat ik wil verwerken in mijn boek, maar nog niet eerder op had geschreven. Dan doe ik dat gewoon ergens tussen wurmen, want doordat de algehele verhaallijn zo duidelijk voor me is weet ik ook precies of iets kan en waar het dan moet zitten. Zo schrijf ik verhalen van pak 'em beet 70.000 woorden.